Dagblaðið Vísir - DV - 29.11.2002, Síða 16

+t
16
FÖSTUDAGUR 29. NÓVEMBER 2002
FÖSTUDAGUR 29. NÓVEMBER 2002
Útgáfufélag: Útgáfufélagiö DV ehf.
Framkvœmdastjóri: Hjatti Jónsson
Aöalritstjórí: Óli Björn Kárason
Ritstjórí: Sigmundur Ernir Rúnarsson
Aöstoöarritstjóri: Jónas Haraldsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaöaafgreiösla, áskrift:
Skaftahlíð 24,105 Rvík, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aörar deildir: 550 5749
Ritstjórn: ritstjorn@dv.is - Auglýsingar: augiysingar@dv.is. - Dreifing: dreifing@dv.is
Akureyrí: Kaupvangsstræti 1, sími: 462 5000, fax: 462 5001
Setning og umbrot: Útgáfufélagiö DV ehf.
Plótugarö og prentun: Árvakur hf.
DV áskilur sér rétt til að birta aösent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viömælendum fyrir viðtöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Fólk í fátœktargildru
Glöggt hefur komiö fram und-
anfarna daga að talsveröur hópur
fólks, einkum ungar, einstæöar
mæöur meö eitt eöa fleiri börn, er
fastur í fátæktargildru. Þær eru
oftar en ekki atvinnulausar og
gengur illa aö fá vinnu vegna
reynsluleysis á vinnumarkaði.
Þær eru nauöbeygðar til þess aö
keppa viö aöra um dýrt leiguhúsnæði, skjól sem þó er þeim
ofviða fjárhagslega. Þegar verst lætur veröa þær að leita til
ættingja eöa stofnana um mat og klæði handa sér og sínum.
Ólíöandi er í okkar velferöarþjóöfélagi aö fólk sem vill
standa á eigin fótum og sjá sér farborða geti þaö ekki. Ung
einstæð móöir í þessari stööu gekk fram fyrir skjöldu í DV
fyrr í vikunni og lýsti aðstæðum sínum, áhyggjum og von-
leysi. Hún geröi þaö í þeirri von aö þaö varpaði ljósi á stööu
sem fjölmargar einstæöar mæöur eru í. Saga hennar er
ákall um hjálp, ekki aðeins í eigin þágu, einnig annarra sem
fastir eru í fátæktargildru.
Unga móöirin er atvinnulaus en lifir í þeirri von aö fá
vinnu. Fái hún hana þarf hún aö koma barni sínu á leik-
skóla. Hún er í óvissu vegna þess að svör um vist þar hafa
dregist. Konan leigir kjallaraíbúð fyrir sig og barnið. Fyrir
þá íbúö ber henni aö greiða 70 þúsund krónur á mánuöi svo
augljóst má vera aö hún nær endum ekki saman. Því er hún
að missa íbúðina. Hún hefur leitað eftir félagslegri íbúö en
er sagt að biðin þar sé 2 til 3 ár. Ódýrari leiguíbúð fær hún
ekki og segir fólk ógjaman vilja leigja einstæðum mæörum.
Hún hefur oröiö að leita til Mæðrastyrksnefndar um fatnað
og mat. Þetta er vond staða ungrar konu sem er aö berjast
við aö fóta sig í samfélaginu og er ákveðin aö standa sig,
hvaö sem á dynur.
Það er samstaða um þaö í þjóðfélaginu að allir eigi rétt á
sómasamlegu húsaskjóli, fæði og klæðum. Þaö kom glöggt
fram eftir aö DV birti viötalið viö ungu konuna. Viöbrögö
almennings vom sterk og aðstoð var boðin. Lára Björnsdótt-
ir, félagsmálastjóri Reykjavíkur, segir yfirvöld leggja ofur-
kapp á að styöja fólk í þessari stööu enda sé þar um aö ræöa
barnavernd í víötækum skilningi. Þjónusta okkar, sagöi
Lára, miðar aö því aö rjúfa þá fátæktargildru sem allt of
margir eru í.
