Þjóðviljinn - 21.01.1992, Blaðsíða 12

Þtóðviltinn
Þriðjudagur 21. janúar 1992
Til vin
þar sem hjartað slær
Enn þrengir að öldruðum
Sundlaugin við Grensásdeild Borgarspítalans hefur gegnt
mikilvægu hlutverki við sjúkraþjálfun og endurhæfingu
aldraðra og öryrkja. Þessir hópar hafa fengið frítt í
laugina líkt og aðrar sundlaugar en nú er orðin breyting
þar á. Sigrún Karlsdóttir, yfirmaður sjúkraþjálfunar Grensás-
deildar, sagði að vegna niðurskurðar hefði verið um tvennt að
velja, að draga úr þjónustu eða hefja gjaldtöku.
„Þetta er bara eitt af okkar
ráðum til að koma til móts við
niðurskurðinn á sjúkrahúsunum,“
sagði Sigrún. Hún sagði að hefð
hefði verið fyrir því að borgin
greiddi 40 prósent af kostnaði við
sjúkraþjálfun fyrir aldraða eða
þeirra hlut. „Þetta breyttist um
áramót og nú þurfa aldraðir að
borga sinn hlut sem cr auðvitað
mikill skellur fyrir þá,“ sagði Sig-
rún.
Flestir stunda Grensáslaugina
samkvæmt læknisráði og Sigrún
sagði ekki komið í Ijós hvort fólk
hætti að koma vegna gjaldsins.
Hún sagði að aldraðir fengju
ókeypis í aðrar laugar eftir sem
áður, ef þeir treystu sér til að nota
þær. Gjaldið fyrir sundlaugarferð
í Grensás er núna 100 krónur.
Sigrún benti á að í Grensáslaug-
inni væri boðið upp á mun meiri
þjónustu en í öðrum sundlaugum.
A morgnana er hópleikfimi og
æfingar með sjúkraþjálfara, alltaf
er hægt að ná í sjúkraþjálfara ef
með þarf, aldraðir fá aðstoð við
böðun, við laugina eru ýmis tæki
til aðstoðar, vatnið er heitara en í
öðrum laugum og eftirlit og ör-
yggi er meira en annars staðar.
I sambandi við gjaldtökuna
vildi Sigrún einnig taka fram að
Grensássundlaugin þyrfti að
borga íjórum sinnum hærra verð
fyrir vatnið heldur cn aðrar sund-
laugar í borginni. „Við borgum
sama verð og ef við værum með
einkasundlaug inn í garði,“ sagði
Sigrún. Hún sagði að ítrekað
hefði verið sótt um það til borgar-
yfirvalda að borga sama verð fyr-
ir vatnið og aðrar laugar en því
hafi verið synjað.
-ag
Við Grensáslaugina er veitt margvlsleg þjónusta við aldraða og öryrkja enda laugin og umhverfi hennar sérstak-
lega sniðið fyrir þarfir þessara hópa. En vegna niðurskurðar á sjúkrahúsunum þurfa aldraðir nú að borga fyrir
heilsusamlegan sundsprett og æfingar í Grensáslauginni, einni lauga í Reykjavík. Mynd: Jim Smart.
Lánskjara-
vísitalan aftur
á uppleið
Seölabankinn hefur
reiknað út lánskjaravísitöl-
una fyrir febrúar og er hún
3198 stig. Hún hækkaði um
0,1 prósent frá mánuðinum á
undan. Sú hækkun er 0,8
prósent umreiknuð til árs-
hækkunar.
Síðustu þrjá mánuði hcfur
Iánskjaravísitalan lækkað um
0,9 próscnt, síðustu sex mánuði
hefur hún hækkað um 2,5 pró-
sent og síðastu tóll' mánuði
hcfur hún hækkað um 6,5 pró-
sent.
-gpm
Norræn
upplýsinga-
skrifstofa
í Litháen
Þriðja upplýsingaskrif-
stofan í Eystrasaltsríkjunum
á vegum Norrænu ráðherra-
nefndarinnar, verður opnuð í
Vilníus í Litháen í dag. Hlut-
verk þessara skrifstofa er að
veita upplýsingar um Norð-
urlöndin í Eystrasaltsríkjun-
um og styrkja bæði einstak-
linga og félagasamtök á ýmsa
vegu, aðallega á sviði upplýs-
inga- og menningarmála.
Akvörðun um opnun upp-
lýsingastofanna var tckin á
fundi samstarfsráðherra Norð-
urlanda þann 19. októbcr 1990.
