Þjóðviljinn - 21.01.1982, Síða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 21. janúar 1982
UÚÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýós-
Hreyfingar og þjódfrelsis
Otgcfandi: Útgáfuíélag Þjóftviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann.
Kitstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan
Ölafsson.
Fréttastjóri: Álfheiöur Ingaðóttir.
Umsjónarmaöur sunnudagsblaös: Guðjón Friöriksson.
Auglýsingastjóri: Svanhildur Bjarnadóttir.
Afgreiðslustjóri: Valþór Hlöðversson.
lilaðam' ín: Auöur Styrkársdóttir, Magnús H. Gislason, Óskar
Guömundsson, Sigurdór Sigurdórsson, Sveinn Kristinsson.
tþrótta- og skákfréttamaöur: Helgi Ólafsson.
útlit og hönnun: Andrea Jónsdóttir Guöjón Sveinbjörnsson.
Ljósmyndir:Einar Karlsson, Gunnar Elisson.
Ilandrita- og prófarkalestur: Elias Mar, Trausti Einarsson.
Auglýsingar: Hildur Kagnars, Sigriður Hanna Sigurbjörns-
dóttir.
Skrifstofa: Guðrún Guovarðardóttir, Jóhannes Haröarson.
Afgreiösla: Bára Siguröardóttir, Kristin Pétursdóttir.
Simavarsla: Ólöf Halldórsdóttir, Sigriöur Kristjánsdóttir.
Húsmóöir: Bergljót Guöjónsdóttir.
Bilstjóri: Sigrún Báröardóttir.
lnnheimtumenn:Brynjólfur Vilhjálmsson, Gunnar Sigurmunds-
son.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jóns-
dóttir.
Útkeyrsla, afgreiösla og auglýsingar: Sföumúla 6,
Keykjavik, simi 81333
Prentun: Blaðaprent hf.
Skerðing í báða enda
Þjóðviljanum er ekkert i mun að efna til
deilna við stjórnarmálgagnið Timann. En hjá þvi
verður þó ekki komist að leiðrétta beinar rang-
færslur sem það hefur i frammi i forystugrein i
gær. Þar er látið að þvi liggja að tillögur Fram-
sóknarmanna sem Timinn kynnti á laugardaginn
séu „svipaðar” og aðgerðir þær sem gripið var til
i byrjun siðastliðins árs. I fyrra var um það að
ræða að skipt var á minni verðbótum fyrri hluta
árs i staðinn fyrir meiri verðbætur á seinni hluta
ársins en annars hefði orðið án efnahagsráðstaf-
ana. i staðinn fyrir 7% skerðingu á verðbótum 1.
mars kom afnám skerðingarákvæða Ólafslaga út
árið ásamt skattalækkun og hagsbótum af minni
verðbólguhraða fyrri hluta árs en ella hefði verið.
Þetta var ástæðan fyrir þvi að hægt var að tala
um slétt skipti yfir árið i heild, og skýringin á þvi
að Timinn getur sagt með réttu um árið 1981.’
,,Opinberar skýrslur sýna nú, að þessar ráðstaf-
anir drógu ekki úr kaupmættinum heldur
tryggðu hann betur en orðið hefði að óbreyttu.
Þar fékkst skýr sönnun þess, að það, sem skiptir
máli er ekki krónutala launanna heldur kaup-
máttur þeirra.”
Tillögur þær sem Framsóknarflokkurinn
kynnti í Timanum þess efnis að taka eigi raf-
magn og hita út úr kaupgjaldsvisitölu og þyngja
skerðingu Ólafslaga vegna viðskiptakjara geta á
engan hátt samræmst þvi sjónarmiði að viðhalda
eigi umsömdum kaupmætti. Á það getur launa-
fólk ef til vill sæst að greiða megi niður verðlag
með auknum niðurgreiðslum á búvöru og tolla-
lækkunum 1. mars næstkomandi, en hugsanleg
verðbólguhjöðnun mun ekki mæta viðbótartillög-
um Framsóknarflokksins i kaupmætti út árið.
Langt þvi frá. Tillögurnar sem kynntar voru i
Timanum fjalla um kaupmáttarskerðingu i báða
enda, en i fyrra var um að ræða skerðingu i annan
endann en uppbætur i hinn. Hér er þvi ekkert
sambærilegt á ferðinni. —ekh
Stóra hneykslið
í útvarpsviðtali hélt Anders Hansen blaða-
maður Morgunblaðsins þvi fram að þegar nýi
meirihlutinn tók við i Reykjavik hafi aldrei verið
upplýst um stóra hneykslið i stjórn borgarinnar.
Sigurjón Pétursson sagði þetta rangt þvi stóra
hneykslið hefði komið fram og allt fjármálasukk
Sjálfstæðisflokksins i Reykjavik.
