Dagblaðið Vísir - DV - 04.05.2001, Blaðsíða 9

9
FÖSTUDAGUR 4. MAÍ 2001
DV Fréttir
Gamla grillið gert
upp sem nýtt
- hægt að fá flesta varahluti, segir Grétar Samúelsson hjá Húsasmiðjunni
Nú er aðalgrilltíminn að renna
upp og margir búnir að draga grill-
in úr bílskúrnum eða geymslunni.
Þótt grillin séu verkleg tæki er eitt
og annað sem getur skemmst og í
þeim eru hlutir sem þarf að endur-
nýja reglulega. Einnig geta þau lát-
ið verulega á sjá, sérstaklega ef þau
hafa staðið úti yfir veturinn. En
ekki er þörf á að fjárfesta í nýju
grilli því lítið mál er aö gera þau
upp og kaupa má nýja hluti í stað
þeirra sem skemmast. Grétar Samú-
elsson er mikill grillari, auk þess
sem hann er sölumaður í Húsa-
smiðjunni sem er einn af stærstu
söluaðilum grillvarahluta á land-
inu. Hann segir að brennarar séu sá
hluti grillsins sem oftast þarf að
skipta um. „Þeir duga yfirleitt ekki
mikið lengur en tvö til þrjú ár,“ seg-
ir Grétar. Til eru tvenns konar
brennarar, svokallaðir I-brennarar
og H-brennarar og kemur hvor teg-
und í nokkrum útfærslum. Margir
hafa talið H-brennarana betri en ef
grill er keypt með I-brennara ætti
að halda sig við það lag þegar nýr
brennari er keyptur. „Loftunin upp
í gegnum botn grillsins er hönnuð
með tilliti til þess hvort í því er I-
eða H-brennari. Því er ekki sniðugt
að skipta um lag.“ Brennarar kosta
um 3-5000 kr. eftir tegund og stærð.
Aðrir varahlutir, sem mikið eru
keyptir, eru takkar sem oft vilja
týnast. Grillgrindurnar vilja lika
skemmast, sérstaklega stálgrind-
urnar en Grétar segir að grindur
sem húðaðar eru með porcelainhúð
endist mun betur og því borgi sig að
kaupa þær ef endurnýja
þarf grindurnar.
Smyrjið krana
Eitt af mikilvægustu
atriðunum í viðhaldi
grilla er að smyrja kran-
ana þar sem gasið er
tengt við, ekki síst á
grillum sem standa úti í
langan tíma. Efni eins
og WD-40 henta vel á
kranana og eins þykir
gott að bera matarolíu á
hjálminn og aðra staði
sem eiga það til að
ryðga og skemmast.
„Síðan þarf að halda
þeim þokkalega' hrein-
um. Ekki er þó þörf á að
rífa grindurnar úr grill-
inu eftir hverja notkun
og þvo þær. Slíkar til-
færingar þarf aðeins
einstaka sinnum. í staðinn kveikir
maður upp í grillinu næst þegar þaö
er notað og lætur loga í því í smá-
tíma með hjálminn niðri þannig að
það hitni vel. Þá brenna öll fita og
óhreinindi burt og síðan má fara
með bursta yfir grindurnar áður en
maturinn er settur á. Þetta tel ég
nægilegt í flestum tilvikum. Alvöru-
kokkar segja að ekki eigi að þvo
grindurnar mjög oft,“ segir Grétar.
Hresst upp á útlitið
Ef grillið er í góðu lagi en kemur
illa útlítandi undan vetri má auð-
veldlega hressa upp á útlit þess.
„Þeir sem vilja hafa grillin sín svört
grillinu þá fylgjast þeir
bara vel með. En ef gler-
ið brotnar þá er hægt að
skipta um þau.“
Hraun- eða
keramiksteinar
Til eru þrjár útfærsl-
ur af frágangi grilla fyr-
ir neðan grindurnar.
Fyrst ber að nefna stál-
grind þar sem settir eru
hraunsteinar. Fitan lek-
ur ofan í steinana og
þegar hún er orðin mik-
il vill oft loga ansi vel í
grillinu. Þá er ráð að
taka steinana úr og setja
þá í pott og hreinlega
sjóða fituna úr þeim.
