Dagblaðið Vísir - DV - 26.09.1995, Qupperneq 4

4
ÞRIÐJUDAGUR 26. SEPTEMBER 1995
Fréttir
Lenging lánstimans í húsbréfakerflnu í 40 ár:
Kallar á stóraukin
framlög í vaxtabætur
- kaupandi borgar og borgar fyrstu arin en eignast nær ekkert
Húsbréfakerfið:
Lenging lánstíma
Gert er ráð fyrir að kaupverð 3 herbergja íbúðar
sé 6.250.000 kr. Veitt er 70% hámarkslán, alls
4.375.000 kr. með 5,1% vöxtum. Annars vegar er
tekið mið af 25 ára lánstíma og hins vegar 40
ára lánstíma. í dæminu er reiknað með að
fjölskyldutekjur kaupanda séu 200.000 kr. á
mánuði og núverandi vaxtabótakerfi haldist
óbreytt.
Greiðsla láns
- eftirstöövar í milljónum króna eftir lánstíma -
40 ára lán
25 ára lán
Greiðslubyrði
- að teknu tilliti til vaxtabóta*-
400
350
300
250
200
150
100
50
40 ára lán
25 ára lán
Aættaöar vaxtabætur: 25 ára lán samt. 592 þús. kr. í 13 ár
40 ára lán samt. 1.154 bús. kr. \ 24 ár
P
0 ár 5. ár 10. ár 15. ár 20. ár 25. ár 30. ár 35. ár 40. ár
Hlutfoll afborgana og vaxta
ár 10. ár 15. ár 20. ár 25. ár 30. ár 35. ár 40. ár
Lánstími 40 ár
| Afborganir
Vextir.s,
Lánstími 25 ár
| Afborganlr ,
I Vextir
0 ár 5. ár 10. ár 15. ár 20. ár 25. ár 30. ár 35. ár 40. i

Veröi lánstími í húsbréfakerfinu
lengdur í 40 ár mun þaö taka kaup-
andann allt að 29 ár að borga lánin
niður um helming. í núverandi kerfi,
þar sem lánstíminn er 25 ár, tekur
það kaupandann allt að 17 ár að
helminga lánin taki hann hámarks-
lán. í báðum tilfellum er gengið út
frá því að keypt sé þriggja herbergja
íbúð fyrir 6.250 þúsund krónur og að
hámarkslán sé veitt til kaupanna,
eða 4.370 þúsund krónur sem bera
5,1 prósents vexti.
Nokkur gagnrýni hefur komið
fram á þaö fyrirkomulag að véita
fólki einungis verðtryggð jafn-
greiöslulán til langs tíma til hús-
næðiskaupa. Fyrstu árin nái fólk
ekki að borga höfuðstól lánanna nið-
ur og því sé hætt við að endurgreiðsl-
an reynist fólki erfið þegar fram í
sækir.
Ef gert er ráð fyrir að fjölskyldu-
tekjur kaupanda áðumefndrar íbúð-
ar séu um 200 þúsund krónur á mán-
uði og að vaxtabætur verði greiddar
með óbreyttu sniði næstu áratugina
mun greiðslubyrðin af íbúð í núver-
andi kerfi og 25 ára lánstíma verða
234 þúsund krónur fyrsta afborgun-
arárið en 315 þúsund krónur síöasta
afborgunarárið. Gera má ráð fyrir
að fyrstu 13 árin fái kaupandinn um
592 þúsund krónur í vaxtabætur.
Sé lánið hins vegar til 40 ára yrði
greiðslubyrðin af láninu um 179 þús-
und krónur fyrsta árið og 258 þúsund
krónur á síðasta afborgunarárinu.
Gera má ráð fyrir að fyrstu 24 árin
fái kaupandinn 1.154 þúsund krónur
í vaxtabætur.
Lengri lánstími leiðir til þess að
fyrstu árin fer langstærsti hluti af-
borgana í vexti, þvi meira sem láns-
tíminn er lengri. Árleg afborgun af
4.350 þúsund króna láni er um 313,5
þúsund krónur sé lánið til 25 ára.
Ef lánstíminn er til 40 ára er afborg-
unarþátturinn fyrsta árið um 35 þús-
und en í vexti fara 223 þúsund, eða
samtals um 258 þúsund krónur á ári
út lánstímann.
Sé lánið hins vegar til 25 ára er
afborgunarþátturinn um 90 þúsund
og í vexti fara 223 þúsund. í síðustu
greiðslunni af 25 ára láninu er vaxta-
þátturinn 15 þúsund en afborgunar-
þátturinn 298 þúsund. Það sama ár
er sá sem er með 40 ára lán að greiða
142 þúsund í vexti og 117 þúsund í
afborgunarþáttinn.
