Alþýðublaðið - 06.11.1973, Blaðsíða 7

ekki jatnmikiö um 'l'eresu
Camarao og ég. Ég heföi
meira að segja átt að sjá
samhengið strax og viö
fundum myndirnar í skrif-
borðsskúffunni hans.
— Hann var sem sagt að
reyna einhverja sálfræði-
lega aðferð?
— Já, öðruvfsi get ég
ekki skiíið það. Hann ætlaði
að gera tilraunir með konu
sem í þessu tilliti átti
nokkuö sameiginlegt með
Teresu, og fylgjast með
viðbrögðum hennar. Þaö er
aö vissu leyti rökrétt,
einkum þegar maöur hefur
stúlku eins og Asu Torell
viö hendina. Nei, skýringin
sem slik er hnökralaus. Og
þá erekki annaðeftir en..
— Hvað þá?
— Eg var að þvi kominn
að segja að nú væri ekki
annað eftir en aö ná i miðil,
en það hefur þegar verið
gert — það stendur hérna i
skjölunum.
— En þetta gefur enga
skýringu á þvi hvað hann
var að gera i strætisvagn-
inum þetta kvöld.
— Nei. Ekki þá minnstu.
— Jæja, ég ætla nú að
athuga sumt dálitið nánar,
sagöi Kollberg.
— Já, gerðu það, sagði
Martin Beck.
Kollberg var ekki lengi
að hafa uppi á Hendrik
Caam, sem áður hét
Henrique Camarao
holdugum miðaldra manni,
sem andvarpaði þungan og
skotraði stöðugt augunum
til ljóshærðrar eiginkonu
sinnar og þrettán ára
gamals sonar með flos-
kraga og bitlahár.
— Verður aldrei hægt að
fá frið fyrir þessu? sagði
hann. Siðast i sumar kom
ungur lögreglumaður
hingað og...
Kollberg athugaði fjar-
verusönnun Caams fyrir
kvöldið 13. nóvember. Hún
var góð og gild.
Hann hafði einnig uppi á
manninum, sem tekið hafði
myndirnar af Teresu átján
árum áður — en það var
drykkjusjúkur og tannlaus
gamall þjófur i fangelsis-
klefa á Lángholmen.
öldungurinn setti á sig stút
og sagði: — Teresa, já hver
man ekki eftir henni? Hún
var með geirvörtur sem
voru eins og korktappar.
Það var annars önnur
lögga að spyrja um hana
fyrir mánuði..
Kollberg las skýrsluna
vandlega yfir, orð fyrir orð.
Það tók nákvæmlega viku.
Að kvöldi þriðjudagsins 18.
desember 1967 lauk hann
viö siðustu siöuna. Að svo
búnu leit hann á Gun, sem
þegar haföi sofið margar
klukkustundir með úfið
höfuðið grafið niður i
koddann. Hún lá á
maganum með hægra hné
kreppt upp undir sig.
Sængin hafði runnið af
henni niður að mitti. Hann
heyrði braka i legu-
bekknum i stofunni þegar
Ása Torell stóð á fætur.
Hún ætlaði út i eldhúsið til
að fá sér vatn að drekka.
Hún átti enn bágt með
svefn.
Hér er enga eyðu að finna
og enga lausa enda i allri
flækjunni, hugsaði Koll-
berg. En hvað sem þvi liður
ætla ég á morgun að búa til
lista yfir alla þá, sem voru
yfirheyrðir eða sannanlega
höfðu átt saman við Teresu
Camarao að sælda og svo
sjáum við til hverjir eru
eftir og hvað þeir eru aö
gera núna.
Mánuður var liðinn siðan
skotunum sextiu og sjö var
hleypl af i strætisvagninum
á Norra Stationsgatan. Og
f jöld am orði ng in n lék
ennþá lausum hala.
Lögregiuforustan, blöðin'
og hin siskrifandi almenn-
ingur voru ekki ein um að
sýna á sér óþolinmæði. Þaö
varenneinn hópurmanna,
sem var mjög i mun aö lög-
reglunni tækist að hafa
hendur i hári sökudólgsins
sem fyrst- en það var hinn
svokallaði undirheima-
lýður Stokkhólmsborgar.
