AvangnâmioK - 01.04.1953, Qupperneq 11
nr. 2
AVANGNAM10K’
59
dent Wilson sujunersutexariarmat inuiait k-ikutdlunit
taissinikut sumut atajumasinaunerånik Sønderjyl-
landime danskiussut isumavdluarfigssaKalersoriput.
tamåne inatsissartunut ilaussortaussoK sujunersute-
KarpoK Wilsonip piumasså tungavigalugo apemutit
tarcavane pissartut misigssorneKarKuvdlugit åmalo
uvdloK tåuna 23. oktober danskit inatsissartut ili-
gingnut ajugaussunut taimatut piumassaKarput.
Versaillesimilo erKigsivigssioKatigingnerme junip 28-
åne 1919 aulajangernexaratarpox Danmarkip Tysk-
landivdlo kigdleKarfigssåt taissinikut aulajangernexå-
sassoK. tamåna suliarineKarame majime inernexar-
poK, junivdlo 15-åne tamatuma inernera tusardliu-
neKardlune. Sønderjyllandip ilarssua Danmarkiinut
utertineKarpoK. nagdliutorsiornangåxissumigdlo ku-
ngikut (Christian Kulingat) najutitdlugit Dybbølime
nuånårnerssuaxarpox. —
månalo tamåko erKarsautigalugit oxalugfissår-
ssuata tungånut autdlarpugut. erKavtine åmako a-
ngutit ilait inusugtunguit taleKaratigdlo nioKångitsut.
ilaime igdluglngnik agdlåt nioxånginguatsiartut ila-
Kutaisa. Kamutaussanik kåmissardlugit angatdlateru-
ssårpait. inuit aserKukut, timimikut tarnimikutdlo
inunertik nåvdlugo erdloKissuteKalersimassut. angne-
runiarnerup sorssungneK såkugalugo nåkigissaxångi-
vigdlune silarssuax tamåt avKusårsimavå. måna xår-
sitdlåmisimavoK Kingniisut kågtutut sumut tamaunga
narajortuinardlune. KunutineKarsinåungilardle. inuime
nangmingneK umatimingne torxorxigsårsimavåt pisi-
nausorileriarunigdlo ilatik pingitsut amarKutut såssu-
tisavdlugit aligtorniåsavdlugitdlo.
usinråna oKalugfigssuarmukarpugut. månalo nal.
12-ngordluinarpoK. arpaussåinax tikiparput isåssor-
ssuarnutdlo akulerutdluta. iseravta aitsåt tupigusung-
nialikavsagtugut åma tåssa anerKuvåtigut. silame i-
sertarfingme KeKarpoK angut indsukåK erssarexissu-
migdlo nipexardlune pisimassut taerigkagut oxalug-
figssuvdlo oxalugfigssuvdlo oxalugtuagssartai taigu-
lerdlugit.
oxalugfigssuaK uk. 800 migssiliordlugit piso-
KautigisorinexarpoK iserdlugulo alutornardluinartor-
ssuvdlune. igalåpilugssuit kisiåne amitsut xinguane
sanerånilo iluartutitat åssinginik kussanaxissunik xa-
lipautilingnik sanåuput. mardlungnik altererssuaxar-
pox. xingordlex kungit taimaerxataisalo ilinexarne-
rine atornexartarsimassox xissungmik xiperugkamik
Hans Briiggemannip uk. 1521 sanåvanik åssiliaxar-
pox, tåssalo pingortitsinermit Jisusip åniarnera to-
xuneralo ilångutdlugit sanausimassox. — suliax tu-
pingnangårtorssuax. alterile sårdlex nålagiarnerme
atornexartarpox. ilångutdlugo xånglnagagssåungilax
Frederik I-ata ilerfata marmorertarssua åssinganik
sanåx. nalunaexutap akunera atausex kuseriarnertut
xångiutipatdlagpox. nal. 13,00 Slesvighusimukarpu-
gut neriartordluta.
tauva Hedeby tugdlingupox, tåssanilo katerssu-
gausivigssuit pulårtariaxarpagut. mardlungordluta a-
vipugut tamavta ilisimavdluartunik navsuiaivdluarsi-
naussunigdlo sujulerssortexarumanermit. ilavta nutå-
nit autdlartitdlugit itsarnitsanut ximerdlorniarait uva-
gut itsarnitsanérniarpagut. tauva ilagut Gottorpime
igdlussårssuatoxarssuarmut isålersut atåtungåne ka-
terssugausivigssuit ornmalexaugut.
Gottorpip igdliissårssua biskopip najugagssåtut
suliarinexarsimagaluarpox kingornale Sønderjyllandi-
me hertugiussunut najugaulersimavdlune. ikuatdlang-
mat kingorna 1564-me agdlivdlugo suliarerxingne-
xarsimavox. månale suliarerxingnexarame 1698—
1703-me pissutsine pissuserå. 1721 -p kingornagut
kungit nålagautitaisa najortarsimavåt. 1834—48 Sles-
vig-Holstenime nålagkersuissut inigisimavat. patdlig-
tailissartai 1842-me atorungnaersimåput, sorssung-
nermilo 1848 50 ikiligkanut nåparsimavigtut ator-
nexarsimavox. 1851-mit såkutunut najortinexartarsi-
mavox månalo katerssugausivingorsimavdlune. -
katerssugausivik iserfigerxågarput igkamine pi-
nersautinik, pisigsinik, xarssunik, aningaussanik ati-
ssanigdlo itsarnitsanik ulivkårdluinarpox. narxup
xerxanlput inuit mardluk igalåminernik poxardlutik.
åipå sujulerssortivta oxalugtuarå atåtame angmar-
dlugo misigssoramiuk påsisimagå axajaruane sper-
gelgrødexartox ukiordlo Kjistusip inungornerata er-
xardluinåne sujorxutilårdlugulunit pissusimagunar-
dlune. åiparåle inuk saunexarnigssånik påsinångitsox
nujarssuile augpaloxissut sule erssitdluartut, imaxa-
gox uk. 300 Kr. in. sujornagut pissusimagunardlu-
ne. inime tugdlermlpox umiarssuax ipugtariax xi-
ssungtnit mångertumit sanåx xissungnigtaox ipu-
serfigpagssualik axussualo atagivdlune. avdlat angat-
dlatit mingnerussut erxånlput sume tamåne navsså-
rinexarsimassut. tåussumåtaox igå pånanik panårau-
ssanik (dolke) erxornavérxutinik avdlanigdlo uliv-
kårdluinarpox. inerssuarme avdlamlpox narxup xer-
xane nunap åssipilorujugssua. tåuna marrarmit sa-
nauvox sutdlo oxalugtuagssartagdlit tamannik nalu-
naexutsersorxigsårsimavdlutik. tåssa Dannevirkep
erxåtalo åssinga, Slienimit Vesterhavimut atassox,
erxartarfiliat iterssaliat xagtorngitdlo akiuvfigssiat ta-