Helgarpósturinn - 02.11.1995, Qupperneq 15

FIMMTUDAGUR 2. NÓVHMBER1995
Frank Sinatra er lifandi goðsögn: „þyngri“
en Empire State-byggingin, „tengdari“ en sí-
amstvíburi og jafnþekktur og Frelsisstyttan!
Bono, söngvari írsku hljómsveitarinnar U2,
vingaðist fyrir nokkrum árum við meistarann
og Frank fór létt með að drekka pjakkinn undir
borðið. í greininni hér á eftir segir hinn þrumu
lostni Bono frá hinum heitu tilfinningum sem
hann ber til „mannsins sem bókstaflega fann
upp poppið“...
Frank
Sinatra:
Bono og Frank á barnum: „Venjulega drekk ég óblandað JD, sem er alvöru viskí
frá Tennessee, og hversvegna þurfti ég þá endilega að taka mig til þetta kvöld
og klúðra öllu saman með því að panta bara engiferöl: „stelpudrykk"? Frank
horfði á mig og eyrnalokkana mína tvo og í fyrsta skipti á lífsleiðinni fannst mér
ég vera kvenlegur."
lifandi sönnun þess
að guð er kaþólskur
Eg var og er ennþá þrumu
lostinn — og sú stað-
reynd hefur ekkert máðst
með tímanum. Frank Sinatra
færði mér að gjöf gegnheilt
Cartier Pasha-gullúr með safír-
um og áritun: „Til Bono, með
kærum þökkum. Francis A. Sin-
atra. Vatnshelt."
Ég kem ekki til með að kom-
ast yfir þetta dæmi í bráð.
Frank líkar við mig. Andskot-
inn hafi það, ég hef látið tím-
ann líða í návist þessa manns,
drukkið við barinn hans, snætt
við matarborð hans og horft á
bíómynd á heimili hans — i
Mannsins eigin kvikmyndasal.
Pældu í þessu, fífl.
Að drekka
„stelpudiykk"
i návist Mannsins
Venjulega drekk ég óbland-
að Jack Daniel’s, sem er alvöru
viskí frá Tennessee, og hvers-
vegna í ósköpunum þurfti ég
þá endilega að taka mig til
þetta kvöid og klúðra öllu sam-
an með því að panta „einn
engiferöl": stelpudrykkl Frank
horfði rannsakandi augum á
mig og eyrnalokkana mína tvo
og í fyrsta skipti á lífsleiðinni
fannst mér ég vera kvenlegur.
Ég drakk hratt til að bæta
fyrir syndir mínar og svona til
að gera illt ennþá verra bland-
aði ég drykkina sjálfur.
Meðan á borðhaldi stóð
(mexíkóskur matur, ekki ítalsk-
ur) drukkum við tekíla úr risa-
stórum gullfiskaglösum. „Aldr-
ei skaltu drekka úr neinu sem
er stærra en höfuð þitt,“ hugs-
aði ég meðan Frank ýtti nefinu
að glasi sínu líktog það væri
speglasalur.
Siðar, þarsem ég lá sofandi á
mjallhvítum sófa í kvikmynda-
sal Franks og Barböru, lifði ég
hroðalega martröð. Ég vaknaði
uppvið bleytu: rakatilfinningu
milli lappanna. Hmm. Draumar
um Dean Martin viku fyrir æð-
isgenginni skelfingu. Fyrsta
hugsun: ég hef pissað á mig.
Önnur: ekki segja nokkurri lif-
andi sálu frá því. Þriðja: ekki
hreyfa þig, þau sjá blettinn.
Fjórða: gerðu neyðaráætlun —
finndu útgönguleið.
Og þannig sat ég í skömm
minni í tuttugu mínútur meðan
ég beið grafarþögull eftir að
bíómyndin kláraðist og velti
fyrir mér hvernig ég ætti að
fara að því að útskýra þetta...
