Alþýðublaðið - 09.02.1979, Blaðsíða 2

2
alþýóu-
blaðið
Otgefandi: Alþýöuflokkurinn \
Ritstjóri og ábyrgöarraaöur: Arni Gunnarsson. \
Aösetur ritstjórnár. er i Siðumúla 11, simi 81866.
Prentun: Blaöaprent h.f.
Askriftaverö 2200 krónur á mánuöi oe 110 krónur I iausasölu.
Landanir islenskra togara erlendis
Að undanförnu hafa fjölmargir islenzkir togarar
landað erlendis. Stundum hefur mjög hátt verð
fengist fyrir aflann, tvöfalt og upp i fjórfalt það sem
hér á landi fæst. Það er þvi ekki óeðlilegt, að út-
gerðarmenn og sjómenn hafi áhuga á þessum sigl-
ingum. En á þessu sviði verður að gæta hófs.
1 sumum frystihúsum á landinu má engu muna að
nóg hráefni sé fyrir hendi. Dæmi eru þess, að veru-
lega hefur dregið úr atvinnu i húsunum vegna sigl-
inga skipa. Það má ekki gerast að atvinnuöryggi
hér á landi sé stefnt i voða vegna sölu á erlendum
markaði.
Atvinnuástand hér á landi er nú þess eðlis, að
brugðið getur til beggja vona. Ekki þarf mikið útaf
að bera svo samdráttar fari að.gæta, og má i þvi
sambandi benda á byggingariðnaðinn i Reykjavik.
Ekki er óliklegt, að fiskiðnaðurinn þurfi á næstunni
að taka við einhverju vinnuafli úr öðrum greinum
vegna minnkandi atvinnu.
Einnig hljóta stjórnvöld að stefna að þvi, að hið
dýrmæta hráefni, sem skipin afla, verði fullnýtt hér
á landi og þannig gert að verðmætari vöru, sem
jafnframt eykur atvinnu. Af þessum ástæðum ber
að vara við siglingum skipa til útlanda.
I þessu sambandi er vert að benda á atvinnu-
ástandið á Þórshöfn á Langanesi. Þegar Þórs-
hafnarbúar gátu ekki lengur notað togara sinn,
Font, var fyrirsjáanlegt að samdráttur yrði hjá
frystihúsinu, er leitt gæti til verulegs atvinnuleysis.
Þá var samið við útgerð togarans Dagnýjar, sem
fékk þorskveiðileyfi með þeirri kvöð, að skipið land-
aði afla sinum á Þórshöfn.
Á þessu hefur orðið mikill misbrestur. Frá þvi að
samningurinn var gerður, hefur Dagný landað
tvisvar sinnum á Þórshöfn en fjórum sinnum á
öðrum stöðum. í samningnum er gert ráð fyrir þvi,
að ef Dagný geti ekki landað á Þórshöfn, eigi annað
skip útgerðarfélagsins, Sigurey, að landa þar. Það
skip hefur aldrei komið til Þórshafnar.
1 Hraðfrystistöðinni á Þórshöfn er nú litil atvinna,
enda afli bátanna verið fremur litill og gæftir
stirðar. En á sama tima og ástandið er svo erfitt,
siglir Dagný með afla sinn. Þetta er óþolandi og ber
yfirvöldum að svipta útgerð Dagnýjar þorskveiði-
leyfi, ef hún ekki stendur við gerða samninga.
Fræðsla fyrir launþega í útvarpi
Óvenjumiklar umræður hafa orðið um Rikisút-
varpið siðustu vikur. Ýmsar kröfur hafa verið
gerðar um breytingar á dagskrá hljóðvarps, og
margar réttmætar. Núverandi útvarpsráð hefur
mikinn hug á þvi, að gera ýmsar breytingar, sem
væntanlega sjá dagsins ljós á næstunni.
Einn er sá þáttur i rekstri útvarpsins, sem ekki
hefur verið nægilega sinnt. Þetta er upplýsinga- og
fræðslustarfsemi fyrir launþega. í útvarpi hefur
verið litið um sérstaka þætti um launþegamál. Á þvi
þarf að verða breyting. Nauðsynlegt er að kynna
rækilega störf fjölmargra hópa i þjóðfélaginu, gera
launþegum grein fyrir réttindum sinum og skyldum
og fjalla um afkomu einstakra þjóðfélagshópa.