Félagsmálastjóri sagði þaö staðreynd aö margir þyrftu aö
bíöa eftir félagslegum ibúöum. Framboöiö væri ekki nóg.
Hins vegar væri átak áætlað á næsta ári, m.a. meö því að
bjóöa einhverjum sem væru inni í kerfinu aðrar lausnir og
losa þannig um íbúðir. Allar umsóknir væru metnar með
tilliti til aðstæöna og þeim síöan forgangsraöaö. Félagsþjón-
ustan mun og reyna aö fá sérstaka heimild til aö greiða fyr-
ir leikskóla, skólamáltíöir og heilsdagsgæslu eða tómstund-
ir fyrir böm fátækra foreldra. Sérstaklega er horft á fátæku
börnin í ár, þ.e. böm fátækra foreldra sem hafa verið und-
ir tekjumörkum sem miðað er viö.
Gott er til þess aö vita aö Félagsþjónustan í Reykjavík
beinir augum sínum sérstaklega aö þeim sem sannarlega
era í neyð. Aögerðir þær sem boðaðar eru á næsta ári lofa
góöu en leysa þó ekki í sviphending vanda þeirra sem eru í
stööu einstæðu móðurinnar sem fyrr var lýst. í slíkum til-
fellum þarf að koma til bráðaaðstoð. Félagsþjónustan í
Reykjavík, og hliöstæðar stofnanir í öðrum sveitarfélögum,
verða aö geta brugðist skjótt viö, beitt bráðabirgðaúrlausn-
um þar til varanleg úrræöi finnast.
Við þaö veröur ekki unað aö ungt fólk sé fast í fátæktar-
gildru, fólk sem hefur fullan vilja til þess að bjarga sér en
sér ekki fram úr vandanum, fólk sem býr við húsnæðis- og
jafnvel matarskort í allsnægtasamfélaginu. Viö slíku þarf aö
bregðast viö skjótt.
Jónas Haraldsson
17
DV
Skoðun
Samstaða í réttindabaráttu
Viðar
Thorsteinsson
ritari Féiagsins ís-
land-Palestína
Þann 29. nóvember á
hverju ári er þess minnst
aö á þessum degi árið
1947 var tillaga um skipt-
ingu Paiestínu í ríki gyð-
inga og ríki araba sam-
þykkt í Allsherjarþingi
Sameinuðu þjóðanna.
Þrátt fyrir að tillagan hafi fallið í
misjafnan jarðveg á sínum tíma er
ljóst að í dag er það á henni sem all-
ar friðarumleitanir á svæðinu verða
að byggja. Friður á hemumdu svæð-
unum og í ísrael verður ekki tryggð-
ur nema með því að réttur beggja
þjóða, ísraela og Palestínumanna, til
að búa í eigin ríki verður tryggður.
Allar ályktanir Sameinuðu þjóðanna
seinustu hálfa öldina hafa kveðið á
um það skýrum rómi að ísraelum sé
óheimilt að halda Palestínumönnum
fongnum á eigin landi, og að ílótta-
menn fái að snúa aftur til heimiia
sinna.
Um hvað snýst baráttan?
Auðvelt er að láta þá staðreynd
fram hjá sér fara að deilan snýst í
raun um sjálfsögðustu réttindi
hverrar þjóðar. Moldrykið sem skap-
ast hefur i kringum yfirstandandi
átök beinir oft sjónum frá þessu
grundvallaratriði. Ofstækismenn
láta í veðri vaka að stríð þetta snúist
um trúarbrögð, og harðlínumenn í
ísrael láta svo heita að kúgunin á
Palestínumönnum sé liður í striði
gegn hryðjuverkum. í fjölmiðlum er
stundum talað eins og átökin séu ein-
hvers konar meinloka á milli þeirra
„Fyrir Palestínumönnum snýst baráttan um að fá að
lifa án ótta við stöðugar ofsóknir hers og landnema, og
geta fengið vissu fyrir því að heimili þeirra verði ekki
lögð í rúst og þeim gert að flýja til annarra landa. “
Arafats og Sharons. En deilan snýst
alfarið um réttinn til að búa sem
frjáls þegn í eigin landi, því Palest-
inumenn geta ekki unað þvi að lifa
undir járnhæl ísraelsks hemáms
öllu lengur.
