Alþýðublaðið - 31.12.1972, Blaðsíða 6

Áramóta
Óvaro Framhald
r ur opnu
Gylfa Þ.
Gíslasonar
allt vandamálið átt að takast
upp i viðræðum milli launþega-
samtaka, vinnuveitenda og rik-
isvalds við undirbúning nýrra
kjarasamninga, sem gera á
næsta haust. Þá hefði veriö von
um varanlegan árangur. Þeim
ráðstöfunum, sem nú hefur ver-
ið gripið til, er tjaldað til einnar
nætur. Dómur þeirra sérfræð-
inga, sem þingnefndir ræddu við
i sambandi við gengisbreyting-
una, var sá, að það væri algjör-
lega undir þróun framleiðslu-
kostnaðar á næsta ári komið,
hvort þessar ráðstafanir nægðu
til þess aö tryggja rekstrar-
grundvöll atvinnuveganna. All-
ar likur benda til þess, að kaup-
gjald muni á næsta ári hækka
um 12%, ef engar breytingar
verða gerðar á gildandi kjara-
samningum með lögum. Eng-
inn, sem þekkir til rekstrar út-
flutningsatvinnuveganna, mun
láta sér detta i hug, að slik
aukning rekstrarkostnaðar,
sem sigla mun i kjölfar þessar-
ar kauphækkunar, muni ekki
kalla á nýjar ráðstafanir til þess
að koma i veg fyrir stöðvun
þessa atvinnurekstrar. Enginn
Ivandi hefur þvi verið leystur
nema til bráðabirgða. Rikis-
stjórnin hefur ekki ráðið við
þann vanda, sem hún skapaði
með fyrirhyggjuleysi sinu.
Varnarmálin
Boðað hefur verið, að utanrik-
isráðherra muni skömmu eftir
áramót hefja viðræður við
Bandarikjastjórn um endur-
skoðun varnarsamningsins,
sem gerður var 1951 með sam-
þykki allra þingflokka nema
Sósialistaflokksins. Enginn vafi
er á þvi, að samningur þessi
)! þarfnast endurskoðunar að
ýmsu leyti, enda orðinn meira
en tuttugu ára gamall. A þess-
um áratugum hefur margt
breytzt i heiminum, bæði á sviði
hermála og stjórnmála. Nægir i
þvi sambandi að benda á þá
gagngeru breytingu, sem nú er
nýorðin á sambúð þjóða i Vest-
ur- og Austur-Evrópu og við-
ræður milli stórvelda um af-
a vopnun.
Jafnaðamenn um allan heim
hafa verið og eru friðarsinnar.
Þeir hafa ávallt barizt fyrir og
berjast fyrir afvopnun sem leið
til að tryggja frið á jörð. Þeir
vilja, að þjóðir leysi deilumál
með samningum og haldi þá.
Það er athyglisvert, að það hef-
ur verið undir forystu þýzkra
jafnaðarmanna, sem ný stefna
hefur verið tekin upp i málefn-
um Evrópu og sambúð þjóða
bætt með samningum.
Engu að siður hefur þróun
mála orðið sú i Evrópu eftir sið-
ari heimsstyrjöld, að frið og
jafnvægi i álfunni hefur orðið að
tryggja með varnarbandalög-
um, Atlantshafsbandalaginu og
Varsjárbandalaginu. Allir jafn-
aðamannaflokkar i rikjum
þeim, sem stofnuðu Atlants-
hafsbandalagið, studdu stofnun
þess. Engu að siður er það
0
grundvallarstefna þeirra, að
æskilegra væri að tryggja frið
með samningum og gagn-
kvæmri afvopnun. Það er einnig
grundvallarstefna Alþýðu-
flokksins. En meðan ekki næst
samkomulag um aðra leið til
þess að tryggja frið og valda-
jafnvægi i álfunni, telur Alþýðu-
flokkurinn Islendinga eiga
heima innan Atlantshafsbanda-
lagsins, og hafa öll flokksþing
Alþýðuflokksins, siðan Atlants-
hafsbandalagið var stofnað,
staðfest þá stefnu. Af vist Is-
lands i Atlantshafsbandalaginu
leiöir, að milli tslendinga og At-
lantshafsbandalagsins eða ein-
hvers rikis fyrir þess hönd þarf
að vera samningur um þátttöku
landsins i störfum bandalags-
ins. Viðhorf i hermálum hafa
breytzt svo mjög, siðan samn-
ingurinn frá 1951 var gerður, að
gildi hans er nú annað en þá var,
enda hefur-- framkvæmd hans
verið breytt i reynd, þótt ákvæð-
um hans hafi ekki verið breytt.
