Alþýðublaðið - 10.08.1978, Síða 4
alþýöu-
Útgefandi Alþýðuf lokkurinn
Ritstjórn og auglýsingadei|d Alþýðublaðsins er að Síðumúla 11, sími 81866.
Fimmtudagur 10. ágúst 1978
50 milljónir til fallinna þingmanna?
ÞINGFLOKKUR ALÞYÐUFLOKKS-
INS NEITAÐI AÐ TAKA ÞÁTT í
SAMTRYGGINGUNNI, EN HVER ER
AFSTAÐA ALÞÝÐUBAN DALAGSINS?
Nokkuð hefur verið um
það rætt í fjölmiðlum að
undanförnu, hvort rétt
væri að greiða þeim þing-
mönnum, sem féllu út af
þingi í siðustu kosningum,
svokölluð biðlaun í 3-6
mánuði frá 1. júlí að telja,
en samkvæmt núgildandi
lögum falla launagreiðslur
til þeirra niður frá þeim
tíma. Þetta mál hefur
nokkuð verið rætt á
alþingi, en hefur aldrei
verið nándar nærri svo
umfangsmikið sem nú, þar
sem miklu meiri upp-
stokkun varð á þingliðinu í
siðustu kosningum en
dæmi eru til í samanlagðri
sögu islenzka ríkisins.
Þannig misstu t.d. 17 þing-
menn, sem sæti áttu á
siðasta þingi, þingsæti sin.
Strax eftir kosningar, eða i end-
aðan júni, kom Halldór E.
Sigurðsson að máli við Benedikt
Gröndal og bað hann að kanna af-
stöðu þingflokks Alþýðuflokksins
til hugmynda um biðlaun.
Þingmenn Alþýöuflokksins
voru sammála um það, að visa
málinu frá á þeim grundvelli, að
lög heimiluðu ekki útgjöld vegna
þess arna, en talið er, að þessi út-
gjaldaliður mundi nema um 43-50
milljónum, eftir þvi, að hve miklu
leyti hlunnindi þingmanna yrðu
tekin til greina. Þingflokkurinn
vildiekki taka þátt i þeirri „sam-
tryggingu”, sem i þvi felst, að
föllnum þingmönnum yrðu greidd
laun strax, og án heimildar i
lögum, i trausti þess að sú heim-
ild fengist er þing kemur saman i
haust. Hins vegar lýsti þing-
flokkurinn sig reiðubúinn til að
ræða þessi mál i samhengi viö
launa- og kjaramál þingmanna i
heild, en það yrði að gerast eftir
þingræðislegum leiðum eftir að
alþingi er komið saman.
Halldór E.: Málið þarf
þinglega meðferð
Blaðamaður Alþýðublaðsins
hafði i gær samband við Halldór
E. Sigurðsson og spurði hann um
afstöðu hans til þessa máls. Hann
sagði:
,,Ég álit það óeðlilegt, að þing-
menn hafi ekki einhvers konar
biðlaun eins og aðrir þegnar þjóð-
félagsins, og að þeir verði þá
tekjulausir á einum degi. Þá
skiptir ekki máli, þó þeir hafi
ákveðið sjálfir að hætta, að
maður tali nú ekki um ef þeir hafa
ekki sjálfir hugsað sér þaö. Þetta
mál er orðið brýnna nú en áöur,
þar sem svo margir hafa nú þing-
mennskuna að aöalstarfi og
gegna ekki öðrum störfum.”
— Nú vekur þaö athygli, að
þetta mál skuli koma fram
einmitt eftir kosningar, þar sem
svo margir þingmenn Fram-
sóknarflokksins féllu.
„Þetta mál er ekkert frekar
bundiö við þingmenn Fram-
sóknarflokksins en þingmenn
annarra flokka. Ég vil benda á
það, að þetta mál var til umræðu i
þingfararkaupsnefnd nú i vor,
löngu fyrir kosningar. Það er
alvcg rétt hjá Benedikt Gröndal,
sem haft er eftir honum i Þjóð-
viljanum i gær, að lögunum þarf
aö breyta til að þetta mál komist
i höfn.Um þetta var rætt í flokki
Framsóknarflokksins i vor og
ákveðið að gangast fyrir breyt-
ingu i þessa átt er þing kemur
saman i haust”.
— En hvers vegna voru ekki
samykkt lög um þetta efni á
siðasta þingi, úr þvi þetta var
rætt i þingfararkaupsnefnd?
„Málið kom það seint fram, og
við vorum með það mörg mál i
siöustu lotunni, að það þótti ekki
rétt að fara aö bæta þar við
nýjum málum. Annars vil ég nú
ekki fullyrða of mikið, þar sem ég
var ekki sjálfur i þingfararkaups-
nefnd.
— Ég vil hins vegar taka það
fram, að ég er og hef verið fylgj-
andi þvi, að alþingi hætti að
ákveða þingmönnum laun, og
kjaradómi verði veitt þar úrslita-
vald. Ég greiddi atkvæði með
frumvarpi Gylfa Þ. Gislasonar
o.fl. þessa efnis á sinum tima, og
talaði með þvi, og 1970, þegar ég
var i þingfararkaupsnefnd fyrir
Framsóknarflokkinn vorum við
Björn Jónsson þeir einu, sem
fylgdum þessari tillögu”.