A síðasta ári voru opnaðar slík-
ar skrifslofur í Tallinn í Eist-
landi og Riga í Lettlandi. Eiður
Guðnason, umhverfis- og sam-
starfsráðherra, mun opna upp-
lýsingaskrifstofuna í Vilníus
við hátíðlega alhöfn í dag. Með
honum verður Ingvi S. lngva-
son, sendiherra Islands í Lithá-
en. Fulltrúi íslands í stjóm
upplýsingaskrifstofanna er Jón
Júlíusson. -ag
Friðrik dregur í land
Það er kristaltært að ríkinu ber að greiða fyrir umbeðna
vinnu, sagði Friörik Sophusson ijármálaráðherra á Alþingi í
gær, og gerði um leið ómerk orð aðstoðarmanns síns, Stein-
gríms Ara Arasonar, sem hafði fullyrt í kvöldfréttum Sjón-
varps í fyrradag, að ríkisstarfsmönnum yrðu ekki greidd laun ef
stofnanir þeirra heföu ekki staðið við samþykktar greiðsluáætlanir
ráðuneyta. Lmmæli aðstoðarmannsins höfðu vakið hörð viðbrögð í
röðum opinberra starfsmanna, enda í blóra við kjarasamninga og
lög um réttindi og skyldur opinberra starfsmanna.
Fjármálaráðhcrra vitnaði í ræðu
sinni til minnisblaðs fjármálaráðu-
neytisins til stjómenda rikisstofnana,
þar scm sctt em fram fyrirmæli um að
verði farið yfir ákveðin mörk í út-
gjöldum stofnana vcrði gripið til
grciðslustöðvana, fyrst á yfirvinnu og
aukagrciðslum, síðan á fyrirfram-
grciðslum og að síðustu á öðmm
mánaðargreiðslum.
Friðrik sagði að mcð bréfi þessu
væri átt við það að útborgun til ríkis-
stofnana yrði stöðvuð í áíongum,
fæm þær fram úr greiðsluáætlun,
þannig að stofnun yrði gert að skera
niður á síðari hluta árs það sem um-
fram hefði verið eytt á fyrrihlutanum.
Friðrik sagði jafnframt að það kæmi í
hlut hinna nýju „tilsjónarmanna" rík-
isstofnana að „takmarka urnfang
starfsmannahalds“. Hann tók það hins
vegar fram að greiðslustöðvun kæmi
ekki til fyrir umbeðna vinnu. Halldór
Asgrímsson benti á það í umræðunni,
að það stæðist hvorki almennar siða-
né vinnureglur að „tilsjónarmenn"
gegndu hvort tveggja í senn eftirlits-
hlutverki og ákvörðunarvaldi um starf
ríkisstofnana. Vitnaði hann í álit Rík-
isendurskoðunar í þessu sambandi.
Ögmundur Jónasson, formaður
BSRB, sagði í samtali við Þjóðviljann
í gær að hann fagnaði því ef rétt væri
að ríkisstjómin heíði séð sig um hönd
og ákveðið að virða gildandi lög og
kjarasamninga, hins vegar væri annað
að skilja á erindisbréfi fjármálaráðu-
neytisins, þar sem reyndar kæmi líka
fram að málið hefði verið afgreitt í
ríkisstjórn.
Ögntundur sagði að framkvæmd
niðurskurðar í ríkisrekstri væri með
ólíkindum, þar sem ákveðið hefði
verið að fækka um 600 störf án þess
að skilgreina hvaða störf það væru
sem mættu missa sín.
„Þetta heitir ekki að sníða sér
stakk eftir vexti, eins og fjármálaráð-
herra segir, heldur að sníða vöxtinn
eftir stakknum," sagði Ögmundur, og
benti á að miðstýrður niðurskurður
sem ffamkvæmdur væri með þessum
hætti skapaði ný rekstrarútgjöld hins
opinbera annars staðar. Það hefði til
dæmis gerst í stjómartíð Margarethar
Thatcher.
Stjóm Bandalags háskólamennt-
aðra ríkisstarfsmanna sendi í gær ffá
sér yfirlýsingu þar sem ffam kemur
að það sé „djúpstæður misskilningur
hjá aðstoðarmanni fjármálaráðherra
að halda að starfsmenn muni vinna án
þess að fá greidd laun á réttum tíma“.
-ólg.