Svo er þeim einfaldlega
raðað aftur í botn grills-
ins. Önnur útfærsla eru
hinir svokölluðu keram-
iksteinar, sem eru eins og koddar í
laginu. Þeim er raðað í botn grills-
ins og mælir Grétar með notkun
þeirra. „Þeir bæði dreifa hitanum
auk þess sem fitan lekur á þá og
brennur upp. Því þarf aldrei að
hugsa neitt um það.“ Þriðja úrfærsl-
an er síðan á grillum sem eru
hvorki með hraun- né keramik-
steina heldur hitaplötu. „Þessum
hitaplötum þarf að skipta út reglu-
lega. Þær eru ætlaðar til að dreifa
hitanum frá brennurunum jafnt um
grillsvæðið og taka við fitu sem lek-
ur af matnum. Þær tærast og ryðga
og því þarf að endumýja þær á
þriggja til fjögurra ára fresti." -ÓSB
Ungir grillarar
Eldamennska á grilli er ekki flókin og kannski er þar komin
skýringin á vinsældum hennar.
og fin þurfa ekki annað en að þrífa
þau vel og úða á þau hitaþolinni
málningu sem kemur í úðabrúsum
og er afskaplega auöveld í meðför-
um. Þó verður að gæta þess að á
þeim flötum sem mála á sé ekki
nein olía eða fita. Eftir svona með-
ferð verður grillið eins og nýtt,“ seg-
ir Grétar. Aðspurður segir Grétar
að glergluggar á loki grilla séu
ónauðsynlegir öllum alvörugrillur-
um. „Þeir sem eru með gler þurfa
endalaust að halda þeim hreinum
svo þeir sjái hvort logar í matnum.
En alvörugrillarar horfa fyrst og
fremst á steikina því það er hún
sem skiptir öllu máli og ef loka þarf
Á grillið:
Appelsínusvínahnakki
- suðrænn og seiðandi
Þegar grillið hefur verið þrifið
eftir veturinn er ekki úr vegi að
hefja grillsumarið á því að elda
þennan rétt sem er með suðrænum
blæ og gefur fyrirheit um sólskins-
daga sumarsins. Uppskriftin dugar
fyrir fjóra fullorðna.
Hráefni
800 g beinlaus svínahnakki,
skorinn í 8 sneiðar
100 g maísenamjöl
2 appelsínur
400 g grænmeti í salat:
blómkál, spergilkál, sveppir
og ca 8 kirsuberjatómatar
4-6 stk. meðalstórar kartöflur
4 stk. grillpinnar
Kryddolia
safi úr 2 appelsínum
1/2 dl ólífuolía
1/3 dl Teryaki-sósa
3 hvitlauksgeirar, fint saxaðir
1 tsk rifið, ferskt engifer
Aðferð
Blandið saman öllu sem á aö fara
í kryddlöginn og látið kjötið liggja í
honum í 2-3 klst. Veltið því síðan
upp úr maísenamjöli. Mjölið á að
blotna í gegn. Grillið svínahnakk-
ann við háan hita í 6-8 mínútur á
hvorri hlið og snúið af og til.
Þræðið blómkál, spergilkál og
sveppi upp á grillpinna og grillið í
u.þ.b. 8 mínútur, snúiö öðru hverju.
Bætið síðan litlum tómötum á pinn-
ana og grillið í 2-3 mínútur í viðbót.
Meðlæti
Grillað grænmeti á teini og grillaðar
1-2 cm þykkar kartöflusneiðar. Skreytt
með ræmum úr appelsínuberki.
Úr Grillbók Hagkaups
Enn um
greiðsluseðla
í mars sl. sagði
neytendasíðan frá
manni nokkrum
sem var ósáttur
við 250 kr. seðil-
gjald á hvern
reikning sem
Orkuveita Reykjavíkur sendir út.
Hann vildi meina að fyrirtækiö gæti
ekki skyldað hann til að kaupa seðl-
ana og ákvað því að greiða orku-
reikninga sína eftir öðrum leiðum.
