Alþýðublaðið - 01.02.1979, Blaðsíða 1

Fimmtudagur 1. febrúar 23. tbl. 60. árg.
HEIMflSTJÓRN fl GRÆWLANDI ER
„Stórsögulegur vidburdw”
— segir Benedikt Gröndal utanríkisráðherra
Kosningaloforð efnt
Á árinu 1977 birtist
skýrsla fyrrverandi
borgarstjóra um at-
vinnuástandið í Reykja-
vík. Þar kom fram að
uggvænlega horfði með
þróun atvinnumála í
Reykjavik. Á undan-
förnum árum hefur mik-
ill fjöldi atvinnufyrir-
tækja flúið Reykjavik og
sest að i nágrannasveit-
arfélögum höfuðborgar-
innar. Einkum á þetta
viðumiðnfyrirtæki, sem
ekki fengu lóðir í
Reykjavík þrátt fyrir
itrekaðar óskir þar um.
— Þá hefur útgerð dreg-
ist saman, fiskibátum
ara. Annar þessara togara yrði
annar þeirra Portúgalstogara
sem rikisstjórnin hefur fest kaup
á frá Portúgal, hinn yrði ef af
samningum verður keyptur af
Stálvik h.f.
Það má ugglaust deila um það
hvort rétt sé nú á erfiðleika tim-
um þegar borgarstjórn stendur
frammi fyrir þvi að þurfa að
skera niður framkvæmdir og
þjónustu fyrir milljarði króna, að
stofna tiiskuldbindinga sem erfitt
sé að sjá útúr. Á það má benda i
þessu sambandi að Útgerðarráð
gerir ráðfyrir þvi að einhver einn
Framhald á bls. 3
Vegna frétta um að
Grænlendingar hefðu
hlotið heimastjörn með
þjóðaratkvæðagreiðslu
og að utanríkisráð-
herra hefði falið Pétri
Thoi*steinssyni sendi-
herra að fara i kynnis-
ferð til Grænlands til
athugunar á þvi á
hvern hátt samskipti
Islendinga og Græn-
lendinga verði best
aukin, hafði blaðið tal
af Benedikt Gröndal
utanrikisráðherra og
innti hann álits á þess-
um timamótum Græn-
lendinga.
Engum neitad um orðið
segir Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir formaður Sóknar
hefur fækkað og togur-
um einnig ef litið er yfir
siðustu áratugi.
Alþýöuflokkurinn boöaöi i' kosn-
ingunum i vor aö hann mundi
beita sér fyrir eflingu atvinnulifs-
ins . Þáverandi og núverandi
borgarfulltrúi fokksins Björgvin
Guömundsson hefur mjög beitt
sér fyrir eflingu Bæjarútgeröar-
innar. Eftir kosningar var Björg-
vin kosinn formaöur útgeröar-
ráös. A fundi Otgeröarráös i
fyrradag var samþykkt ályktun
til borgarráös um aö heimila
BOR að kaupa tvo nýja skuttog-
Flokksstjórnarfundur
Alþýðuflokksins
verður haldinn í Iðnó
uppi mánudaginn
5. febrúar kl. 17.00
Fundarefni:
Efnahagsráðstafanirnar
Formaður
Alþýðublaðið hafði
samband við Aðalheiði
Bjarnfreðsdóttur, for-
mann Starfsstúlkna-
félagsins Sóknar,
vegna þeirrar greinar
sem birtist i Alþýðu-
blaðinu í gær undir
fyrirsögninni Launa-
jafnrétti og lýðræðið i
Sókn. Þvi miður láðist
að setja nafn þeirra
sem að greininni stóðu
undir, en að þvi sem i
greininni segir munu
Heiður Baldursdóttir
og fleiri standa að.
Aðalheiður sagði að
það sem fram kæmi i
grein þessari, væru
helber ósannindi.
Reyndar kæmi það sér
ekki á óvart, þvi þær
stúlkur sem að þessu
stæðu væru lengi búnar
að skrifa um sig róg i
V erkalý ðsblaðinu.
„Þær fullyröingarsem þessar
stúlkur setja fram um umrædd-
an fund er helber ósannindi.
Beöið hafi verið um uppástung-
ur i samninganefndina, en engin
uppástunga hefði komiö, sem nú
gerir svomikiö veöur út af þess-
um fundi. Þegar ég svo las upp
nöfn þeirra sem i nefndina voru
kjörnir, byrjuðu háreisti aftur í
sal. Þær sem að þeim stóöu
stöppuðu i gólfið,böröu i boröin
og voru með hróp og köll. Þess-
vegna sagðist ég veröa aö slita
fundi ef þessum óspektum linnti
ekki. Þá heimtaöi þessi hópur
ákveöna stúlku i nefndina, þó
engin uppástunga hefði komiö
þegar um var beðiö, sagöi Aðal-
heiöur.
