Vísbending - 26.07.1996, Blaðsíða 2

ÍSBENDING
ugri uppsveiflu átímabili II ermikil eftir-
spurn eftir eignarhlutum í hlutabréfa-
sjóðum í lok desember 1995 vegna
skattaafsláltareinstaklinga, en þákeyptu
einstaklingar hlutabréf í hlutabréfa-
sjóðum fyrir tæplega 1.200 milljónir
króna. Hlutabréfasjóðirnir, sem stækk-
uðu talsvert í desember, ráðstöfuðu
fjármagninu hins vegar ekki tii hluta-
bréfakaupa fyrr en á fyrstu mánuðum
þessa árs. Þannig dreifðist eftirspurnin
eftir hlutabréfum á nokkra mánuði í stað
þess að koma öll fram í desember og
gengið hefði hugsanlega hækkað mun
meira en það gerði.
Horft til framtíðar
Rúm tvöföldun á gengi hlutabréfa er
mikil hækkun og gengið hlýturað teljast
hátt þegar litið ertil V/H-hlutfalls fyrir-
tækja sem skráð eru á Verðbréfaþingi. Á
síðasta ári var hagnaður fyrirtækja á
Verðbréfaþingi um 3,5 milljarðar og ef
skoðað er V/H-hlutfall* fyrirtækja á
Verðbréfaþingi Islandsað undanskildum
hlutabréfasjóðum og öðrum sjóðum, er
það í kringum 18, en vegið eftir markaðs-
stærð um 20. V/H-hlutfallið er ein af
þeim vísbendingum sem gefa til kynna
hversu hátt eða lágt gengi hlutabréfa er
miðað við hagnað. Ef einstök fyrirtæki
eru tekin út, þá er V/H-hlutfallið hæst
hjá SR-Mjöli, ÚA 27, Marel 26 og
Jarðborunum 23 svo að dæmi sé tekið
hjá þeim hæstu. Mismunandi ástæður
geta verið fyrir háu V/H-hl utfalli. Fyrir-
tækið gæti átt mikla vaxtarmöguleika,
verið fjárhagslega sterkt og því öruggur
fjárfestingarkostur eða að jafnvel tíma-
bundin spákaupmennska hafi komið við
sögu svo eitthvað sé nefnt. Nú er kröftug
uppsveifla í íslensku efnahagslífi og það
virðist mat þeirra sem kaupa hlutabréf á
þessu háa gengi að afkoma fyrirtækja
verði góð á árinu og næstu ár einnig. Á
þessu ári má gera ráð fyrir því að
hagnaður fyrirtækja, sem skráð eru á
Verðbréfaþingi Islands, aukist um 30%-
40%** miðað við síðasta ár eða í 4,5 -
4,9 milljarða króna. Ef sú spá reynist
rétt verður V/H-hlutfalIið 14-16 fyrir
þetta ár sem telst kannski ekki hátt miðað
við uppsveiflu í atvinnulífi.
Spámennska og væntingar
í upphafi árs spáðu fæstir svo mikilli
hækkun á gengi hlutabréfa sem raun ber
vitni, en margir töldu að gengið myndi
hækka lítillega eða standa í stað. Sumir
spáðu þvíjafnvel aðgengið lækkaði. Það
er nauðsynlegt að aðilar hafi mismun-
andi skoðun á þróun gengis þannig að
virkur markaður skapist með verðbréf.
Það hefur hins vegar einkennt íslenskan
hlutabréfamarkað að undanförnu að
flestir hafa verið þeirrar skoðunar að
gengi myndi hækka og þeir sem áttu
hlutabréf vildu síður selja þau. Þannig
skapaðist það ástand að mjög lítið fram-
boð var af hlutabréfum og því hækkaði
gengi þeirra sem raun ber vitni. Þegar að
því kemur að afkoma fyrirtækja versnar
gæti gengi hlutabréfa lækkað mjög hratt
þar sem margir kynnu að vilja selja bréf
sín á sama tíma. Ef stórir aðilar eins og
lífeyrissjóðir, tryggingarfélög og aðrar
fjármálastofnanir gerðust virkari þátttak-
endur á þessum markaði myndi það lík-
lega draga úr þessum miklu sveiflum þar
sem meira jafnvægi yrði milli framboðs
og eftirspumar, og það myndi hraðaþróun
á hlutabréfamarkaði.
Þá verður að geta þess að mikill sam-
dráttur í íslensku hagkerfi ol 1 i því að mörg
fy rirtæki voru mjög lágt metin, og flestar
gengishækkanir á hlutabréfum undan-
farin misseri mætti því kalla leiðréttingu.
