Nýtt dagblað - 28.04.1942, Side 2
2
~ N?TT DaCBCyg FríðjVdagur 28. aprfl 1942,
Fyrir nokkru síðan var haldin fyrsta ráðstefna .finnskra
manna, sein nú eru stríðsfangar í Sovétríkjunum. l>ar voru mætt-
ir 144 fulltrúar úr ýmsum starfsgreinum, svo sem verkamenn,
skrifstofumenn, bændur, Landbúnaðarverkamenn, skógai'böggsmenn
og iðnaðarmenn, sem tilheyrðu hinum ólíkustu stjórnmálaflokk-
rnn í Finnlandi.
Fundarefnið var aðeins þessi eina spurning: „Hvemig er hægt
að forða Finnlandi frá þeim dómi, sem vofir yfir því?”
Ráðstefnan samþykkti áskorun til finnsku þjóðarínnar og er
birt hér meginefni þeirrar áskorunar
SllMr, sen Isra af repsH
Gríska og pólska sfjórníii gera nú ráðstafanír fíl
raunverulegs lýðrœðís
Þær viðurkenna nú hvert glapræðí eínræðísstefnur
þeírra fyrír stríð hafa veríð
Áskorunin hefst með orðunum:
„Finnskir verkamenn og konur!
Finnskir hermenn! Þegar við stóð
um andspænis dauðanum á víg-
völlunum og horfðum á félaga
okkar deyja vaknaði hjá okkur
spurningin: Hversvegna láta þús-
undir og tugir þúsunda af son-
um Finnlands lífið í þessu stríði?
I hvers þágu er úthellt blóði okk-
ar fámennu þjóðar?”
Því er þannig svarað í ávarp-
inu, að Ryti, Mannerheim og Tann
er, sem séu auðmjúkir þjónar
nazistanna, hafi farið á bak við
finnsku þjóðina, ofurselt hana yf-
irráðum nazistaherjanna og svikið
finnsku þjóðina, sem var þreytt
eftir strið, út í enn ægilegri
hildarleik.
Ekki varnarstríð
Þá segir í áskoruninni, að
finnska þjóðin verði að borga
þessi svik Mannerheim og Co.
dýru verði.
Þegar komið hafi í ljós, að
finnska þjóðin var á móti stríð-
inu, þá hafi finnska valdhafa-
klíkan, eftir skipan húsbændanna
í Berlín, hafið áróðursherferð fyr-
ir því, að Finnar ættu í ,,vamar-
stríði”, en hermennirnir lýsa það
tilhæfulaust með öllu, þar sem
sambúð Finna og þjóða Sovétríkj
anna var vinsamleg og Sovétrík-
in ógnuðu á engan háft öryggi
Finnlands.
Vér höfum glatað öllum
vinum
„.Hættulegasta afleiðingin af
„hernaðarbandalagi” núverandi
valdhafa í Finnlandi og glæpa-
mannasamkundu Hitlers í Berlín
er sú, að Finnland hefur glatað
öllum vinum sínum”.
Þá segir ennfremur, að þetta
„hernaðarbandalag” hafi leitt
hungur yfir finnsku þjóðina, sem
sé útilokuð frá viðskiptum við
aðrar þjóðir, en Þjóðverjar hafi
tekið til sinna þarfa hinar litlu
matarbirgðir finnsku þjóðarinnar.
Síðari hluti áskorunarinnar
birtist orðréttur hér á eftir:
Eiga „kynhreinir aríar“
að setjast að í Finnlandi?
„Þjóðverjarnir senda finnsku
hermennina ætíð þangað, sem
hættan er mest. Það gera þeir
af ráðnum huga í þeim tilgangi
að eyða sem flestum finnskum
karlmönnum og gera á þann hátt
auðveldara að hafa ráð finnsFlI
þjóðarinnar í hendi sér.
Ef þannig verður áfram haldið
kemur brátt að því, að engir
verða til þess að vinna, jafnvel
ekki innan hinna gömju landa-
mæra Finnlands.
Hverjir eru það, sem þarfnast
nýrra sigurvinninga, nýrra landa?
Er það ekki nokkurveginn aug-
ljóst mál, að Hitler óskar þess
að láta „kynhreina aría” drottna
yfir. finnskri grund? Þúsundir
þeirra orna sér nú þegar í
Helsingfors og öðrum finnsk-
um borgum, meðan Finnar frjósa
í hel á vígstöðvunum.
