Nýtt dagblað - 19.11.1941, Qupperneq 1

Þýzkt hcrínn hörfar 10 fem, á vigsföðvunum víð TúSa,
Mihíll viðbúnaður fil varnar ínnrás á Káhasussfrönd
SíSustu dægrín hafa árásir Þjóðverja á MoskvavígstöSvunum
beinzt í tvær áttir, frá Volokolamsk í stefnu til járnbrautarínnar
milli Moskva og Arkangelsk og frá Okafljótinu, suSur af Moskva,
í átt til járnbrautarinnar milli höfuSborgarinnar og Túla.
Rauða hernum við Volokolamsk hefur tekizt að hindra fram-
sókn ÞjóSverja á þeim hluta vígstöðvanna, og við Túla hefur
sovéther neytt þýzka herinn til að hörfa 10, km. eftir harðar or-
ustur. Fylgdi sovétherinn svo fast á eftir, að ÞjóSverjar urðu að
skilja eftir á vígvellinum mikið af hergögnum.
Cholerton, fréttaritari blaðs-
ins „Daily Telegraph" símar biaði sínu
frá Kúbisjeff í gær, að þýzka herstjórnin
virðist hafa horfið frá því að ná Moskva
með beinum árásum, og hafi nú byrjað
sókn er miði. að því að slíta aðalsam-
gönguæðar borgarínnar. Þessi nýja sókn
virðist liafa verið stoðvuð í hinum blóð-
ugu bardögum, sem staðið hafa undan-
farið við Kalinin og Túla. Við Kalinin
hefur Þjóðverjum ekki tekizt að halda
því landi, er þeir hafa náð, og þýzku
hersveitirnar hafa verið hraktar á slétt-
umar suður af Túla.
Þjóðverjar áindírbfia
nýa sókn á Mórmansk-*
vígstöðvunum
Þjóðverjar undirbúa nú nýjar árásir á
Múrmanskvígstöðvunum, að því er fregn
Þingmenn Sósialista-
flokksins leggja til að
tryggt verði vinnu-
afl til framleiðslunnar
Þingmenn Sósíalistaflokksins
hafa boríð fram eftirfarandi
breytingartillögu við tillögu þá,
sem fer fram á minnkun Breta-
vinnunnar, Myndi þessi breyting
artill- gerbreyta málinu, ef sam-
þykkt vaeri.
Hún hljóðar svo:
Breytingartillaga við till. til
þál. um ráðstafanir til að tak-
marka íslenzkt vinnuafl í þjón-
ustu brezka og ameríska setu-
liðsins á íslandi.
1) Tillögugreinin orðist svo:
Alþingi ályktar ao skora á rík
isstjórnina að leita samninga við
stjórnir verkalýðsfélaganna og
Alþýðusambandsins um ráðstaí-
aný- til þess að tryggja nægi-
legt vinnuafi til framleiðslu á lífs
nauðsynjum landsmanna.
,2) Fyi’irsögn tilló'gunnar orðist
svo:
Till, til þál. uni ráðstafanir ti!
aö tryggja frajmleiðslu á lífs-
uauðeynjum landsmanna.
ir frá Stokkhólmi herma. Terboven
landstjóri nazista í Noregi, hefur ný-
lega farið í heimsókn til þessara víg-
stöðva, og var í för með honum yfir-
maður þýzku lögreglunnar í Noregi.
Harðír bardsgar víð
Kerts o§ Sevasfopol
Ákafir bardagar standa yfir á Krím,
bæði við Sevastopol og á austurhluta
skagans, við Kerts. Verið er að flytja
sovéthennn frá Kerts yfir til Kákasus,
og er mikill viðbúnaður austan Kerts-
sundsins til að hindra tilraumr Þjóð-
verja til Iandgöngu á meginland Káka-
sus. Þrír hálfhringir varnarvirkja taka
við upp af Jamannesinu, er liggur gegnt
Kertstanganum á Krím, og styðst sá
hringurinn, sem fjarst er hafi, við vatna-
kerfi f norðri og Kákasusfjöllín í austri
og suðri. Varnarherinn í Kákasus hefur
nú einnig tíl umráða mikími fjölda steypi
flugvéla, er reynast mun skæður lier-
flutningaskipum Þjóðverja, ef þeir reyna
að flytja her sjóleiðis til árásar á megin-
landið.
Á Krím er farið að snjóa, tveim-
ur mánuðum fyrr en venjulega, og
er kuldinn þar um 30 gráSur á
Celsius. ÞjóSverjar skýra aSeins
frá loftárásum á Sevastopol, og
eru hættir aS gorta af því, að borg
in muni falla þeim í hendur inn-
an fárra daga.
Árás á varnarvírkí f
Rostoff hrundíd
Þjóðverjar gerðu í fyrradag árásir með
skriðdrekum og fótgönguliðí á vamat-
stöðvar rauða hersins vestur af Roztoff,
en árásunum var hrundið, og missti
þýzki herinn 5 skriðdreka og 30 her-
flutningabfla,
SOVJETSTJÓRNIN GEFUR YF-
IRLYSINGU UM FINNLANDS-
IVIALIN
Sovétstjórnin hefur gefið opin-
bera yfirlýsingu um txlraun Banda
ríkjaatjómar að fá Finna til að
hætta hemaSaraSgerðum gegri
Sovétríkjunum. Segir í yfirlýs-
ingunni, að Finnar hafi nú sýnt
það öllum heimi, aS Sovétríkjun-
um var full nauðsyn á því aS
treysta norðvesturlandamæri sín
gegn árásum frá Finnlandi. Svar-
ið við málaleitni Bandaríkjastjórn-
ar telur sovétstjórnin sönnun þess,
að finnska stjórnin sé algerlega á
valdi þýzkra nazista.
