AvangnâmioK - 01.05.1946, Blaðsíða 3

nr. 5
AVANGNÅMIOK’
35
1768—73 ukiut tatdlimåinait Påmiune palasiusima-
ssup, avalagkamilo palasigssanut nunavtinut autdlar-
tugssanut iliniartitsissflssup ordbog naKitertipå 1805.
tåssanilo erKartorpå ivdlernartoK minguitdluinåssu-
sermut taigfitaussoK, tåssa Kujatåne.
tauvale Fabriciusip nalåne inussumik ordbogWior-
toKarpoK, tåssalo Samuel Kleinschmidt; tåunalo mi-
serratigineKarsinåungilaK taimanikut inflssut takor-
nartat nunavtine sulisimassut oKautsivtipik påsing-
nigdluarsimanerssaringmåssuk. Kleinschmidt infivoK
1814, tOKUvordlo 1886. iliniarérdlune nunalikame
tyskeKatine nordlit suleKatigileraluarpai, isumaKati-
giungnaeramigitdle danskinut ilångupoK Nflngme
iliniartitsissflngordlune 1840. Kleinschmidtip inflner-
me uvdluisa amerdlanerssait nunavta kujatåne infl-
ssut akornåne atormagit isumaKarnåsagaluarpoK iv-
dlernartoK Fabriciusitut minguitdluinåssusermik isu-
Kartisagå: kisiåne taimailiungilaK, takusavarputdlo.
Kleinschmidtip ordbog 1871-me naKitertipå ka-
låtdlisut agdlagaK Kavdlunåtut navsuiautilik. tåssa-
nilo ivdlerpOK ivdlernartumut nagguviunerarpå. Kav-
dlunåtutdlo nugterpå ivdlernartup isumavia tåssau-
ssok hævd. ivdlernartuvdle nordlit ajoKersuiartortitai-
sigut ugperissap pinut tugtitausimanera pivdlugo
nugterinerme naggatågut hellig ilångupå, sordlulu-
soruna oKarumassoK: ivdlernartoK ama taimatut ator-
talerpåt. nalungitsortavtalo takulissuk Kleinschmidt
ordbog Kup. 118, tåssane ivdlernartoK hævdip sa-
niatigut ugperissap pinainut atortitaussoK, tauvalo
isumaliorsinaussup påsiliuk kristumiussutsip nunav-
tinut tikiussaunerata sujornagut ivdlernartoK iningui-
ssusermut pinane hævdimut atortitaussoK, kristumiu-
ssuserdlo siåmartitaungmat nordlit ingmikorniåinar-
dlutik helligimut tugtisimagåt inigssaringisånut. tå-
ssame hævd perKflssutinik uniuisagåine ersiorner-
mut tungangmat. tauvalo onautsip tåussuma isumå
tusåsavarput.
danskit oKausiat tåuna hævd perKdssutinik er-
Kortitsinlarnermut pigissaKarnermigdlo aulajanglu-
ssinermut atorpoK, erKartussissut ogausiat (retsord).
Kleinschmidtivdlo ivdlernartumut navsuiausiungmago
nr. 1, tauva ilimagineKarsinåungilaK påsinerdluivdlu-
ne taimailiortoK. taimalo Kleinschmidtip navsuiai-
nermigut uvagut ivdlernartumik sujulivta perKflssuti-
nik — angåkut atortitåinik — maligtarissagssaKartitsi-
nerånut tflngatitsissugut erKortumik isumaliornigssap
tungånut avKutigssamik angmautinarpåtigut. Klein-
schmidtip naluvå — aitsåt uvdlune måkunane sarKfl-
mermat—„Avanerssuarmiut" ivdlernartoK mingug-
tflssusermik isumaKartikåt. Avanerssuarmiutdlo sor-
dlo uvagut sujulivut avånga Amerikap avangnarssua-
nit pissflngmata, tauva KularnångivigpoK kalåtdlit
tåvanerssuardle ivdlerpOK, ivdlernarpoK, kingornalo
avdlångulårdlugo agdlerpoK, agdlernarpoK maligag-
ssarsiamingnut pemussutinut mingugtisinaunermut
tflngassunut atortisimagåt, sordlo toKussunik agtui-
nermut. tamatumungalo måko ugpernarsautauvdluar-
sinåuput, tåssa ivdlernartoK minguissusermik isuma-
Kartitausimagaluarpat, tåvane ajoKersuiartortitat „atå-
tarpflme“ arKit „kIvsingnarsile“ atornago ivdlernar-
sile atusagaluarpåt. taimatordluinardlo ama danskit
ajoKersuiartortitaisa arKit „usornarsile" atornago iv-
dlernarsile atflsagaluarpåt. ivdlernarsilip inigssaringi-
saminineranut nalunaerKutaussoK tåssa: nordlit nu-
navta kujatåmiut ingmikorniåinardlutik atulersimang-
måssuk, iluagtitdlugo maligtarissagssanik uniuissar-
neK pivdlugo ersinermik tungaveKarmat.
taimalo Kleinschmidtip ilorråta tungånut ang-
maungmatigut påsinarsivdluarpoK Fabricius nordler-
nit kukussumik navsuiåiineKarsimassoK ivdlernartoK
minguissusermik isumaKartilerdlugo uvfa pårdlag-
tuanik isumaKartoK. taimanikflme nordlit avangnar-
dlit ajoKersuiartortitåinut iluaKutåungitsumik suniu-
teKarKartartut nalungilagut sordlo Berthel Laerse)zimut
DrachardtimuidAo, kingugdlerme tåuna agdlåt nor-
dlernut ilångutdlune.
tauvame Fleischerimik agdlarKussissut Fabri-
ciusip ordbogt Kleinschmidtivdlo ordbogt pigait,
tåukulo misigssordlisigik måne agdlautigineKartunut
ugpernarsautaungmata.
Rink Kleistip agdlagaine isumat tamane tamå-
niput. piviussortamininguilo måko akilåka.
Rink Kleist agdlagpoK: Mathias Storch agssua-
riumavara ivdlernartoK Gfltisiornivtine atortagarput
. . . . Gfltimut KaKajardliutautingmago. tåuko atua-
ravkit isumaliumerpunga: iliniarfigssavnik takuniale-
Kaunga. taimangme OKautsit pisanganartigissut pi-
viussumik tflngaveKartingitsornaviångingmagit. kisiå-
ne narrujuminaKl tåssame ivdlernartoK pivdlugo ag-
dlagkåka erKartulåriardlugit kialunit akissutigssae-
rutup Åtamikutdle nalåne atortagai nivdlerratigiler-
pai: ivdlernartoK mingugtflnerarsinåungilarput . . .
atugagssåunginerarsinåungilarput .... sujoråumi-
nartflnerarsinaunago . . . KaKajardliutaunerarsinau-
nago ... — . taimak nivdliangmat aperissariaKar-
poK: sunauna piniarpiuk? nivdlerKingingmatdle oKåi-
nartariaKarpoK: sludder — vrøvl!
tauvale Rink Kleist avdlamut sågdlune erKartu-