Einmitt af þessum sökum hefur
Alþýðuflokkurinn flutt tillögu á
Alþingi um að athugað verði,
hvort lsland geti gegnt hlut-
verki sinu innan Atlantshafs-
bandalagsins eða annars örygg-
iskerfis, sem kynni að koma i
stað þess, sem óvopnuð eftirlits-
stöð. Hugmyndin er ekki sú, að
tslendingar skjóti sér undan
nokkrum skyldum, sem það hef-
ur tekizt á hendur og ber að
standa við. En það er fyllstu at-
hugunar vert, með hverjum
hætti það getur gegnt skyldum
sinum. Allir Islendingar eru um
það sammála, að hér hefði
aldrei átt að stofna islenzkan
her og eigi ekki. Þeir hljóta lika
að vera þeirrar skoðunar, að
æskilegt sé, að hér sé ekki er-
lendur her á friðartimum, ef
unnt er að komast hjá þvi. Þess
vegna hlýtur það að vera grund-
vallarstefna Islendinga i utan-
rikismálum, að stuðla að þvi, að
þróun heimsmála verði með
þeim hætti, að friður og valda-
jafnvægi verði tryggt með
samningum, en ekki varnar-
bandalögum. Einhvers konar
eftirlits- og öryggiskerfi verða
þó eflaust nauðsynleg og er þá
eðlilegt, að Islendingar hafi i þvi
sambandi samstarf við þá aðila,
sem hafa sömu hagsmuni af
friðargæzlu á Atlantshafi og Is-
lendingar sjálfir.
Hér er um að ræða ólikt skyn-
samlegri og ábyrgari utanrikis-
stefnu en þá, sem felst i mál-
efnasamningi rikisstjórnarinn-
ar, en þar segir, að stefnt skuli
að þvi, að varnarliðið hverfi á
brott á kjörtimabilinu. Að visu
er kunnara en frá þurfi að segja,
að ágreiningur er innan rikis-
stjórnarinnar um það, hvernig
skilja beri þetta ákvæði. Von-
andi verður sá skilningur ofan
á, að eigi Islendingar völ á nýj-
um samningi, sem fullnægi eðli-
legum og skynsamlegum sjón-
armiðum beggja aðila, verði
slikur samningur gerður. Með-
an málefni Evrópu og raunar
varnarmál öll eru i deiglunni og
von er til þess, að nýtt andrúms-
loft skapist i heimsmálum og
þar með nýskipan bæði stjórn-
málatengsla og hermála, væri
það ábyrgðarlaust glapræði af
tslendingum að stiga spor, sem
torveldað gætu samninga, rask-
( að valdajafnvægi og spillt frið-
arhorfum i Evrópu. En slik yrði
afleiðing þess, ef ákvæði stjórn-
arsáttmálans yrðu framkvæmd
á þann hátt, sem ráðherrar Al-
þýðubandalagsins vilja.
Sameining
jafnaðarmanna
Næsta ár getur borið margt i
skauti sér á sviði islenzkra
stjórnmála. Á siðustu flokks-
þingum Alþýðuflokks og Sam-
taka frjáislyndra og vinstri
manna voru samþykktar álykt-
anir um sameiningu lýðræðis-
sinnaðra jafnaðarmanna i ein-
um flokki og nefndir kosnar til
þess að vinna að framgangi
málsins. Að þessu máli verður
unnið af fullum heilindum af
hálfu Alþýðuflokksins. Það er
skoðun hans, að til næstu kosn-
inga eigi allir islenzkir jafnað-
armenn að ganga undir einu
merki og verða þannig voldugt
afl i islenzkum stjórnmálum.