Samband faglærðra verkamanna
♦ ívélaiðnaði Bretlands hefur hald-
íð ráðstefnu og samþykkt þar ein-
róma að halda fast við kröfu þá,
er stjórn félagsins hafði gert um
hækkun á grunnkaupí, er nemur
4 pence á klukkustund. Atvmnu-
rekendur hafa neitað aS verða viS-
þessari kauphækkunarkröfu, en
sambandið, sem er eitt af öflug-
ustu verkalýðssamböndum Bret-
lands. ákvað að hefja áróðursher-
ferS um allt land til stuðmngs kröí
um sínum, er nú koma fyrir kaup-
lagsnefnd þá, er hefur endanlegt
úrskurðarvald í kaupmálum með-
an stríðið stendui.
Verkamenn á skijtomíðaatöðýum í
Á Ríkisráðsfundi kl. 5,30 í gær
tók Hermann Jónasson að sér
myndun nýrrar þjóðstjórnar með
sömu ráðherrum og áður. Var
þetta tilkynnt sameinuðu Alþingi
kl. 6 í gær.
Hermann Jónasson rakti um
leið í ræðu tildrög þess, að þjóð-
stjórnin sagði af sér, skýrði frá
því, að þeir flokkar, er felldu dýr
tíðartillögur Framsóknar, Sjálf-
stæðisflokkurinn og Alþýðuflokk
urinn. liefðu ekki viljað mynda
stjóm og þá hefði ekki verið ann
að úrræði en samstjórn á ný, ef
Clydehéraði hættu í gær hálfrí klukku-
stundu áður cn venja er til að dagvakt-
in hætti. Var það gett samkvæmt fyrír-
mælum trúnaðarmanna verkamanna
vinnustöðvunum („shop. stexvards"), 1
mótmælaskyni við það, að kaupiags-
nefndin hafði dtegíð út hófí að taka til
meðferðar ktöfu verkamanna um litils-
háttar launahækkun.
Vinnustoðvun þessi var gerð án sam-
þykkís verkalýðssambandsins, en verka-
menn fengu loforð um að kauphækkun-
arbeiðni þeirra skyldi ttkin fyrir innan
m
Kauplagsnefndin hefur eftur alllangt
þóf samþykkt kröfur sveitaverkamanna
upa þriggja steriingspunda lágmarkskaup
á vjkti, tfg er það 12 shitl. hæwa eh Iting-
að dl. .
ekki ættu að verða vetrarkosn-
ingar, en Framsókn væri þeim al-
gerlega mótfallin. Grundvöllurinn
sem nú værí samið um, væri sá,
að sömu ráðherrar yrðu áfram
og sama verkaskipting þeirra á
milli, ágreiningsmálin yrðu lögð
á hilluna til næsta þings ,en
reynt yrði að halda dýrtíðinni í
október-vísitölunni með því að
nota heimildirnar, sem stjórnin
hefur samkvæmt gömlu dýrtíðar
lögunum.
Þá gáfu þeir ölafur Thors og
Stefán Jóhann Stefánsson stutt-
ar yfirlýsingar fyrir hönd flokka
sinna.
Fdlh í gpsfurlandf
Hir hHi sio
uegia tundurfifla-
surenginia
•ðvenjumiWð af rekduílum hef-
ur verið nú undanfarið við Aust-
urland. Fólk í bæjum á strönd-
mni hefur orðið að ílýja þaban
vegna sprenglnga. Hafa 10—20
tundurdufl sprungið þar í flæð-
armálinu.
. .Tvö skip, ððinn og brezkt her-
sldp eru nú vlð eyðileggingu tund
urdufla þar eystra.
Undanfarið hefur verið suð-
austan stormur við Austurland
og þvi verið óvenjumikið xun
timdurdufl á reki og hafa milli
20—30 dufl rekið þar á land.
Fyrir síðustu helgi sprakk
tundurdufl í fjörunni hjá Hroll-
laugsstöðum á Langanesi, en sá
bær stendur nálægt sjó. Við
sprenginguna brotnuðu allar rúð
ur í bænum, auk þess, sem hann
skemmdist á annan hátt og fjár-
hús á túninu hrundu, ennfremur
þeyttist mikið af grjóti úr fjör-
unni og upp á túnið.
Fólkið flýði allt úr bænum og
var skammt komið, þegar tvær
sprengingar urðu aftur. Mun
fólk hafa flúið fleiri bæi þar
eystra.
Er talið að 10—20 tundurdufl
hafi sprungið þar við land und-
anfarna daga. Tvö skip eru nú
við Austfirði að eyðileggja tuud-
urdufl, og auk þess starfar ensk
ur sérfræðiugur að þvn að eyði-
leggja þau dufl, sem á laud hafa
rekið.
Skip hafa verið vöruð við því
að sigla í dimmriðri og að uæt-
urlagi á öllu 3\ræðúm frá Löugu-
acái tií tíórtxarfjaWajr.
Frá brezlui hergagnaverksmiðju.
Brezfeír verkamenn knýja
y
fram kauphœkkun
Hálffíma mófmaslaverkfall í skipasmíðasföðvun-’
um víd Clyde vegna íómlaefís sfjórnarvalda um
kröfur verkamanna