Vísbending - 20.10.2006, Síða 4

V
ISBENDING
(Framhald af síðu 1)
margoft fram í auglýsingum. Ævisaga
hans varð metsölubók. Meðan stjarna
hans reis féllu hins vegar hlutabréf í
Chrysler aftur í verði. Af islenskum at-
hafnamönnum mætti nefna Karl Wem-
ersson og Jón Helga Guðmundsson sem
dæmi um menn sem hafa einbeitt sér að
rekstri, náð árangri og haldið sér að mestu
utan sviðljóss fjölmiðlanna.
Hvað fleira en hæverskan?
itt af því sem er undirstaðan undir
því að ná toppárangri er toppfólk.
Þess vegna verður góður leiðtogi að vera
óhræddur við að ráða sterka menn með
sér. Hann á heldur ekki að óttast að færa
menn til í starfi eða láta þá hætta sem ekki
duga. Það skiptir líka máli á átta sig á því
að hlutirnirtaka sinn tíma. Miklu farsælla
er að byggja starfsemi upp smám saman
(Framhald af síðu 3)
dæmis stóðu börn úr skilnaðarfjölskyld-
um sig jafnvel á prófum og hin sem ólust
upp með báðurn foreldrum. Ekki hjálpaði
að flytja í betra hverfi eðajafnvel að móð-
irin hætti að vinna til þess að vera heima
hjábami sínu. Þarmeð erekki sagt að allt
þetta hafi ekki haft áhrif á börnin. Kannski
hafa þau verið hamingjusamari en önnur
böm en þau stóðu sig ekki betur.
Það gleður þó vonandi uppeldisfræð-
inga að flengingar gera ekkert gagn en
verra er að tíðar ferðir á söfn hjálpa ekki
heldur. Böm þeirra foreldra sem tóku virk-
an þátt í foreldrastarfi stóðu sig almennt
betur en hin en væntanlega er það vegna
þess að almennt er meira lag á fólki sem
er virkt í foreldrastarfi en hinu sem sjald-
an kemur. Sama gildir um þá niðurstöðu
að bömum frá heimilum þar sem margar
bækur voru gekk betur en hinum þar sem
bækumar voru fáar. Bömunum fer ekki
skyndilega fram við það að foreldramir
fylli húsið af bókum heldur endurspegla
margar bækur fyrst og fremst að foreldram-
ir em vel menntaðir og að námshæfileikar
byggjast mikið á erfðum.
Að lokum, til þess að spilla endanlega
uppeldinu, skal þess látið getið að böm
virtust alls ekki verða heimskari af því
að horfa mikið á sjónvarp.
Frásagnargleði
Levitt skrifar bókina i samvinnu við
Stepen J. Dubner, sem er blaðamað-
ur. Stíllinn á bókinni er léttur og leikandi.
Levitt hefúr lag á því að skoða áhugaverð
gagnasöfn og setj a fram óvenjulegar kenn-
ingar með þeirn hætti að áhuga vekur. Sumt
en að ætla sér að vera kominn á 100 km
hraða á nokkrum sekúndum.
Þrjár spurningar sem góður leiðtogi
spyr sig er: í hverju getum við orðið best?
Hvernig nýtum við þekkingu okkar og
tæki? Hvemig er best hægt að kveikja
áhuga fólksins?
Það vakti athygli að bestu fyrirtækin
vom ekki endilega fremst i flokki þeirra
sem tileinkuðu sér tískustrauma í nýrri
tækni. Þau leyfðu öðmm að kynnast bama-
sjúkdómum hennar og komu inn síðar.
Hins vegar tóku þau oft frumkvæðið í
notkun og þróun á sérhæfðri tækni.
Fyrst og fremst skiptir aginn bestu
stjórnendurna miklu. Eftirþví sem menn
em skipulagðari og agaðri i vinnubrögð-
um skiptir flókið kerfi minna máli. Öguð
vinnubrögð hjá athafnasömum manni em
lykillinn að frábærri frammistöðu. Q
virðist fjarstæðukennt, eins og til dæmis
að tengja saman kennara og súmóglímu-
kappa en um leið er erfitt annað en að lesa
kaflann til enda til þess að vita hvað er
sameiginlegt með þessum ólíku hópum.
Það kemur í Ijós að í báðum hópunum
em svindlarar sem hægt er að fínna með
aðstoð tölfræðinnar.
Kú Klúx Klan var, og er kannski enn,
klúbbur í suðurríkjum Bandaríkjanna sem
þreifst ákynþáttahatri. í fljótu bragði virð-
isthann ekki eigamargt sameiginlegtmeð
fasteignasölum (og reyndar er tengingin
heldur langsótt og helst gerð til þess að
vekja áhuga) en svarið er fyrst og fremst
græðgi. Þannig tengir Levitt ýmis hugtök
saman án þess að þau séu alveg náskyld.