þetta... þetta stórtap Irlands
fyrir Ítalíu; þetta tákn um að
það sem áður var munnlegt
óhóf hefði nú þroskast og vax-
ið uppí óræka sönnun þess að
ég ætti ekki heima þarna/-
hérna.
Ég er böivað fífl. Ég er ferða-
maður. Ég er kominn aftur í
bælið mitt fjögurra ára gamall,
ánþess að ég vissi hvernig ætti
að gera mistök. Mamma, ég er
búinn að pissa á mig. Aftur.
Að vera í vímu af
návist Franks Sinatra
Ojæja, ég hafði ekki pissað á
mig — ég hafði einfaldlega
hellt niður drykknum mínum.
Ég var dauðadrukkinn, í vímu
af Manninum, ég var ört
minnkandi skuggi sem sló
vindhögg þarsem ég reyndi að
feta í fótspor Franks, ég var illi-
lega eldingu lostinn.
„Og hvað svo, elskan mín, nú
þegar þessu er lokið?“ Ég sneri
aftur til hótelsins míns
(beygðu til vinstri á Frank Sin-
atra-breiðstræti). Ég myndi
aldrei aftur drekka í félagsskap
hins mikla manns. Mér yrði
aldrei boðið það. Rangt, tvisv-
ar.
Athugist: ef þú ætlar að
varpa einni, varpaðu þá einni
stórri. Nafni, nafni til hengja
uppá vegginn þinn.
Fyrsti þáttur, desember
1993. U2 var nýkomin tilbaka
frá Tókýó, höfuðborg Zoo TV.
Þetta var allt um garð gengið.
Mér leið dásamlega. Mér leið
hörmulega. Það var búið að
skrúfa fyrir sjónvarpið mitt.
Jólin voru komin.
Það beið mín pakki frá
Frank, stór pakki. Ég opnaði
hann. Málverk, málverk eftir
Frank Sinatra og meðfylgjandi
bréf: „Þú minntist á djassfíling-
inn í þessu verki. í öllu falli
heitir það Djass og okkur væri
það ánægja ef þú þæðir það.
Þín, Frank og Barbara.“
Jólasveinninn er
til og hann er ítalskur
Þetta fór að verða dáiítið
heimskulegt. Jólasveinninn er
til og hann er ítalskur í þokka-
bót. (Ópera, Feilini, matur, vín,
Positano, kynþokkafulla hliðin
á trúnni, fótbolti, og núna
glæsibragur og gjafmildi?)
Þess er ætlast af hetjum að
þær bregðist manni og reynist
vera eitthvað minna en maður
hélt, en hérna er ég í einum
rembingshnút eftir þennan 78
ára gamla veitingahúsasöngv-
ara og hans konunglegu fjöl-
skyldu, frosinn af yfirþyrmandi
þakklætistilfinningu, algjör
ræfill í úthverfi Las Vegas með
minn eigin Frank Sinatra, sem
síðast sást í svefnherbergi
hans á ystu mörkum eyðimerk-
urinnar í Palm Springs.
Málverkið er jafn geislandi
orkuhlaðið og fíókið og titill
þess og höfundur þess: lokaðir
hringir er samtsem áður tvinn-
ast saman, einsog bjórhringir
á glasamottu, hringir með um-
mál horns. Miles Davis, Buddy
Rich, taktur, eyðimörkin —
þau eru öllsömul þarna.
Fljúgðu sjálfum þér til mánans!
Frank hellir mig
blindfulian á
Grammy-hátíðinni
Annar þáttur, 1. mars. Ég er
ekki alkóhólisti, ég er írskur.
Ég drekk ekki til að verða
drukkinn, er það? Ég drekk af-
því að mér líkar bragðið, er
það ekki? Afhverju er ég þá
dauðadrukkinn? Vegna þess
að Frank var rétt að enda við
að hella enn einum drykknum í
glasið mitt. Það er ástæðan!
