Dagblaðið Vísir - DV - 12.04.2003, Blaðsíða 8
I Bílar
8
Laucardacur 12. APRÍL 2003
Skýrsla dómsmálaráöherra um umferðaröryggismál:
Aðeins rúmlega 15%
ökumanna aka löglega
Skýrsla um stöðu umferðarörygg-
ismála, sem lögð var fyrir nýafstaðiö
Alþingi af dómsmálaráðherra, Sól-
veigu Pétursdóttur, fjallaði m.a. um
aukið umferðaröryggi. í skýrslunni
segir m.a. að í þingsályktun sem Al-
þingi samþykkti 20. apríl 2002 skuli
stefnt að fækkun banaslysa og ann-
arra alvarlegra umferðarslysa um
40% fyrir árslok 2012 þannig að þau
verði færri en 120 á ári til loka tíma-
bilsins. Þessu átaki verði náð með
sameiginlegu átaki ríkis, sveitarfé-
laga, fyrirtækja, áhugahópa um um-
ferðaröryggismál og alls almennings.
Einnig var það metnaðarfulla lang-
tímamarkmið sett að fjöldi þeirra
sem slasast alvarlega eða látast í um-
ferðarslysum verði innan við 52 á ári
fyrir árið 2025. Á árinu 2002 létust 29
manns í 22 umferðarslysum, 14 karl-
ar, 10 konur og 5 böm og 174 eru tald-
ir alvarlega slasaðir en þar er um
áætlaða tölu að ræða. Flestir létust í
slysum á Suðurlandi eða 8 manns.
Flestir létust í mánuðunum janúar
til mars áriö 2002, eða 9 manns, sem
er 41% heildarfjöldans. Á þessu ári
hafa 3 látist á sama tíma, allir á
Reykjanesbraut. Á sl. ári létust 27 í
dreifbýli en aöeins 2 í þéttbýli og í
báðum tilfellum var ekið á staur.
41% látinna voru ökumenn, 55% far-
þegar en einn hrnna látnu var gang-
andi vegfarandi. 12 létust í árekstri, 8
við útafakstur, 4 er bifreið fauk, 2 er
ekið var á staur, 2 í bílveltu og einn
gangandi varð fyrir bifreið.
Akstursmat og ofmat
Nýjar reglur um akstursmat í um-
ferðarlögum herða á ýmsum ákvæð-
um. M.a. þarf ökumaður sem er með
bráðabirgðaökuskírteini að fara í
akstursmat áður en hann fær bráða-
birgðaskírteinið endumýjað eða fær
fullnaðarskírteini. Á undanfómum
árum hefur oft verið rætt um að
hækka aldursmörk til almennra öku-
réttinda úr 17 í 18 ár. Tillaga starfs-
hóps sem vann að endurskoðun um-
ferðarlaga lagði til að í stað hækkun-
ar á bílprófsaldri yrði farin sú leiö að
gefa ökumönnum kost á sérstöku
akstursmati undir handleiðslu öku-
kennara. Mat starfshópsins var að sú
leið væri vænlegri til árangurs og
hefði þann höfuðkost að umbuna
þeim ökumönnum sem sýndu þá
ábyrgu hegðun í umferðinni fyrsta
akstursárið að fá ekki refsipunkta
vegna brota gegn umferðarlögum.
Ein meginorsök umferðarslysa
ungra ökumanna er ofmat á eigin
getu eða vanmat á umferðaraðstæð-
um. Samkvæmt reglum um ökuskír-
teini nr. 3/2003 þarf ökumaður sem
er með bráðabirgðaskírteini að fara í
akstursmat áður en hann fær bráða-
birgðaskírteini endurnýjaö eða fær
fullnaðarskírteini.
Aöeins 15% aka löglega
Umferðarhraði á þjóövegum lands-
ins er allt of mikill og er talið að
skýringa geti m.a. verið að leita til
þess að vikmörk frá leyfðum hraða
eru rúm. Aðeins rúmlega 15% öku-
manna aka löglega og 15% hraðar en
104 km/klst. Meðalhraði er 97
km/klst. Á höfuðborgarsvæðinu hef-
ur tekist að halda hraða niðri á safii-
vegum og tengibrautum. Á árinu
2002 voru 1.950 ökumenn kærðir,
handteknir í ölvunarakstursbrotum,
en 10,8% þeirra reyndust svo vera
undir mörkum. 45,2% reyndust vera
með 1,2 prómill áfengismagn í blóð-
inu eöa meira. Á árinu 2001 voru
grunaðir um ölvunarakstur alls 2.180
og 2.587 árið 2000 svo heldur hefur
ástandið batnað. Árið 2001 slasaðist
51 í óhöppum þar sem grunur lék á
um ölvun ökumanns en meðaltal síð-
ustu ára hefur 31 til 35.
Umferöarstofa
Hinn 1. október 2002 tók Umferðar-
stofa til starfa. Hún annast fræðslu
og upplýsingamiðlun um umferðar-
mál og styður aðgerðir sem stuölað
geta að bættu umferðaröryggi. Eitt
mikilvægasta verkefni hennar á ár-
inu 2003 er að stemma stigu við hröð-
um akstri með því að vekja athygli
ökumanna á því hvaða afleiðingar
hraðakstur getur haft og þannig að
unnt verði að breyta viðhorfi öku-
manna til ökuhraða. Ölvunarakstur
er meðal stærstu orsakaþátta um-
ferðarslysa á íslandi og mikilvægt að
efla enn frekar löggæslu og fræðslu í
þeim efnum og auka vitund öku-
manna um hættuna sem af því stafar
að aka þreyttur og að aka undir
áhrifum áfengis eða lyfja. Ekki er
síst ástæða til að finna betri leiöir en
nú er kunnugt um til að greina og
mæla neyslu flkniefna.
