Þjóðviljinn - 03.03.1981, Page 1

Átökin um stemullarverksmiðjuna
UÚWIUINN
Þriðjudagur 3. mars 1981 —51. tbl. 46. árg.
Farmenn
sömdu sl.
sunnudag
Farmenn undirrituðu nýjan
kjarasamning með venjulegum
fyrirvara sl. sunnudag og lauk
þar með verkfalli þeirra, sem
staðið hafði siðan 24. febrúarsl.. t
desember undirritaði samninga-
nefnd farmanna nýjan kjara-
samning, sem síðan var felldur I
allsherjar atkvæðagreiðslu. Og
nú hefst atkvæðagreiðsla far-
manna um þennan nýja samning.
Helstu atriði samningsins, sem
undirritaður var á sunnudaginn,
eru þau, að almenn kauphækkun
er 11,5%, en siðan fá farmenn 12
aukafrídaga, sem þeir geta bætt
við orlof sitt eða tekið á hvaða
tima árs sem þeir kjósa sér.
Einnig var samþykkt, að samn-
ingsaðilar, ásamt Erni Bjarna-
syni lækni, vinni sameiginlega að
þvi, að bæta heilbrigðisþjónustu
farmanna, en hún hefur verið litil
til þessa. Loks má minna á breyt-
ingu sem gerð var á matar- og
kaffitimum á nóttunni, þegar far-
menn vinna við lestun eða losun.
—S. dór
Bollur, bollur — voru gleyptar i tugþúsundatali i gær. Þessar
fóru sem leið liggur ofan i maga nemenda i öskjuhliðarskóla
(ljósm. Ella)
Sjóprófin í Vestmannaeyjum:
Sauðkræklingar
keyptu vélar!
Skutust fram úr staðarvalsnefnd
„Viðerum mjög bjartsýnirá að
fá verksmiðjuna hingað, annars
værum við ekki að eyða miljónum
vegna þessa atvinnutækifæris,
sem er mjög stórt á okkar mæli-
kvarða”, sagði Arni Guðmunds-
son, framkvæmdastjóri Stein-
ullarfélagsins h/f á Sauðárkróki, i
samtali við Þjóðviljann i gær.
Eins og kunnugt er af fréttum
hafa bæði Sauðárkrókur og Þor-
lákshöfn komið til greina sem
staðir fyrir Steinullarverksmiðju,
og skipaði iðnaðarráðuneytið á
siðasta ári nefnd til að úrskurða á
hvorum staðnum verksmiöjan
skuli risa.
Forsvarsmenn Steinullar-
félagsins á Sauðarkróki hafa nú,
þrátt fyrir að nefndin hefur ekki
skilað áliti, samið um kaup á
tækjum til steinullarframleiðslu.
Arni Guðmundsson sagði, að
nokkur slagur hefði staðið og
stæði enn um staðsetningu verk-
smiðjunnar. — Við höf-
um verið nokkuð bjartsýnir á að
verksmiðjan risi hér, þvi að þetta
er eina jarðefnið sem við höfum
tök á að vinna hér, en sunnan-
menn geta valið úr ýmsum mögu-
leikum i jarðefnaiðnaði.
Hins vegar vil ég sem minnst
um þetta mál segja að sinni, eða
þar til staðarvalsnefndin gefur
endanlega upp álit sitt, en ég tel
að það verði eftir 1—2 vikur i
mesta lagi. —ig-
Þór Hagalín sveitarstjóri á Eyrarbakka
Þetta er hreinn
skrípaleikur
— Mér finnst þetta mál vera
einn skripaleikurinn enn, sagði
Þór Hagalin, sveitarstjóri á
Eyrarbakka, um þátt Sauðkrækl-
inga i steinullarverksmiðjumál-
inu, en Þór á sæti i stjórn Jarð-
efnaiðnaðar á Suðurlandi sem
hefur undirbúið byggingu og
rekstur steinullarverksmiðju i
Þorlákshöfn.
skila störl'um fyrir löngu siðan,
sagði Þór að lokum. _jg.
