Sunnudagur fylgirit Þjóðviljans - 03.10.1965, Blaðsíða 10

tíísli í EHífðinni
Framhald af bls. 244.
an þetta útvarp kæmi — og
svo fór fólkið að biðja mig
að leika — og ég gerði það.
Þetta gelc'k svona í að
minnsta kosti þrjú ár og ég
sendi út með þessum tækjum,
en gat ekki talað neitt. En
þegar þetta hafði slík áhrif
að allir vildu fá meira að
heyra, þá sér hver heilvita
maður, að ég varð að fá plöt-
ur í viðbót, svo ég fór í Fálk-
ann. Þá var þar dóttir Ólafs
sem afgreiddi plötur, og auð-
vitað urðu miklar vangaveltur
hjá mér eins og gengur og
gerist, en fyrsta platan sem
ég keypti í Fálkanum hét
Reginella Campanola, eða eitt-
hvað þessháttar. Svo litlu
seinna keypti ég plötu með
Stefanó Islandi og aðrar með
ýmsum söngvurum; man sér-
staklega eina sem Pjotr Lis-
enko söng á. Síðan bættist við
hver platan af annarri.
Og svo komu ný Philips-
tæki, og þá tók ég afskapleg-
an kipp! Ég keypti afbragðs
Phillips tæki sem kostaði 700
kr. Þá var nú ekki vandi að
lifa úr því, þá vantaði aðeins
radíófón sem skipti.
Þá auglýsir Hans Þórðar-
son nokkra radíófóna — og
ég af stað með hjörtun úr
vinum mínum og kaupi einn
fóninn — hann var aðeins
fyrir eina plötu.
Þá var þetta komið eins og
það á að vera.
En náttúrlega vantaði allt-
af talið með því.
Þá fékk ég einhverja hug-
mynd um að það væru til
hlutir sem hétu magnari og
hljóðnemi, og einhver kunn-
Ingi minn bendir mér á að
Ottó B. Arnar muni hafa til
hvorttveggja. Ottó B. Arnar
var þá með verzlun á Klapp-
arstígnum. Ég þangað, og tala
við Ottó, sem tók mér prýði-
lega. Ég spyr hann um magn-
ara og hljóðnema. Hann seg-
ist eiga hvorutveggja, en mikl-
ar hömlur séu á að fá það,
því innflutningur sé bannaður.
— Ég hafði sagt honum til
hvers ég ætlaði að nota þetta
og vildi hann greiða fyrir mér
eftir föngum.
Ég spyr hann hvað þetta
eigi að kosta. Tvö þús. og
tvö hundruð kr. magnarinn,
en hljóðneminn aðeins 240,00
kr.
— Er ekki gjallarhorn til
líka? spyr ég.
— Jú, ég á gjallarhorn, en
hef ekki ætlað að selja það.
— En hvað kostar það ?
— Sjö hundruð krónur.
— Já, þakka þér kærlega
fyrir.
Þá var þetta allt samati
orðið 3 þús. 140,00 kr., og það
var þó nokkurt fé fyrir aum-
ingja sjúklingsræfil, niður-
brotinn. En ég borgaði þetta
samt.
— Og þú varst hamingju-
samur að eyða fé þínu þann-
Ig?
— Já, nú var ekki vandi að
lifa! Ég setti í gang þegac ég
kom uppeftir — og nú gat ég
talað og sagði:
— Hér er Útvarp Vífils-
staða, og útskýrði fyrir fólk-
inu að nú gæti ég talað. Síð-
an sendi ég lög frá hinum og
þessum — og talaði eitthvað,
einhverjar kveðjur með.
Seinna flyt ég svo hingað
út í Eilífðina....
— Hún hlýtur að vera kom-
in til ára sinna.
— Nei, hún er ekki gömul,
var byggð 1945 eða 46.
Þegar ég kom hingað var
þetta komið í það horf að
plöturnar voru orðnar nokkuð
á annað þúsund.
Og nú nefni ég útvarpið
„Eilífðarradió".
— „Hér er Eilífðarradíó!
Aðeins nokkur lög fyrir kon-
ur og karla, unga og gamla,
g’fta og ógifta, en ekki sizt
fyrir þá, sem eru í tilhugalífi
— og þeir eru nokkuð marg-
Ir“. Og svo endaði ég: „Og
svo að lokum næstsíðasta lag-
ið — og það er til þeirrar
allra allra falleguatu. Svo
sendi ég kveðjulagið, og allt-
af sltt lag í hvert skipti —
eins og útvarpið gerir nú —
og hefur notað mörg hin sömu
lðg og ég lék.
— Og nú eru allir ánægðir?
— Já, og þó. Helgi læknir
frá Keflavík hugði að þetta
útvarp væri hrein vitleysa,
þegar hann heyrði um það og
hélt að það mundi rjúfa frið-
inn á heimilinu. En eitt kvöld-
ið sendi ég sem kveðjulag:
Nú fjöll og byggðir blunda,
og það vildi- svo til að Helgi
hlustaði þetta kvöld og hann
varð svo hrifinn af að ég
s'kyldi enda með þessu lagi að
hann kom og þakkaði mér
innilega.
— Útvarpar þú enntþá ?