Gert er ráð fyrir a.m.k. þremur
stórum umferðaröryggisaðgerðum á
árinu 2003 ef hægt verður að afla til
þess nægs fjármagns. Stefnt er að
ráðningu umferðarfulltrúa um allt
land í samstarfi við Slysavamafélag-
ið Landsbjörg og hefja á endurskoð-
un á námsefni umferðarskólans
„Ungir vegfarendur“. Verður efni
fyrir einn árgang skoðað á ári
þannig að verkinu ljúki árið 2007.
Geir A.
Guðsteinsson
blaöamaöur
Bílaljós
Lagfæringar á „svartblettum“
Á árinu 2002 vora veittar 130 millj-
ónir króna til lagfæringar á svart-
blettum og til eftirlits með þunga
ökutækja og hvíldartíma ökumanna
ásamt almennri löggæslu í samvinnu
við ríkislögreglustjóra. Lagaðir voru
25 staðir í þjóövegakerfmu og vora
aðgerðir breytilegar frá því að bæta
merkingar til endurgerðar á gatna-
mótum. Vegagerðin lætur skoða öll
hönnunargögn af sérstökum vinnu-
hópi í þeim tilgangi að koma eins og
kostur er í veg fyrir aö vegir séu
byggðir með annmörkum sem gætu
leitt til slysa. Rannsóknarráð um-
ferðarmála, sem er samstarfsvett-
vangur Rauöa kross íslands, Umferð-
arstofu, Landspítala háskólasjúkra-
húss og 13 annarra aðila, veitti á ár-
inu 2002 styrki til 23 fjölbreyttra
verkefna að upphæð 24 milljónir
króna sem varða m.a. unga ökumenn
frá ýmsum sjónarhomum, um slysa-
tíðni þar sem breyttir jeppar komu
við sögu, um ýmsa þætti sem tengj-
ast slysum og umferðaröryggi á þjóö-
vegum o.fl. Rannsóknarráð umferð-
armála starfar til ársins 2005, þá
verður starfsemin metin og ákvörð-
un um framhald tekin.
Vaxandi fjöldi 30 km hverfa
Dómsmálaráðherra sagði í skýrslu
sinni um stöðu umferðaröryggismála
að beðið hefði verið um upplýsingar
frá 10 fjölmennustu sveitarfélögun-
Vaxandi áhugi er á því ineðal stærri sveitarfélaganna að takmarka umferð í íbúðarhverfum við 30 km/klst. f
Reykjanesbæ er stefnt að því að öll íbúðarhverfi verði 30 km hverfi en aðafgötur og götur í iðnaðarhverfum
verði með 50 km/ldst. leyfðan hraða.
um. Svar kom frá þeim öllum nema
Akureyrarbæ. í Reykjavík voru
helstu verkþættir á árinu 2002 endur-
bygging og lagfæring á svartblettum,
gerð 30 km svæöa, uppsetning um-
ferðarljósa og gangbrautarljósa og
ýmsar lagfæringar á aðalgatnakerf-
inu, þ.á m. gerð mislægra gatnamóta.
Á vegum Kópavogsbæjar var unn-
ið að framkvæmdum vegna 30 km
hverfa og samþykkt hefur verið
framkvæmdaáætiun um hljóðvam-
argerðir í bænum. Stefnt er að því að
ný umferðaröryggisáætiun fyrir
Kópavog verði tilbúin fyrri hluta árs
2004.
í Garðabæ hefur veriö ákveðið að
gera úttekt á hægri forgangi í bæn-
um og úttekt á umferðarslysum eftir
1995 til viðbótar sambærilegri úttekt
fyrir árin 1992 og 1995. Öll íbúðar-
svæði í bænum hafa verið skilgreind
sem 30 km svæði.
í Hafiiarftrði, Árborg og Mosfells-
bæ er unnið að uppbyggingu 30 km
hverfa og í Reykjanesbæ er stefnt að
því að öll íbúðarhverfi verði 30 km
hverfi en aðalgötur og götur í iðnað-
arhverfum verði meö 50 km/klst.
leyfðan hraða. Framkvæmdir eru
hafnar í Reykjanesbæ og er dreift á
nokkur ár.
Bindindisfélag ökumanna mun á
árinu 2003 áfram beita sér fyrir
áróðri gegn ölvunarakstri sem og
notkun fíkniefna í akstri. Á sl. ári
var Ökuleikni tileinkuð baráttunni
gegn ölvunarakstri og m.a. fóra
starfsmenn BFÖ, Sjóvá-AImennra og
umferðarfulltrúar út í umferðina
ásamt lögreglunni, stöðvuðu öku-
menn og spjölluðu við þá um bilbelta-
notkun og ölvunarakstur. Þeirri bar-
áttu verður haldiö áfram á komandi
sumri. BFÖ veröur 50 ára í haust og
af því tilefni verður efiit til norrænn-
ar ráöstefnu um umferöarmál dagana
12. til 14. september í haust.