Baráttan fyrir réttinum til að búa
sem frjáls þegn í eigin landi er ekki
bara barátta fyrir orðum á blaði.
Fyrir Palestínumönnum snýst bar-
áttan um að fá að lifa án ótta við
stöðugar ofsóknir hers og landnema,
og geta fengið vissu fyrir því að
heimili þeirra verði ekki lögð í rúst
og þeim gert að flýja til annarra
landa. Baráttan snýst um að geta
komist til vinnu svo að framfleyta
megi fjölskyldunni, að börnin komist
í skóla og að aldraðir geti notið sjálf-
sagðrar heilbrigðisþjónustu.
Sandkom
Tómas m. Olrich
Svo viröist sem Tómas I. Olrich
menntamálaráðherra gæti þurft að sætta
sig við að verða Tómas IH. og skipa þriðja
sæti á framboðslista Sjálfstæðisflokksins í
nýju Norðausturkjördæmi, en tiiiaga kjör-
neöidar verður lögð fram og kosið um
hana á kjördæmisþingi á laugardag. Halldór Blöndal verður
örugglega í fyrsta sæti og Austfirðingar taka ekki í mál að
Norðlendingar hirði tvö efstu sætin og krefjast þess að þing-
maður þeirra, Ambjörg Sveinsdóttir, skipi annað sæti. Það
er svolítið snúið fyrir ráðherra að sætta sig við slíkt og víst
að það verður ekki gert möglunarlaust. Austanmenn gætu á
endanum þurft að höfða til gáfna og vísdóms menntamála-
ráðherra með því að benda honum á, að sá vægi sem vitið
hefur meira...
Hvað kjósa Kratar?
Eins og glöggur fjölmiðlamaður benti á á dögunum lítur út
fyrir að listi Samfylkingarinnar í suðurkjördæminu í
Reykjavík verði mikill Þjóðvakalisti. Hann skipa Jóhanna
Sigurðardóttir, Ásta Ragnheiður Jóhannesdóttir og Mörður
Ummæli
Einkarekstur í heilbrigðiskerfinu
„Við þurfum að flytja ákvörðunar-
vald í velferðarkerfinu í auknum
mæli til notenda. [...] fá notendunum
kaupendahlutverkið og kalla þar með
fram fjölbreytilegar lausnir og kröfur
um gæði. Og í sama tilgangi auka
vægi einkarekstrar, félagavæðingar og
sjálfseignarstofnana í félags- og heil-
brigðiskerfmu. Það er nefnilega misskilningur margra
kynslóða velferðarstjómmálamanna að verkefnið sé að
flytja völdin og verkefnin til hins opinbera."
Helgi Hjörvar varaborgarfulltrúi í erindi á morgunveröarfundi Fjöl-
skyldu- og þróunarsviös Reykjavíkurborgar um velferðarkerfiö.
Tími slæðukvenna liðinn
„Hinir almennu stuðningsmenn flokksins vilja að
þingmenn hans og málsvarar séu fólk sem stendur sig
í kappræðu gegn andstæðingum. Það er liðin tíð að
sandkorn@dv.is
Ámason, sem öll voru í þingflokki Þjóðvaka. Það var meðal
annars vegna þessarar vinstri-slagsíðu sem fyrrverandi for-
maður Sambands ungra jafhaðarmanna gekk í Sjálfstæðis-
flokkinn á dögunum. Fullyrt er að hægrikratar í suðurkjör-
dæminu kvíði orðið kosningunum og viti vart hvað þeir eigi
að kjósa, en ögurstund rennur upp á laugardag þegar kastað
verður upp á það í Valhöll í hvoru kjördæmanna listar Dav-
íðs og Geirs verða. Þeim þykir listi Davíðs heldur hægrisinn-
aður, en hinn skárri...