Rúgbrauðsgerðarmálið
Enn ekkert
Bönnuð aðstoð
varðskipsíns
að áliti skipherrans á varðskipinu Þór
Sjópróf um vegna
Heimaeyjar-slyssins var
haldið áfram í Vestmanna-
eyjum i gær. Þá kom fyrir
réttinn skipherrann á
varðskipinu Þór, Kristinn
Árnason, og kom fram i
máli hans, að hann telur,
eins og skipstjórinn á öldu-
Ijóninu, að sá, er talaöi við
skipstjórann á Heimaey i
talstöö úr landi, hafi
bannað að leitað yrði að-
stoöar varðskips.
Fyrst var skipherrann spurður
um allar timasetningar og beiðn-
ina um aðstoð. Hann greindi frá
þvi sem komið hefur fram áður,
að varðskipið hefði verið beðið
um aðstoð, en hún siðan aftur-
kölluð og varðskipið þá snúið við.
Enda er það álit allra skipstjóra,
sem þarna komu nálægt, að
Heimaey hafi þá ekki verið i
hættu.
Þessu næst greindi skipherrann
frá þeim björgunarútbúnaði sem
varðskipin hafa, og taldi hann
varðskipið mjög vel búið til
björgunarstarfa. Hann var þá
inntur álits á þvi, hvort varð-
skipið væri betur útbúið til björg-
unarstarfa en togarinn sem
reyndi að bjarga Heimaey.
Sagðist hann ekki geta metið það,
þar sem hann vissi ekki hvaða
útbúnað togarinn hefur til björg-
unar.
Loks var svo komið að tal-
stöðvarmálinu, og þar lagði skip-
herrann fram skýrslu sem hann
hafði gefið Landhelgisgæslunni
um það mál. Og þar kemur fram
að varðskipið var beðið um að-
stoð, en þá var kallað i Heimaey
úr landi og skipstjórinn beðinn
um að biða með þetta meðan rætt
væri við fulltrúa tryggingar-
félagsins. Nokkru seinna, innan
10 minútna, kom sá i landi aftur i
talstöðina, og að sögn ,skip-
herrans heyrðu þeir varðákips-
menn þá i talstöðinni að hann
sagði, að ekki mætti leita
aðstoðar varðskipsins. Það kom
ekki beint fram, að tryggingar-
félagið hefði bannað að leitað yrði
aðstoðar varðskips, heldur hefði
sá, er talaði i talstöðina i landi,
sagst ætla að leita til tryggingar-
félagsins, en siðan komið aftur og
bannað að leitað yrði til varð-
skipsins, án þess að tiltaka hver
það bannaði. Og þá var aðstoð
varðskipsins afturkölluð.
Það skal tekið fram, að þetta er
sami skilningur og skipstjórinn á
ölduljóninu, sem fyrst reyndi að
bjarga Heimaey, lagði i þetta tal-
stöðvasamtal, að bann við aðstoð
varðskips hefði komið úr landi.
—ÓHS/S.dór
— Það var markaður ákveðinn
farvegur i þessum málum meðan
óákveðið væri um staðsetningu
verksmiðjunnar. Við þá skilmála
höfum við haldið okkur, og það
kemur mér sannast sagna mjög á
óvart ef gagnaðilinn hefur
brugðið þar útaf.
Þór sagðist ekki geta imyndað
sér, að Sauðkræklingar hefðu nú
sterkari stöðu i málinu þar sem
þeir væru búnir að tryggja sér
tæki i verksmiðjuna. —Þessi ráð-
stöfun þeirra getur ekki stafað af
öðru en þeir hafi álitið sina stöðu
veikari en okkar. Þetta er einn
skripaleikur. Ef þetta er sú að-
ferð sem fara á eftir við uppbygg-
ingu innlends iðnaöar, þá tel ég
réttast að hætta öllum slikum til-
burðum strax. Þá finnst mér
staðarvalsnefnd ver-a' komin út á
miklar villigötur og störf hennar
hafa dregist allt um of á langinn
við að elta ólar við einhver óraun-
hæf flutningstilboð Skipaútgerðar
rikisins til þeirra norðanmanna.
Nefndin hefði getað verið búin að
uppgjör
„Það hefur enn ekkert svar
borist frá Benedikt Blöndal, en
það verður sjálfsagt fróðlegt að
sjá þetta uppgjör”, sagði Þor-
steinn Þorsteinsson, einn af fyrr-
verandi hlutafjáreigendum Rúg-
brauðsgerðarinnar, i samtali við
Þjóðviljann i gær.
