Dagblaðið Vísir - DV - 27.11.1999, Blaðsíða 3
JL>V LAUGARDAGUR 27. NÓVEMBER 1999
43
Hjálmar skipta
höfuð máli
Það getur oft reynst erfitt að kaupa
rétta gerð af Míðarhjálmum. Úrvalið
er mikið og þeir eru allir eins en samt
mismunandi. Þú veist aldrei hve
miklu er óhætt að eyða á höfúðið á þér
því ef þú metur það of hátt er eins víst
að ávísanaheftið bíði þess aldrei bæt-
ur. Vitlaus hjálmur getur verið laus á
þér, alltaf verið að safna gufu á hlífðar-
glerið, dælt lofti beint í augun á þér og
bara yfirhöfuð hentað þér ifla. Þess
vegna verður þú að vita hvað hjálmur
er til að geta keypt þann rétta.
Gamli hjálmurinn
Nýir hjálmar eru dýrir enda lítur
skattmann á þá sem lúxusvöru og tollar
þá sem slíka. Oft er gott að spyrja sig
hvers vegna mann langi í nýjan hjáim.
Er það kannski út af því að liturinn á
þeim gamla passar ekki lengur við lit-
inn á nýja hjólinu eða sleðanum? Góður
hjálmur af viðurkenndri tegund getur
enst allt að sex ár. Þótt hann rispist ör-
lítið af steinkasti eða slíku hefur það
ekki áhrif á endingu og öryggi hans. Ef
skipt er reglulega um hlífðarglerið og
honum haldið hreinum getur hann enst
þér vel. Það sem skiptir mestu máli er
að hann passi og að þú lánir hann ekki
einhveijum höfuðstærri sem vikkar
innra byrði hans út. Ef þú lendir í slysi
eða jafnvel missir hann harkalega
skaltu hins vegar skipta honum út því
að plastið hefur sitt krumpusvæði sem
þrýstir saman innri vöminni í hjálmin-
um þannig að við högg gefur það eftir.
Hann verður því aldrei jafhgóður eftir
og meiri hætta á að hann brotni og veiti
ekki eins góða vöm og áður. Þá getur
verið komið að því að þú þurfir að fara
út að versla.
Hvað þarftu í hjálmi?
Þegar þú ert búinn að gera upp hug
þinn um að kaupa nýjan hjálm þarftu
að fara að spá í hvað henti þér og
buddunni þinni. AMestir hjálmar eru
með viðurkennda öryggisstaðla sem
reyndar geta verið mismunandi eftir
löndum. A-gerð af hjálmi er ömggari
en B-gerð en það þarf samt sem áður
ekki að þýða að dýrari A-týpan sé betri
en sú ódýrari. Þeir sem eiga nóg af
seðlum kaupa sér lúxus eins og fljótlos-
andi hjáimagler, flottar strípur, end-
ingargóðan svamp, betri loftræstingu
og svo framvegis sem er þeim sem
keyra mikið mjög mikilvægt. En ef þú
hjólar bara á sunnudögum er þá ekki
ódýrari hjálmur nóg fyrir þig? Best er
að skoða einstaka þætti til að fræðast
betur um þessa Muti.
Hávaði
Það hefur aldrei verið rannsakað
vísindalega hvaða hjáimur er Mjóðlát-
astur. Vindgnauð í hjálmi getur veriö
afar pirrandi og þótt hjálmurinn eigi
að vera Mjóðlátur hentar hann
kannski höfúðlagi þínu illa og er þess
vegna hávaðasamur. Það sem rann-
sóknir sýna hins vegar fram á er hvað-
an hávaðinn kemur og hvað við getum
gert til að minnka hann. Versta
vindgnauðið kemur frá loftflæðitrufl-
unum fyrir framan þig. Loftflæði
hjálmsins eða hvort harm hefúr verið
prófaður í vindgöngum skiptir þá litlu
máli. Fyrir hávaxna ökumenn er trufl-
unin mest í kringum axlimar sem ger-
ir hjálma með litla hlíf um hálsinn há-
vaðasamasta. Fyrfr þá lágvaxnari
lendir loftið á enni hjálmsins þannig
að ef Mífðarglerið er illa fest eða ern-
angrar illa eru þeir oft háværari. Til
að minnka hávaða getur þú reynt að
laga þessa þætti með því að fá þér
auka hálshlíf eða með því að festa ör-
yggisglerið betur. Hávaði getur haft
varaMeg áhrif á heymina og við 60
kílómetra hraða ertu við hættumörk í
90 desíbela hávaða og ef þú stelst upp í
160 kílómetra er hávaðinn kominn upp
í 110 desíbel sem er ekki gott í meira
en fimm mínútur á dag. Þess vegna er
oft besta ráðið að nota eymatappa.
Dökktgler
Það getur stundum verið gott að
nota dökk gler í mikilli birtu, sérstak-
lega í miðnætursólinni eða uppi á
jökli, en þau eru oftar en ekki ólögleg.
Þau .kosta oft á bilinu 5-10.000 krónur
og aðeins hægt að fá þau í tegundir
eins og Arai, Shoei, AGV, Shark,
Suomy og FM. Passaðu þig á ódýrari
eftirlíkingum því að þær passa oft illa
og glerin em ekki eins tær. Notaðu
þau heldur aldrei í myrkri því að það
er stórhættulegt. Hægt er einnig að fá
birtuaukandi gler, svipuð og í veiði-
mannagleraugum, sem gefa betri birtu
við lakari skilyrði eins og rigningu, en
þau em dýr lúxus.
