Alþýðublaðið - 13.06.1979, Page 3
Miðvikudagur 13. júní 1979
.
alþýðu
blaðið
Framkvæmdastjóri: Jóhannes
Gu&mundsson
Abyrg&armaftur: Bjarni P.
Magnússon
Ritstjórnarfulltrúi: Gu&ni Bjðrn
Kjærbo
Auglýsingar: Ingibjörg Sigur&ar-
dóttir
Dreifingarstjóri: 'Sigur&ur
Steinarsson
Gjaldkeri: Halldóra Jónsdóttir
Ritstjórn og auglýsingar eru aö
• Sí&umúla 11, Reykjavik. Simi
«1866. -
Er rétt að setja lög á tarmenn
og banna verkfall þeirra — þá
væntanlega þannig að lögbinda i
leiðinni einhverja sáttatillögu,
sem runnin er undan rótum ríkis-
valdsins? Þessari grundvallar-
spurningu, sem snertir ekki
aðeins farmenn heldur alla laun-
þega, allt fólkið í landinu, er vert
að velta rækilega fyrir sér.
Skömmu f yrir þinglausnir voru
uppi háværar raddir um það, að
skipa launamálum í landinu með
lögum, setja vísitöluþak við
400.000 kr. á mánuði, banna eitt,
leyfa annað og fara þá hefð-
bundnu leið, sem leitt hefur til
ófarnaðar á undanförnum árum
og raunar áratugum. Er þar
skemmst að minnast þeirra
febrúarlaga, sem ríkisstjórn
Geirs Hallgrímssonar setti í
febrúar, 1978. Þingflokkur
Alþýðuflokksins kom saman til
fundar og eftir mikinn undir-
búning og miklar umræður var
ákveðin stefna, sem í sjálfu sér
er bæði skýr og einföld. Stefnan
var einfaldlega sú, að hafa ekki
afskipti með lögum af þeim
kjaradeilum, sem kynnu að vera
í uppsiglingu. Þessi stefna var
síðan rædd mjög itarlega í marg-
víslegum stofnunum Alþýðu-
flokksins. Fjölmennur almennur
fundur í Alþýðuflokksfélagi
Reykjavíkur, stærsta Alþýðu-
flokksfélagi á landinu, sam-
þykkti einróma stuðning við
þessa stefnumörkun þingflokks
Alþýðuflokksins, en hitt ber að
fylgja að til staðar var og er
minnihluti, sem heldur vill fara
hina hefðbundnu leið: Að ríkis-
valdið grípi inn í kjaradeilurnar
með lögum.
Valkostirnir eru þessir: Ef
ríkisvaldið gripi inn í farmanna-
deiluna með lögum, þá þýðir það
væntanlega að einhvers konar
sáttatillaga verður lögfest. Það
þýðir að ábyrgðin hefur verið
færð frá deiluaðilum, far-
mönnum og skipaeigendum, og
yfir á ríkisvaldið. Það þýðir
aftur að ríkisvaldið borgar dýra
bakreikninga, til dæmis með
hækkun farmgjalda, til þess að
mæta samningunum. Það þýðir
aðvöruverðá innfluttum vörum,
smáum og stórum, myndi hækka
til samsvörunar. Þessar hækk-
anir myndu síðan flæða út í
launakerfið, valda mjög aukinni
verðbólgu. Og hverjir borga þá
brúsann? Hin hefðbundnu
fórnarlömb verðbólgu þyrftu
innan tíðar að borga reikninginn
fyrir gervikauphækkun far-
manna, ellilífeyrisþegar, þeir
sem enn teljast sparif járeig-
endur, allt það fólk sem árum
saman hefur verið níðst á í verð-
bólguóþrifunum. Og þykir fólki
þetta vera rétt lausn eða mór-
ölsk? Það væri skrýtinn þanka-
gangur.