— Nei. Nú þegar Ríkisút-
varpið er allan daginn er
þetta óþarfi, það var allt ann-
að áður, þá var Ríkisútvarpið
aðeins nokkra tíma á dag, og
þá var þetta útvarp mitt kær-
komin dægrastytting, — og
auk þess var ég búinn að gera
þatta í 12—14 ár; það er
nokkurt verk að taka til plöt-
ur og leika þær, þó það sé
ekki mikið talað líka. Og svo
eldist maður einnig. Ég hætti
fyrir sex árum hérumbil al-
veg.
— Mér hefur einmitt skil-
izt á mörgum að þetta hafi
verið mjög vinsælt hjá þér?
— Já, þetta var óskaplega
vinsælt. Stundum setti ég
gjallarhocn út og lék fycir
allan staðinn.
— Var þetta gert í fleiri
sjúkrahúsum ?
— Nei, þetta hefur hvergi
verið gert í sjúkrahúsi nema
hér, svo að ég viti.
Þess var áður getið að inni
hjá Gísla er stór skápur frá
gólfi til lofts, troðfullur af
grammófónplötum, auk kassa
sem standa þar hjá, og nú
spyrjum við Gísla:
— Hve margar hljómplötur
áttu þama?
—Ég held að þær séu um
6000.
— Og hverskonar tónlist er
það sem þú hefur safnað?
— Það er allavega tónlist,
einsöngvar, kórar, hljómkvið-
ur, óperur, rímnalög — jafn-
vel einar þrjár bítlaplötur!
Þarna eru samankomnir
þekktustu tónlistarmenn ver-
aldar.
(Mjög vafasamt er að ann-
að slíkt herbergi finnist á Is-
landi og þetta herbergi hans
Gísla. Þar er svefnbékkurinn
hans, borð o.fl. en herbergið
er vart meira en 6—8 fer-
metrar og ætti að vera greið
aðganga að plötusafninu
myndi það langt til fylla her-
bergið. Útvarpstækin hans eru
á veggnum við hliðina á
skápnum.)
— Hvernig sfóð á því, Gísli,
að þú tókst þér þetta útvarp
fyrir hendur?
— Eins og ég sagði þér í
upphafi langaði mig til að
stytta mér stundir, og þá
helzt á einhvern þann hátt að
gleðja náungann um leið.
Hljómplötur gat ég fengið og
þær fullnægðu þessu marlc-
miði.
— En hvernig fórstu að því
að eignast allar þessar plöt-
ur?
— Ég hafði þrek til að
vinna mér inn peninga hér, og
ég lagði kaupið í þetta, af því
að ég hafði ánægju af því, og
sjúklingarnir engu minni á-
nægju en ég.
Ég stend líka í þakkarskuld
við fólkið í Fálkanum. Ég
kom fyrst í Fálkann þannig
að það vissi engin deili á mér.
Þá var ég svo heppinn að
hitita ágæta stúlku sem sýndi
mér hlýhug og ágæta fyrir-
greiðslu, seinna kom svo önn-
ur stúlka, ungfrú Ásta Smith
og tók mér með sérsbakri lip-
urð, — og ekki má gleyma
vini minum Ólafi, sem tók á
móti mér sem væri ég bróðir
hans. Og auðvitað á Harald-
ur forstjóri sinn þátt í þessu.
Vitanlega hefði þetta aldrel
orðið svona sbórt plötusafn án
hans samþykkis, því ég hef
oft fengið lánaðar stórar upp-
hæðir í Fálkanum. Þakka ég
þeim fyrir alla þá fyrir-
greiðslu sem ég fékk í Fálk-
anum.
— Það myndi einhverjum,
á þessum síðustu peninga-
dýrkunardögum, þykja það
harla vafasöm fjárfesting að
verja ohku sinni og fé í það
eitt að gleðja aðra.
— Já, en það finnst mér
sjálfsagt. Það er ekki nóg að
gleðja sjálfan sig. Tilganguir
lífsins er að gleðja aðra, ef
maður hefur nokkur tök á því.
— Og nú, þegar ég er sjö-
tugur og lít yfir Vífilsstaði og
hugsa um hugsjónamennina
sem byggðu þá, þá hygg ég
að það sé spurning hvort
þjóðin hefði verið til — a.m.k.
með þeim þrótti sem hún nú
býr yfir — ef þessara manna
hefði ekki notið við og Vífils-
staðir verið byggðir, því
berklarnir voru á þeim tíma
um það bil að hafa yfirhönd-
ina Hingað kom fyrst fjöldi
manna á öllum aldri til þess
eins að deyja. En sem betur
fer hefur fleirum batnað en
dáið hafa hér — og ég er
einn í þeirra hópi.
Hreint að segja og skrifa
þá lít ég á Vífilsstaði sem
helgan stað og blessa alla þá
menn, bæði háa og lága, sem
hingað hafa komið til góðs,
alla sem hér hafa orðið þjóð-
inni til blessunar.
Senn fer að styttast í dvöl
minni — og þá er bezt að
kveðja með einni vísu eftir
Stefán frá Hvítadal:
Brjóst mitt þraut á stormsins
stig,
streymir vökvinn rauði.
Eldar falla yfir mig.
— I'irtu þarna, dauði?
Svo kveðjum við Gísla Sig-
urðsson við plötusafnið sitt í
Eilífðinni og þök'kum honum
kærlega fyrir viðræðurnar.
J. B.
Nautabaninn
— Flestir munu hafa séð það
rétt að forsíðumyndin á síð-
asta blaði var af Gísla. Hann
er þar á baki nautsins sem
hann tamdi í Garðinum. Helga
Sigurðardóttir, systir hans, tók
myndina.
250 — SUNNUDAGUr