Alþýðublaðið - 30.11.1976, Qupperneq 2
2 STJORNMAL
Þriðjudagur 30. nóvember 1976 blaSiA1
alþýöu-
blaöið
'titgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Rekstur: Reykjaprent hf. Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Arni Gunnarsson. Fréttastjóri: Bjarni Sigtryggsson.
Aðsetur ritstjórnar er i Síðumúla 11, simi 81866. Auglýsingadeild, Alþýðuhúsinu Hverfisgötu 10 — simi 14906.
Áskriftarsimi 14900. Prentun: Blaðaprent h.f. Áskriftarverð: 1100 krónur á mánuði og 60 krónur i lausasölu.
Frelsið og frjáls útvarpsrekstur
Nokkrar umræður hafa
orðið hér á landi um
frjálsan útvarpsrekstur,
það er, að fleiri fái leyfi
til reksturs útvarpsstöðva
en Ríkisútvarpið. Þessar
umræður eru athyglis-
verðar og báðir hafa
nokkuðtil síns máls, þeir
sem eru með og þeir sem
eru á móti.
Það er Ijóst, að með litl-
um tilkostnaði væri hægt
að koma á f ót útvarpsstöð
á Reykjavíkursvæðinu og
sendingar hennar gætu
náð til allt að 75% lands-
manna. Hið sama væri
hægt að gera í einstökum
bæjum og þorpum víðs-
vegar um land, þótt send-
ingar slíkra stöðva næðu
ekki til jafnmargra.
Rök þeirra, sem vilja
frjálsan útvarpsrekstur
eru meðal annars þau, að
með því að ríkið „einoki"
útvarps- og sjónvarps-
rekstur sé raunverulega
verið að svipta einstak-
linga og samtök þeirra
frelsi til athafna. Allir
megi gefa út dagblöð, en
með lögum sé bannað að
stofna og reka útvarp og
sjónvarp. Þetta er vissu-
lega sjónarmið.
Rökin gegn frjálsum
útvarps- og sjónvarps-
rekstri eru þó þyngri á
metunum. Ríkisútvarpið
ereign landsmanna allra.
Stjórnmálaf lokkarnir
eiga að tryggja að fyllstu
óhlutdrægni sé gætt í
rekstri þess, og eðli máls-
ins samkvæmt hljóta f ull-
trúar stjórnmálaf lokk-
anna, sem til þessa verks
eru valdir, að vera full-
trúar fólksins, þjóðar-
innar.
Yrði frjáls útvarps-
rekstur leyfður er óum-
deilanlegt hver þróunin
yrði. Þeir menn, sem yfir
f jármagni ráða, yrðu eig-
endur slikra stöðva.
Skoðanir þeirra og hug-
myndir ættu greiða leið til
hlustenda, og þeir gætu
einokaðskoðanamyndun í
landinu meira en þegar er
orðið. Menn skyldu hafa í
huga, að það eru f ulltrúar
f jármagnsins, sem þegar
reka að minnsta kosti
þrjú dagblöð á íslandi,
AAorgunblaðið, Vísi og
Dagblaðið. Þessi blöð
koma út daglega í um það
bil 80 þúsund eintökum,
en hin þrjú blöðin í um 30
búsund eintökum.
Það er einnig Ijóst, að
útvarpsstöðvar, sem að-
eins yrðu reknar hluta úr
degi, hefðu engum þeim
skyldum að gegna, sem
til dæmis Ríkisútvarpið
hef ur. AAá þar nefna hlut-
verk útvarpsins í al-
mannavörnum, reglu-
bundnum flutningi á veð-
urfregnum og fréttum.
