Dagblaðið - 14.07.1981, Blaðsíða 1

Talið aö ISAL hafigreitt 16-19 milljón dollurum ofhátt verð fyrir súrál:

v
ER ALUSUISSE AÐ KOMA
HAGNAÐIUNDAN SKATTI?
—með ofháu verðihráefna. Hjörleifurerþriðjiiðnaðarráðherrannsemnotarendurskoðunarheimild
í skýrslu endurskoðunarfyrirtækis-
ins Coopers & Lybrand til iðnaðar-
ráðuneytisins er talið, að ÍSAL hafl
’greitt 16—19 milljónum dollara. of
hátt verð fyrir súrál frá Alusuisse
síðustu 5 ár miðað við beztu skil-
mála. Sé það brot á aðalsamningi.
Auk þess telur skýrslan að hækkun i
hafi nemi ekki undir 22,7—25,5
milljónum dollara á sama tíma. Dr.
Carlos M. Varsavsky telur að hér sé
sizt ofreiknað.
Þessi heimsþekkti sérfræðingur
hefur bent á, að rannsókn á sölu raf-
skauta til fSAL frá dótturfyrirtæki
Alusuisse i Hollandi myndi varpa
ljósi á mál sem ekki sé minna að
vöxtum en súrálsviðskiptin, ef glöggt
væri skoðað.
Um 90% af hráefnum framleiðslu
ÍSAL er súrál og rafskaut. Nýtast
þau um 80% en eru þá send til Hol-
lands og notuð aftur til framleiðslu
nýrra skauta. Að sögn hans búa öll
stóru álfyrirtækin í heiminum til
eigin rafskaut þar sem álverin eru
rekin. Þar sem súrál er 60% hráefnis
en rafskautin 30%, er að mati dr.
Varsavskys um ekki minni skatta-
hagsmuni Islendinga að ræða í sam-
bandi við rafskautin, gerð þeirra og
viðskiptin með þau.
Við gerð aðaisamningsins í upp-
hafi töldu menn að ólíklegt væri að
nást myndi til fjölþjóðafyrirtækis á
borð við Alusuisse með beitingu
venjulegra skattalaga. Var ákveðið
að ÍSAL greiddi framleiðslugjald sem
væri tiltekinn hluti af söluverði áls.
Eftir aðra breytingu samningsins
1975 má framleiðslugjaldið ekki fara
fram úr 55% af nettóhagnaði fSALs
samkvæmt ársreikningi og ekki vera
undir 35% hagnaðarins. Var sett
ákvæði i samninginn sem ætlað var
að hindra að verðlagning á aðföngum
væru geðþóttamál Alusuisse. Skuli
viðkkipti ÍSALs og Alusuisse vera
eins og viðskipti óskyldra aðila.
Allt miðaði þetta að eðlilegri skatt-
lagningu fyrirtækjanna. Frá upphafí
hefur í heild verið taprekstur á ÍSAL,
bókhaldslega. Árið 1979 örlar fyrst á
'hagnaði. Af rekstri ÍSALs hefur Alu-
suisse getað afskrifað i verulegum
mæli fjárfestingu sína hérlendis og
stóraukið eignir sínar.
Vegna ákvæða aðalsamningsins
um þak á framleiðslugjald hefur
orðið minna um skattgreiðslur en ella
og fyrirtækið safnað skattinneign
sem í lok 1979 nam hvorki meira né
minna en 5,8 milljónum Bandaríkja-
dala sem standa á hæstu bandarísk-
um vöxtum.
Aðeins hluti þessa máls hefur
fengið opinbera umfjöllun. Það er þó
naumast til'viljun að bæði Magnús'
Kjartansson og Gunnar Thoroddsen,
núverandi forsætisráðherra, nctuðu
sér áðurgreinda endurskoðunarheim-
ild á þessum rekstri, þegar þeir voru
iðnaðarráðherrar.
- BS

Veggsp jaldið fylgir blaðinu
Til notkunar með
bókhaldsbókinni
Veggspjald Neytendasiðunnar ell á Auglýsingastofunni Gyimi. Er
fylgir Dagblaðinu I dag. Er það meö það prýtt myndum af ýmsum nytja-
sama sniði og það hefur verið undan- fuglum sem lifa hér við landið eða á
farin ár. Það er ætlað til notkunar. því. Eru upplýsingar um aðalveiði-
við heimilisbókhald og geta menn ef tíma þessara fugla og hvernig mat-
þeir vilja nota það með bókhaidsbók- reiðslu þeirra er háttað.
inni. Þá færa þeir hverja tölu fyrir sig Veggspjaldið fer aöeins til áskrif-
inn í bókina en síðan samtölu hvers enda Dagblaðsins. Aðrir lesendur
dags inn á veggspjaldið án athuga- geta hins vegar fengið það með því aö
semda um það hvað var keypt eða hringja i síma 27022 eöa lita inn í
hvar. Þegar búið er að færa inn alla Þverholt 11 eða Síðumúla 12.
daga mánaðarins er lagt saman og þá Veggspjaldið fylgir Vikunni sem
sést hversu dýr mánuðurinn var. Þyki kemur út á fimmtudaginn ásamt bók-
mönnum svona eftir á að eitthvað haldsbókinni. Áskrifendur fá hvort
hafi verið furðudýrt er hægt að fletta tveggja en þeir sem kaupa Vikuna i
upp í bókhaldsbókinni og gá hvað lausasölu aðeins veggspjaldið. Aðrir
keypt var þennan ákveðna dag. geta með því að hafa samband á fyrr-
Veggspjaldið hannaöi Miles Parn- greindan hátt fengið bókina líka. DS.
Þingeyingar vilja stofna
sérkjördæmi -sjáws.u
Ermjólkin hættuleg ungum
bömum? -sjábis.io
Varasamir bílavíxlar
— sjá bls. 11 og á baksíðu
Útitafl fyrír lyftingamenn:
Kóngurínn vegur 17 kg
Kóngurinn er 25 kg. Nei, hann er
40 kg. Tja, ætli hann sé ekki nálægt
30 kg , kannski heldur léttari. Þannig
hafa frómir karlar og konur reynt að
gizka á þyngd taflmannanna í útitafl-
inu við Lækjargötu og hefur hverjum
sýnzt sitt. Áðeins eitt var tii ráða,
fara og vigta taflmennina, sem og
gert var. Snæri var bundið um kóng-
inn, krók brugöið undir snærið og
sjá, pundarinn sýndi að kóngurinn vó
17 kg. Riddarinn var hins vegar tals-
vert léttari eða einungis 13 kg.
Vegna frétta i fjölmiðlum um
forsvarsmenn útifundar við Bern-
höftstorfu á laugardag skal þess getið
að misskilningur er að Jónas
Kristjánsson ritstjóri hafi verið
meðal þeirra. Á fundinum var mót-
mælt raskinu við Torfuna og þess
farið á leit við borgarstjórn að gras-
balinn verði endurnýjaður. .§ *
DB-mynd Bjarnlelfur.