Kennarar undirbúa aðgerðir
Sú alvarlega staða sem kennarar standa frammi fyrir í kjaramál-
um og aöför ríkisstjórnarinnar að æsku landsins hljóta að kalla á
aðgerðir, segir Svanhildur Kaaber, formaður Kennarasambands
Islands. Um helgina fól fulltrúaráð Kennarasambandsins stjórn
þess að undirbúa aðgerðir félagsmanna til að leiðrétta kjör sín og verja
velferðarkerfið. Svanhildur segir að byrjað verði á að efla samstöðu
meðal opinberra starfsmanna og hafi upphafið að því verið stór fundur i
Bíóborginni er haldinn var fyrir skömmu.
í ályktunum sem FuIItrúaráðið
samþykkti er hugmyndum ríkis-
stjómarinnar um ráðstafanir í ríkis-
fjármálum sem bitna muni á þjón-
ustu vclferöarkerfisins vísað á bug.
Það sé fráleitt að brcgðast við efna-
hagsvanda þjóðarinnar með því að
draga úr þjónustu og þyngja skatta á
almennt launafólk, aldraða, sjúka og
öryrkja í stað þcss að sækja aukið
rekstrarfé til hátekjufólks og fjár-
magnscigenda. Með þessum hug-
myndum sé stcfnt að grundvallar-
breytingum á íslensku samfélagi þar
sem horftð er frá þcim hugmyndum
um félagslegan jöfnuð og samhjálp
þegnanna scm hafðar hafa verið að
leiðarljósi undanfarin ár.
Sérstaklcga vekur Fulltrúaráð
Kennarasambandsins athygli á þcirri
aðfor scm farin cr að æsku landsins
með hugmyndum sem fyrir liggja
um að draga úr möguleikum til
náms, skerða námsframboð og fjölga
ncmendum í bekkjadeildum. Slíkar
aðgcrðir séu hæpnar til spamaðar og
miklu líklegra sé að þær kalli á
kostnaðarsamar hliðarráðstafanir og
verði til ómælds tjóns fyrir atvinnu-
og efnahagslíf þjóðarinnar í framtíð-
inni. Verði ekki horfið frá niður-
skurðarhugmyndum krefst fulltrúa-
ráðið þess að stjómvöld axli sjálf þá
ábyrgð að gefa ákveðin fyrirmæli um
í hvaða námsgreinum á að fækka
tímum, hvaða bekkjadeildir á að
leggja niður, hvaða námsáfanga á
ekki að kenna í framhaldsskólum og
hvaða nemendur á að útiloka frá
framhaldsnámi, segir í ályktun fúll-
trúaráðsins.
Svanhildur segir að ef ákvarðanir
ríkisstjómarinnar um niðurskurð á
velferðarkerfinu ná fram að ganga sé
hún búin að fyrirgera þeim mögu-
leikum að samningar náist við launa-
fólk með friðsamlegum hætti.
Aðspurð hvað sé nákvæmlega
næst á döfinni i aðgerðum Kennara-
sambandsins, bendir Svanhildur á að
nk. miðvikudag verði haldinn fúndur
með opinberum starfsmönnum á Ak-
ureyri.
Þessi fúndur verður á sömu nót-
um og fundurinn í Bíóborginni í síð-
ustu viku, en fúlltrúar Kennarasam-
bandsins, BHMR og BSRB munu
eiga framsögumenn á fúndinum.
-sþ
Ríkisstjómin hefur komið
á nýju skattþrepi
B
andalag háskólamenntaðra
kríkisstarfsnianna mótmælir
'harðlega áformum ríkis-
stjórnarinnar um að skerða ellilíf-
eyri þeirra sem hafa launatekjur. I
ályktun BHMR er vakin athygli á
því að ráðstafanir rikisstjórnar-
innar undanfarið þýði að nýju
skattþrepi hefur verið komiö á,
sem einungis nái til barnafólks, líf-
eyrisþega og þeirra sem stunda
sjómennsku.
Launamálaráð BHMR segir í
ályktun sinni að réttur til almenns elli-
lífeyris sé lögbundinn réttur sem
byggi á áratuga framlögum allra þegn-
anna. Skerðing á þessum rétti sé því
sérstaklega ámælisverð. Skerðingin
hefur og í fór með sér að lífeyrisþeg-
um er gert enn nauðsynlegra en fyrr
að afla sér tekna umffam áunninn líf-
eyrisrétt þrátt fyrir háan aldur og jafn-
vel veikindi.
Aform ríkisstjómarinnar um að
skerða rétt sumra örorkulífeyrisþega í
því skyni að bæta rétt annarra á ekki
uppá pallborðið hjá BHMR og telur
launamálaráðið að afkoma allra ör-
orkulífeyrisþega sé svo slæm að ekki
sé réttlætanlegt að skerða hana. -sþ