Þessar stöðvar myndu
einnig taka til sín veru-
legan hluta af þeim aug-
lýsingatekjum, sem hafa
staðið undir rekstri Ríkis-
útvarpsins. Það yrði því
óhjákvæmilegt að hækka
afnotagjöld Ríkisút-
varpsins, eða ríkissjóður
hlypi undir bagga. Þann-
ig myndu álögur aukast á
almenningi, en hugsan-
legur auglýsingahagn-
aður renna i vasa eigenda
hinna nýju útvarps-
stöðva. Þá gætu slíkar út-
varpsstöðvar orðið
áhrifamiklar í pólitískum
áróðri, einkum fyrir
kosningar, og þannig
valdið óréttlætanlegum
mismun manna og f lokka
til að koma skoðunum
sinum á framfæri. Slíkt
væri meira óf relsi en það,
að leyfa Ríkisútvarpinu
einu rekstur útvarps og
sjónvarps.
íslenzka Ríkisútvarpið
er gömul og gróin stofn-
un, sem hefur gegnt
veigamiklu hlutverki f ís-
lenzku þjóðlífi. Þáttur út-
varpsins í fræðslu- og
menningarmálum er
ómetanlegur. Að vissu
leyti sameinar útvarpið
íslenzka þjóð meir og bet-
ur en nokkuð annað í lífi
þjóðarinnar.
Það fer hins vegar ekki
á milli mála að margt
mætti betur fara í starfi
þessarar stofnunar.
Fyllilega er orðið tíma-
bært að endurmeta hlut-
verk hennar og endur-
skipuleggja starfið.
Stofnunin býr við lélegan
húsakost og starfsmenn
eru ekki ofsælir af laun-
um sínum, fremur en
margir aðrir þjóðfélags-
hópar.
Ríkisútvarpið hefur
haft takmarkaða mögu-
leika til að fylgjast með
þróun f jölmiðlunar, og
verkefni á sviði fræðslu-
mála í útvarpi og sjón-
varpi hafa strandað á
þröngum hag. Ríkisút-
varpið þyrfti að huga
meira að auknum kröf-
um, sem gerðar eru til
stofnunarinnar, og óskir
margra yrðu uppfylltar
með nýrri dagskrá, til
hliðar við þá, sem nú er
send út, þar sem ein-
göngu yrði byggt á léttri
tónlist og stuttum frétt-
um. Einnig þyrfti að huga
að landsbyggðarútvarpi,
og ýmsum tæknilegum
nýjungum. — Frjáls út-
varpsrekstur er ekki það
frelsi, sem sumir halda.
—ÁG—
Starfstúlkur í
mjólkurbúðum
skrifa
þingmönnum:
Telja sig hafa borið skarð-
an hlut frá borði við
afgreiðslu lokunarmálsins
EIN-
DÁLKURINN
Ekki í fyrsta sinn
sem Bretar sigla út fyrir
í ádrepu sem Morgunblaðið
birtir i forystugrein s.l. sunnudag
til fulltrúa á þingi Alþýðusam-
bandsþings segir m.a. orðrétt:
„A þessúm tveimur árum hefur
rikisstjórnin fært fiskveiðilögsög-
una út i 200 milur og haldið þannig
á þeim málum gagnvart Bretum,
sem hafa verið okkur erfiðastir
viöureignar, að i næstu viku,
meðan ASI-þing stendur yfir,
munu allir brezkir togarar hverfa
af íslandsmiðum i fyrsta skipti i
aldir, samkvæmt samningum,
sem forystumenn ASI töldu
svikasamninga!”
Þarna er ekki aðeins rangt með
farið, heldur er engu likara en
ætlunin sé sú að ganga fram af
lesendum.
A sama tima og þessi orð voru
borin i hús hafði fréttastofa sjón-
varps það eftir Finn Olov Gunde-
lach, samningamanni EBE, aö
hann vonaðist til að samningar
næðust við íslendinga innan
skamms og brezkir togarar gætu
þá siglt að nýju inn i Islenzka
landhelgi!
Og brezkir togarar hafa áður
siglt út úr islenzkri fiskveiðilög-
sögu, og það eru engar aldir sið-
an. Þeir gerðu það t.a.m. meðan
sendimenn islenzku rikis-
stjórnarinnar sömdu siðast um
áframhaldandi veiðiréttindi
Breta innan islenzkrar landhelgi,
eftir að þá var ljóst að Bretar
myndu tilkynna einhliða útfærslu
i 200 milur ef Efnahagsbandalag
Evrópu féllist ekki á þeirra
sjónarmið.