Jack Daniel’s, í þetta skiptið
óblandaður i hálfslítra glasi.
Við erum staddir á Grammy-
verðlaunahátíðinni og ég hef
verið fenginn til að afhenda
sjálfum meistaranum sérstaka
viðurkenningu fyrir lífsferilinn.
Ræða. Ég veit að ég er engan
veginn hæfur til þess, en vita-
skuld segi ég já.
Og nú er ég í New York og
svo hrikalega taugaveiklaður
að ég er hálfheyrnarlaus og
gjörsamlega ófær um að tala.
Tveir valkostir: blöffaðu pakk-
ið eða einbeittu þér að verk-
efninu framundan. Ég geri
hvort tveggja og enda uppi
með hikstandi orðaflaumslof-
ræðulíki með engum punktum
eða kommum — það útaf fyrir
sig gæti útskýrt hvaða tilfinn-
ingar ég ber til mannsins sem
bókstaflega fann upp poppið...
Æi, einhver gamall
náungi — Lincoln
minmr mig...
Hvað um það. Við erum
staddir í búningsherbergi
Franks Sinatra (persónulegri
svítu framkvæmdastjóra stað-
arins) þarsem almennt hjal er
aldrei almennt hjal.
Ég á í samræðum við Susan
Reynolds (verndardýrling og
sérlega aðstoðarkonu Franks)
og Ali (eiginkonu mína). Paul
McGuinnes (framkvæmda-
stjóri U2) spyr Frank um merk-
ið í barmi hans. „Þetta er
franska Heiðursmerkið, æðsta
viðurkenning sem borgara get-
ur hlotnast. Forsetinn afhenti
mér það.“ „Hver þeirra?" viil
Paul fá að vita. „Æ, ég barasta
veit það ekki. Einhver gamall
náungi. Mig minnir að það hafi
verið Lincoln." Svalur. Ægi-
svalur.
„Verður maður endilega að
vera Bandaríkjamaður til að fá
eitt svona?“ hugsa ég með
sjálfum mér og er þegar farinn
að finna lappirnar linast upp
og breytast í brauð.
Ræðulíkið sem ég flutti þetta
kvöld fór ekki mjög víða, en
Frank heyrði mál mitt og Frank
fannst ég góður. Þannig að hér
kemur stykkið:
Frank er töffari töffar-
anna, foringi foringjanna
„Frank var aldrei gefið um
rokkið. Og Frank er heldur ekki
ýkja hrifinn af strákum með
eyrnalokka, en hann er ekkert
að nudda mér uppúr því og
aukþess er tilfinningin gagn-
kvæm.
Liðið í rokkheiminum elskar
Frank Sinatra því Frank Sinatra
býr yfir þeim eiginleikum sem
við vildum öll hafa: aðsóps-
mikill og drjúgur með sig.
Frank gerir mikið af því að vera
drjúgur ánþess þó að vera
montinn; hann er töffari — al-
vöru töffari, þungavigtar-
töffari. Frank er stjórnarfor-
maður töffaranna.
Rokkarar upptil hópa gefa
sig útfyrir að vera töffarar, en
þessi náungi, hann er töffari
töffaranna; foringi foringjanna.
Hann er Maðurinn. Hann er
Stóri hvellur poppsins. Ég ætla
ekkert að vera að angra hann:
hvað með ykkur?
Góða og vonda löggan
í sama andardrættjnum
Hver er hann annars: þessi
maður er hver einasta sveiflu-
borg í Bandaríkjunum vill
eigna sér sem son? Þessi mál-
ari sem býr útí eyðimörkinni?
Þessi fyrsta flokks og „fyrstu
töku“ leikari, þessi söngvari
sem gerir aðra menn að skáld-
um, þessi íðilsnjalli skylminga-
meistari orðaleikjanna, þessi
maður sem talar fyrir munn
Bandaríkjanna...