Valdhafaklíka Finnlands, sem
sveik land sitt og þjóð, vonað-
ist eftir því að Þýzkaland sigr-
aði Sovétríkin á nokkrum vikum
og að Finnland fengi að skipa
heiðurssæti í hmni „nýju” Evrópu
Hitlers. En Hitler og hinum
finnsku skósveinum hans skjátl-
aðist hrapallega.
Hitler mun bíða algeran ósigur.
Vér Finnar megum ekki láta
Ryti, Mannerheim, Tanner og
Rangel takíst það með hinni glæp
samlegu pólitík sinni að draga
hina langþjáðu en iðjusömu þjóð
vora á bekk hinna ákærðu við
hlið nazistaræningjanna, þegar
þjóðir Evrópu að lokum gera
upp við þá.
Vér viljum stjórn, sem
kemur á friði
Vér getum ekki sætt oss við
það, að Finnland verði órjúfan-
lega tengt örlögum Hitlers og
klíku hans. Það verður að bjarga
finnsku þjóðinni.
Verkamenn, bændur, skógar-
höggsmenn, landbúnaðarverka-
Það er eftirtektarvert fyrir oss
Islendinga, sem verðum að horfa
upp á hvei'nig allt færist hér í
einræðisáttina að íhuga,- hvemig
þær þjóðir Evrópu, sem fyrir
stríð bjuggu við einræðið, hafa
nú risið upp gegn því, og meira
að segja landflótta rískisstjórnir
þeirra orðið að viðurkenna villu
sins vegar heita bót og betrun
og sýna það nú þegar í verki.
Pólska stjórnin
Sikorski, försætisráðh. pólsku
stjórnarinnar i London, hefur gef
ið yfirlýsingu um það, að í Pól-
landi muni eftir striðið ríkja
stjórnmálalegt, þjóðfélagslegt og
þjóðemislegt lýðræði. M. ö. o. sú
kúgun þjóðemisminnihluta, sem
þar var áður, skuli hverfa, — sú
pólitíska kúgun verkalýðs og
smábænda, sem kom í ljós í
banni á flokki þeirra, Kommún-
istaflokki Póllands, skuli hverfa,
— og miklu meira þjóðfélagslegu
jafnrétti en áður skuli komið á,
menn og menntamenn — allir
finnskir menn og konur, sem er
annt um þjóð sína og frelsi og
sjálfstæði lands síns — verða taf
arlaust að koma i veg fyrir hina
vitfirrtu blóðsúthellingu finnsku
þjóðarinnar. Það verður að hætta
styrjöldinni.
Um gjörvallt Finnland þurfa að
hljóma hrópin, sem birta hinar
sönnu óskir og vonir þjóðar
vorrar: Niður með stjóraina, sem
vill halda stríðinu áfram! Við
viljum stjórn, sem kemur á friði!
Slík stjórn yrði studd af allri
þjóðinni og hún myndi bjarga
þjóðinni út úr hlörmungum stríðs
ins. Slík sfjóm myndi tafarlaust
segja skilið við Hitler-Þýzkaland
og taka aftur upp friðsamlega sarn
svinnu við Sovétríkin og endur-
nýja gamla vináttu við Bretland
og Bandaríkin.
Hermenn, hættið stríð-
inu, farið heim!
Finnskir hermenn! Stöðvið hið
vitfirrta blóðbað,, sem böðullinn
Hitler hefur komið af stað. Látið
Ryti, Tanner, Rangel og alla aðra
slíka herra fara sjálfa gegn fall-
byssueldi og vélbyssuskothríð, ef
þá langar ti]. Vér sórum her-
mannseið vorn,, að verja land
vort, en ekki að vinna lönd fyrir
Hitler. Stígið eigi fet út fyrir
landamæri Finnlands!
Látið ekki senda heri inn í Sov-
étríkin í þágu Þýzkalands. Neit-
ið að gera árásir. Snúið vopn-
unum gegn þeim, sem vilja neyða
ykkur til árása. Þeir eru, fjand-
I menn Finnlands og þrælar Þjóð-
verja!
Krefjizt þess að vera tafarlaust
leystir úr herþjónustu! Ef þið
eruð ekki leystir úr hernum, þá
farið samt heim. Farið heim,
finnskir hermenn, og hefjið frið-
samleg störf til þess að bjarga
landi ykkar og fjölskyldum.
Lengi lifi friður og vinátta
milli finnsku þjóðarinnar og
þjóða Sovétríkjanna, Bretlands
og Ban daríkjanna!
Burt með Þjóðverjana frá Finn
kndi!”
en Pólland var í þjóðfélagslegu
tilliti fyrir stríð á nokkurnveginn
sama stigi og Rússland 1917.