Hann skrifaði ávísun fyrir upphæð-
inni á reikningnum en dró fyrst seð-
ilgjaldið frá. Ávísunina sendi hann
síðan til fyrirtækisins i almennum
pósti. Samanlagður kostnaður hans
við þetta nam innan við 100 kr. Þar
sem maðurinn rekur fyrirtæki þá
hafði hann sama háttinn á með
reikninga þess. Hann sparaði sér
því nokkur hundruð krónur á því
að nota þessa aðferð. Það er
skemmst frá þvi að segja að ávísan-
irnar komust til skila og hann fékk
senda kvittun fyrir greiðslunni frá
Orkuveitunni. Þegar nýjir seðlar
komu til hans í síðustu viku kom í
ljós að Orkuveitan telur að hann
skuldi fyrirtækinu enn þá fyrir
seðla síðasta mánaðar og skráir
eldri skuld 250 kr., auk þess sem
einni krónu í dráttarvexti er bætt
ofan á þá upphæð. Maðurinn ætlar
ekki að greiða þessa skuld heldur
senda aftur ávísun fyrir orkunni
sem hann keypti af fyrirtækinu.
Hann segir að væntanlega komi
bráðlega í ljós hvort Orkuveitan
muni loka fyrir rafmagnið hjá hon-
um vegna ógreiddra greiðsluseðla
sem hann notar ekki.
Vanskilagjald eftir 15 daga
Fyrst verið er að ræöa málefni
Orkuveitunnar má segja frá því að
kona nokkur hringdi og vildi benda
á að nýverið urðu breytingar á
hvernig fyrirtækið höndlar vanskil.
Hún hafði greitt reikning frá fyrir-
tækinu eftir gjalddaga og komst þá
að því að á reikninginn höfðu bæst
450 kr. í vanskilagjald og 80 kr. í
dráttarvexti. Hún var ekki alls kost-
ar ánægð með þetta þar sem gjaldið
væri nýtilkomið en hvergi væri
minnst á það á greiðsluseðlinum.
Eysteinn Jónsson hjá Orkuveitu
Reykjavíkur segir að sé seöill ekki
greiddur innan 15 daga falli á hann
450 kr. vanskilakostnaður auk drátt-
arvaxta. „Þá eru byrjaðar inn-
heimtuaðgerðir og kostnaðurinn er
til kominn vegna þeirra." Hann seg-
ir fyrirkomulagið fyrir breytinguna
hafa verið þannig að sendar hafi
verið út tilkynningar og ef þeim var
ekki sinnt féll vanskilagjald sem
var um 1000 kr. „Gjaldið hefur
lækkað en á móti kemur að frestur-
inn er styttri þar sem hann var áður
1 mánuður." Þvi borgar sig að
greiða seðlana á réttum tíma því
dæmi eru um að lágir orkureikning-
ar, eins og fyrir litlar sameignir,
geta hækkað um allt að helming
þegar greiða þarf seðilgjald, van-
skilagjald og dráttarvexti. -ÓSB
Sólarvarnarkrem aftur
í hillur í Danmörku
í Berlinske Tidende
var í gær sagt frá því að
aftur væri hafin sala á
sólarvarnarkremum sem
í síðustu viku voru fiar-
lægð úr hillum verslana
í Danmörku eftir að
svissnesk rannsókn
sýndi að tilteknar UV-
síur, sem í þeim eru,
gætu valdið krabba-
meini og hormónatrufl-
unum í dýrum. Danska
umhverfisráðið segir að
tvö af þeim þremur efn-
um sem talin voru
hættuleg hafi reynst
skaðlaus og hefur því
verið gefið grænt ljós á
sölu þeirra aftur. Hins
vegar telur stofnunin að
Nú er staðan sú
Að neytendum er ráölagt aö foröast aöeins eitt af þeim þrem-
ur efnum sem í síöustu viku voru talin skaðleg.
4-methyi-benzytidene campher heitir efnið.
sólkrem sem innihalda
UV-síu sem heitir 4-met-
hyl-benzylidene campher
þurfi frekari skoðunar
við og þá sérstaklega í
sambandi við notkun
barna og þungaðra
kvenna. Þvi mun á
næstu vikum fara fram
ítarleg skoðun á virkni
þessa efnis og þá hvort
það verður tekið af
markaði eða merkt með
varúðarorðum. Meðfram
þessari skoðun fer fram
rannsókn á því í hvaða
vörutegundum þessar
UV-síur finnst og hversu
mikið þær eru notaðar af
almenningi og þá sér-
staklega börnum. -ÓSB
ó tíC’C'ctc^'cCyóCCWC *

46,
i. 551 9209