Maðurinn er snöggur til sem
elding, óblandaður í fyrirsögn-
unum og kemur fram einsog sá
sem valdið hefur. Hann er perl-
an; konungurinn sem spígspor-
ar hnarreistur gegnum sorpið.
Hljóðlátt hrós veitt í einrúmi.
Frank er góða löggan og vonda
löggan í einum og sama andar-
drættinum.
Þið þekkið sögu Franks því
saga hans er ykkar eigin. Frank
reigsar um einsog Bandaríkin:
fullkomlega sjálfsöruggur —
og gikkglaður.
Frank í fararbroddi bvlt-
ingarinnar: hann sjálfur
Arið er 1945 og bandarísku
riddaraliðssveitirnar eru að
reyna að komast frá Evrópu,
en þeim tekst það aldrei í raun
og veru. Þær eru hluti af ann-
arskonar innrásarliði: Útvarps-
stöð bandaríska hersins er
sendir út tónlist sem á eftir að
afmynda hina stífu efrivör Eng-
lands og umheimsins; varðar
brautina í áttina til rokksins
með djassi:
Duke Ellington, stórsveit-
irnar, Tommy Dorsey og alveg
í broddi fylkingar sjálfur Frank
Sinatra með rödd sína jafnsam-
ankreppta og hnefa. Frank hef-
ur upp raust sína í upphafi lag-
línunnar en ekki upphafi takts-
ins, hátt vomandi og yfir allt-
saman hafinn ánþess þó að
gera lítið úr laginu sjálfu held-
ur vegsamar það. Klýfur laglín-
una að hætti djassmeistaranna
— einsog Miles Davis, skrúfar
upp í rétta frasanum í rétta lag-
inu, þarsem hann er á heima-
velli, þarsem hann sleppir
sjálfum sér lausum, þarsem
hann opinberar sjálfan sig.
Frank kemur til dyranna ein-
sog hann er klæddur. Þar er
ekkert fals að finna. Hann býð-
ur þér að heimsækja sig, en þú
ert alltaf meðvitaður um að til
þess að geta sungið á þennan
hátt þarf maður að hafa tapað
nokkrum orustum. Til þess að
þekkja viðkvæmar tilfinningar
og rómantík líktog þessi mað-
ur gerir þarf maður að hafa
brostið hjarta.
ætla ekkert
vera að angra
hann: hvað með ykkur?
Fólk hefur haft það á orði að
Frank hafi aldrei talað sig út
við fjölmiðlana. Það vill fá að
vita hvernig hann er og hvað
sé á seyði í hugarskoti hans.
En vitiði... Frank er þarna útí
nóttinni oftar en flestir aðrir
tónlistarmenn, seljandi sögu
sína og komandi henni á fram-
færi með tónlist sína sem mið-
ilinn, nákvæmur i frásögn sinni
gegnum lagavaiið, sögur úr
einkalífinu í lögum á beinni rás
til almennings, gjafmildur.
Þetta er furðusmíð Frank
Sinatra, hægra og vinstra
heilahvelið ræðast varla við,
hnefaleikari og málari, leikari
og söngvari, elskhugi og faðir,
vandræðagemlingur og sátta-
semjari, hljómsveitarmaður og
einfari, sigurvegarinn sem vill
frekar sýna þér örin sín en
verðlaunapeningana.
Það getur vel verið að hann
sé ljúfur sem lamb í höndum
Barböru, en ég ætla ekkert að
vera að angra hann: hvað með
ykkur?
Dömur mínar og herrar, er-
uð þið tilbúin til þess að bjóða
velkominn manninn sem er
„þyngri“ en Empire State-bygg-
ingin, betur „tengdur" en sí-
amstvíburar, jafnþekktur og
Frelsisstyttan og lifandi sönn-
un þess að guð er kaþólskur?
Gjörið svo vel að bjóða vel-
kominn Konung New York-
borgar: Francis. Albert. Sin-
atra.“ - shh / Byggt á The Face