Dagblaðið - 12.10.1978, Qupperneq 10

10
Útgefandi: DagblafliA hf.
Framkvœmdaatjórí: Sveinn R. EyjóHsson. Rrtatjóri: Jónas Krístjónsson.
Fróttastjórí: Jón Birgir Pótursson. Rrtstjómarfulltrúi: Haukur Holgason. Skrifstofustjóri ritstjómar Jó-
hannos Reykdal. íþróttir Hallur Slmonarson. Aflstoðarfróttastjórar Atíi Steinarsson og Ómar Valdi-
marsson. Menningatmól: Aflalsteinn IngóHsson. Handrít Ásgrímur Pólsson.
Blaflamenn: Anna Bjamason, Ásgeir Tómasson, Bragi Sigurflsson, Dóra Stefánsdóttir, EHn Afcerts-
dóttir, Gissur Sígurflsson, Gunnlaugur A. Jónsson, Hallur Hallsson, Helgi Pétursson, Jónas Haraldsson,
Ólafur Geirsson, ólafur Jónsson. Hönnun: Gufljón H. Pálsson.
Ljósmyndir Ari Kristínsson, Ámi Páll Jóhannsson, Bjamleifur BjamleHsson, Hörður Vilhjálmsson,
Ragnar Th. Sigurflsson, Svoinn Þormóflsson.
Skrífstofustjóri: Ólafur EyjóHsson. GjakJkeri: Þráinn ÞoríeHsson. Sökistjóri: Ingvar Svoinsson. Drerfing-
arstjórí: Már E.M. Haildórsson.
Ritstjóm Siflumúla 12. Afgreiflsla, áskríftadoild, auglýsingar og skrtfstofur Þveríiolti 11.
Aflabimi blaðsins er 27022 (10 linur). Áskríft 2400 kr. á mánufli innanlands. í lausasölu 120 kr. eintakifl.
Setning og umbrot Dagblaflifl hf. Siflumúla 12. Mynda- og plötugerfl: Hilmir hf. Siflumúla 12. Prentun:
Árvakur hf. Skerfunni 10.
Linur krókur á móti bragði
Ef til vill megum við vænta þess, að
tollgæzla og lögregla fari að þjálfa sér-
staka gerhunda til að þefa af bréfum, far-
angri og varningi frá útlöndum. Ef til vill
megum við vænta sérstakra gerdeilda hjá
tollgæzlu og lögreglu og sérstaks gerefna-
dómstóls við hlið fíkniefnadómstólsins.
Fjármálaráðuneytið vill stöðva fríverzlun með ger-
sveppi. Það vill afhenda Áfengis- og tóbaksverzlun ríkis-
ins einkarétt á sölunni og takmarka hana við blautger og
perluger til brauðgerðar. Yrði þá ekki á boðstólum neitt
löglegt ger til bruggunar víns og öls.
Því miður fyrir fjármálaráðuneytið er ger afar þægi-
legt í flutningi. Menn geta látið senda sér það innan í
bréfum. Og menn geta beitt sömu hugvitsamlegu
brögðum og flytjendur fíkniefna. Bannið eitt nægir ekki
til að draga úr innflutningi gers.
Þar á ofan eru gersveppir auðræktanlegir og langlífir.
Þess vegna má búast við umfangsmiklum skiptum og
verzlun milli manna innanlands til viðbótar hinum ólög-
lega innflutningi. Hver yrði þá árangur fjármálaráðu-
neytisins?
Bann við öl- og víngeri er marklaust, nema settar verði
á stofn fjölmennar sveitir lögreglu- og tollgæzlumanna,
þefvísra hunda og dómara til að fást við þúsundir
þrjózkra og úrræðagóðra bruggara.
Hugmynd fjármálaráðuneytisins er fáránleg. Hún
dregur hvorki úr áfengisneyzlu né eykur hún tekjur ríkis-
ins af hinni sömu neyzlu. Hins vegar eykur hún ríkisút-
gjöld að marki.
Mun vitlegra væri að setja háa tolla á efni til brugg-
unar og reyna á þann hátt að bæta ríkinu upp hinn mikla
tekjumissi, sem stafar af fækkun viðskiptavina Áfengis-
og tóbaksverzlunar ríkisins.
Háir tollar mundu að vísu leiða til smygls á sama hátt
og er nú á tóbaki og áfengi. En smyglið yrði samt ekki
nema brot af því, sem fyígja mundi í kjölfar banns.
Flestir mundu fremur vilja lögleg viðskipti, þótt gerið
væri þeim töluvert dýrara en áður.
Auðvitað er hægt að ofbjóða mönnum á þessu sviði
eins og öðrum. Við höfum einmitt nýlegt dæmi um, að
ríkisvaldið hefur ofboðið viðskiptavinum Áfengis- og
tóbaksverzlunar ríkisins með tveimur 20% verðhækkun-
um á einu sumri.
Svo virðist sem mánaðarlega vanti um 300—400 millj-
ónir króna upp á, að ríkið fái þær tekjur af áfengi, sem
það hafði vænzt eftir hækkanir sumarsins. Þetta sýnir,
að verðlag áfengis er komið yfir þau mörk, sem menn
sætta sig við.