Þeir sem að öðru jöfnu
fengust við einhverskonar
glæpsamlega slarfsemi
höfðu nú i mánuð orðið að
halda sér i skefjum. Það
var betra að hafa hægt um
sig á meðan lögreglan var i
ham. Það var ekki til sá
þjófur, ræningi, eiturlyfja-
neytandi, hylmari eða hór-
karl i öllum Stokkhólmi,
sem ekki vonaði og þráöi að
fjöldamorðinginn yrði
gripinn, svo lögreglan gæti
farið að snúa sér að mót-
mælagöngum og stöðu-
mælasektum og þeir sjálfir
tekið upp fyrri starfsemi.
Nú gengu þessar ijósfælnu
mannverur i lið með lög-
reglunni. Flestar þeirra
voru meira en fúsar til
aðstoða við að koma morð-
ingjanum undir manna-
hendur. Þessi greiðasemi
kom einkum Rönn til góða
við leit hans að stykkjum i
þá myndagátu, sem hét
Nils Erik Göransson. Rönn
fór ekki i grafgötur um
hverjar væru hinar
eiginlegu ástæður fyrir
hjálpseminni, en hann var
ekki siður feginn henni
fyrir þvi.
1 nokkrar nætur i röð
hafði hann nú gert ennþá
ýtarlegri tilraunir til að ná
sambandi við fólk, sem
þekkt hefði Göransson og
hafði hann hafði fundið það
á ruslahaugum, i veitinga-
stofum, bjórkrám, i knatt-
borðstofum og á pipar-
sveinahótelum. Ekki var
öllum jafn liðugt um mál-
beinið, en margir höfðu
eitthvað að segja.
Um kvöldið þann 13.
desember hitti hann um
borð f vitaskipi viö Söder
Malarstrand stúlku, sem
lofaði að koma honum i
samband við Sune Björk.
Það var maðurinn, sem
Göransson hafði búið hjá
nokkrar vikur.
Næsti dagur var fimmtu-
dagur og Rönn, sem aðeins
hafði fengið að sofa fáeinar
klukkustundir siðustu
sólarhringa, svaf lengi
frameftir. Hann fór ekki á
fætur fyrr en klukkan eitt,
til að hjálpa konu sinni að
láta niður i ferðatöskuna.
Hann hafði talið hana á að
fara heim til foreldra sinna
i Arjeplog um jólin, þvi
sjálfur gerði hann ekki ráð
fyrir að geta haldið þau
hátiðleg á sómasamlegan
hátt.
Er hann hafði ekiö konu
sinni á brautarstöðina og
veifað henni i kveðjuskyni,
hélt hann rakleitt heim til
sin og settist viö eldhús-
borðið með pappir og kúlu-
penna. Hann lagði skýrslu
Nordins og minnisbók sina
á borðið fyrir framan sig,
setti á sig gleraugun og
byrjaöi að skrifa.
Nils Erik Göransson.
Fæddur i finnska söfnuð-
inum i Stokkhólmi 4/10
1929. Foreldrar: Algot Erik
Göransson, rafvirki og
Benita Rantanen.
h’oreldrarnir skiidu 1935.
Móðirin flutti til Helsing-
fors. Fööurnum falinn um-
ráðaréttur yfir barninu.
G. bjó hjáfööur sinum i
Sundbyberg til ársins 1945.
Skólaganga i 7 ár. Siðan
tveggja ára iðnnám. Flutti
árið 1947 til Göteborg. Vann
sem málaranemi.
Kvæntist i Göteborg 1/12
1948 Gudrun Maria
Svensson. Þau skildu að
lögum 13/5 1949.
Var á sjónum frá þvi i
júni 1949 þar til i mars 1950.
Háseti á skipum Svea-
bolaget i Eystrasalts-
ferðum. Flutti til Stokk-
hólms sumarið 1950.
Starfsmaður hjá málara-
fyrirtækinu Amandus
Gustafsson þar til i nóvem-
ber 1950 er hann var rekinn
vegna óreglu. Eftir það
virðist hafa hallað ört
undan fæti fyrir honum.
Vann aðeins timabundið
sem næturvörður, sendill, i
vörugeymslum og þess-
háttar, en hefur senniiega
drýgt sér i búi með smá-
þjófnuðum.