Sighvatur Björgvinsson orðar
það svo í blaðagrein í gær að það
geti verið erf itt að fá fólk til þess
að horf ast í augu við staðreyndir
og sjálft sig. Slíkt væri gert með
því að ríkisvaidið setti lög, tæki
þar með ábyrgðina sjálft, með
dýrum bakreikningum. Þetta er
annar valkosturinn. Hinn val-
kosturinn er sá að þjóðin taki öll á
sig þau óþægindi sem af verkfalli
farmanna hljóta að leiða. Verk-
föll eru enginn barnaleikur og
hafa aldrei verið. Verkföll eru
kúgunarvopn til þess að þeir, sem
telja sig ekki bera nóg úr býtum
fyrir vinnu sina, geti þröngvað
vinnuveitendum til þess að
greiða hærri laun.
Verkföll valda vissulega óþæg-
indum. Slík óþægindi verður
þjóðin að taka á sig. Þetta er að
vísu róttæk lausn þegar þess er
gætt að langtímum saman hefur
þjóðin verið vanin við það að
ríkisvaldið grípi inn í deilur — og
þjóðin borgi síðan brúsann. En
það er þörf róttækni — það er
þess þörf að þjóðin fari að horf-
ast í augu við sjálfa sig eins og
Sighvatur Björgvinsson hefur
komizt að orði.
Alþýðublaðið biður lesendur
sína að velta þessum valkostum
rækilega fyrir sér. Allir eru
sammála um að þessi rök eiga
ekki við, ef almannaheill er í
hættu stefnt. En það má samt
ekki fara á taugum. Almanna-
heill ber að skilgreina mjög
\
þröngt. Það er réttur taúnþega og
viðsemjenda þeirra áð beita
verkfallsvopni, jafnveí á ósvíf-
inn hátt. Sá réttur stendur þang-
að til fulltrúasamkoma þjóðar-
innar telur ástæðu til þess að
breyta vinnulöggjöf inni. Og
þennan rétt á ekki að taka af
fólki fyrr en í lengstu lög.
Auðvitað var óskynsamlegt,
svo ekki sé meira sagt, af far-
mönnum að lýsa þvi yfir að þeir
myndu ekki hlýða lögum. En það
var heldur ekki skynsamlegt af
ráðherrum í ríkisstjórn að hamra
á þvi að þeir vildu setja lög. Slík
lög tala menn ekki um. Slík lög
setja menn, ef ítrasta nauðsyn
krefur. Og slíkum lögum ber að
hlýða.
—VG
Frjálsa samninga eða aukna
byrði á skattborgarana?
.Efla skal fræðslu um
brunavarnir
Yfirmenn neyðarvarna á ferð
Laugardaginn 9. júnís.l var
haldinn a&alfundur félags
tæknimanna i brunamálum aö
Hótel Es.iu.
Mættir voru aöildarfélagar
vi&svegar aö af landinu.
1 skýrslu stjórnar kom m.a.
fram, aö sent haföi veriö erindi
til Menntamálaráöuneytis, þar
Spyrnum við fótum I niöur-
greiöslu kostnaöar fyrir dreif-
býliö, segir Sjöfn Sigurbjörns-
dóttir i' smágrein i Morgunblaö-
inu 31. mai s.l.
Sem dæmi tekur Sjöfn aö Reyk-
vikingar hafi orðið sér úti um
heitt vatn til húshitunar og
þurfi þess vegna ekki að lifa á
oliustyrk eins og hinir aum-
ingjarnir um allt land og er það
vel. Ekki mundum við dreif-
býlispakkiö fúlsa við þvi. En
gleymir ekki Sjöfn aö þaö eru
hitaveitur viöar en f Reykjavik
svo hún er ekki skattpind fyrir
alveg alla landsbyggðina. Ætli
Sjöfn og fleiri henni likir geti
imyndaö sér hvaö þaö kostar
dreifbýlisfólkið, sem þarf aö
nota oliu, til aö hafa hlýtt i
húsum sinum, já haltu þér, þaö
kostar okkur 70-100 þúsund kr. á
mánuði, á meöan Reykvikingar
hita sin hús fyrir kr. 5-10þúsund
á mánuði.
Þú hlýtur að vita hvaö oliú-
styrkurinn er óskaplegur. Þaö
gefur auga leiö aö þaö skitiri á
þriggja mánaöa fresti og illa
þaö (þaö hefur komið fyrir að
sem fariö var þess á leit, að
komið yröi upp skóla fyrir
slökkviliösmenn, þar sem allur
búnaöur til slökkvistarfa veröur
sifellt fullkomnari og háþróaöri.
