Dagblaðið Vísir - DV - 21.05.1999, Blaðsíða 6
4
>
alds rithöfund en hún er bara svo
feimin! “
Svo ertu aö gera dogmamynd um
Grand Rokk:
„Jú, jú, þú getur kallað þetta
dogma. En dogma er bara einhver
fin slaufa í kringum eitthvað sem
er löngu búið að finna upp. Það er
afsprengi nýrrar tækni sem kom
fram á sjöunda áratugnum. Með
léttu kamerunni, sem maður getur
haft við öxlina, hófst nýr kafli í
sögu heimildamyndarinnar. Hún
hefur þau áhrif að fólk verður
ómeðvitað um að það sé verið að
fylgjast með því. Kosturinn er sá
að fólk hættir að líta á þetta sem
myndavél og fer líta að líta á hana
sem leikfang - eins og Ólafur
Rögnvaldsson komst svo vel að
orði. Maður kemst miklu nær lífi
fólks. Nú er hægt að yfirfæra spól-
urnar á kvikmyndafilmu á sama
hátt og Lars von Trier og félagar
hafa verið að gera. Allt hefur þetta
í fór með sér að hinn tæknilegi
kostnaður snarminnkar. Menn
geta safnað efni endalaust því það
kostar ekkert að láta kameruna
ganga. Kúnstin felst í því að ná
sem flestum augnablikum og reyna
að setja þau í samhengi. Þetta er
mín nýja leið í kvikmyndagerð."
Ætlarðu ekki að segja mér af
myndinni um Grand Rokk?
„Eins og þú sérð þá sækir hing-
að þversumma allra íslendinga.
Hér er að finna mengi þess að vera
íslendingur," segir TofFi um leið og
hann skimar í kringum sig. „En
þetta er hamskiptasaga líka. Saga
um búlluna sem verður að höll; af
litla ljóta andarunganum sem
breytist í svan og af litlu mönnun-
um sem verða kannski einhvern
tímann stórir."
Toffi upplýsir að aðalpersónur
heimildamyndarinnar séu Grand-
rokkararnir Hrafn Jökulsson
blaðamaður og barfluga, Jakob
Bjarnar Grétarsson útvarpsljón,
myndlistarmaðurinn Bjarni Þór-
Hn að er varla hægt að halda öðru
fram en að Ragnar sé lánsamur ung-
ur maður því segja má að hann sé
fyrsti ungi leikstjórinn á íslandi sem
fær hið fullkomna leikstjórnarfrelsi.
„Já, ég er fyrsti leikstjórinn sem þarf
ekki að hafa áhyggjur af peningum.
Yfirleitt hafa leikstjórar þurft að
vera allt í senn; framleiðendur, hand-
ritshöfundar og klipparar og helst
hafa þeir líka þurft að ganga í hús og
selja bíómiða. Við ákvaðum hins veg-
ar í upphafi að gera þetta eins og
tíðkast annars staðar í hinum sið-
menntaða heimi; það er að segja að
leikstjórinn fengi að einbeita sér að
því sem máli skipti.“
Ragnar segir myndina fullbúna
kosta á bilinu 70 til 100 milljónir og
tekist hafi að fjármagna myndina
nánast að fullu áður en hafist var
handa.
„Á íslenskan mælikvarða er
Fíaskó meðaldýr mynd. Hún er nú-
tímasaga svo ekki liggur mikill pen-
ingur í leikmynd eða búningum.
Sagan gerist á litlu svæði þannig að
ekki þurfti að selflytja menn yfir ár
eða jökla og lítið er um landslag,
nema þá landslag manneskjunnar."
Merkir þetta aö allt sem kemur inn
í kassann sé hreinn gróöi?
„Ja, ég segi það nú kannski ekki.
Þó að þama sé ákveðin verkaskipt-
ing á ferð er þetta nú enn þá þannig
að maður þarf að leggja launin sín
undir sem framlag tU þess að fjár-
magna kvikmyndina."
Aðdragandinn að Fíaskó var þátt-
taka Ragnars í svoköUuðu handrits-
þróunarátaki Kvikmyndasjóðs og
Norðurlandasjóðs. Segist hann hafa
„hent inn“ grófri hugmynd að hand-
riti haustið 1996. Hún var ein af sex
handritum sem fengu frekari úthlut-
un. Þá kom til sögunnar svokallaður
scriptdoctor eða erlendur handrita-
læknir sem hinir efnUegu handrits-
höfundar gátu nýtt sér. Ragnar seg-
ist óspart hafa nýtt sér handrits-
lækninn og notið góðs af. Mönnum
hafi þó alls ekki verið skylt að nýta
Hún var fijót
að spyijast út sú
fregn á dögunum að
Ragnar Bragason, handrits-
höfundur og leikstjóri kvik-
myndarínnar Fíaskó, væri
búinn að eignast tvíbura.
Þótt ekki sé meiningin að
ræða við hann um föðurhlut-
verkið varð ekki hjá því
komist að spyrja hann um
það hvort meirí vinna lægi
að baki því að taka upp stór-
mynd eða annast tvíbura-
stráka? Svaríð lét ekki á sér
standa: „Iss, það er bara lúx-
us að búa til kvikmynd!