Þá lýsir Sikorslti því yfir, að
samkomulag og samvinna Pól-
lands og Sovétríkjanna muni í
framtíðinni verða náin og góð.
En það var sem kunnugt er neitun
pólsku stjórnarinnar á "uilkom-
ii.ni hérnaðarlegri samvinnu við
scvétstjómina sem m. a. ollí því
að ekki tókust samningar nálli
lesturveldanna og Sovétrikjanna.
1939.
Það er augljóst orðið að núver-
and; forustumenn pólsku pjóðar-
innar líta á þá, sem fyrst og
fremst réðu Póllandi 1939 sem
glæframenn og fasista. Anders,
hinn frægi pólski hershöfðingi,
hafði þannig í viðtali þau orð um
þá Ryds-Smigly og Beek — for-
sætis og utanríkisráðherra Pól-
lands 1939, — að þeir væru
„fimmtu-herdeildar”-menn og land
ráðamenn.
Gríska stjórnin
1 Grikklandi var árið 1936 kom
ið á einræðisstjórn. . Það var
Metaxas, sem varð einræðisherra.
Ofsóknir hans gegn verkalýðs-
hreyfingunni og einkum Kommún-
istaflokki Grikklands vom ægileg
ar. Metaxas vann beinlínis að
því með fasisma sínum að ryðja
brautina fyrir Hitler. Foringjar
gríska Kommúnistaflokksins, sem
Metaxas lét setja í fangelsi vom
beinlínis afhentir Hitler, sem nú
hefnir sín á þeim fyrir mótspyrnu
grísku þjóðarinnar gegn fasism-
?num.
Sorglegt dæmi þess er eftirfar-
andi:
Zahariades, aðalritari gríska
Kommúnistaflokksins, var tek-
inn fastur og fangelsaður- án
óóms og laga í ágúst 1936, er
Metsxas brauzt til valda. Ha".n
haíði þá unnið lengi í flokknum
og verið ritstjóri blaðs hans,
,Pizospastis”, sem kemur út á
]aun og er útbreiddasta leyniblað
Grikklands. Kommúnistaflokkur-
inn var orðinn þriðji stærsti
flokkur Grikklands og hafði 15
þingmenn. Zaharides var pintaður
í fangelsum Metaxas en ekki tókst
að fá liann til að bregðast mál-
stað sínum. Eftir að þýzka leyni-
lögreglan, — Gestapo, — tók við
í Grikklandi var hann fluttur til
fangabúða við Vínarborg og nú
herma fregnir frá Ankara að
þessi ágæti bardagamaður gegn
fasismanum hafi verið skotinn þar
af nazistum.
En hetjuleg og fórnfrek bar-
átta gríska verkalýðsins gegn
fasismanum hefur eigi aðeins
haft sín áhrif þar í landi, heldur
hefur gríska stjórnin í London nú
einnig sýnt það í verki að það á
að taka upp nýja stefnu, taka
upp samvinnu við verkalýð Grikk
lands í stað kúgunar gagnvart
lionum.
Tsuderos, forsætisráðh. Grikkja
tilkynnti 5>f febrúar í ávarpi til
liinna hungrandi og þrælkufiu
verkamanna og bænda Grikklands
að horfið væri nú frá ]H:irri ein-
ræðisstefnu, er Metaxas koin á
1936. Hann lýsti því yfir, að
verkamálaráðherra grísku stjórnar
Framhald á 4. síöu.
Ráðningarstofa
landbúnaðarins
tekur til starfa þriðjudaginn 28. þ. m. og verður opin fyrst um
sinn kl. 9—12 f. h. og I2J4—6 e. h. í húsi Búnaðarfélags íslands,
Lækjargötu 14 B, sími 2718. —
VERKAFOLK, konur, kurlar og unglingar, sem tíilja tíinna
að landbúna&arstörjum, œttu að snúa sér til skrifstofunnar sem
allra fyrst.
RÁÐNiNGARSTOFA LANDBÚNAÐARINS.
Nokkrar stúlkur
Vantar að Kleppi og Vífilsstöðum.
Uppl. hjá yfirhjúkrunarkonunum.
NOKKRA
*
trésmiði og verkamenn vantar mig.
Jóhann M. Hallgrímsson
Njálsgötu 85. -Sími 2183.
. ...... "■■■' .. < i ..— ■, 11 i ■'
Independence
eldspýtur
kosfa io aura sfokkuirínn*
Fásf í öllum verefunum.