Þjóðviljinn - 06.11.1991, Blaðsíða 3

9
IBAG
6. nóvember
er miðvikudagur.
Leonardusmessa.
310. dagur ársins.
Nýtt tungl (vetrartungl).
Sólarupprás I Reykjavík kl.
9.25 - sólarlag kl. 16.57.
Viðburðir
Verkakvennafélagið Snót í
Vestmannaeyjum stofnað
1932. Stofnþing Æskulýðsfylk-
ingarinnar 1938.
Þjóðviljinn
fyrir 50 árum
Nýtt Dagblað: Finnlandi boðið
að ganga til samstarfs við lýð-
ræðisríkin. 12 Norðmenn falla
fyrir böðulshendi nazista.
Styrjaldarhættan á Kyrrahafi
magnast. Stórskotalið rauða
hersins eyðir þýzkri skrið-
drekasókn á Moskvavígstöðv-
unum.
fyrir 25 árum
Það er farið að likja metsölu-
bókinni um Tómas Jónsson
við Vefarann mikla frá Kasmir.
Því ekki það. Það er a.m.k.
líklegt að þær hafi svipaða
þýðingu. Það verður bæði
auðveldara og erfiðara að
skrifa skáldsögu á íslenzku
eftir tilkomu Tómasar Jóns-
sonar.
(áb i ritdómi um Tómas Jóns-
son metsölubók.)
Sá spaki
Það stórkostlega við tvíræða
brandara er að aðeins önnur
meiningin gildir.
(Ronnie Barker)
á viðvarandi
fóstruskorti á Is-
landi.
Arna Jónsdóttir,
varaformaður
Fóstrufélags
Islands
Það er staðreynd að fjöldi út-
skrifaðra fóstra hefúr ekki í
langan tíma haldist í hendur
við uppbyggingu leikskóla-
kerfisins. Það þarf þvi stórátak
í menntunarmálum fóstra ef
takast á að fúllmanna fóstru-
stöður leikskóla og skóladag-
heimila. Fóstrufélag Islands
hefúr jafnframt þá stefnu að
menntun fóstra skuli vera á
háskólastigi. Það er óviðun-
andi að menntun þeirra skuli
vera á lægra skólastigi en til
dæmis menntun grunnskóla-
kennara. Önnur staðreynd,
eins og alþjóð veit, er að laun
fóstra eru hróplega lág.
Fóstrufélagið mun því fylgja
fast eftir kröfum fóstra um
aukinn kaupmátt launa í yfir-
standandi kjarasamningum.
FiÉrnR
Reykj avíkurborg
borgar minna en aðrir
Launakjör starfsmanna Reykjavíkurborgar og annarra sveit-
arfélaga í sambærilegum störfum eru misgóð, ef marka má
nýlega könnun sem Reykjavíkurborg og starfsmannafélag
borgarinnar hafa gert. 1 einstökum störfum munar ailt að
13% og segir Sjöfn Ingólfsdóttir, formaður starfsmannafélagsins, að
þessi launamismunur sé eitt af undirstöðuatriðum kröfugerðar fé-
lagsins gagnvart borginni í kjarasamningaviðræðunum.
I niðurstöðum könnunarinnar,
sem birtust í fréttabréfi Starfs-
mannafélags Reykjavíkurborgar,
kemur fram að launamismunurinn
í heild er 6%, borgarstarfsmenn fá
greiddar 64 þúsund krónur að
meðaltali, á móti 68 þúsund krón-
um landsbyggðarfólks. Umtals-
verður munur er á milli einstakra
starfsgreina, má þar nefna fólk á
skrifstofúm þar sem starfsmenn
borgarinnar fá að meðaltali 66 þús-
und krónur á mánuði, móti 73 þús-
und krónum sem landsbyggðin
greiðir skrifstofúfólki sínu í laun.
Brunaverðir í Reykjavík fá að
meðaltali 64 þúsund krónur á mán-
uði, en séu þeir starfandi fyrir utan
Reykjavík fá þeir 11% hærri laun
eða 71 þúsund. Mesti mismunur-
inn var hjá sjúkraliðum. í Reykja-
vík fá þeir að meðaltali 62 þúsund
krónur á mánuði, en á landsbyggð-
inni fá þeir 70 þúsund krónur, sem
gerir mun upp á 13%.
Sjöfn segir að þessar tölur hafi
ekki komið þeim á óvart og niður-
stöður könnunarinnar séu staðfest-
ing á því sem félagið hafi fundið út
áður. „Það er meginuppistaðan í
kröfúgerð okkar að fá skýr svör ffá
borginni um þennan mismun og
hvort þetta eigi að vera viðvarandi
ástand.“
Sjöfn sagðist ekki sjá laun bæj-
arstarfsmanna í öðrum sveitarfé-
lögum í einhverjum hillingum,
þvert á móti, en það væri eðlilegt
að tekið væri mið af þessum mun í
gerð næstu samninga.
I viðtali við Davíð Oddsson,
fyrrverandi borgarstjóra, i sama
blaði er hann spurður um þennan
launamismun. „Þetta er hægt í litl-
um sveitarfélögum. Þar er kannski
einn starfsmaður sem virkilega
þörf er á að fá og þá sameinast allir
í hreppsnefndinni og starfsmanna-
félagið á viðkomandi stað um að fá
þann starfsmann og þá er yfirborg-
að,“ sagði Davíð.