Komið að því að kaupa
Regla númer eitt þegar hjáimur er
keyptur er að skilja veskið efitir heima
Hugsaðu vel um hjálminn þinn
Hreinsaðu hann reglMega með
heitu sápuvatni og losaðu þig við dauð-
ar flugur eins fljótt og hægt er því ann-
ars vilja þær festast við. Gott er að
bóna hann líka en athugaðu að bónið
sé plastvænt. Til að hreinsa hor og
svita innan úr honum er best að nota
mildan hreinsilög eða sérstakan
hjálmahreinsi. Notaðu rakan klút og
láttu hann þoma sjáifan. Notaðu mjúk-
an klút, sérstaklega á glerið því að
grófur eldhúspappír getur rispað það.
Þegar hjálmur er mátaður er best að halda um hliðar
hans og spenna ólina frá
í fyrsta skipti sem þú ferð út að skoða
og máta eimmgis. Áður en þú veist af
getur þú verið búinn að láta plata inn
á þig allt of dýrum hjálmi, haldandi að
þú verðir eitthvað öraggari og betri
ökumaður á eftir. Mátaðu aðeins þá
hjálma sem era á rétta verðinu fyrir
þig, mismunandi hjálmaframleiðendur
bjóða oft sömu Mutina í misdýrum
hjálmum.
Ouch! Þessi er alltof þröngur
Einlitur hjálmur er
kannski ekki eins eftir-
sóknarverður og nýjasta
tíska í hjálmastrípum en
hann er öragglega ódýrari.
Þú sérð hvort sem er ekki
litinn á honum þegar þú
ert búinn að setja hann á
þig. Það getur verið betra
fyrir samferðamenn þína í
umferðinni að sjá þig ef þú
ert með litsterkan hjálm
sem rennur ekki saman við
svarta litinn á hjólinu og þér sjálfúm.
Hvítir hjálmar era bestir en flestum
frnnst þeir líka Ijótastir.
innra byrðið hefúr lagað sig að fyrri
eiganda svo að hann mun alltaf passa
þér illa. Kauptu þá heldur ódýran, nýj-
an hjálm sem passar þér vel.
Notaðir?
Kauptu aldrei notaðan hjálm,
hversu ódýr sem hann er. Þú veist
aldrei í hveiju hann hefur lent og
... hengja hjálminn á spegilinn.
Það er ekki bara það að hann gæti
dottið heldur hvílir allur þungi
hjálmsins á hominu á speglinum
sem skemmir innra byrðið og
minnkar þannig öry'ggi hans.
... sefja hann út í glugga. Hita-
breytingamar fara illa með plastið.
... sitja eða standa á honum.
Vegna gatsins framan á þeim gætu
komið litlar sprungur sem sjást
ekki innan á piastinu.
... mála eða setja límmiða á
hjálm úr Polycarbonate. Efnin
skemma plastið.
... geyma harða hluti innan í
honum. Þeir skemma innra byrði
hans.
Hin gulina regla er: Vittu hvað þú
kaupir og láttu það svo endast.
-NG
Alveg eins og þegar þú kaupir skó skaltu leita aðstoðar sölumannsins
Hjálmurinn mátaður
Hjálmur sem passar er aðalatriðið.
Hjálmur sem er laus er hávaðasamur
og hættMegur en of þröngur hjálmur
veldur höfuðverk. Ódýr hjálmur sem
passar vel er miMu öraggari en dýr
sem passar ekki. Byijaðu á að mæla
ummálið á höfðinu á þér í ennishæð til
að fá einhveija hugmynd um hvaða
stærð þú átt að máta. Settu hjálminn á
þig með því að toga festingarnar út og
gættu að því að hægt sé að festa lausa
endann á ólinni svo að hann blakti
ekki í vindinum. Hjálmurinn á að vera
þéttur alls staðar án þess að vera of
þröngur. KinnaMífamar eiga að halda
við andlitið svo að hjálmurinn færist
ekki fram en ekki koma í veg fyrir að
þú getir talað. Firrndu hvort að hann
passar vel við enni því að á auknum
hraða þrýstir hann meira á þar heldur
en annars staðar. Þú ættir að geta troð-
ið fingri þar á milli. Þú þarft að hafa að
minnsta kosti 3 sentímetra bil á milli
augnabrúna og efri brúnar glersins til
að sjá vel. Hallaðu höfðinu aftur og at-
hugaðu hvort hjálmurinn snertir bak-
ið. Ef hann gerir það getur hann vald-
ið hálsmeiðslum við óhapp. Varaðu
þig á of þungum hjáfrni því að hann
þreytir hálsinn. Prófaðu að opna glerið
og loftræstinguna með hanskaklæddri
hendi. Síðast en ekki síst áttu að geta
tekiö hann af þér án þess að missa
bæði eyrun um leið.
Aldur hjálmsins
Allir hjálmar hafa sinn líftíma og oft
er það þannig að hjálmurinn getur ver-
ið orðinn nokkuð gamall þótt nýr sé í
búðinni. Geymsla fer ekki illa með
hjálm ef gengið er rétt frá honum. Út-
flólublátt ljós eyðileggur þá ekki eins
og áður fyrr en passaðu þig á hjálmi
sem hefúr verið geymdur í sólarljósi
þar sem að hitabreytingamar veikja
hann.