Þjóðviljinn - 24.10.1991, Page 12

Fj árlagafrumvarpið boðar
velfero fyrir suma, ekki alla
Einu sinni var hlegið um alian Skagafjörð að karli sem tjáð var
að kona hans þyrfti að gangast undir aðgerð. Tekur því?
spurði kari og tók um budduna. Þetta er nú gömul mann-
eskja." Þessa dæmisögu sagði Guðrún Helgadóttir, Abl., við
fyrstu umræðu um frumvarp til fjáriaga á Alþingi á þriðjudag og
sagði söguna lýsa í hnotskurn heilbrigðismálastefnu stjórnarinnar
sem boðaði þjónustu fyrir suma en ekki alla.
Hún, líkt og Guðmundur Kristjánsdóttir, Kvl., gagnrýndi rik-
Bjamason, Frfl., og Jóna Valgerður isstjómina fyrir að leggja íram
Tekur því ekki að
innheimta krónu í leigu
óraunsætt frumvarp. Hún gagnrýndi
fyrirhugaðar breytingar á Lánasjóði
íslenskra námsmanna, niðurskurð í
velferðarkerfinu og tilskipunarað-
ferðir rikisstjómarinnar í skóla- og
menntamálum. „En þannig virðist
þessi gæfúlausa ríkisstjóm ætla að
vaða yfir allt og alla án þess að
þurrka af sér áður en inn er gengið,“
sagði Guðrún.
Friðrik Sophusson fjármálaráð-
herra sagði frumvarpið tilraun til
þess að innleiða nýja efnahags-
stefnu rikisstjómarinnar. Stefnan
væri að draga úr ríkisútgjöldum,
stöðva hallarekstur, hemja erlenda
skuldasöfnun, lækka vexti og skatta.
Hann sagði að með frumvarpinu
væri lagður grunnur að stöðugleika
og bættum rekstrarskilyrðum at-
vinnulífs og þar með heimila. Hann
sagði um þjónustugjöldin að ekki
hefði verið hægt að fara aðrar leiðir
en að hækka skatta, minnka þjón-
ustu eða auka kostnaðarþátttöku al-
mennings. Hann minntist ekki á há-
tekjuskatt og nefhdi fjármagnsskatt
einungis í sambandi við breytingu á
eignaskatti. Fjármagnsskattur er
eklci boðaður í þessu frumvarpi.
Stefna stjómarinnar er að hækka
ekki skatta.
Guðmundur Bjamason benti
hinsvegar á að skattar lækkuðu ekki
þar eð um væri að ræða auknar
álögur upp á fimm miljarða króna í
formi þjónustugjalda og annars.
Jóna Valgerður taldi frumvarpið
óraunsætt og setti spumingarmerki
við það að tölur þess stæðust. Guð-
rún taldi einnig líklegt að útgjöld
myndu hækka í meðföram þings
enda ljóst að þingmeirihluti væri
ekki fyrir öllu framvarpinu - þar eð
flokksstjóm Alþýðuflokksins hefði
ekki einu sinni lagt blessun sína yfir
hvítbókina.
-gpm
Friðrik Sophusson fjármála-
ráðherra sagði í gær að það
tæki því varla að innheimta
krónu í leigu, enda væri það ekki
frímerkisins virði. Kristinn H.
Gunnarsson, Abl., gerði það að
umtalsefni i umræðu um fjár-
lagafrumvarpið í fyrrinótt að til
væri sértekjuleið sem ríkisstjórn-
in nýtti sér ekki. Hann benti á að
sýslumenn og prestar greiða rík-
inu mjög lága leigu fyrir húsnæði
sem þeir búa í og að þar mætti
auka tekjur ríkissjóðs.
Þannig greiða sýslumenn allt
ffá 11 krónum í leigu á mánuði
uppí tæplega 20.000 krónur. Sýslu-
maðurinn á Blönduósi er áberandi
lægstur með sínar 132 krónur á ári.
Kristinn sagðist gera sér fúlla grein
fyrir því að prestar byggju við lök
kjör, en þeir borga í leigu frá einni
krónu og upp í tæplega 10 þúsund
krónur á mánuði. Kristinn gagn-
rýndi sýslumennina harðar fyrir
þeirra lágu leigu, enda eru þeir
tekjuhærri en kirkjunnar menn.
Séra Hjálmar Jónsson, Sjfl.,
sem nú situr á þingi borgar mesta
leigu af prestum landsins. Hann
sagðist greiða leigu samkvæmt út-
reikningi frá fjármálaráðuneytinu
og benti á að heimili presta væru
einnig vinnustaðir þeirra og að
rekstrarkostnaður sem prestar bera
sjálfir kæmi á móti lágri leigu.
Hann sagði að ef ríkið þyrfti að
starfrækja sérstakar skrifstofúr fyrir
presta yrði kostnaðurinn mun meiri.
“Prestar eiga að þiggja laun
fyrir vinnu sína eins og aðrir. Þá er
ég líka viss um að þeim yrði kleift
að eignast eigið húsnæði og þyrftu
ekki að vera upp á það komnir að
búa í ódýrum og oft óhentugum
húsum þó ekki sé um það að ræða í
mínu tilfelli. Prestar vinna mikla
yfirvinnu og era oft kallaðir út utan
heföbundins vinnutíma og er þá
ekki um sérstakar greiðslur fyrir
það að ræða” sagði séra Hjálmar
Jónsson.