Þeir verst settu
Kjarasamningar opinberra starfsmanna
eru ekki alltaf gagnsæir. Þegar samið var
við Starfsmarmafélag ríkisstofnana síðast
var gerð bókun um að bæta skyldi kjör
þeirra sem væru á lægstum töxtum. Fjár-
laganefnd hefur nú lagt til að gert verði
ráð fyrir 263 milljónum króna í fjárlögum
til að efiia þennan samning. Fjárlagaliður-
inn heitir „Framlög samkvæmt kjarasamningum til að bæta
kjör þeirra sem lakast eru settir." Efst á blaði á feiknarlega
löngum lista stofnana sem skipta þessum framlögum með sér
er sjálft embætti forseta íslands ...
' ' ' O
Sjálfstæðisflokkurinn geti leyft sér að tefla fram hálf-
gerðum dulum sem hafa sér það helst til ágætis, að því
er virðist, að hafa verið duglegar við að færa til stóla í
flokksstarfmu. Tími slæðukvennanna er liðinn. Kven-
frambjóðendur flokksins verða héðan í frá að hafa
munninn fyrir neðan neflð og standast karlframbjóð-
endunum snúning í kappræðu."
Jakob F. Ásgeirsson í grein í Viöskiptablaðinu.
Hvenær tapar kona?
„Ekki bar þó á þvi að ósigur Sigríðar [Stefánsdóttur
fyrir Ólafi Ragnari Grímssyni í formannskjöri í Al-
þýðubandalaginu 1987] væri tekinn til marks um að
Alþýðubandalagið „hafnaði konum“, en eins og menn
vita er slíkt jafnan hrópað ef kona sigrar ekki í kosn-
ingum í vissum öðrum stjómmálaflokkum. Slíkum
hrópurum virðist ekki koma til hugar að kona geti
tapaö kosningu af öðrum ástæðum en að hún sé kona.“
Vefþjóöviljinn á Andríki.is
Réttindabaráttan
Ástandið á hernumdu svæðunum
er hræðilegt. Um þetta geta yfir nú
tíu íslenskir sjálfboðaliðar vitnað
sem dvalist hafa þar til lengri og
skemmri tíma síðan í apríl á þessu
ári. Stuðningur íslendinga við rétt-
indabaráttu Palestínumanna fer nú
ekki einungis fram með fjárframlög-
um heldur líka með því að senda fólk
á vettvang. Hlutverk þessara sjálf-
boðaliða er að taka þátt í starfi
sjúkraliða og pólitískum aðgerðum,
auk þess að veita vemd með nær-
veru sinni. Ekki síst skiptir máli að
standa vörö um ólífuuppskeru palest-
ínskra bænda, en þeir verða um
þessar mundir fyrir miklu aðkasti
hers og landnema.
Á laugardaginn stendur Félagið ís-
land-Palestina fyrir fundi undir slag-
orðinu ‘Samstaða í verki’, þar sem
29. nóvember verður minnst og sjálf-
boðaliðar segja frá reynslu sinni í
Palestínu. Fundurinn, sem haldinn
verður á Komhlöðuloftinu við Lækj-
arbrekku og hefst klukkan 15.00, er
kjörið tækifæri fyrir íslendinga að
kynna sér hvemig styðja má í verki
við réttindabaráttu Palestínumanna.
Friöur er markmiðið
Því miður er það oft svo að áhugi
almennings og fjölmiðla á alþjóðleg-
um deilum tekur að minnka eftir því
sem þær standa lengur. Nú þegar
uppreisn Palestínumanna á
hernumdu svæðunum hefur staðið í
á þriðja ár er hættan sú að eyru okk-
ar dofni. Það má ekki gerast, því
ástandið hríðversnar á hemumdu
svæðunum með hverjum mánuði.
Því lengur sem útgöngubönn og
vegatálmar hefta palestínskt þjóðfé-
lag, því ómögulegra verður að halda
því starfhæfu.
Atvinnuleysi, hungursneyð og ör-
vænting blasa við hvert sem farið er
á Vesturbakkanum og Gazasvæðinu.