Haltir munu leiöa blinda
Það er öllum ljóst, nema ef til
vill islenzku ráöherrum, að erindi
Gundelachs hingað til lands var
að reyna að koma brezkum togur-
um inn i islenzka landhelgi aö
nýju. Brezka stjórnin hefur hótað
einhliða útfærslu, sem myndi
koma hagsmunum EBE afar illa.
Til að friða Breta er brugðiö á það
ráð að senda erindreka hingað til
að reyna að fá okkur til að láta
undan Bretum enn um sinn. Að
fengnum samningum við Islend-
inga munu Bretar falla frá út-
færsluhugmyndum um jafnlengd.
Þannig á að láta íslendinga borga
brúsann meðaflaverðmætum upp
á þúsundir milljóna króna.
Hingað er svo sendur danskur
diplómat, skólaður i samninga-
lipurð og beitir islenzka ráðmenn
alkunnum samningabrellum,
sem samanstanda af skjalli, skir-
skotun til samstöðu með þjóðum
Vestur-Evrópu og loks hárfinni
kúgun, sem grundvallast á þvi að
fiskveiðilögsaga Grænlands fellur
undir samræmda stefnu EBE.
Og islenzka rikisstjórnin mun
staulast til samninga, og þar
V
Þingmönnum Reykja-
víkur- og Reykjanesskjör-
dæmis hefur verið sent
bréf vegna uppsagna 167
starfsstúlkna í mólkurbúð-
um.
I bréfinu segir, að stúlkurnar
telji sig hafa boriö mjög skertan
hlut frá borði við meðferð hins
svokallaöa mjólkurbúðamáls.
Lögin um lokun mjólkurbúðanna
hafi þær afleiðingar i för með sér,
að flestar þessara kvenna standí
uppi atvinnulausar, og eigi enda
erfitt meö að fá vinnu við hæfi.
Þannig verði heil starfsstétt lögð
niður án tillits til þeirra erfiðleika
sem það hafi I för með að skipta
um starf eða missa vinnu og
standa uppi atvinnulaus.
Enn fremur segir, að i sumum
hverfum séu kaupmenn ekki
reiðubúnir og hafi alls ekki getu
til að taka viö sölu mjólkurvara,
vegna ihikils stófnkostn. Það
nan þegar sýnt sig, aö þjónusta
viö neytendur komi til með að
versna. Oft skorti ýmsar
mjólkurvörur og fyrirhöfnin viö
að ná i mjólkurvörur aukist i
mörgum hverfum, svo sem i
Hafnarfirði.
Loks segir, að starfsstúlkur
telji, aö hæstvirtir þingmenn hafi
hvorki tekiö tillit til hagsmuna
stúlknanna eöa neytenda með
lagasetningu þessari. Með tilliti
til þess fari þær fram á, aö a.m.k.
25 mjólkurbúðir verði, reknar
áfram i þeim hverfum sem þörfin
er brýnust, og þá I 5 ár til viðbóf!
ar, og muni það jafnframt leysa
vanda a.m.k. elztu kvennanna.
1 ljósi þessa sé fariö fram á, að
þingmenn hlutist til um að bráða-
birgðaákvæöi við áðurnefnd lög
verði felld niður. —JSS
munu haltir leiða blinda.
—BS.
Hitakerfin könnuð og
öryggisreglur samdar
I tilefni af sprengingum i vatnshitageymum, hefur Iðnaðaráðuneytið
i gær falið Rafmagnseftirliti rikisins i samvinnu við öryggiseftiriit
rikisins:
1. Að kanna orsakir þessara sprenginga.
2. Að rannska þau kerfi, sem i notkun kunna að vera.
3. Aö semja öryggisreglur og gera tillögur aö eftirliti, sem tryggi eins
vel og verða má, að slikir atburðir geti ekki átt sér stað.