Aöalheiður sagöist vilja taka
þaö skýrt fram, að aldrei heföi
neinum verið neitað um oröiö.
„Stór hliti sem aö þessum
ólátum stóð á fundinum, voru
stúlkur sem við höföum aldrei
séö áöur á fundum hjá Sókn.
Hinsvegar mátti þekkja þetta
fólk sem félaga i EIK
(Einingarsamtök kommúnista)
sem nokkrar stúlkur í Sókn
höfðu safnað um sig.”
Að lokum sagði Aöalheiður
Bjarnfreösdóttir, aö það væri
lika uppspuni frá rótum, aö
þriðjungur fundarmanna heföi
gengiö af fundi. Um 30-40 manns
voru i þessum hópi, sem fyrir
þessum látum stóðu, og heföi sá
hópur fariö af fundinum. Þetta
var aöeins lítill hluti fundar-
manna, ogþó þetta fólk hafi far-
ið var salurinn fullsetinn á eftir.
—L
„Heimastjórn á Grænlandi er
stórsögulegur viöburöur hjá
grænlensku þjóöinni, og áfangi
sem við fögnum, um leið og viö
minnumst okkar eigin fortiðar.
Þvi fannst mér þetta tilvaliö
tækifæri til þess aö auka sam-
bandið milli Grænlands og
Islands. Viö erum nágrannar
enda þótt náttúran hafi valdið
þvi aö sambandiö hafi oft verið
litiö á milli okkar. Hins vegar
hefur nútima tækni breytt
þessu. Segja má aö tslendingar
séu i rauninni frumherjar iflugi
á Grænlandi og tii Grænlands.
Þaö er grundvöllur m.a. sem
viö getum byggt á.”
— En hvaö nieð samskipti.
Telurðu að við getum átt ein-
hver samskipti eða jafnvel sam-
leið með þeim i einhverjum
málum?
Já, viö getum átt margvisleg
samskipti viö Grænlendinga.
Viö þurfum aö sjálfstööu aö
hafa t.d. samskipti við þá i fisk-
veiðimálum, þvi báöar þjóöirn-
ar byggja afkomu sina að mestu
leyti á veiðum, en skv. lögum er
gert ráö fyrir þvi aö Græn-
lendingar muni taka stjórn fisk-
veiðimála að verulegu leyti i
sinar hendur. Nú svo þurfum við
að kanna hvort einhverjir
möguleikar verði um verslunar-
viöskipti aö ræöa. Annan þátt vil
ég einnig nefna og sem getur
orðiðþýðingarmikill, en þaö eru
feröamál. Hugsanlega gæti orð-
ið um samvinnu að ræða um þaö
að bjóöa Evrópu- og Ameriku-
mönnum upp á ferðir til beggja
landanna i sömu feröinni. Þann-
ig gæti sú samvinna komiö báö-
um aðilum til góöa. Feröa-
mannastraumurinn gæti aukist
og orðið tryggari hvaö varöar
atvinnumöguleika meö gisti-
húsarekstri og fleiru.
— Hvaða vonir gerir þú þér
um árangur viðræðna Péturs og
annarra áhrifamanna f Græn-
fandi?
Ég geri mér vonir um aö
Pétur Thorsteinsson muni eftir
þessa könnunarferð sina gera
ýmsar tillögur um aukið sam-
starf milli grænlendinga og
islendinga, þannig aö við verö-
um við þvi búnir hvernig viö
viljum bregðast við þegar græn-
lendingar raunverulega taka
við heimastjórninni i vor. Ég
vona að þá hefjist nýr kafli i
samskiptum okkar viö græn-
lendinga.
—g
Stjómarskrárbrot hjá þingmönnum?
Sverrir Hermannsson
sagði á þingi i fyrradag,
að það væri skoðun for-
manns rikisskatta-
nefndar að framtal
endurgreiðslu á kostnaði
þingmanna, sem ekki
væri skattskyld, heldur
færðist bæði til tekna og
gjalda á skattaframtali,
væri aðeins skrif-
finnska.