Samdrátturinn í viðskiptum við ríkið stafar ekki af
minni áfengisneyzlu, heldur af meiri bruggun. Þeim
fjölgar ört, sem eru hættir að skipta við ríkið og fá sitt öl
og vín á annan hátt. Þannig nær litli maðurinn sér niðri
á óhóflega gráðugu kerfi.
Það er raunar fagnaðarefni, að menn skuli hafa að-
stöðu til að bjóða birginn hinu gráðuga ríkisvaldi. Við
getum líka verið viss um, að fjármálaráðuneytinu tekst
ekki að láta koma krók á móti bragði með hugmyndinni
um bann við öl- og víngerlum.
Hugmyndafræðingar fjármálaráðuneytisins ættu nú
að fara yfir bók Orwells, „1984” og gera eftir henni skrá
um það, sem enn er eftir að banna á íslandi.
DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 12.0KTÓBER 1978.
Efnahagsbandalagið:
Hitnar í kolunum
vegna fiskveiði-
afstöðu Breta
Mjög mun nú farið að hitna í
kolunum í höfuðstöðvum Efnahags-
bandalags Evrópu í Brússel og eru
hásettir aðilar þar sagðir vera farnir að
byrsta sig illilega í viðræðum við John
Silkin, brezka fiskveiðimála-
ráðherrann. Fram hefur komið, að
töluverður hljómgrunnur er fyrir því,
að áfrýja heimild Breta til að stöðva
veiðar á spærlingi og síld á þeim hluta
Norðursjávar, sem þeir hafa helgað
sér, til dómstóls Efnahagsbanda-
lagsins.
Hafa Danir til dæmis beinlinis farið
þessa á leit við Finn Gundelach landa
sinn, sem fer með fiskveiðimál fyrir
hönd bandalagsins.
Ásfæðan fyrir þvi hve mörgum er
orðið heitt í hamsi vegna
fiskveiðideilunnar mun vera sú að
Eamon Gallagher, hinn brezki for-
stöðumaður fyrir fiskveiðideild banda-
lagsins, hefur látið hafa eftir sér í
samtölum við brezka blaðamenn, að
John Silkin hafi hagað málum þannig
að fiskveiðideilan, sem aðeins sé
minniháttar mál fyrir Efnahagsbanda-
lagið í heild sinni, sé orðin eldfim sem
mm
■»
u*
sprengja og geti valdið miklum skaða í
samskiptum bandalagsþjóðanna.
Ekki bætti Gallagher úr skák er
hann lét einnig hafa eftir sér, að aðrar
bandalagsþjóðir en Bretar hygðust nú
halda áfram undirbúningi að nánara
samstarfi á gjaldeyrissviðinu og þá
alveg án tillits til þess hvort Bretar
yrðu með eða ekki. Bretar hafa
nefnilega ekkert annað upp úr þver-
girðingi sinum og þrjózku í
fiskveiðimálum og öðru en pólitíska
mótleiki, sem á löngum tíma : kosti
þá meira en hagurinn verður af hinum
fyrrnefndu málum, að áliti Eamon
Gallaghers embættismanns Efnahags-
bandalagsins.
John Silkin, brezki fiskimála-
ráðherrann hefur ekki verið ýkja
hrifinn af hinum berorðu yfirlýsingum
landa síns, Gallaghers. Hefur hann
nýlega meðal annars beint þeirri
spurningu til Finn Olav Gunderlach
hvort sá háttur þyki viðeigandi að
embættismaður hjá Efnahagsbanda-
laginu túlki afleiðingar stefnu
ráðherra í ríkisstjórn eins aðildar-
landsins.
Sagt er að Gundelach hafi verið
heldur óþress með djarfar yfirlýsingar
Gallaghers. 1 það minnsta hefur Efna-
hagsbandalagið nú afhent brezkum
blaðamönnum yfirlýsingu þar sem
segir að Gallagher hafi verið að lýsa
sinum persónulegu skoðunum, er
hann ræddi við þá um fiskveiðistefnu
Breta og Efnahagsbandalagið. Hafi
hann ekki talað i nafni Gundelach eða
bandalagsins á neinn hátt. 1 yfir-
lýsingunni segir einnig að Gundelach
harmi þessa atburði og biður Silkin
afsökunar á þeim óþægindum sem
orðið hafi af ótimabærum yfir-
lýsingum Gallaghers.
Finn Olav Gundelach hinn danski, sem er æðsti embættismaður Efnahagsbanda-
lagsins stendur i ströngu, enda hart deilt um afstööu Breta til Gskveiðistefnu
bandalagsins.
Gundelach hefur aftur á móti notað
þetta tækifæri til að svara ritstjórnar-
grein i brezka stórblaðinu The
Guardian á fimmtudaginn var. Þar
sagði, að það væri beinlínis hlægilegt
og óviðeigandi að Gundelach, sem
væri nú ekkert annað en þegn smá-
rikisins Danmerkur, léti sér detta þau
ósköp í hug að ætla að draga sjálft
Bretland fyrir dómstól Efnahags-
bandalagsins.
Mun Gundelach hafa reiðzt
þessum ummælum verulega og telja
þau ómakleg mjög.
FÆMÆEfóNE *"
*
Þannig vilja Bretar hafa fiskveiðiland-
helgi og eru tregir til að hleypa flota
annarra Efnahagsbandalagsþjöða þar
inn fyrir.