,,Ég gerði samanburð i sumar eftir þriggja
ára stjórn vinstri meirihlutans”, sagði Sigurjón
„á þeirri úttektarskýrslu, sem gerð var á miðju
sumri 1978 og úttekt á sömu hlutum — hlaupa-
reikningi —, inneignum borgarinnar, skuldum
borgarinnar og ógreiddum reikningum — eins og
það var þá, fært til verðlags dagsins i dag. Það
munaði 5 milljörðum gamalla kr. á þvi hvað
borgin var betur stæð á hlaupareikningi, og það
munaði einum og hálfum miljarði hvað var
minna af ógreiddum reikningum 1981 heldur en
var 1978.” Það urðu nefnilega alger umskipti i
fjármálastjórn borgarinnar er nýi meirihlutinn
tók við. —ekh
Erfiðismaöur gengur I félag
Sannra tslendinga
Genginn í
Geirsarminn
Hrafnkell Jónsson fyrrum
bæjarfulltrúi Alþýðubanda-
lagsins á Eskifirði og for-
maður Verkalýðsfélagsins
Arvakurs á staðnum er
genginn i Sjálfstæðisflokk-
inn. Hann segir i einkar hug-
ljúfri vitnun i Morgunblaðinu
að innan Alþýðubandalags-
ins sé „gert meira en góöu
hófi gegnir af þvi aö brjóta
niður einstaklinginn”. Satt
er það aö allt er best i hófi, en
sjálfur gengur Hrafnkell
heill og óbrotinn og hress á
sál og likama, til liðs við
sjálfan Geirsarminn i Siálf-
stæðisflokknum eftir sex ár
þrotlaust starf sem róttækur
„sósialisti” i Alþýðubanda-
laginu — að eigin sögn.
Og nú ætlar hann að
stjórna erfiðismannafelag-
inu á Eskifirði i félagi við
erkiihaldið og grossistastétt-
ina i landinu. Það er um aö
gera að hugsa stórt, og hve-
nær hafa svo sem Sannir Is-
lendingar látið erfiðismenn
svelta. Við gáum i frimúr-
aratalið að ári. Og hvað
sagði ekki Pétur Þrihross i
•Húsi skáldsins: Ég er iýð-
ræðissinni og hef ævinlega
verið góður sósialisti. 1 fé-
lagsskap slikra manna hlýt-
ur að vera skjólgott.
r
Ur öskunni
í eldinn
1 Morgunblaösviðtalinu
koma fram þungar áhyggjur
af afdrifum einstaklingsins
og lýst er nauðsyn þess að
..byggja einstaklinginn upp
sem mann”. Nú er þaö svo
að fyrir liggja ótal yfirlýs-
ingar Sjálfstæðismanna
sjálfra um flokksræði,
flokkseigendafélag, Morgun-
blaðskliku og fleira af þvi
tagi sem allt vilji reyra i
flokksviðjar niðsterkar i
Sjálfstæðisflokknum. Það er
ekkert hóf á niðurbrotinu á
þeim bænum. Ekki ómerkari
menn en Gunnar Thor, Al-
bert Guðmundsson, Pálmi
Jónsson, Friðjón Þórðarson
og Eggert Haukdal hafa gert
uppreisn gegn flokksræöinu
og látið sig hafa það að
starfa með „kommúnist-
um”. Og þó þessi vitnisburö-
ur liggi fyrir tekur sig upp
verkalýðsieiðtogi á Eskifirði
og fer úr öskunni i eldinn, úr
Alþýðubandalaginu i Geirs-
arminn hjá ihaldinu. Hér
hlýtur að búa að baki kenn-
ing Hannesar Hólmsteins og
fleiri róttækra ihaldsmanna
um að svo mikið kapp verði
að leggja á að verja frelsið
að réttlætanlegt gæti verið
að fórna þvi i vissum tilfell-
um.
klippt
ísland
óhœft meö
Blaðamaður Timans hefur
verið á ferð i Oslð og notað tæki-
færið til þess að ræða við Jon
Grepstad yfirmann upplýsinga-
deildar „Nei til atomvSpen” i
Noregi. Grepstad þessi segir i
viðtalinu m.a.: „Svo lengi sem
bandariska herstöðin er i Kefla-
vik er útilokað að ísland geti
orðiö aðili að baráttuhreyfing-
unni fyrir kjarnorkuvopnalaus-
um Norðurlöndum. Ef Is-
lendingar vilja vera með, þá
verður herstöðin að fara.”
sem sögð er sú flóknasta sinnar
tegundar. Gefur hún upplýsing-
ar um fjarlægð, hæð, hraða og
staðsetningu flugvéla (eða her-
skipa). Algengast er að AWACS
fljúgi i um 30.000 feta hæö og
þekur þá ratsjáin svæöi, sem
hefur yfir 400 km radius nálægt
jörðu en yfir 550 km radius þeg-
ar hærra dregur.
Ahöfn vélarinnar er 17 manns,
þar af eru 13 sem vinna við
tækjabúnað vélarinnar. Úr upp-
lýsingum ratsjárinnarer unnið i
öflugri tölvu en þær koma siðan
fram á niu myndskermum i
flugvélinni þar sem fylgjast má
með hernaðarstööunni.