Auðvitað er Alþýðuflokksmönn-
um ljóst, að sameining flokka
hlýtur að gerast með gát og að
stiga þarf slik spor varlega, auk
þess sem haga þarf skipulags-
málum þannig, að sem flestir
geti gerzt þar virkir þátttakend-
ur. Þess vegna ályktaði flokks- ;
þing Alþýðuflokksins, að nýr
flokkur, sem stofnaður yrði
skyldi skipulagður að fyrir-
mynd brezka Verkamanna-
flokksins, þannig að Alþýðu-
flokkurinn yrði ekki lagður nið-
ur, heldur yrði hluti af hinum
nýja flokki, enda gætu með
þessu móti fleiri aöilar gerzt
þátttakendur i þeim nýju stjórn-
málasamtökum, sem þörf er
fyrir og vantað hefur. Að visu I
hefur komið upp klofningur i
röðum Samtaka frjálslyndra og
vinstri manna. En það mun
engu breyta um þá ákvörðun Al-
þýðuflokksins að kanna til
þrautar og af fullri einlægni
möguleika á að hrinda samein-
ingarhugmyndinni i fram-
kvæmd, islenzkum jafnaðar-
mönnum og islenzkum launþeg-
um til styrks og gagns.
Árnað heilla
Við þessi áramót sendir Al-
þýðuflokkurinn öllum félögum
sinum og stuðningsmönnum
sinum kærar kveðjur og þakkir
fyrir samstarf á árinu, sem er
að liða. F’lokkurinn óskar þeim
öllum farsæls nýárs. Islending-
um öllum óskar Alþýðuflokkur-
inn þess, að nýtt ár megi verða
þeim gott ár i öllum skilningi,
gjöfuit til lands og sjávar, ekki
aðeins ár velferðar, heldur
einnig ár menningar og ham-
ingju.
Óskum viðskiptavinum okkar
um land allt 1
farsæls komandi árs
og þökkum ánægjuleg samskipti
á líöandi ári.

SUÐURLANDSBRAUT 32 • REYKJAVlK • SlMI 86500 • SlMNEFNI ICETRACTORS
Flufffreyjur
LOFTLEIÐIR H.F. ætla frá og meö maímánuði
1973 að ráða allmargar nýjar flugfreyjur og flug-
þjóna til starfa. I sambandi við væntanlegar um-
sóknir skal eftirfarandi tekið fram:
1. Umsækjendur séu — eða verði 20 ára fyrir 1.
júlí 1973 og ekki eldri en 26 ára. Þeir hafi góða
almenna menntun, gott vald á ensku og öðru
tungumáli, helzt þýzku, frönsku eða Norður-
landamáli.
2. Líkamsþyngd svari til hæðar.
3. Umsækjendur séu. reiðubúnir að sækja
kvöldnámskeið i febrúar/marz n.k. (ca. 5
vikur) og ganga undir hæfnispróf að því loknu.
4. Á umsóknareyðublöðum sé þess greinilega
getið, hvort viðkomandi sæki um starfið til
lengri eða skemmri tima.
5. Eldri umsóknir óskast endurnýjaðar.
6. Umsóknir um endurráðningu flugfreyja, sem
áður hafa starfað hjá félaginu, skulu hafa bor-
.izt starfsmannahaldi fyrir 7. janúar n.k.
7. Umsóknareyðublöð fást i skrifstofu félagsins,
Vesturgötu 2 og Reykjavíkurflugvelli, svo og
hjá umboðsmönnum úti um land, og skulu hafa
boriztstarfsmannahaldi, Reykjavíkurflugvelli,
fyrir 7. janúar n.k.
Sunnudagur 31. desember 1972