Við megum því ekki missa sjónar á
þvi markmiði að koma á friði - en
það verður einungis gert með því að
þrýsta á ísrael að fara að samþykkt-
um Sameinuðu þjóðanna.
Dansað í kringum lögin
Sigríður
Ásthildur
Andersen
lögfræöingur
Kjaliari
Þaö er ekki gott að átta
sig á því hvort aðgerðir
borgaryfirvalda, og ým-
issa sveitarfélaga, í mál-
efnum nektardansstaða
einkennast af pólitískum
rétttrúnaði eða bara
hreinlega ofboðslegu
stjórnlyndi. Það er þó í
öllu falli Ijóst, að for-
svarsmenn þessara sveit-
arfélaga hafa lagt tölu-
vert á sig til að gera hag
þessara dansstaða sem
minnstan.
Það er auðvitað nærtækt að æfla, að
um hið fyrmefiida sé að ræða, þar sem
meðal þátttakenda i aðförinni að nekt-
ardönsum virðast vera ýmsir sem
reyna allajafha að telja öðrum trú um
að þeir séu hreint ekki stjómlyndir. En
þetta skiptir nú kannski ekki öllu máli
því í raun er pólitiskur rétttrúnaður
ekkert annað en tilraun til ægivalds
yfir skoðunum manna.
Allir nema einn
Nú hefúr því þannig verið háttað, að
þeir skemmtistaðir sem sérhæfa sig í
nektardansi hafa starfað samkvæmt
lögum um veitinga- og gististaði og hef-
ur lítið verið efast um lögmæti rekst-
ursins. Sérkennilegt hefúr því verið að
fylgjast með borgaryfirvöldum fetta
fingur út í einstaka þætti þessa rekst-
urs. Nú síðast með setningu lögreglu-
samþykktar sl. vor um bann við
svokölluðum einkadansi.
Þrátt fyrir að fyrir lægi, að slíkt
bann, sett með þessum hætti, væri ekki
í samræmi við lög um lögreglusam-
þykktir og væri einnig mjög trúlega
brot gegn stjómarskrárvörðum rétti
manna til atvinnu að eigin vah, þá
veigruðu borgarfuiltrúar sér ekki við
því að samþykkja áðumefiida lögreglu-
samþykkt. Að auki lá fyrir, að töluvert
margir höfðu haft atvinnu af þessum
einkadansi.
Að vísu voru ekki allir borgarfulltrú-
amir sannfærðir um réttmæti þessa
stjómarskrárbrots, því einn borgarfull-
trúi Sjálfstæðisflokks sat hjá. Aðrir
borgarfulltrúar töldu sér trú um það, að
þeir sjálfir, miklu frekar en löggjafinn,
væm þess umkomnir að vega og meta
hvaða hegðun væri ósæmileg og um
leið að skeröa efnhagslegt frelsi tiltek-
inna einstaklinga. Ekkert hefur komið
fram sem gæti varpað ljósi á þessa
furðulegu afstöðu borgarfulltrúanna
flórtán. Það lá meira að segja fyrir að
sérlegur lögmaður borgarinnar mælti
ekki með þessum nýstárlegu hugmynd-
um borgarfulltrúanna um hlutverk
þeirra í lagasetningu.
Að vísu verður að virða það borgar-
fultrúunum fjórtán til vorkunnar, að
„Það er hins vegar ekki jafn
sjálfgefið, eða eðlilegt, að
opinberir aðilar hamist fyr-
ir dómstólum, þvert ofan í
ráð eigin lögmanna, til að
berja í gegn íþyngjandi að-
gerðirgegn borgurunum.“
dómsmálaráðuneytið var einhverra
hluta vegna mjög reiðubúið til að taka
þátt í þessari lagasetningu gegn starfs-
mönnum nektarstaðanna. Með fyrir-
framgefnu áliti sínu gaf ráðuneytið það
út, að ráðherra myndi hiklaust stað-
festa lögreglusamþykkt borgarfulltrú-
anna.