-kaa
í dag mælir Dagfari________________________
Af bílunum skuluð þér þekkja þá
Hér í eina tíð báru Silla og Valda
búðirnar af öðrum verslunum í
Reykjavík, bæði hvað varðaði
flölda þeirra og þjónustu. Þetta var
áður en Hagkaup og Bónus út-
rýmdu kaupmanninum á hominu
og áður en sjónvarpsauglýsingar
tældu fólk inn í verslanir á röngum
forsendum. Silli og Valdi höfðu
bara eitt slagorð og það var: „Af
ávöxtunum skuluð þér þekkja þá“.
Var þá vísað til þess að viðskipta-
vinimir skyldu ekki dæma versl-
unina út frá útliti eða ytra pijáh
heldur af þeim vömm sem á boð-
stólum vom. Silli og Valdi vildu að
fólkið dæmdi sjálft af gæðum
ávaxtanna sem boðnir voru til sölu
í búðunum þeirra. Nú á tímum er
samkeppnin orðin meiri og harðsv-
íraðri og enginn getur í rauninni
vakið athygh á sjálfum sér nema
meö umbúnaöi og úthti, án tilhts
th gæðanna sem umbýðirnar
geyma. Þannig er það í viðskiptun-
um og þannig er það í poppinu og
þannig er það í póhtíkinni. Hafið
þið ekki tekið eftir því að Alþýðu-
bandalagið er að kjósa sér nýjan
formann og frambjóðendumir
tveir hafa haft fjögurra mánaða
meðgöngutíma tíl að kynna sig! Það
þekkir enginn þetta fólk eða hvað
það hefur gert eða hvað þaö stend-
ur fyrir nema haldnir séu kynning-
arfundir út og suður um landið.
Þetta er erfitt líf hjá stjórnmála-
mönnum og þeir eru allir meira og
minna eins í framan, eins í skoðun-
um, eins í launum og eins í flestum
sínum gerðum. Og hvað er þá th
ráða? Jú, menn geta keypt sér bíla
sem eru öðmvísi en aðrir bhar sem
aðrir eiga. Ráðherramir hafa séð
sér þama leik á borði, enda verða
þeir aö vera öðmvísi og meiri en
aðrir og ef fólk getur ekki áttað sig
á því samkvæmt manngerðum og
skoðunum og framgöngu í stjórn-
málunum þá er einfaldasta leiðin
að kaupa sér bíl sem sker sig frá
öðrum. Fyrir nokkrum ámm setti
fjármálaráðherra reglugerð sem
kvað á um að bhar ráðherra mættu
ekki vera dýrari en sem nemur
tveim og hálfri mhljón en smám
saman hefur komið í ljós að það eru
alltof margir íslendingar sem hafa
efni á aö kaupa sér bha fyrir tvær
og hálfa mihjón og það hefur orðið
th þess að ráðherrabílamir eru
nánast eins og bhar almennings og
ráðherramir faha inn í fjöldann og
enginn veit hveijir þeir eru. Þess
vegna hefur þaö verið látið við-
gangast að ráðherrar kaupi sér
dýrari bíla en sem nemur þessari
úreltu upphæð og enda þótt það sé
brot á reglugerðinni hefur enginn
séð ástæðu th að fetta fingur út í
það enda era það ráðherrarnir sem
setja reglugeröimar og þetta er
þeirra reglugerð og hver er þá að
amast við því þótt reglugerð sé
brotinn sem snýr aö þeim sem
reglugerðina setur? En nú er það
þannig að ráðherrarnir eru ekki
bara ráðherrar. Sumir eru meiri
ráðherrar en aðrir ráðherrar og á
það sérstaklega við um forsætis-
ráðherra. Það gengur auðvitað ekki
aö forsætisráðherra sé ruglað sam-
an við aðra ráðherra og þar af leið-
andi verður forsætisráðherra að fá
sér ennþá dýrari og fínni bíl heldur
en hinir ráðherrarnir th að skera
sig úr. Fólk verður að vita hver er
forsætisráðherra og ef það sést ekki
af framgöngu og skoöunum þá
verður það að sjást af bílakosti ráð-
herrans. Af þessu leiöir að forsæt-
isráðherra hefur keypt bíl sem
kostar rúmar fimm milljónir króna
til að það sé öruggt að almenningur
viti að hann sé forsætisráðherra.
Þessi bílakaup eru guðs þakkar-
verö og nauðsyn brýtur lög og
reglugeröir og þjóðin veröur að
skhja að forsætisráðherra getur
ekki verið þekktur fyrir að aka um
á ódýrari bíl og jafn ódýmm og
aðrir ráðherrar, því þá geta menn
raglast á honum og öðrum ráðherr-
um, hvað þá ef ruglast er á honum
og venjulegum Islendingi. Ein-
hvern veginn veröa þeir að skera
sig úr sem skera sig úr. Sem sagt:
Af bílunum skulum vér þekkja þá.
Dagfari