Bara hvíld,“ segir hann og
við fáum nánari útskýríng-
ingar á því: „Tvíburamir sofa
tvo tíma og vaka tvo og taka
svo klukkustund í að drekka,
svona gengur þetta sólar-
hring eftir sólarhring.“
sér doktorinn. „Mér fannst hins veg-
ar gott að hafa einhvem með mér tU
þess að lesa yfir og fá krítík," segir
Ragnar.
Þurftu handritin aö vera fjandi
góó til þess aó komast i gegn?
„Ég veit það nú ekki,“ svarar
Ragnar hógvær. „Menn þurfa aðal-
lega að nenna að sitja við og skrifa
og því nenna alls ekki allir.“
Þú ert aö segja þrjár sögur í einni?
„Fíaskó er í raun saga af einni fjöl-
skyldu sem býr i gömlu niðurníddu
bárujárnshúsi í Þingholtunum."
101 Reykjavík!
„Já, þetta er 101 Reykjavíkursaga.
Og júbb, þetta eru að segja má þrjár
sögur í einni; af afanum, sem Ró-
til kvi
bert Amfinnsson leikur, dóttur-
inni, sem leikin er af Margréti
Ákadóttur, og dótturdótturinni
sem (hin ófaglærða en þó faglega)
Silja Hauksdóttir leikur og öll búa
þau þarna í Þingholtunum. Við
fylgjumst með nettum ástarævintýr-
um sem þau eiga öll í sama sólar-
hringinn og ákveðinni hringrás í lífi
þeirra. En það er samt engin gymik
í gangi.“
Hvert veröur svo framhaldiö eftir
frumsýningu Fíaskó?
„Það er ágæt regla hjá leikstjóra
að vera alltaf með eitt eða tvö hand-
rit í gangi í kringum sölu mynda
sinna á kvikmyndahátíðum því þá
er mesti sjensinn á að fá fjármagn í
næstu mynd svo ég er tilbúinn með
nokkrar hugmyndir. Reyndar fer ég
beint eftir eftirvinnsluna á Fíaskó
að leikstýra einum fimmta hluta
Villuljóss Huldars Breiðfjörð."
Ragnar tók sína stuttmyndaæf-
ingu og vann til nokkurra verð-
launa, meðal annars fyrir Ég elska
þig, Stella en hlaut ekki náð fyrir
augum dómnefnda fyrir New York
stuttmynd sína, Dead Angels. Og vel
að merkja, stuttmyndgerð Ragnars
er nánast eina menntun hans í fag-
inu, utan nokkurra kúrsa í New
York. Var stuttmyndin gott vega-
nesti?
„Jú, jú, stuttmyndaferlið er ágæt-
is uppeldisstöð. Þeir sem eru í því
að gera stuttmyndir finnst það þó
sjálfsagt móðgandi að kalla þær æf-
ingabúðir. Þó að mér hafi aldrei
gengið vel að gera stuttmyndir, mín-
ar liöu til dæmis alltaf fyrir það að
vera of stór hugmynd í of litlum
búningi, þá fmnst mér stuttmynda-
formið mjög spennandi og nauðsyn-
legt fyrir þá sem ætla sér eitthvað
meira. Enda fá menn ekki stóra
kvikmynd fjármagnaða nema þeir
hafi eitthvað að sýna.“
Sr^að er morgunn hjá Toffa þar
sem hann situr sambandslaus við
umheiminn að tafli við Jón
Proppé gagnrýnanda í hinni stór-
merku félagsmiðstöð Grand Rokk.
Klukkan er þó þrjú um miðjan dag
en menn sem sækja Grand Rokk
eru ekki endilega á níu til fimm
rólinu heldur eyða þeir margir
hverjir drjúgum hluta dagsins á
Grand Rokk og vinna á nætumar.
Og sofa svo bara þegar þeir eru
þreyttir.
Eftir að hafa skerpt hugann með
einni skák er Toffi tilbúinn í slag-
inn. Svo við byrjum á þvi að spyrja
hann hvað hann hafi fyrir stafni
þessa daga:
„Ég er að gera svo margt að ég
veit ekki einu sinni hvar ég á að
hyrja."
Ja, ég veit aö þú ert aö gera heim-
ildarmynd um Grand Rokk!
„Ég er líka að gera sjónvarpsser-
íu, sem Guðbergur Davíðsson hjá
Nýja bíói framleiðir fyrir Sigurð
Valgeirsson."
Þó ekki um dýr?
„Nei, ég er búinn að hækka mig
upp í „híarkíinu“ og kominn í
mannskepnuna. Ég er að gera
nokkurs konar íslendingaþætti.
Heimildasápu um nokkra íslend-
inga, markmið þeirra og efndir.
Hvaöa íslendinga ertu að reyna
nálgast meö þessum hœtti?
„Þetta eru Guðjón Bjamason
myndlistarmaður, sem ég held að
sé u.þ.b. að slá í gegn úti í heimi;
Lárus Björn Bárðarson, smá-
krimmi sem hefur verið lengi á
hrakhólum; Ketilvallasystur, Gróa
og Guðný, eineggja tvíburasystur,
sem búa saman ásamt einu bami
og einum manni í Laugardalnum -
þær eru mjög skemmtilegar og
nær óaðgreinanlegar í útliti; Jón
Proppé gagnrýnandi; og svo langar
mig að gera mynd um Auði Har-
1
1 í
f ó k u s
21. maí 1999
L
18