AvangnâmioK - 01.05.1957, Page 3
nr. 1
AVANGNÅMIOK’
99
dlermut — atugagssångortiniagaisa oKatdlisaunerå-
ne. kisalo ukiume atautsimitarnerit naggatårneråne
OKatdlinerit.
inatsisigssatdle avdlat suliauneråne ingmikut o-
Kalugtugssautitaussut (ilatik isumaKatitik sivnerdlu-
git) kisingajagdluinarmik OKalugtugssautitaussarput,
iåssame ingmikut itumik atautsimissutauneråne ilua-
mik kikutdlunit oKatdlisinaussaramik.
suliagssat avdlat inatsissartutut atortugatdlartit-
dlune ilaliuvfigineKartartut ardlaliugaluaKaut, pingår-
tumik Kavdlunavigtavtinut sungiussisimanerussunut-
dlo (sivisunerussumigdlunit ilaussortausimassunut)
suliagssissutaussartut. uvagutdle ingmikut-itumik a-
tautsimitartfititat inatsissartut ilait (Kuliuvdluta) ataut-
siméKatauvfigissartagarput tåssa „inatsissartut kalåt-
dlit-nunåne pissutsinik alaitsinåutugssa utitait“
Grønlandsudvalge —. 1925-mile inatsisine atortuler-
sok (nunasiåinaugatdlartutut pineKaratdlaravtale iler-
kussok). tåssane oKatdlisaugatdlartutut landsrådet a-
tautsimissutait, åmalo ukiup nånerane grønlandsmi-
nisterieKarfingmit, nunavtinutdlunit niuvernerup pi-
ssortaisa nalunaerutait(-gissartagait). kisalo nangmi-
neK pissariaKartisinaussagut inatsissartutdlo atautsi-
mineråne oKalfiseriumångisagut apemuteKarfigisinau-
ssaravtigik. kisiåniuna tamåna avdlångortitariaKalera-
luarunartoK. tåssanime OKaluserissat sarKumingisåi-
nartarput inungnut nalinginarnut Danmarkime nu-
navtinilunit.
inatsissartunut ilaussortaKatit åssigalugit ukiunera-
ne pingårtumik igdloKarfingnut avdlanut OKalugia-
riartoKåtårnerit suliaKaKutaungåtsiartaKaut (uvanga u-
kioK-måna 45-riåinardlunga autdlaKåtårtarpunga).
tamåko saniatigut uvanga åma nunavtinut tu-
ngåssuteKartut peKatigigfiussut ardlaligpagssuit pi-
ssortaKarfé (katitdlugit 12) ilaussfivfigissarpåka.
ukiåkut nunavtine angalaorérdlunga tagpavunga
perKigkångama nunavtinut ministereKarfingme ator-
figdlit niuverneruvdlo pissortaKarfé åssiglngitsorpag-
ssuarnik, inungnut atausiåkånut tunganerussut, ima-
lunit nunaKarfingnut atausiåkånut tunganerussut piv-
dlugit QKaloKatigissariaKartarpåka årKigssussiviger-
Kuvdlugit.
sujugdlermik aperKutigineKarsinauvoK, Danmar-
kime inatsissartunut ilaussortaunivtine ukiune sisa-
mangajangne, nålagkersuissautsimut peKatigikutårtut
kikut ardlåinut ilaliusimanersugut.
ernglnaK ima akisinauvunga: nalungilarput inat-
sissartunut ilaussortat amerdlanerssait (katitdl. 176-it)
KanoK-itumik nålagkersorneKarumanertik nåpertor-
dlugo ingmikut peKatigikutårtunut ilaussfissut so-
cialdemokratet 75, venstret 43, konservativit 30, radi-
kale venstret 14, kommunistet 8 kisalo retsforbun-
det 6 — uvagutdle kalåtdlit mardluk, taineKåinarpu-
gut „kalåtdlit sivncrdlugit inatsissartunut ilaussortat“
tåssa sordlo ukiume sujugdlerme atautsiméKatauvfiv-
tine 1953/54-ime naggatårdlutik atautsimlneråne er-
sserKigsumik OKarérsunga uvagut kalåtdlit autdlar-
titait partit ardlåinåinutdlunit ilaliusimångitsugut.
Slesvigimit pissoK atausiuvoK. åmatåuna avdlanut a-
tångilaK.
tamåna pissuteKartiparput matuminga: sule nu-
navtine nålagkersuissauseK pivdlugo peKatigikutålior-
nigssamut påsisimassaKarKarpatdlårtugut, uvagutdlo
1953-ime Kinigaunerput inatsissartunut ilaussortag-
ssatut kinåussusersiortumik (personlig) pissutetcar-
tumik pisimassungmat. tauvalo Danmarkime partit
åssigingitsut nunavtinut erKuneKalisagpata, tauva
ardlåt atausinaK peKinane, kisiånile partit åssigingit-
sut periausiat sujunertaitdlo ajoKersussissutigineKar-
Kårdlit. kalåleKatigut KinigagssitdlugitdlusoK kikut
sordlit ardlåinut atausinåungitsumut - ilaliuniar-
sinaunigssånut isumat sujunertatdlo misiligsinångor-
titdlugit. inatsissartunume ilaussusimavdlune måna
påsinarpoK åma, partit ardlånut kikunersunutdlunit
ilaussortaussut — l'maKa sualugpatdlåraluarpoK ima
OKåsavdlune isumamik nangminerissamik pigi-
ssaerututut pissuseKalersarput, partinut ilaussuvfing-
mingnut sujunertarissamutdlo imåitumut imåitumut-
dlunit ikutivigtaramik avdlaunerussumik isumaKåsa-
galuarunigdlunit isumaKatigingniarnermingne taisse-
Kataunermingnilunit ilamingnut tuniutinarsimassar-
dlutik. ukiune sisamangajangne inatsissartunut ilau-
ssuvfigisimassavne isumaKatigingniuteKardlutik taigui-
nerme mardloriåinardlunga påsissaKarsimavunga par-
tit åssigingitsut arfinigdlit akornåne inuit mardlui-
nait isumaKatigissatik akerdliuvfigigait, ingmikut-itu-
tumik taissivdlutik.
åmame måna erKarsautigissariaKarunarparput,
kalåtdlit inuiånguit taimak ikigtigaluta pissariaKåsa-
va ingmikut partinut åssigingitsunut uvavtinut avgua-
tåruvta? kisiånile nalunångilaK KaKugulunit parté-
KarneK åma nunavtinut erKuneKariartulerumårtoK, i-
maKalume autdlarnilerérdlune. nalungilarpume åma
partiliornermut tungaviussartut åssigingitsut nunav-
tine malungnarérsut, tåssa inussutigssarsiutit åssigi-
ngitsut: aulisartut, piniartut, sulissartut, atorfigdlit,