Formaður þingflokks
Alþýðubandalagsins
styður samtrygginguna
Ummæli Ragnars Arnalds, for-
manns þingflokks Alþýöubanda-
lagsins, i viötali við Þjóðviljann i
gær, sýna ótvirætt, að hann er til-
búinn til að fallast á, að föllnum
þingmönnum verði greidd bið-
laun með þegjandi samkomulagi
þingflokkanna, og án þess aö
máliö fái þinglega meðferð fyrr
en eftir á. Þau sýna hve sjónar-
mið samtryggingar stjórnmála-
flokkanna eru runnin honum i
merg og bein.
ftokks Alþýðubandalagsiifs sagði:
Þaðgildir súi regla varðandi opin-
berastarfsmenn að þeir eiga rétt
á 3ja mánaða biðlaunum ef þeir
hverfa úr opinberu starfi. Mér
fifinst að sama regla ætti að'gilda
um alþingismenn. Hvernig þessu
yerður hagað i framkvæmd skipt-
ir ef til viD minna máli. Ég geri
ráð fyrir að ef þessu verður brey tt
með lögum i haust þá verði það
látið gUda um þá sem ekki náðu
endurkjöri að þessu sinni. Þaðer
ekkert bvi til fyrirstöðu að lögin
komi tif framkvæmda frá og méB
1. júli s.l. pó þau verði ekkl sam-
þykkt-fyrr en i baust. Ef algerT
M
eitt til bráðabirgða strav
£
ns vegar ékki er samkomiilag
fyrir hendi þá veröur afgreiðslan
að. biða til haustsins.
Varðandi afstöðu þingflokks
Alþýðubandalagsins sagði Ragn-
ar aö lauslega heföi veriö á þetta
minnst og menn þar taliö aðþetta
væri ekki óeölileg regla.
Þórarinn Þórarinsson, form,
þingflokks Framsóknarflokksins
sagði aö hann hefði ekki setið
- þannfund þegar málið var t'il um-
Framhald á:18. slöu
„Mannvitsbrekkur" Alþýðubandalagsins
Svavar Gestsson skrifar
um það mikinn langhund i
Þjóðviljann á þriðjudag-
inn í síðustu viku, af
hverju mistókst að
mynda vinstri stjórn. Er
hans sögn öll hin merki-
legasta, þó hér verði að-
eins fáeinar af hans djúp-
úðgustu uppgötvunum
gerðar að umtalsefni.
Okkur hinum til örlítils
hægðarauka, sem ekki
erum komnir svo langt á
þróunarbrautinni, fylgja
þær hér með i úrklippu.
„Nýkratar" afhjúpaðir
Fyrri kenning Svavars er i
sem stytztu máli sú, að hið nýja
þingliö Alþýðuflokksins sé upp
til hópa gizka fákænt og illa inn-
rætt og eigi sér þá ósk heitasta,
aö verða auðvaldsöflum þessa
lands að sem mestu liöi við að
aröræna launafólk.
Svavar heldur þvi fram, i til-
vitnaöri grein, að stjórnmálaaf-
staöa þessara ungmenna sé um
margt lik Glistrup hinum
danska, en ekki erum við óinn-
vigðir dómbærir á dulspeki þá.
Hitt virðist alveg laukrétt at-
hugaö hjá Svavari, að þetta fólk
á sér foreldra, sem sumir hverj-
ir eru m.a.s. i Alþýðuflokknum.
Skv. kenningu Svavars var þaö
ætterni ungmennanna, en ekki
stjórnmálaskoðanir, sem réð
úrslitum um það, hvar þaö skip-
aði sér i flokk.
Nú kynnu einhverjir að
spyrja: „Hvernig var það,
Svavar, það er eins og mig rámi
i það, að frambjóðendur
Alþyðuflokksins hafi verið vald-
ir i opnum prófkjörum? ” Og það
stendur ekki á svari hjá Svav-
ari: Með þvi að gefa fleirum en
flokksbundnum Alþýðuflokks-
mönnum kost á að taka þátt i
prófkjörunum fengu kratar
ihaldinu i hendur úrslitavald um
skipan framboðslista, eða svo
notuðséu hans eigin orð: „Sjálf-
stæðisflokksmenn réðu i raun-
inni framboöum Alþýðuflokks-
ins i flestum kjördæmum”.
Liklegast skiptir það ekki
máli i þessu sambandi, að i
prófkjörum Alþýðuflokksins
tóku þátt um 14 þús. manns, en
flokkurinn fékk um 27 þús. at-
kvæði i kosningunum, eða um
tvöfalt fleiri. tJr þvi þarna virð-
ist ekki koma fram umtalsvert
magn „umframatkvæða”, sem
gæti verið eðlilegt eftir atvikum
að gera ráð fyrir að kæmu frá
stærsta flokknum, Sjálfstæðis-
flokknum, hljóta þeir Alþýðu-
bandalagsmenn að hafa sýnt
ótrúlegan dugnað og útsjónar-
semi i þvi að kynna sér stjórn-
málaskoðanir þeirra þúsunda
borgara, sem þátt tóku i próf-
kjörum Alþýðuflokksins. Eða er
þetta kannski aðeins enn eitt
dæmið um þær ótrúlegu reikn-
ingskúnstir, sem tölspekingar
Alþýðubandalagsins hafa á
valdi sinu og þeir beittu svo
eftirminnilega i timamótatillög-
um sinum i efnahagsmálum nú
á dögunum? Er það kannski
þetta, sem þeir eiga við með
dialektik?