Þessi bók er ekki kennslubók en hún gæti
vakið áhuga manna á því að reyna að
skilja betur tölfræðilegt samband á milli
ýmissa þátta sem í fljótu bragði virðast
óskyldir. En Levitt gætir þess að benda
á að tölfræðin sannar ekkert, hún gefúr
bara hugmyndir um tengsl.
Fyrir ólofaðar konur gæti það verið
áhugavert að vita að það virðist hjálpa
þeim jafnmikið að ná í förunaut á Netinu
að hafa háskólapróf og að vera ljóshærð-
ar. Það síðamefnda virðist óneitanlega
fljótvirkari og ódýrari leið.
Bókin Freakonomics er auðlesin og
kaflarnir eru ekki allt of langir. Menn geta
lesið alla bókina frá upphafi til enda eða
hvemkafla um sig. Hún erfjami því að vera
tímamótaverk en miklu frekar greinasafn
ungs hagfræðings sem hefur næmt auga
fyrir sambandi sem aðrir greina vart og
hefúr þar að auki gaman af því að ögra
umhverftnu. □
Aðrir sálmar
_____________________________________
^ Hvar var Ólafur Ragnar? A
Fréttir af hlerunarmálunum og njósn-
um stjórnvalda vinda stöðugt upp á
sig. Nú er komið í ljós að Jón Baldvin
Hannibalsson, fonnaður Alþýðuflokks-
ins, fyrirskipaði njósnirum feril Svavars
Gestssonar í Berlin. Þetta mun hafa ver-
ið gert með vilja og vitund Steingríms
Hermannssonar, fonnanns Framsóknar-
flokksins og forsætisráðherra. Vegna
þess að minni manna er brigðult er það
mjög mikilvægt að þetta er staðfest með
vitnisburði nafngreinds manns, Róberts
Trausta Amasonar, en hann styðst við dag-
bókarfærslur frá þessum tíma. A þessum
tíma vom þeir allir saman í ríkisstjóm,
Steingrímur, Jón Baldvin og Svavar. Jón
Baldvin, sem treystir vel nafnlausum
mönnum sem hringja í hann utan úr bæ,
rengir framburð Róberts Trausta og seg-
ist ekki hafa ætlað að njósna um Svavar
sérstaklega heldur um alla Islendinga
sem voru í Austur-Þýskalandi, þar með
talinn Hjörleif Guttormsson, sem þá sat
á þingi og var stuðningsmaður stjómar
þeirra Steingríms, Jóns Baldvins og - vel
að merkja - Ólafs Ragnars Grímssonar,
formanns Alþýðubandalagsins. Hvað
vissi Ólafur Ragnar um njósnir hinna
formannanna um samflokksmenn hans?
Vildi hann ekki líka „hreinsa þá af öllum
grun“ eins og Jón Baldvin segir hafa ver-
ið tilgang njósnanna? Er þetta kannski
almennt tilgangur njósna og hlerana,
að hreinsa menn af grun? Enginn vafi
er á því að nauðsynlegt er að hreinsa
andrúmsloftið og kanna hvort formaður
Alþýðubandalagsins hafi átt aðild að þess-
ari leynilögregluFramsóknarogAlþýðu-
flokks eða hvort þeir fóm á bak við hann.
Hvað hefðu Jón Baldvin og Steingrímur
gert ef rannsókn þeirra hefði ekki skilað
þeirn árangri að hreinsa Svavar af gmn
um njósnir? Hefðuþeirnotað upplýsing-
amartil þess að klekkja á honum? Hefðu
þeir verið til með að nota aðrar aðferðir
en skoðun á skjalasöfnum erlendis til
þess að vera vissir? Jón Baldvin segist
bara hafa gertþað sama og kollegarhans
annars staðar á Norðurlöndum og þess
vegna liafi þetta verið í lagi. Þeir beittu
hlerunum. Hvað gerði Jón Baldvin? Og
hvað vissi Ólafúr Ragnar um málið? Þjóð-
yin krefst rannsóknar, bj__________J
^Ritstjóri og ábyrgðarmaður: ^
Benedikt Jóhannesson
Útgefandi: Heimurhf., Borgartúni 23,
105 Reykjavík.
Simi: 512-7575. Myndsendir: 561-8646.
Netfang: visbending@talnakonnun.is.
Málfarsráðgjöf: Málvísindastofnun
Háskólans.
Prentun: Gutenberg. Upplag: 700 eintök.
Öll réttindi áskilin. © Ritið má ekki afrita
^án leyfis útgefanda. _____________.
4