AvangnâmioK - 01.03.1947, Blaðsíða 2
18
AVANGNÅMIOK’
nr. 3
tautsivtinigdlo, piumassavtinik kigsautivtinigdlo Ka-
nordlo isumai<arnivtmik erKortumik agdlagkumassup
aussåinaK angatdlavigi'savdlugo nunavtine namagi-
sångilå, nunanarfik atauseK kisiat uningavigi'sångilå,
Kavdlunåtut OKatsiarsinaussut (kalåtdlit) kisisa, niu-
vertoKarfingmiut “kisisa, aluagkiat oKausertait kisisa,
kalåtdlit tamarmiuvdlutik isumåinik, periausiånik,
kigsautåinik, påsissaKarfigssatut issigigunigit isuma-
Karfigigunigitdlunit amigåsaKingmat, taimailivdlunilo
atuagkiå amigauteKåsaKingmat KavdlunåKåminik ka-
låtdlit uvagut pissutsivtinik påsititsissutigssatut ilu-
mortutut tamarmiussutut taisinåusavdlugo. inuiåime
avdlatut OKausigdlit OKausé påsisimanagit pissusé
agdlauserisagåine agdlautigissagssat tåuko isuma-
liortausiat tamarmiussumik ajornåsagunaKingmat.
O. V.-p atuagkiå atuåmersuinalerdlugo tamåkua er-
Karsautit tikipånga, isumaliordlungalo atuagkiap ami-
gautai tamåko issigalugit atuartariaKariga.
una agdlagara takivatdlålernunago — amalo
oKarérama atuagkiaK tamåt agssuaringikiga — apor-
figinerussåka kisisa agtutdlagtåriåsagika:
1) atuagkap ingmikortua sujugdleK atuallnar-
dlugo påsineK ajornångilaK suna tamåt uvavtinik ka-
låtdlinik ingerdlatitsisimaneK ukiune 224-ne pisima-
ssok nåmagingeKigå. tauvalo kalåtdlit „nuimaneru-
ssut“ OKausé agdlagait (ilaisa) issuardlugit, agdlåt
inatsisivta 1925-mit atulersut „KanoK uningatitslnar-
simassfltitaunerat" erKartordlugo tugdlflsimåKalune.
nalungikaluarnerdlugo inatsisit tåukorpiait kalåtdlit
nangmingneK ilauvdlutik suleKatauvdlutigdlo pingor-
tisimagait? sunalo pivdlugo takujumanagulo miserra-
tigissutut oKautiginiarpå ukiune 224-ne ingerdlasi-
manerput, kalåtdlit uvagut amerdliartuinarata kisiå-
nile åma „sujumukarsimavdluta” ? kiame miserrati-
gisavå, kalålipalångfip agdlåt, Danmarkimit nålag-
kersugaunivtine måna tikitdlugo ilorraup tungånut
ingerdlajuarsimassugut? sulilo angnerussumik inger-
dlavdluta ikiorumaneKardlutalo Danmarkime pissor-
tarissavtinit?
tamåna ingerdlatitauneK „monopolip" (matu-
ssaunerup) atåne sule 1946-me — uvagut inatsi-
ssartunut OKaloKataujartorsimassugut — piumassari-
simagigput ilisimaneKarune påsissutausfnåusaoK nå-
lagkersugauneK tamåna iluarigigput, ingerdlatitsine-
ruvdlo tainatuma iluanilusoK sule sumutsiarssuaK su-
julerssorneKaratdlarumassugut ilåtigiime nalunginav-
tigo kalåtdligut uvagut sule KanoK sapertigissugut
inuiagtut avdlatut nangminérdluta ingerdlåsavdluta.
ingerdlatitaunerput tamåna sorssungnerssflp na-
låne 1940-mit 1945 tikitdlugo avdlångordluinarne-
rarpå sukanerujugssuångornerardlugulo, nersungår-
dlugulo (landsraadit 1945-me atautsimltut tagpitdlio-
Katigalugit) angut pissortaunerpåK nunap nålagå E.
Brun, kiserdluinarmilo ånåussissutut OKautigalugo
kalåtdlit nunavtine sorssungnerup nalåne Danmarki-
mut atajuåinartitsissutut. naluvå landsraadit 1940 me
isumaKatigissutait OKausilo tamarmiuvdlutik sarKu-
miussait? tåssa uvagut ama sarKilmersituarniarsima-
gavtigo Danmarkimut atajumanerput (sordlutaoK
1943-me atautsiminerme). erKortflngilarme igdluinar-
siortumik oKåsavdlune, Brunip kisime kalåtdlit nu-
narput ingerdlåkå. nalunginavta åipå landsfoged
Svane, atorfingmine utorKaunerussoK, Amerikamit-
dlune suleKataussoK mikineriingitsumik. nersugau-
ssoKåsagpatdlo tåuko mardluk ardlåinåt pissariaKå-
sångingmat, tamaisame KujåssutigssaKarfigeKigavti-
git uvagut kalåliussugut! Danmarkime 1946-me ili-
simaligkavut Amerikap pissortaisa nunavtinut sang-
missut landsfogedinut tåukununga mardlungnut sor-
ssungnerup ukiuine, sulinerinutdlo issigingningnere
pivdlugit taimak oKarpunga.. ilisimaligkavutdle tamå-
ko ångiortftngikaluarpata ersserKingnerussumik nav-
suiåukumasinåusagaluarpavse!
uvangåtaoK oKarumajuåinarpunga iluanårnerar-
dluta sorssungnerssilp nalåne Danmarkimit avig-
sårsimanivtine angutit tåuko Kutdlersarisimagavti-
gik. kisiånile åma Kularinago OKarsinaugaluardluta
avdlat Kavdlunåt tåukungikaluit pissortarisimagalua-
ruvtigit åma ajornerunaviarsimångikaluartut.
O. V.-p erKartorpå sorssungnerup sujornagut
landsraadit suliait sujunersfitaitdlo tamarmik „arrl-
patdlårtumik" nåmagsiniarneKartartut. uvanga—sor-
ssungnerssflp nalå tamåt landsraadimut ilaussfipa-
lårsimassunga — misigissavnik oKåsaguma, tamai-
same puigorsimagunångikaluarpåka, ilumornerusana-
soråra OKåsaguma sorssungnerup nalåne landsraadit
sujunersfitait pingårnertut issigissaraluavut sujorna-
gornit aporfigssaKarnerujugssQput, sujuligtaissup per-
Kåumit Danmarkime nålagkersuissut ingerdlatitsine-
rat uvavtinik avdldngortlkumdnglnarnago åma au-
lajangisinaujumassångingmat Danmarkime pissortat
(tåssa nålagarssuit, inatsissartut, nålagkersuissutdlo
kungivdlo tugdlia) uvavtinut atåssutigdlit akuerssisf-
nautinagit „nangminerssordlune aulajangiumasså-
nginame". Kavsiningme-tauva „sorssungnerup” „a-
vigsårsimaneruvdlo” „pissflnerat akornutauneratdlo”
tusartarparputl (ilå landsraadinut taimane ilaussoKa-
tika?) amerdlasorpagssuartigut sorssungnerup nalå-