Hinn visindalegi sósia-
lismi
Hin snilldarlega greining
þeirra Alþýðubandalagsmanna
á illu innræti „nýkrata” byggist
að sjálfsögðu á bjargföstum
grundvelli hins visindalega só-
sialisma, og e.t.v. eru þessi
óhræsi aumkunarverðust fyrir
það, að þeir eru, eins og
Svavar segir, „skilningslausir á
lögmál stéttabaráttunnar, þar
sem anars vegar takast á hags-
munir auðmagnseigenda en
hins vegar þeirra sem lifa af þvi
einu að selja vinnuafl sitt.” Þeir
Alþýðubandalagsmenn standa á
herðum þeirra andans stór-
menna, Marx og Engels, og vér
villuráfandi sauöir getum vart
varizt þeirri hugsun á stundum,
aö stærð þessara 19. aldar
mannkynslausnara sé slík, að
þeir lyfti áhangendum sinum
meðal þessarar þjóðar langt
upp i viðerni himinblámans, úr
augsýn vor moldvörpuanda.
Þar sem við kratar kennum
okkar sósialisma við lýðræði og
köllum sósisaldemókrati eða
lýðræðisjafnaðarstefnu, kenna
þeir Alþýðubandalagsmenn
sinn við visindi:
„Frá öndverðu felur sósia-
lisminn i sér visindalega grein-
ingu á gerð auðvaldsþjóðfélags-
ins, þeim lögmálum sem það
lýtur og þeim innri mótsögnum
sem marka alla þróun þess þótt
i breytilegum myndum sé”
(Stefnuskrá Alþýðubandalags-
ins, bls. 25).
ósjálfstæði ,/nýkrata"
gagnvart „sérfræðinga-
veldinu".
Rúsínan i pylsuendanum er sú
staðhæfing Svavars, að hið nýja
þinglið Alþýðuflokksins sé hald-
ið ósjálfstæði gagnvart sér-
fræðingaveldinu. Þetta ósjálf-
stæði nýkrata lýsir sér vitaskuld
i þvi, að þeir trúðu betur þeim
sérfræðingum i efnahagsmál-
um, sem þeir kvöddu sér til
ráðuneytis við tiliögugerð um
lausn hins bráða efnahagsvanda
i vinstristjórnarviðræðunum
þeim treystu þeir betur til að
lita vandann raunsæjum augum
en viðmælendum sinum af hálfu
Alþýöubandalagsins.
Sjálfstæði Alþýðubandalags-
manna fólst hins vegar i þvi að
virða þaðálit „sérfræðinganna”
að vettugi, að um 9-10 milljarða
vantaði til að endar næðu saman
i efnahagstillögum þeirra.
Sjálfstæði þeirra fólst einnig i
þvi að setja efnahagssérfræð-
inga úr eigin röðum hjá, þegar
þeir sömdu efnahagstillögur
sinar fyrir kosningar. Já, „með
vísindum alþjóð eflist til dáða”
— það verða bara aö vera Al-
þýðu(bandalags)sinnuð visindi!
Alfur utangarös
yrir allra flokka mönnum og|
liðurstaöan varö^ sú að Siálf-
stæðisflokksmenn* réðu í raun-
ifust til vegs fjölmiðlungar
ðdegisblaðaitna. Stjórnmála-I
staða beirra liktist um margt
ósialdemókratar. Þannig vart
ramboössveit Aiþýöuflokksins
yrir kosningarnar 1974 undar-
eg blanda af ættarlaukum
ilþýðuflokksins, háborgaraleg-l
im fjölmiðlungum undir gunn-
ána Vilmundar Gylfasonar — ðj
ama tima og afstaða Alþýðu-
okksins f verkalýðshreyfing-|
3. Alþýöuflokksforystan,
jþingflokkurinn, er skipuö ný jum
lönnum sem hafa engan skiln-
6ng á löemálum stéttaþjóðfé-
jlagsinsl Hugmyndafræði bess-
ara manna ræður rikjum, þeii
eru hugsjónalega bandingjar
íhaldsstefnunnar. Þess vegna
jtaka jieir afstöðu með auö
íagningu gegn launafólki' og
refjast 7% kauplækkunar.
4. Hin nýja forysta Alþýðu-
lokksins er- veik. Þibgflokkur-
linn ósjálfstæður gagnvart sér-
^fræðingaveldinu" og haldínii
*aldastri‘6sandú6 á Alþýðu
bandalaginu. Margir hinna nýjii
þingmanna flokksins hafa feng
feö andúð á sósialistum i vöggu
döf.