Friðrik Sophusson sagði að
ráðuneyti hans ætlaði að kalla eftir
upplýsingum um tekjur af þessari
leigu þannig að til yrði grannur til
að byggja á ef menn vildu gera
breytingar á fyrirkomulaginu. „En
svo virðist sem aukinn vilji sé til
þess,“ sagði Friðrik.
Þorsteinn Pálsson dóms- og
kirkjumálaráðherra sagðist ekki
hafa kynnt sér þetta mál ennþá og
heföi fyrst heyrt af þessu þegar
Kristinn nefndi þetta í umræðunni
um fjárlögin. -gpm
Landsráðstefna Samtaka
herstöðvaandstæðinga
Mengun frá herstöðvum er
meðal þess sem rætt verð-
ur á landsráðstefnu Sam-
taka herstöðvaandstæðinga næst-
komandi laugardag. Einar Valur
Ingimundarson umhverfisvcrk-
fræðingur og Jón Oddsson
hæstaréttarlögmaður flytja fram-
sögur og svara fyrirspurnum.
„Undanfarin ár hefur afvopnun-
arkapphlaupinu verið snúið við og
verið er að fjarlægja kjamorkuvopn
og leggja niður herstöðvar víða um
heim. Enn sjást þó engin merki
slíkrar þróunar hér á landi,“ segir í
tilkynningu frá SHA. Samtökin
benda á að stjómvöld virðist telja
herinn nauðsynlegan þátt í þjóðlíf-
inu og nefna sem dæmi þær hug-
myndir nefndar um þyrlukaup að í
stað þess að kaupa björgunarþyrlur
skuli reynt að fá þær frá hemum.
„A sama tíma era að koma í Ijós
æ fleiri merki um þá mengun jarð-
vegs og grunnvatns sem fylgt hefur
hálfrar aldar hersetu. Kröfur her-
stöðvaandstæðinga um herlaust
hlutlaust land hafa því e.t.v. aldrei
verið brýnni en einmitt nú,“ segir í
tilkynningunni.
Landsráðstefna SHA verður
haldin í Gerðube'rgi og hefst kl. 10
um morguninn. Fyrirlestrar Einars
Vals og Jón Oddssonar hefjast kl.
13:30 og gert er ráð fyrir að ráð-
stefnunni ljúki um kl. 18. -ag

-v'-'íSbíS
Rúnar Loftsson, sem ekur á milli Skagastrandar og Reykjavlkur, og Björn Svavarsson, bifreiðarstjóri hjá Kaupfélagi
Skagfiröinga, voru ekki ( vafa um álit sitt á hækkun þungaskattsins: „Þetta er út ( hött og hlýtur að valda hækkun vöru-
verðs því hækkunin getur ekki bara bitnað á útgeröaraðilum bílanna." - Mynd: Kristinn.
Þungaskattur hækkar vöruverð
Sú hækkun þungaskatts, sem
boðuð er í fjárlagafrum-
varpi ríkisstjórnar Davíðs
Oddssonar, verður að stórum
hluta greidd af neytendum á
landsbyggðinni í formi hærra
vöruverðs.
Þetta kemur fram í fréttabréfi
Landvara, landsfélags vörubif;
reiðaeigenda á flutningaleiðum. I
fréttabréfmu er bent á að hækkunin
er langt umfram verðlagsforsendur
eða 22,6%. Slík hækkun þunga-
skatts hefur bein áhrif á rekstrar-
skilyrði og samkeppnisstöðu fyrir-
tækja á landsbyggðinni þar sem
hún hefur í för með sér hærri flutn-
ingskostnað. Fyrirtæki á lands-
byggðinni verða að flytja sínar
vörar að miklu leyti frá Reykjavík,
sem er stærsta innflutningshöfn
landsins, auk þess sem höfuðborg-
arsvæðið er stærsta markaðssvæðið
fyrir framleiðsluvörur af lands-
byggðinni. Orðrétt segir í frétta-
bréfi Landvara: „Fyrirtækjum og
heimilum á landsbyggðinni er Iífs-
nauðsyn að flutningskostnaður
með bifreiðum, sem flytja daglega
vörur til og frá byggðakjömum vítt
og breitt um landið, sé í algera lág-
2000
marki“. Með btíri vegum og auk-
inni hagræðingu hjá flutningafyrir-
tækjunum hefur flutningskostnaður
með bifreiðum farið lækkandi að
sögn Landvara. Slík þróun flutn-
inga er í samræmi við það sem átt
hefur sér stað erlendis. Hækkun
þungaskattsins setur veralegt strik
í reikninginn og gerir afkomu
vöraflutninga á landi ótrygga með
tilheyrandi afleiðingum fyrir neyt-
endur og fyrirtæki á landsbyggð-
inni.
-ag
—
í 1 ff.fl
Nýir
áskrifendur
Nýir áskrifendur Þjóöviljans
eru nú komnir á 15. hundrað.
Tökum öll á
og tryggjum
trausta stööu
Ijans