Mikill einhugur, var um þetta
mál og lag&i fundurinn rika
áherslu á, aö slikum skóla yröi
komiö upp á þessu ári.
Ýmsar áskoranir og ályktanir
þeir uröu sex) hefur skolli li'tið
að segja, held jafnvel aö Reyk-
vikingar mættu bara hiröa hann
þess vegna.
Fleiri mætti nefna fyrst margir
Reykvikingar virðast sjá of-
sjónum yfir þvi hvaö dreifbýlis-
fólkið hefur þaö gott, ætli viö
þurfum ekki aö greiöa gott
betur okkar nauðsynjavöru en
Reykvikingar t.d. flutninga-
kostnaö á allt, simakostnaö
fyrir einstaklinga og fyrirtæki,
sem þurfa að sækja allt sitt til
Reykjavikur. Núviðgetum lika
tekið sjónvarpiö, hvernig heldur
Sjöfn aö þaö sé viöa um
land. Þaö er I raun undravert
hvaö dreifbýliö lætur bjóöa sér i
þeim efnum.
Og i sambandi við finu jeppana,
hlýtur Sjöfn aö eiga viö Land
Rover bændanna, þvi flnu jepp-
arnir i dreifbýlinu eru aö okkar
mati i flestum tilfellum ekki
dieselbilar, frekar en finu
jeppar Reykvikinganna. A&
siðustu eru þaö þingmennirnir
okkar blessaðir, eru þeir ekki
flestir Reykvikingar i raun? Ég
held þaö.
Þaö er von aö þér finnist timi til
kominn aö spyrna viö fótum,
þaö gerir jafna&armanneskjan.
Jafnaöarmaöur í Borgarnesi.
voru samþykktar á fundinum og
var m.a. ákveöið, aö félagiö
beitti sér fyrir ráðstefnu um
brunamál.
Einnig aö efld yröi almenn
fræösla um brunavarnir, I sam-
vinnuvið opinbera aöila og fjöl-
miöla.
Stjórn félagsins var endur-
kjörin, en hana skipa eftirtaldir
menn:
Formaöur Guömundur
Haraldsson, Reykjavik. Ritari
Siguröur Magnússon, Egilsstöð-
um. Gjaldkeri Björn Sverrisson,
Sauöárkróki.
Meöstjórnendur:
Guöjón Jónsson, Suöureyri.
Þóröur Stefánsson, Borgarfiröi.
Til vara:
Siguröur Þóröarson, Hafnar-
firði, Guðmundur Guömunds-
son, Reykjavik.
Fordæma
VSÍ
Eftirfarandi ályktun var sam-
þykkt samhljóöa á fundi miö-
stjórnar Málm- og skipasmiða-
sambands Islands 9. júni 1979.
Fundur I miöstjórn Málm- og
skipasmiöasambands Islands
haldinn 9. júni 1979 fordæmir
verkbannsboðun sem VSI hefur
sent til verkalýðsfélaga.
Miðstjórnin vekur athygli á
þvi aö verkbanninu viröist fyrst
og fremst stefnt gegn þvi launa-
fólki innan ASI sem stutt hefur
viöleitni stjórnvalda til aö draga
úr veröbólgu, og ekki hefur
fengiö sérstakar launahækk-
anir undanfariö.
Miöstjórnin fagnar afstööu
samvinnuhreyfingarinnar til
þessa máls og skorar á önnur
þau fyrirtæki, sem eru i félags-
legri eign, svo sem rikis- og
bæjarfyrirtæki, aö endurskoöa
nú þegar afstööu sina til bo&a&s
verkbanns og aöildar aö Vinnu-
veitendasambandi Islands.
Viröingarfyllst,
f.h. Málm- og skipasmiðasam-
bands tslands.
Helgi Arnlaugsson
Dagana 4.-7. jilni, dvöldust
hér á landi I boöi dómsmála-
ráðherra ambassador Faruk E.