Á sama tíma og hlutabréfamarkaðurinn
var að rétta úr kútnum hel'ur atvinnulífið
blómstrað og þessi snöggahækkunhluta-
bréfa á þessu ári sýnir að fjárfestar hafa
öðlast trú á atvinnulífið að nýju. Hins
vegar munu hagnaðartölur fyrirtækja
birtast á næstu vikum sem gefur fjár-
festum betri vísbendingu um hvert stefnir.
Það er þó nokkuð ljóst að framundan eru
bjartir tímar í íslensku efnahagslífi og
líklegt að flestum fyrirtækjum muni
vegna vel á næstunni, en h vort það er nóg
til að standa undir þessu gengi verður
framtíðin að leiða í ljós.
' Mælir hversu margfaldan hagnað fjárfestar eru
titbúnirað meta fyrirtækið á. Dæmi: Ef V/H -hlutfall
10þá meta fjárfestar fyrirtækið á tifatdan hagnað.
V/H = Gengi ‘útgefið hlutafé/hagnaði.
**Áætlaðar hagnaðartölur eru byggðará spá íút-
boðslýsingum fyrirtækja og mati Fjárfestingarfé-
lagsins Skandia hf. þar sem höfundur starfar.
Tafla 2: Hlutabréfamarkaðurinn 1995-96
Gengi Gengi Breyting frá
31/12 '95 18/7 '96 Arður Jöfnun áramótum
Borgey 1,20 3,50 10% 0% 200,0%
Marel 5,56 11,01 10% 20% 139,4%
Hraðfrystihús Eskifj. 2,39 5,50 7% 0% 133,1%
Síldarvinnslan 3,90 7,75 7% 10% 120,4%
ÍS 2,22 4,55 6% 0% 107,7%
Skagstrendingur 3,95 6,20 5% 20% 89,6%
SS 1,00 1,82 10% 0% 89,0%
Tæknival 2,20 4,00 0% 0% 86,4%
Plastprent 3,25 6,00 8% 0% 84,6%
Haraldur Böðvarsson 2,49 4,05 0% 10% 82,1%
Vinnslustöðin 1,03 1,85 10% 0% 79,6%
Olís 2,75 4,75 5% 0% 76,4%
SÍF 2,22 3,45 10% 9% 71,6%
Skinnaiðnaður 3,00 5,00 10% 0% 70,0%
Grandi 2,35 3,85 10% 0% 68,1%
ÚA 3,19 5,10 10% 0% 63,0%
Islenski fjársjóðurinn 1,09 1,61 10% 0% 56,9%
Pharmaco 9,00 13,90 10% 0% 55,6%
Sjóvá- Almennar 7,50 9,55 10% 20% 54,1%
Ámes 0,90 1,38 0% 0% 53,3%
Þormóðurrammi 3,60 4,50 10% 20% 52,8%
Hampiðjan 3,69 4,40 10% 25% 51,8%
Skeljungur 3,84 5,20 10% 10% 51,6%
Þróunarfélagið 1,40 1,54 10% 25% 44,6%
Eimskip 6,10 7,26 10% 20% 44,5%
Olíufélagið 6,30 7,85 10% 10% 38,7%
Flugleiðir 2,30 3,06 7% 0% 36,1%
Almennihlutabréfasj. 1,32 1,66 10% 0% 33,3%
SR-Mjöl 2,15 2,77 8% 0% 32,6%
Auðlind 1,49 1,95 0% 0% 30,9%
íslenski hlutabréfasj. 1,41 1,71 10% 0% 28,4%
Eignarhaldsfélagið 1,25 1,52 7% 0% 27,2%
íslandsbanki 1,39 1,70 7% 0% 27,0%
Lyfjaverslun íslands 2,45 3,00 10% 0% 26,5%
Hlutabréfasj. Norðurl. 1,57 1,95 2% 0% 25,5%
Hlutabréfasjóðurinn 1,96 2,35 7% 0% 23,5%
Sæplast 4,14 5,00 10% 0% 23,2%
Jarðboranir 2,60 3,00 8% 0% 18,5%
Nýhetji 1,99 2,15 10% 0% 13,1%
Sameinaðir verktakar 7,76 7,20 72% 0% 2,1%
Fiskiðjusaml. Húsav. 1,84 0% 0% 0,0%
Samskip 0,85 0,00 0% 0% 0,0%
Softis 4,00 1,15 0% 0% 0,0%
Tangi 0,00 0% 0% 0,0%
Tollvörugeymslan 1,11 1,15 5% sameining 0,0%
T ryggingamiðstöðin 6,60 0,00 0% 0% 0,0%
Ármannsfell 1,10 0,89 0% 0% -19,1%
2