Samtök launþega hafa ekki sýnt þessum þætti i
upplýsinga- og fræðslustarfi nægilega mikinn
áhuga, en vonandi verður breyting þar á. Hér er á
ferðinni eitt mikilvægasta mál launþegahreyfing-
anna og kannski ekki siður vinnuveitenda. Þekking
launþega á eigin málum getur komið i veg fyrir
margvislega erfiðleika. trtvarpinu ber skylda til að
gegna þessu fræðsluhlutverki.
Föstudagur 9. febrúar 1979.,
Grín eða alvara?
Blaðamaður Alþýðu-
blaðsins komst yfir eintak
af aII sérstöku frumvarpi í
gær. Ekki er alveg Ijóst
hvort hér sé alvara eða
grin á ferð. Hins vegar
þótti full ástæða til þess að
láta lesendur blaðsins
dæma um það hvort heldur
væri.
Frumvarp
til laga um neyshiskyldu almenn-
ings á iandbúnaöarafurðum og
um afnám verðbólgu.
Flm.: Lúðvík Jósefsson, ólafur
R. Grímsson.
1. gr.
Sérhver þjóðfélagsþegn skal
éta helmingi meira af land-
búnaðarvörum hér eftir en hingað
til.
2. gr.
Svo markmiðum 1. gr. verði
náð skal leggja á alla neitendur
landbúnaðarafurða skatt, sem
svarar þeirri upphæö, sem neit-
andiog fjölskylda hans hefur var-
ið til kaupa á landbúnaðarvörum
fyrir gildistöku laga þessara.
Skatturinn skal renna i rlkissjóð.
3. gr.
Skatttekjum skv. 2. gr. skal
rlkisstjórnin verja til þess að
greiða niður verð á landbunaðar-
afurðum innanlands þannig að
sérhver landsmaöur geti eftir
gildistöku laganna étið helmingi
meira af landbúnaðarafurðum en
hann áður gerði, en fyrir sama
verð.
4. gr.
Vegna augljósra kjarabóta,
sem af ákvæðum 2. og 3. gr. leiðir,
skal kaupgreiðsluvisitala lækkuð
sem þvl nemur og þurfa þykir
eftir ástæðum.
5. gr.
Frá og með gildistöku laga
þessara telst vandi landbúnaðar á
Islandi leystur og verðbólga af-
numin að viðlagöri aðför að lög-
um. Sérstök þriggja manna nefnd
skipuð af viðskiptaráðherra án
umsagnar skal sjá um, að svo
verði.
5. gr.
Lög þessi öðlast gildi I fyrra.
Skýringar við einstakar
gr. frumvarpsins.
Við 1. gr.
Hvað annað?
Við 2. gr.
Sbr. ákvæði 3. gr.
Við 3. gr.
Sbr. ákvæði 2. gr.
Við 4. gr.
Af þvi bara.
Viö 5. gr.
„Pólitik — það er að vilja!”
Við 6. gr.
Smbr. almennar reglur um
afturvirkni skatta — þjóðlegt sér-
einkenni, sem ber að varðveita.
Eiga þeir heiðurinn af frumvarpinu
Greinargerð
Svo sem kunnugt er hafa and-
stæðingar Alþýðubandalagsins,
einkum kratabullurnar, haldið
þvifram, aö f landbúnaði væri við
offramleiðsluvandamál að etja.
Alþýðubandalagið hefur harðlega
neitaðþví. Við Alþýðubandalags-
menn erum á öndverðri skoðun.
Við Alþýðubandalagsmenn höf-
um leitt óyggjandi rök að því, að
svonefndur „vandi landbúnaðar-
ins” er alls ekki til og slst af öllu
er hann offramleiðsluvandi þótt
hann væri til, sem hann er ekki.
Það smáræði, sem að er, ef eitt-
hvað væri að I landbúnaðarmál-
um, sem ekki er, er aö áliti okkar
Alþýðubandalagsmanna, að
landsmenn éta ekki nógu mikiö af .
landbúnaðarvörum — þ.e.a.s. af
smjöri, ostum, mysu, mjólk,
skyri, rjóma, súrmjólk, kéti,
hangikéti, saltkéti, lifrarkæfu
(ekkiúr þorsklifur) o.s.frv. Þetta
er eini vandinn, ef um vanda væri
að ræða. Og okkur Alþýöubanda-
lagsmönnum þykir næsta aug-
ljóst, að hann verði ekki leystur
nema með því að láta landsmenn
éta meira af landbúnaðarvörum
— þ.e.a.s. af smjöri, ostum,
mysu, mjólk, skyri, rjóma, súr-
mjólk, kéti, hangikéti, saltkéti,
lifrakæfu (ekki úr þorsklifur),
o.s.frv. ásamt með hakki (ekki úr
fiski). Það ber að gera — þ.e.a.s.
að láta landsmenn éta meira — og
þess vegna er þetta frumvarp
flutt. Og hvernig á að láta lands-
menn éta meira?