Hann segir einnig í viðtalinu að
ef Reykjavíkurborg með 7000
manns í vinnu hleypi upp kjara-
samningum stöðvist það ekki þar,
það fari út um allt. En þó t.d.
Kópasker hleypi upp kjarasamn-
ingi, fari það ekki út um allt. -sþ
Könnun Reykjavíkurborgar og starfsmannafélags hennar sýnir að brunaverðir
í Reykjavík eru mun verr launaðir en kollegar þeirra sem starfa utan
Reykjavíkur.
... en það er nú annað mál
Fiskirí og fiskvinnsla er um þessar mundir á hlemmiskeiði
sameiningar og hagræðingar. Hefur maður gengið undir
manns hönd í nokkur ár og reiknað út að þjóðin fái ekki lif-
að í landinu nema hún sameini öll þau fyrirtæki í sjávarút-
vegi sem mögulegt er að sameina, með góðu eða illu.
Hagræðingarátak stendur nú
sem hæst með því að ein útgerð
kaupir skip og kvóta af annarri,
ekki til að gera út, heldur til hins
gagnstæða. Þarf ekki að fara mörg-
um orðum um að vitrir menn í há-
um stöðum hafa á þessu mikla trú,
en segja má að gleðin af þessum
ráðstöfunum sé þeim mun minni í
litlum byggðarlögum sem meira er
selt af kvóta til annarra. Þetta er
auðvitað skiljanlegt því það eru
hvorki fiskiskip í útgerð né mann-
virki til fiskvinnslu sem nú ráða
úrslitum um velgengni manna og
byggðarlaga heldur eignarhald
fárra á óveiddum fiski sem þjóðin
er þó búin að kasta sameign sinni
á.
Neyðin kennir naktri konu að
spinna, stendur þar og má hafa það
sem nú er að gerast í sjávarútvegi
til marks um að í þessum gömlu
sannindum felst nokkur vísdómur.
En hafi menn haldið að heimspeki
hagræðingar og sameiningar næði
til allra þátta samfélagsins er það
mikill misskilningur. Hún endar
þar sem umsýslan um veraldleg
málefni lýkur en málefni guð-
dómsins taka við. Þetta má greini-
lega merkja í nokkuð sérkennileg-
um deiium um kirkjubyggingu
sem risið hafa í Kópavogi. Safnað-
arstjómin hefur fengið öll tilskilin
veraldleg leyfi til að reisa nýja
kirkju á landi sem væntanlegir ná-
grannar geta ekki hugsað sér að
iáta undir mannvirki af neinu tagi.
Deila menn nú heitt um málið,
meðal annars um þá mikilvægu
spumingu hvort það samrýmist
kristilegu siðgæði að neyða vænt-
anleg sóknarböm til að sætta sig
við að sett verði niður kirkja þessa
heims á stað sem álfar og huldu-
fólk, ásamt mannanna bömum,
hafa haft til írjálsra afnota hingað
til. Formaður sóknamefndar Digra-
nessafnaðar ritar um þetta vanda-
sama mál í Morgunblaðið í gær og
segir þessa „kveinendur" harma að
ætlunin sé „að eyðileggja sparkvöll
bama og unglinga í hverfinu“. For-
maðurinn kemur víða við í grein
sinn og segir m.a. þetta:
„Þá gerðist það að forráða-
menn Hjallasafnaðar, sem gengið
höfðu að vísri lóð fyrir sína kirkju-
byggingu eflir að Digranessöfnuði
hafði verið skipt, fengu þá hug-
mynd að söfnuðimir sameinuðust
um eina stóra kirkjubygg-
ingu....Við sem vorum fulltrúar
Digranessafnaðar leituðum ráða og
álits margra aðila leikra og lærðra
sem mikla reynslu höfðu af kirkju-
og safnaðarstarfi, um kosti og galla
svona samstarfs. Það var nærri ein-
róma álit viðmælenda okkar að
þvílíkt fyrirkomulag væri slæmt. í
fljótu bragði gæti það virst jjár-
hagslega hagkvæmt, en þegar
lengra væri litið og hugað að þeim
þáttum sem snerti sameiginlegan
rekstur, samvinnu og verkaskipt-
ingu presta, áherslur á einstaka
þætti i safnaðarstarfinu o.fl. o.fl. þá
væri þetta afleitt fyrirkomulag."
Haft er fyrir satt að sæmilega
röskur göngumaður yrði heilar tíu
mínútur að ganga á milli væntan-
legra guðshúsa. Ekki ætlar Þrándur
að skipta sér af málefnum annars
heims eða safnaðanna i Kópavogi,
þaðan af síður að hann hafi skoðun
á því hvar reisa skuli kirkjur í bæn-
um. Það eru aftur á móti nýjar upp-
lýsingar fyrir hann að svo „afleitt"
sé fyrir tvo söfnuði og tvo presta
eða fleiri að starfa í sömu kirkju-
byggingunni að ekki komi til
greina að spara nokkur hundruð
miljónir í veraldlegum peningum
með þvi að reisa eina kirkju í stað
tveggja. Hélt hann þó að umræddir
söfnuðir tilheyrðu sömu kirkjunni
sem boðaði sama fagnaðarerindið
þar sem hverjum og einum er ekki
aðeins ætlað að umbera náungann
heldur að elska hann og virða. Hef-
ur áreiðanlega oft verið hagrætt og
sameinað á ótraustari grunni og í
þágu lakari málstaðar - en það er
nú annað mál.
- Þrándur
Síða 3
ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 6. nóvember 1991