Hann hefur aldrei verið
handtekinn grunaður um
afbrot en verið tekinn
nokkrum sinnum fyrir
ölvun. Stundum notaði
hann móðurnafn sitt,
Rantanen, sem ættarnafn.
Faðir hans dó árið 1958 og
frá þvi fram til ársins 1964
bjó hann i ibúð föður sins i
Sundbyberg.
Arið 1964 var hann borinn
út vegna þess að hann
skuldaði þriggja mánaða
húsaleigu.
Hann hefur sennilega
farið að nota eiturlyf ein-
hverntima á árinu 1964.
Frá og með þvi ári og fram
að dauða sinum átti hann
engan lastan samastað.
1 janúar 1965 flutti hann
til Gurli Löfgren, Skeppar
Karls-gránd 3, en þar bjó
hann til vors 1966. Þau>
höfðu hvorugt fasta at-
vinnu þennan tima. G.L. er
á skrá hjá siðferðislögregl-
unni en aldur hennar og
útlit útiloka verulegan
hagnað af vændi. G.L.
gerði sig einnig seka um
misnotkun eiturlyfja.
Gurli Löfgren lést úr
krabbameini á jóladag
1966, 47 ára að aldri.
1 byrjun mars 1967
kynntist hann Magd-
alenu Rosén (Ljósu-
Malfn) og bjó I ibúð hennar
(Arbetargatan 3) til 29/8
1967. Frá byrjun september
fram i miðjan október
dvaldist hann sem gestur
hjá Sune Björk.
Fékk meðhöndlun við
kynsjúkdómi (lekanda)
tvívegis á St. Görans-
sjúkrahúsinu á timabilinu
október-nóvember.
Móðirin giftist aftur. Hún
hefur búið i Helsingfors frá
árinu 1947 og var bréflega
tilkynnt um andlát sonar
sins.
Magdalena Rosén heldur
þvi fram, að Göransson
hafi alltaf haft nóga
peninga, en veit ekki
hvaðan þeir peningar
komu. Hún veit ekki til þess
að hann hafi selt eiturlyf
eða fengist við neitt annaö.
Rönn las yfir það sem
hann hafði skrifað. Skrift
hans var svo örsmá, að
þetta komst allt fyrir á
einni örk. Hann lét blaðið i
skjalatösku sina, stakk
minnisbókinni á sig og hélt
á fund Sune Björk.
Stúlkan úr vitaskipinu
beið hans við blaðsöluturn-
inn á Mariatorgi svo sem
ákveðið hafði verið.
— Ég kem ekki með,
sagði hún, — en ég talaði
við Sune og hann veit að þú
kemur. Bara að ég hafi nú
ekki gert einhverja vit-
leysu.
Hún fékk honum
heimilisfang i Tavastgatan
og hraðaði sér burt.
Sune Björk var allmiklu
yngri en Rönn hafði átt von
á, varla meira en tuttugu
og fimm ára. Hann var
með ljóst skegg og heldur
geðþekkur i útliti. Það var
ekkert við hann að sjá eða
finna sem gat bent til þess
að hann væri eiturlyfja-
neytandi og Rönn velti þvi
fyrir sér hvað hann hefði
séð viö hinn subbulega
Göransson, sem var miklu
eldri.
tbúöin var eitt herbergi
og eldhús og var fremur
fátæklega búin hús-
gögnum. Gluggarnir vissu
út að ömurlegum húsa-
garði sem var fullur af
skrani. Rönn fékk sér sæti i
eina stólnum í herberginu.
Björk fór og settist á
rúmið.
— Ég frétti að þér vilduð
fá upplýsingar um Nisse,
sagði hann. Ja, ég veit svo
sem ekki mikið, en mér
datt i hug að þér gætuð að
minnsta kosti tekið dórið
hans.
Hann beygði sig niður tók
upp pappirspoka, sem stóð
við fótagaflinn á rúminu og
gekk með hann til Rönns.
— Hann skildi þetta eftir
þegar hann fór héðan.
Eitthvað tók hann með sér.
Þetta eru msetmegnis föt
— óhrein föt.
□ □ ERU
SKRIMSL-
IN SEX?