1. Með þvi A) að hækka kaup-
gjald i landinu, eða B) lækka verð
á landbúnaðarvörum, eða A) +
B).
2. Með þvi að mæla svo fyrir
3. Með 1+2.
Þá höfum við Alþýðubanda-
lagsmenn einnig bent á, að verö-
bólga I landinu stafi ekki af vixl-
hækkunum verðlags og kaup-
gjalds heldur af eftirtöldum or-
sökum.
1. Of háu vöruverði.
2. Sifelldu verðbólgukjaftæði i
blöðum.
Viö Alþýðubandalagsmenn telj-
um að endilega þurfi að stoppa
verðbólguna. Af framansögðu
teljum við Alþýöubandalagsmenn
augljóst, að það verði ekki gert
nema:
A) Með þvi að banna 1.
B) Með þvi að banna 2
C) Með A) + B).
1 frumvarpi þessu, sem hér er
flutt, er stigið stórt skref i áttina
að 1, 2 og 3 (þ.e.a.s. meira bú-
vöruáti) og A, B og C (þ.e.a.s.
stöðvun verðbólgu) og gert á
þann hátt að samræmt er í einni
lagasetaingu hvort fyrir sig og
hvort tveggja. Sem næsta skref
mætti t.d. hugsa sér að dreifa
landbúnaðarvörum án endur-
gjalds, þ.e.a.s. ókeypis, að þvi til-
skyldu aðþær væru étnar á staðn-
um undir opinberueftirliti til þess
að fbrðast brask og braskgróða.
Sem þriðja og siðasta áfanga
mætti husa sér át landbúnaðaraf-
urða á félagslegum grundvelli
meðmeðgjöf úr rikissjóði og yrði
þá veröbólga orðin að verðhjöðn-
un og offramleiðsluskortur i land-
búnaði,þ.e.a.s. vöntun á meirutil
að éta. Færi það að sjálfsögðu
eftir ákvörðun meðgjafar hverjj
sinni.
Við Alþýðubandalagsmenn
væntum þess, að frv. þetta fái
greiða leið i gegn um þingið þvi
augljóst er, að lausn sú, sem það
gerir ráð fyrir, er einföld og
handhæg. Engin vandkvæfii eru
viðframgang málsins fólgin utan
það að tryggja veröur með sér-
stökum ráðstöfunum nauðsynlegt
fjármagn i þessu skyni en eins og
kunnugt er, þá vantar ekki
peninga á Islandi og ef svo væri,
sem ekki er, þá má alltaf búa til
fleiri. A hittber að leggja áherslu,
að aðgerðirnar verði vel skipu-
lagðar og framkvæmdin byggð á
traustum grunni eins ogfrv. gerir
raunar ráð fyrir.
Af tæknilegum ástæðum rit-
aðist orðið neytandi i 2 gr. frum-
varpsins með i i stað y, þó er
Alþýðublaðið ekki alveg öruggt
hvort heldur eigi aö vera þó lik-
legast eigi þar að standa neytandi
i stað neitandi.
B
Samheldni og sam-
ábyrgð er eitt af grund-
vallaratriðum alþýðu-
hreyf ingarinnar. Frá
sögulegu sjónarmiði á
þetta upptök sín í bræðra-
lagshugsjóninni og er
byggt upp á sömu for-
sendum og hún. Verka-
lýðshreyf inginhefur fært
út þessi hugtök,
ábyrgðar- og sam-
einingarhugtakið, frá því
að vera gagnkvæm skuld-
binding, til þess að verða
aðöflugu pólitísku vopni í
baráttunni fyrir sam-
eiginlegum hagsmuna-
málum.
Samheldni og sam-
ábyrgð lýsir sér einkum í
tvennu, það er í viljanum
til að halda vörð um sam-
eiginlega hagsmuni,
samtímis því sem hún
hvetur til virkra stjórn-
málalegra aðgerða í þágu
heildarinnar.
Samheldið og sam-
ábyrgt þjóðfélag er sam-
félag þar sem enginn
hagnast á öðrum, en allir
vinna að sameiginlegum
hagsmunum heild-
arinnar.
Barnið í bióðfélagi jafnaðarstefnunnar
•AG