Kemur ekki á óvart
Og nú hefur héraðsdómur kveðið
upp úr um það, sem margir héldu nú
fram i upphafi, að lögreglusamþykkt
þessi stæðist ekki lög. Hvemig
skyldu þá borgaryfirvöld bregðast
við? „í sjálfu sér koma þessi úrslit
mér ekki á óvart,“ sagði staðgengill
borgarstjóra eftir uppkvaðningu
dómsins. - Það var nefnilega það.
Því skyldi maður nú æfla, að borgar-
yfirvöld láti nú hér við sitja eða í versta
falli vinna að því á réttum vettvangi að
fá þessa dansskemmtun bannaða. En
það er nú öðru nær. Borgin hefúr tekið
ákvörðun um að áfrýja þessum dómi til
Hæstaréttar, í þeirri von sjálfsagt, að
pólitískur rétttrúnaður fái blindað þá
sem þar sitja.
Það er nú þaimig, að lögmönnum ber
almennt að forðast það, að skjólstæð-
ingar þeirra fari fyrir dómstóla með
mál sem augljóslega eru töpuð. Auðvit-
að sjá þó menn oft ástæðu til aö láta
reyna á sinn málstað fyrir dómi, jafnvel
þótt hann sé fyrirfram ekki talinn sig-
urstranglegur.
Það er mikilvægt að menn hiki ekki
við það að fá úr ágreiningsmálum sín-
um skorið fyrir dómstólum. Það er hins
vegar ekki jafii sjálfgefið, eða eðlilegt,
að opinberir aðilar hamist fyrir dóm-
stólum, þvert ofan í ráð eigin lög-
manna, til að berja í gegn íþyngjandi
aðgerðir gegn borgurunum. Einkum og
sér í lagi þegar fyrir liggur önnur og
eðlilegri aðferð til þess ama.
Villta vestrið
Sigurður A.
Magnússon
rithöfundur
Talsmaður Trygginga-
stofnunar ríkisins hafði
ekki alls fyrir löngu við
orð, að framferði þriggja
bæklunarlækna og
tveggja augnlækna gagn-
vart sjúklingum benti til,
að í reynd værum við
stödd í Villta vestrinu.
Umræddir læknar höfðu
þverbrotið iög og með
svívirðilegum hætti fé-
flett illa stadda skjól-
stæðinga.
Vissulega hafa læknar af ísjár-
verðu kæruleysi fjarlægst hugsjón
Hippókratesar og eiðinn sem við
hann er kenndur, þegar fégræðgi er
látin sitja í fyrirrúmi fyrir þjónustu
viö þá sem um sárt eiga að binda.
Getur það til dæmis talist eðlilegt
eða æskilegt að einstakir læknar -
jafnvel þó sérfróðir séu - hafi þrí-
tug- til fertugföld árslaun okkar sem
vinnum myrkranna á milli til að
hafa fyrir nauðþurftum? Þeir skáka
vitaskifld í því skálkaskjóli að flest
þurfum við einhvemtíma á lífsleið-
inni til þeirra að leita, og þá er eins
gott að pyngjan sé ekki lauflétt!
Tvö önnur dæmi
En það er miklu víðar í íslensku
þjóðfélagi sem andi Villta vestursins
svífur yfir vötnum. Tökum til dæm-
is nýafstaðið prófkjör Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjavík. Þar lentu þeir
tveir þingmenn flokksins, sem helst
verða orðaðir við mannúðarsjónar-
mið og félagslega ábyrgðarkennd,
þær Katrín Fjeldsted og Lára Mar-
grét Ragnarsdóttir, í ellefta og tólfta
sæti, en ofar á listann voru valdir
þrír einsýnir og ofstækisfullir post-
ular nýfrjálshyggjunnar úr röðum
yngri manna, og er ótvíræð bending
um hvert stefnir á hægri væng
stjórnmálanna. Og það sem var
einna hlálegast: formaöur Lands-
sambands sjálfstæðiskvenna tjáði
sig hæstánægða með „sterkan lista“,
en lét sér í léttu rúmi ligga, að í tíu
efstu sætum listans voru einungis
tvær konur, og ekki ýkjakvenlegar!
Geri aðrir talsmenn kvenréttinda
betur!