Hitastig vatnsins f Loch Nesi
var með allra lægsta móti, þeg
ar þessir japönsku könnuðii
reyndu að leita uppi hið heims
fræga skrimsli Skota, sem þar :
að leynast. Annars halda Japan
irnir ekki, aö einungis eitt sæ
skrímsli dyljist í Loch Ness -
þau hljóta að vera sex, segjs
þeir.
Það hefur kostað 250 þúsunt
ensk pund að útbúa leiðangui
þennan. Hinir 10 kafarar vort
valdir úr hópi 2.600 umsækj
enda. Tilgangur þeirra er ekk
sá aö veiða skrimsliö, en þeii
vilja gjarna taka mikið af kvik
myndum þarna niðri i djúpun
um.
Lasergeislinn getur það
Reiknað er með þvi, að í Finn-
landi séu 10.000 til 15.000 ein-
staklingar, sem ekki geta notað
gleraugu vegna sjóndepru. Auk
þess er talið, að 5.000 af 54.000
sykursjúkum i landinu sé ógnaö
af retinopati, sem er skæður
augnsjúkdómur, sagði Henrik
Forsius, prófessor, þegar hann
setti framhaldsnámskeið fyrir
finnska augnlækna, sem haldiö
var i Hclsinki i sumar.
Umræöuefnið fyrsta dag
námskeiðsins var umhiröa
augna, eða augnhjúkrun, og auk
þess var rætt um hjálpartæki
fyrir fólk, sem þjáist af sjón-
depru. Sameiginlegt fyrir báða
þessa sjúkdómaflokka er, að
báöum ógnar blindan.
1 erindi sinu benti Forsius
prófessor á, aö sterkt ljós geti
skaðað mjög sjónhæfileikann.
en það hafa menn lengi talið sig
vita. Rinnig vita menn með
vissu, að ýmsir viðkvæmustu
lilutar nethimnunnar veröa fyr-
ir skemmdum, ef horft er beint I
sólarátt — og þaö þótt ekki sé
horft i sólina lengi. Afleiðingin
er svo sú, að sjónin daprast.
Þetta gerist einnig, þótt sólin sé
myrkvuð að hluta til. Þvi má
aldrei horfa á sólmyrkva með
óvörðum augum.
Sú hugmvnd, aö nota sólar-
ljósið til þess að gera augu heil-
brigð, er hins vegar aðeins
nokkra ára gömul. Brautryöj-
andi á þessu sviði er þýski próf-
essorinn Meyer-Schwickerath.
Fyrst var ákaflega flókið og erf-
itt að nota sjálft sólarljlósið viö
þessar lækningar eöa umhirðu
og þvi notuöu læknar heldur
sterkt Ijós, svo sem eins og kol-
bogaijós. En athuganir á þessu 5
sviði hafa haldiö áfram, og nú S
eru menn farnir að nota sólar- S
ijósið sjáift.
Þegar lasergeislinn var upp- ■
götvaöur sáu menn fijótt, hve ■
mikla þýöingu hann myndi geta ■
haft i sambandi við iæknun ■
augnskaöa og augnsjúkdóma. ■
Það hefur tekið nokkurn tima að ■
finna upp þá tækni, sem þarf, 5
svo hægt sé að nýta laser geisl- i
ann við slik verk, en nú hefur S
slik tæknileg iausn loks fundist. 5
Miklu fé hefur veriö varið I !
fullkomnun þessarar tækni. i
Bæði læknar og sjúklingar geta j
glatt sig viö þaö, að viö þær j
rannsóknir og athuganir gerðu ■
menn ýmsar nýjar uppfinn- JJ
ingar, sem geta mjög auðveldað ■
lækningu sjúkdóma i augum og ■
annars staðar, sem áður var JJ
mjög erfitt að ráða við.
i7«,
fgj

ipi
;t;ri
1
m
i'Tj
UU
trf,
4‘U
FRYSTING MATVÆLA I HEIMAHUSUM
1
" M
;i:-a
Úr nýútkomnum bæklingi Kvenfélagasam-
bands tslands um frystingu matvæla, sem
ift Sigríður Kristjánsdóttir hefur tekið saman.
ájt
Bi
I
íHl
Ætið er hætta á þvi, að mat-
væli skemmist af völdum
myglu, gerjunar eða rotnunar.