Jóhanna Siguröardóttir hóf um-
ræðu utan dagskrár og sagöi aö i
ljós heföi komiö að á launaupp-
gjöri þvlsem hún fékk frá Alþingi
heföi vantaö upplýsingar um bila-
styrk, seih hún hefði þegiö. Jó-
hanna gat þess aö hún teldi aö
þingmönnum bæri, ekki siður
en öörum landsmönnum, aö
fylgja þeim framtalsreglum
tU skatts er þeir settui lögum.
Það kom fram i máli forseta
sameinaös þings, aö fróöir
menn viaru ekki á einu máli um
framtalsskylduna. í máli margra
þingmannakom fram gagnrýni á
málflutning Jóhönnu (ræöa henn-
ar er birt annars staðar I blaö-
inu).
Þeir eru æöimargir framtelj-
endur, sem siöustu dægrin
hafaþurft að fylla út sér skýrslu
til þess aö fá greiöslur vegna bíla-
kostnaöar viöurkenndar sem frá-
dráttarbærar frá skatti, og vissu-
lega yrði þaö vel þegiö ef úr þvi
fengistskorið hvortþingmenn séu
skyldugir til þess aö útfylla
samkonar eyöublaö og öörum er
gertaöútfylla vegnabilakostnað-
ar, þvi i stjórnarskránni stendur
aö eigi megi taka i lög sérréttindi
i sakttamálúm sem bundin séu
við aöal, nafnbætur og lögtign.
Hafi einhverjir þíngmenn ekki
fært inn bilastyrkinn á skatt-
skýrslu og sé skoðun rikisskatt-
stjóra aö bilastyrkur þingmanna
sé framtalsskyldur, þá veröur
ekki annaö séö en aö þeir sömu
þingmenn hafi rofið þann eiö aö
hlita i' einu og öllu ákvæöum
stjórnarskrárinnar. Annars verð-
ur þaö aö teljast undirstrika þörf
þjóöarinnar fyrir nýja stjórnar-
skrá þegar i ljós kemur aö fróöir
menn skuli ekki geta túlkaö hana
á einn og sama vegthvað þá meö
almúgann. b.
1. FEBRUAR!
Það var i dag sem lands-
menn áttu von á þvi að
til tiðinda drægi á vett-
vangi stjórnmálanna.
Forsætisráðherra hafði
lofað að beita sér fyrir
þvi að eigi siðar en í dag
myndi ríkisstjórnin hafa
komið sér saman um að-
gerðir til nokkurs tima,
er miðuðu að þvi að ná
verðbólgunni niður.
Ekki er að efa aö rikisstjórnin er
nú að ganga frá áliti ráðherra-
nefndarinnar, að öðrum kosti get-
ur hún ekki staöið viö áður gefin
loforð, þess efois aö þann 1.
febrúar yröi búiö að vinna aö
stefnumótun til tveggja ára í
efnahagsmálum. Skiljanlegt er
að rikisstjórnin þurfi aö yfirfara
álit ráðherranefndarinnar og
taka ýmsar ákvarðanir vegna
mála, er tengjast stefnumótun-
inni og ekki er óeölilegt þótt
stjórnin gefi sér nokkurn tima til
þess aö „snyrta pakkann til”.
Það getur þvi enn fariö svo aö
nokkur dráttur veröi á þvi aö
innihald pakkans birtist þjóðinni.
Þó ber að leggja á þaö þunga
áherslu aö ekki má dragast úr
hömlu aö kynna stefnuna þar eö
timinn er skammur til 1. mars.
Forsenda þess, aö frumvarpö
kæmi fram sem fyrst, byggist á
þeirri staðreynd að þvi nær sem
dregur að 1. mars, þeim mun
minni likur eru á þvi að verka-
lýðshreyfingin fái mótaö eigin
stefnu i samræmi við tillögur rik-
isvaldsins. Þvi þarf ekki að leyna
aö innan stjórnarflokkanna hefur
sá skilningur rikt aö komi rikis-
valdiö með stefnu er sýni aö
stjórnin meinar þaö að hún ætli aö
vinna á efnahagsvandanum, þá
sé allur almenningur tilbúinnað
veita aöstoötilþessað sem bestur
árangur náist. Almenningur er
fyrir löngu oröinn þreyttur á
loðnu orðalagi og yfirborös-
mennsku. Þvi er nauðsynlegt aö
ætlan rikisstjórnarinnar sé ein-
föld en auöskilin og þar veröi
greinilega kveöiö á um efnahags-
legar stærðir þannig að ekki veröi
hjá þvi komist aö almenningur
geti sjálíur fylgst með þvi hve vel
stjórnvöldstandi viö sin fyrirheit.
Framhald á bls. 3