Eins og skýrt var frá i Þjóðvilj-
anum i siðustu viku, hafa fyrrum
hlutafjáreigendur Rúgbrauðs-
gerðarinnar samþykkt að kæra til
Rannsóknarlögreglunnar hæsta-
réttarlögmennina Benedikt Blön-
dal og Pál S. Pálsson, vegna
nærri 6 ára dráttar á þvi, að fyrr-
nefndir aðilar skili af sér loka-
uppgjöri vegna kaupa ATVR á
Rúgbrauðsgerðinni árið 1965.
Benedikt Blöndal sagði i sam-
tali við Þjóðviljann i siðustu viku,
að hann hygðist senda lokaupp-
gjörið út til viðkomandi fyrir lok
vikunnar. 1 gær haföi hinsvegar
ekkert uppgjör borist.
—rg
Norðurlandaráðsþing sett í gœr
Vona aö Nordsat veröi
ekki Concorde okkar
— sagði Matthías A. Mathíesen við setninguna
29. þing Norðurlandaráðs var
sett i gær i Kaupmannahöfn
með ræðu forseta þess Matt-
hiasar A. Mathiesen. Fyrir ráð-
inu iiggja 25 þingmannatillögur
um fjölmörg málefni og 5
stjórnartillögur. t gær og i dag
standa almennar umræður og er
fjöldi ræðumanna á mælenda-
skrá. i dag tala meðal annarra
ráðherrarnir Gunnar Thor-
oddsen, Hjörlcifur Guttormsson
og Svavar Gestsson.
Meðal mála sem liggja fyrir
til afgreiðslu er tillaga ráð-
herranefndarinnar,um að
lagður verði grundvöllur að
ákvörðun um aukið samstarf
Norðurlanda um útsendingar
útvarps- og sjónvarpsefnis. Þar
er Nordsat-máliö enn á ferð.
Matthias A. Mathiesen sagði i
ræðu sinni á þinginu i dag, að
hann vonaði að Nordsat yrði að
veruleika og bar einnig fram
aðra fróma ósk: „Ég vona að
Nordsat veröi ekki Concorde
Norðurlanda”, en eins og menn
muna þótti samvinna Breta og
Frakka um smiöi hljóðfrárrar
farþegaþotu með þessu nafni
bæði dýr og mislukkuð.
Til umfjöllunar hefur verið á
vegum Norðurlandaráðs aðild
Grænlendinga að Norðurlanda-
ráði og samtimis er ihuguð á ný
aðild Færeyinga og Grænlend-
inga. Forsætisnefndin og fimm
ráðherrar fjalla um þessi mál
og er vonast til þess að „jákvæð
lausn” verði fundin sem unnt
reynist að leggja fram á næsta
þingi Norðurlandaráðs i
Helsingfors.
Fyrir fundi Norðurlandaráðs
nú liggur tillaga um nýjan
samningum þróunaraðstoð, þar
sem norræntsamstarf verði sett
i fastari skorður. Umræða um
þetta hefur verið á dagskrá
Norðurlandaráðs i 10 ár. Ýmsir
aðrir samningar eru til umfjöll-
unar, svo sem nýr samnorrænn
tollasamningur, og rikis-
stjórnarsamningur til að
komast hjá tvisköttun skatta og
eigna, nýr málasamningur,
norrænn samningur um
tryggingamál og samningur um
samstarf norrænna verktaka
utan Norðurlanda.
Efnahagsnefnd Norðurlanda-
ráðs segir i skýrslu sinni til
fundarins að i þeirri viðleitni að
auka hagvöxtinn á Norður-
löndum þurfi að gæta þess að
hafa i heiöri grundvallarhug-
myndir velferðarrikisins, það er
að segja réttinn til vinnu,
réttláta skiptingu þjóðartekna
og vernd fyrir þá hópa sem eiga
undir högg að sækja. Með
þessum hætti er þvi siegið föstu
að Norðurlöndin sætti sig ekki
við að nota atvinnuleysi sem
hagstjórnartæki.
1 skýrslu efnahagsnefndar-
innar skin i gegn óþolinmæði
yfir þvi hve hægt gengur að
auka og bæta samstarf Norður-
landanna á orku- og iðnaðar-
sviöinu.
—ekh