Smáverugróður, svo sem
myglusveppir, gersveppir og
gerlar, valda skemmdunum.
... Reynt er að koma i veg fyrir
ft-J skemmdirnar meö þvi að fara
fií' eins hreinlega með matvælin og
mögulegt er. Þvi færri gerlar og
j gró, sem berast i þau, þeim mun
ijrj lengur haldast þau óskemmd.
ijj: Kæling tefur eyðileggingu mat-
l~í vælanna, og hægt er að geyma
‘Lt mat óskemmdan um stundar-
sakir, þar sem hitinn er rétt
, ^ fyrir ofan 0 stig C. En það er
iö; fyrst þegar hitinn er kominn
■Jú niður fyrir + 10 stig C, að við-
!ri: gangur þessa smáverugróðurs
m
w
stöðvast, og vissara er að hitinn
fari niður fyrir +15 stig C, ef
maturinn á að haldast ó-
skemmdur i lengri tima. (Við-
gangur myglu- og gersveppa
stöðvast ekki fyrr en við +15
stig C). í frystihólfum i kæli-
skápum er venjulega aðeins
6—12 stiga frost, og eru þau ein-
ungis ætluð til að geyma I mat-
væli, sem áður hafa verið fryst,
og aðeins í stuttan tima eða fáar
vikur.
Frostið verður að vera a.m.k.
18—20 stig i heimilisfrysti, svo
að matvörurnar geymist vel.
Séu þær meðhöndlaðar á réttan
hátt, getur litur, bragð og nær-
ingargildi fæðutegundanna
varðveizt vel. Loft og ljós hefur
óheppileg áhrif á matvælin og
þvi þarf að verja þau fyrir lofti
og ljósi, svo sem hægt er. Góðar
og þéttar umbúðir eru nauðsyn-
legar til aö verja fyrir lofti og
hindra þornun matvælanna.
Margar fæöutegundir versna
mjög ef þær þorna, t.d. kjöt,
fiskur o.fl.
I öllum ferskum matvælum
eru efni, sem kallast gerhvatar
(enzymar), er örva eða orsaka
mikilvægar efnabreytingar,
eins og t.d. þroskun berja og
grænmetis. Verkanir gerhvat-
anna dvina, þegar hitinn lækkar
en þær eyðileggjast við hitun, og
ennfremur dregur sykur og súr
úr starfsemi þeirra. Af þeim
ástæðum er grænmeti hitað, áð-
ur en það er fryst og ber sykruð.
Frysting matvæla verður æ
algengari. Hún er að visu nokk-
uð dýr geymsluaðferð, en oftast
sú sem best hentar mörgum
matvælategundum. Ennfremur
er hagnaður i þvi að geta keypt
ýmsar vörur, þegar verð þeirra
er lágt, en nota siðan allt árið
um kring. Sé um takmarkað
frystirými að ræða, er sjálfsagt
að meta og velja hvað helst
skuli frysta. Ávextir og ber
geymast að jafnaði eins vel soð-
in (eða niðursoöin). Rætur
geymast i þurrum og köldum
kjöllurum, en grænmeti geym-
ist best fryst, og ennfremur all-
ar kjötvörur og fiskur.
Frá heilsufarslegu sjónarmiöi
er mikilvægt að borða grænmeti
daglega. Væri þvi æskilegt aö
eiga dálitið af grænmetisforða i
frystinum til að gripa til, þegar
litið fæst af nýju grænmeti i
verslunum. Frá fjárhagslegu
sjónarmiði er heppilegt að
frysta kjöt og fisk, þegar þessar
vörur fást með góðum kjörum.
Söltun, súrsun og suðu (á berj-
um og ávöxtum i sultu og saft)
má aö sjálfsögðu einnig nota að
einhverju leyti, þegar mikið
magn berst af þeim matvælum,
sem hentugt er að geyma þann-
ig-
Eigum við að kaupa okkur heimilis-
frysti eða leigja hólf í frystihúsi?
Fjárhagsleg geta heimilisins
og aðstæöur allar munu mestu
ráöa um þaö, hvor þessi leiö er
valin.
Eru möguleikar á þvi að fá
leigt frystihólf og hve stórt?