Enn mætti nefna það frumhlaup
ríkislögreglustjóra að láta handtaka
og fangelsa Ástþór Magnússon og
þverbrjóta þannig nýsett hryöju-
verkalög. Hvað sem annars má um
athafnir Ástþórs segja, þá gerði
hann í þessu tilviki ekki annað en
benda á það sem hverjum heilvita
manni liggur í augum uppi: Þegar
íslendingar afráða að taka virkan
þátt í hemaðarbrölti Bandaríkjanna

1 .. /i |jð"V^: I ,4^ ‘ Uii'! • 1 ’

:■ Sr! .

„Heilbrigt samfélag hefur að meginmarkmiði að skapa
öllum þegnum viðunandi kjör. Þjónusta við þegnana er
grundvallarþáttur í þeirri viðleitni að treysta og efla
siðmenntað samfélag. “
eða NATO, þá eru þeir að bjóða
heim hættunni á hryðjuverkum.
Á sínum tíma orðfærði ég þann
„rökstudda grun“, að meðan við
værum með bandaríska herstöð í
Keflavík, yrði ísland fyrsta skot-
mark Sovétríkjanna, ef til kjam-
orkustyrjaldar kæmi. Á þeim tima
kom víst engum forráðamanni lög-
gæslunnar til hugar aö draga mig
fyrir dóm eða loka mig bakvið lás og
slá! Gerræðið sem lýsir sé í hand-
töku Ástþórs en enn eitt hrollvekj-
andi dæmi um þann anda Villta
vestursins sem óðfluga ryður sér til
rúms hérlendis.
Innanmein
Samfélagi, sem lætur stjómast af
blindri gróðafikn, má líkja við sjúk-
ling sem þjáist af hægfara innan-
meini og kann að draga hann til
dauða. Heilbrigt samfélag hefur að
meginmarkmiði að skapa öllum
þegnum viðunandi kjör. Þjónusta
við þegnana er grundvallarþáttur í
þeirri viðleitni að treysta og efla sið-
menntað samfélag. Það skildu
Bandaríkjamenn á sínum tíma þeg-
ar háttsemi Villta vestursins var að
leiða þá í ógöngur, þó mjög hafi
reyndar sigið á ógæfuhliðina undan-
fama áratugi. Á síðustu tímum hef-
ur þeim hugsunarhætti vaxið fiskur
um hrygg í efri lögum íslensks sam-
félags, að samvinna, samhjálp, sam-
ábyrgð og jafnvel samviska séu hug-
tök sem heyra til liðinni tíð. Nú eigi
kjöroðið að vera allir gegn öllum og
hver fyrir sjálfan sig!
Þessi hugsunarháttur blasir við
hvert sem litið er. Öryrkjar og elli-
lifeyrisþegar lifa við skammarleg
kjör í einu auðugasta ríki heims.
Stjómvöld láta sem þau séu aö bæta
kjör þeirra, en hrifsa jafnharðan
bætumar til baka með lækkuöum
skattleysismörkum, meðan réttmæt-
um sköttum er létt af stóreigna-
mönnum og fyrirtækjum. Að þessu
standa fulltrúar þjóðarinnar sem
tryggt hafa sjálfum sér himinháar
eftirlaunagreiðslur þegar „þjón-
ustu“ þeirra við landslýðinn lýkur.
Þjónustustofnanir eru orðnar
hrein fjárgróðafyrirtæki þarsem
þörfum hluthafa, forstjóra, fram-
kvæmdastjóra og annarra silki-
húfna er veittur forgangur umfram
þarfir viðskiptavina. Þetta á við um
banka, tryggingafélög, olíufélög,
póst, síma, verslunarkeðjur og nán-
ast öll þau fyrirtæki sem í öndverðu
áttu að þjóna almenningi. Yfirgang-
ur Landsvirkjunar og LÍÚ (sægreif-
anna) er líka nöturlegt dæmi um
sömu öfugþróun, að ekki sé mhmst
á glæfralegt fjárhættuspil íslenskrar
erfðagreiningar. - Er nema von
manni blöskri?
+