Ein AWACS vél getur stjórnað
fBaráttuhreyfSngin fyrir
Lkjarnorkuvopnalausum Norourlöndui
ÚT1L0KAÐ AÐ fSlAND
GETI ORDIÐ AÐIU
— segir Jon Grepstad, yfirmaður upp-
gadelldai: samtakanna f Noregi(
Siðan segir blaðamaður Tim-
ans að af svari Jon Grepstad
hafi mátt skilja að forsvars-
menn „Nei til atomvápen” telji
hernaðarlega þýðingu her-
stöðvarinnar i Keflavik það
mikla, „að ekki sé raunhæft að
gera ráð fyrir að þar séu ekki
geymd kjarnorkuvopn, jafnvel
á friðartimum. Sagöi Grepstad
að staðsetning Awacs-vélanna á
íslandi sýndi það glögglega
hversu mikilvæg Keflavikur-
herstöðin væri fyrir NATO.”
Nú hefur oft verið á það bent
aö Norðmönnum væri hollast að
huga að eigin tengslum við
kjarnorkuvopnakerfi Banda-
rikjamanna áður en þeir fara að
tala um stórkostlegan eðlismun
á stöðu Islands vegna her-
stöðvarinnar og sinnar eigin
stöðu. Enlátum það liggja milli
hluta að sinni og hugum frekar
að þvi sem Gunnar Gunnarsson
starfsmaður öryggismála-
nefndar hefur að segja um
Awacs-fyrirbæriöi ritinu GIUK-
hliðið:
Tvöfaldar
árasargetu
herflugvéla
„E 3A Sentry eða AWACS
(Airborne Warning and Control
System) er hönnuð til að gegna
þríþættu hlutverki til eftirlits,
aðvörunar og stjórnunar her-
afla. Vélunum er ætlað að geta
uppgötvað, fylgt eftir og borið
kennsl á bæði herskip og flug-
vélar og einnig stjórnað her-
flugvélum NATO.
AWACS vélarnar eru breytt
gerö Boeing 707-320 B farþega-
þotunnar. Þær eru arftaki eldri
gerðar fljúgandi ratsjárstöðva
EC-121 Super Constellation en
mikið fullkomnari. Þróun
AWACS vélanna hófst á sjötta
áratugnum, en framleiðsla 1975
og var fyrsta vélin tekin i notk-
un i april 1978. Ráðgerir banda-
riski flugherinn að taka samtals
34 AWACS i sina þjónustu, en 18
vélar eru ætlaðar evrópskum
NATO-rikjum.
Kjarni vélarinnar er ratsjáin,
100 herflugvélum i senn. Er full-
yrt að stjórnun frá Awacs tvö-
faldi i mörgum tilfellum hæfni
herflugvéla. Fer stjórnun og
upplýsingamiðlun fram i gegn-
um fjarskipti. Flugþol er um
12000 km og getur vélin tekið
eldsneyti á flugi ef þörf krefur.
Árásargeta
NATO
stóraukin
Hugmyndin að baki fljúgandi
ratsjár- og stjórnstöðva eins og
AWACS, á rót sina aö rekja til
veikleika loftvarnarkerfa S
jörðu”. I riti öryggismálanefnd-
ar eru þessir veikleikar siðan
raktir og greint frá endurbótum
og aukningu á tækjabúnaði
AWACS sem séu i þróun. Miðað
er að þvi að gera möguleg tengsl
vélanna við upplýsingakerfi
sem tekið verður i notkun á
næstu árum og á að auka sam-
ræmingu milli hinna ýmsu
deilda bandarisks herafla.
Einnig er ætlunin að gera mögu-
legar sendingar upplýsinga til
yfirvalda i landi samtimis þvi
sem þær koma fram á mynd-
skermum AWACS. Sjálfs-
varnarbúnaður fyrir ratsjárað-
vörun og rafeindahernað verður
byggður i vélina, stjórnunar-
hæfni aukin og gervitunglasam-
band við bandarisku yfirher-
stjórnina gert mögulegt.
Ýmsir erlendir hermálasér-
fræðingar hafa komist að þeirri
niðurstöðu að AWACS sé mesta
viðbót við árásargetu NATO
sem oröið hefur frá stofnun
bandalagsins, með þvi að
vélarnar geta stjórnað og sam-
hæft hernaðaraðgerðir langt inn
i Sovétrikin. Þá hefur verið sagt
að flugvellir þar sem AWACS
séu staðsettar teljist til hættu-
mestu staða á hnettinum. Loks
má minna á hinar miklu deilur
um sölu fimm AWACS véla til
Saudi-Araba i Bandarikjunum,
en i þeim umræðum kom veí
fram herstjórnunar- og árásar-
geta þessa tækjabúnaðar. Og i
augum Norðmanna eru AWACS
vélarnar á Islandi sönnun fyrir
tengslum Islands við kjarnorku-
vigbúnaðinn.
-3-ekh
•9 skoríð