Hvað kostar leigan fyrir hvert
hólf eða þarf heimilið á fleiri en
einu hólfi að halda? Hvernig eru
aðstæður? Er langt i frystihúsa-
iö, er auðvelt að komast þangað,
eru þægilegar ferðir? Hvað
kosta ferðirnar eða flutningar á
matvælum?
Hvað kostar frystiskápur eða
kista af þeirri stærð, sem heim-
ilinu hentar best? Hver verða
árleg útgjöld? (Afskrift á 15 ár-
um, vextir, rafmagn, viðhald,
sem áætla má 1% af innkaups-
verði).
t sambandi við þessar hug-
leiðingar má minnast þess, að
hægt er að spara ýmislegt, þeg-
ar frystir er á heimilinu. Matar-
leifar má á ýmsan hátt nýta bet-
ur en ella. Búa má til ýmsa mat-
arrétti i stærri skömmtum og
frysta og spara þannig vinnu og
rafmagn.
Þá má kaupa ýmis
matvæli i slórum stfl, þegar þau
fást á lægstu verði. A sveita-
heimilum, þarsem búið gefur af
sér margs konar matvæli, er
hægt að nýta miklu betur allar
vörur. Þannig verður hver og
einn að meta hvort þægindin við
þetta svari ekki þeim kostnaði
sem frystirinn hefur i för með
sér.
ITlí
1
i-t

'itú
|
->r%
u
liL
HEIMILISFRYSTIR
t!f{
ffl
,*Vi
Í'£
Nú eru framleiddir frysti-
Jrj! skápar og frystikistur í ýmsum
5jj' stæröum frá 45—600 litra að inn-
t!ií anmáli. Það verður æ algengara
Izl að frystikistur eöa skápar séu á
ftí heimilum til að létta heimilis-
t\\ haldið.
|jí Hve stór á heimilis-
' frystirinn að vera?
Þetta fer að sjálfsögöu eftir
stærð fjölskyldunnar og ýmsum
staðháttum. Heimili þar sem
framleidd eru matvæli þurfa á
stærri frysti að halda en önnur,
og einnig þau sem afskekkt eru
;ÍU eða eiga langt að sækja verslan-
jn) ‘r-
fjfl Frystihólf i i almenn-
ijii ingsfrystihúsum eru aðallega
í:í; notuð undir matvæli,
sem ekki eru fáanleg allan árs-
ins hring, eða matvæli, sem
heimilin framleiða sjálf eða eru
keypt i stórum skömmtum.
Heimilisfrysti er auk þess hægt
að nota undir tilbúna rétti eða
hálftilbúna og undir bakstur.
iíjí Reynslan hefur sýnt, að heimil-
in læra smám saman að nýta
fs-j; frystinn betur, svo að ekki
kemur að sök, þótt hann virðist
fremur stór i upphafi.
Fjögurra manna heimili, sem
aðallega ætlar að kaupa frosnar
jjS vörur (verksmiðjufrystar) og
[ír} geyma heima til notkunar, ætti
að kaupa a.m.k. 50—100 1 frysti.
Fjögurra manna heimili, sem

I
auk þess ætlar að frysta talsvert
af vörum heima, ætti aö kaupa
150—200 1 frysti.
Litið sveitaheimili, sem fram-
leiðir sjálft allmikið af matvör-
um, ætti að kaupa a.m.k. 300 1
frysti, stórt sveitaheimili þarf
stærri frysti, ef geyma á mat-
væli til ársins heima fyrir.
Hvar á frystirinn
að vera?
Þægilegast er aö frystirinn sé
þar sem húsmóðirin á auðveld-
ast með að ganga um hann. Aö
vissu leyti mun þvi eldhúsið eða
nærliggjandi herbergi vera
heppilegur staöur, þótt alls ekki
sé það eini staöur, sem til greina
kemur. Best er að hafa frystinn
I köldu og þurru geymsluher-
bergi, og góð loftræsting er
nauðsynleg. Lítils háttar hiti
stafar frá frystinum, 300 I fryst-
ir gefur frá sér álika mikinn hita
og 70—100 W pera. Frystirinn á
ekki að vera nálægt hitagjafa
eða þar sem sólarljós nær til.
A að velja
frystiskáp eða kistu?
Talið er að matvælin geymist
álika vel hvort sem um er að
ræða frystiskáp eða frystikistu,
ef þau á annað borð halda til-
skildu frosti. Þó hafa báðar
gerðír nokkuö sérstakt til sins
ágætis.
Aðalkostur frystiskápsins er
Í2ÍJ Fjögurra manna heimili, sem Aðalkostur frystiskápsins er
sá, að hann tekur minna gólf-
pláss en kista, og það getur
komið sér vel, ef ætlunin er að
koma honum fyrir i eldhúsi eða
þar sem rúm er af skornum
skammti. Einnig er að vissu
leyti þægilegra að ganga um
skápinn, þótt jafna megi það að
nokkru með þvi að nota virkörf-
ur i kisturnar, svo að þægilegra
sé að flokka matvælin i þeim og
ná i þau. Annars er erfiðara að
nota plássið alveg til fulls i
skápum en kistum, nema að
notaðar séu lika körfur eöa
skúffur i skápnum.
Þegar lok á frystikistu er opn-
að, verður litið varmatap vegna
loftskipta, þar eð kalda loftið i
kistunni er þyngra en heita loft-
ið fyrir utan og situr þvi kyrrt.
Þess vegna er hægt að hafa
frystikistur i sjálfsafgreiðslu-
búðum opnar allan daginn. öðru
máli gegnir um skáp, þar sem
tapast mikið vegna loftskipta,
kalt loft streymir út að neðan,
en heitt loft inn að ofan, þegar
hann er opnaður. Hrimmyndun
verður þvi meiri i skápnum, svo
aö ástæða er til að affrysta þá og
hreinsa um helmingi oftar en
kistur, og varast ber að opna
hurðir oftar en nauðsyn krefur.
Yfirleitt er jafnari lofthiti i
kistu ep skáp. Það eru svo til
engar hitabreytingar milli
hinna ýmsu staða i kistu. En i
skáp veröur að gera ráð fyrir
stig nálægt hurðinni og sérstak-
lega i geymsluplássinu i henni.
Þar á þvi einungis að geyma
þær vörur sem fljótlega veröa
notaðar, eða þá þær vörur, sem
ekki eru viðkvæmar, eins og t.d.
brauð.
En i sumum tilfellum getur
verið auðveldara að koma fyrir
kistu einhvers staðar i ibúðinni.
Athugið að bera saman ytri
málin á frystikistu eða skáp og
dyrabreidd i ibúðinni.
Frystikisturnar eru talsvert
ódýrari i kaupum en skáparnir,
og ennfremur er talið að þær
nýti rafmagnið betur, miðað viö
sama rúmmál af frystirými.
Það er að sjálfsögöu mikil-
vægt, að frystirinn sé úr góðu
efni, og þannig frágengið, að
raki komist ekki að einangrun-
inniutan frá. Ennfremur að efni
allt sé ryðvarið. Þá er þægilegra
að kuldastillirinn sé staösettur
þannig, a.ð auðvelt sé að komast
að honum. Þægilegra er einnig
að frystirinn sé á hjólum, svo að
auðveldara sé aö flytja hann til,
þegar þess þarf.
Mikil þægindi eru að þvi, að
ljós sé i skáp eða kistu, og
kviknar þá á þvi, þegar frystir-
inn er opnaður. Ennfremur er
það kostur, að aðvörunarljós
gefi til kynna, ef frostiö minnk-
ar i kistunni eða skápnum. Þá
þarf að fylgjast með þvi af og
til, og æskilegt er, að hafa hita-
i v.
r.-í;
Ht:
ínl
Yr. <
iu\
I
v-v-
Hi!
aj!
ITV.'
' -V ■
h.y
rllí
m
Irt:
irt
1
J-l*
m
iul
ííH
m
u*1
Vl:
:£x
i
ÍSt
I
1
$
$
É
i
M
GeriÖ Frigor frystikistu aö forða-
búri fjölskyldunnar. Hagstæð verð!
Staðgreiðslu-afsláttur!
Góðir greiðsluskilmálar!
RAFTÆKJADEILD
SuSurlandsbraut 32 — Sími 86500
Þriðjudagur 6. nóvember 1973
Þriðjudagur 6. nóvember 1973