Berkol og general E.E. And-
erson, yfirmenn neyðarvarna-
stofnunar Sameinu&uþjó&anna I
Genf „UNDRO”. Var tilgangur
heimsóknarinnar aö kynna
„UNDRO” fyrir islenskum
aöilum ogkynnasér skipulag og
viöbúnaö á íslandi, til aö mæta
náttúruhamförum og annarri
vá.
A þriöjudeginum 5. júní sátu
þeir fund meö dómsmálaráö-
herra og almannavarnaráöi, og
kynntu sér slöan skipulag og
störf Almannavarna rikisins.
Sett var á fót samæfing al-
mannavarnastjórnstööva rikis-
ins og Akureyrar. Einnig sátu
gestirnir fund með almanna-
varnanefnd Reykjavikur og
kynntu sér helstu hættusvið
gagnvart höfuöborginni. Þá
hittu þeir að máli forsvarsmenn
Rauða kross tslands og að
lokum Ólaf Egilsson sendiráðu-
naut i Utanrikisráðuneytinu.
Miövikudaginn 6. júní fóru
gestirnir til Mývatnssveitar og
kynntu sér viðbúnaö og varnar-
virki þar og hittu aö máli for-
svarsmenn almannavarna-
nefndarinnar. Var siöan haldiö
til Akureyrar og rætt við
almannavarnanefnd Akureyrar
og skoöuö hin nýja stjórnstöö
Almannavarna Akureyrar.
Aö lokum sátu gestirnir boö
dómsmálaráðherra og konu
hans I ráöherrabústaönum,
ásamt forystumönnum neyöar-
varna og hjálparstarfs svo og
visindastofnana.
Fimmtudaginn 7. júni var
siöan sameiginlegur fundur
gestanna og dómsmálaráöherra
ásamt almannavarnaráöi, þar
sem rætt var um stööu
almannavarna á Islandi og
samskipti viö UNDRO. Lauk
heimsókninni meö stuttri heim-
sókn til forsvarsmanns Slysa-
varnafélags tslands og
skoðunarferö til Vestmanna-
eyja, þar sem bæjarfógeti og
bæjarstjóri sýndu þeim
afleiðingar Vestmannaeyja-
gossins og uppbyggingu i
Eyjum.
Aö lokinni heimsókninni töldu
gestfcnir að skipulag almanna-
varna á Islandi væri mjög gott
og rómuöu þar einnig mikið
uppbyggingu og starfsemi
stjórnstöðvarinnar. Sérstaklega
bentu þeir á þörf fyrir að
almannavarnir efldu þjálfanir
og fræðslustarf, auk þess að
stefna meir á braut fyrirbyggj-
andi aöger&a I kjölfar þess að
neyöarskipulagningu á landinu
öllu er lokiö á þessu ári.
ekkert gert.
Þingflokkurinn mun fylgjast
náiö meö framvindu mála, ekki
slst meö tilliti til athafnaleysis
rikisstjórnarinnar I öllum þessum
vanda. Þingflokkurhn mun koma
Alþýðublaöiö haföi samband
við Sigurö Magnússon, vara-
formann samtakanna, fyrir
fundinn og innti hann fregna.
Kvaö Siguröur hér vera um
árlegan fund að ræöa: „Þarna
verða teknar fyrir ýmsar laga-
breytingar og ný stjórn kosin.”
I samtökunum eru nú á þriöja
hundraö félagsmenn. Nánar
veröur greint frá fundi Amnesty
hér I bla&inu á morgun. G.Sv.
ÍHALDIÐ LOFAR
Þingflokkur Sjálfstæöisflokks-
ins kom saman til fundar I dag. A
fundinum voru rædd þau alvar-
legu vandamál, sem nú eru uppi,
vinnudeilur, stórfelld hækkun
olíu- og bensinver&s, fyrirsjáan-
leg stöövun atvinnuveganna veröi
saman til fundar I næstu viku.
Aðalfundur
Amnesty
I gærkvöldi var haidinn aöal-
fundur Islandsdeildar Amnesty
International. Fundurinn hófst
klukkan hálf níu aö Hótel Esju
og stóö fram eftir kvöldi.
Jafnaðarmaður skrifar:
70-100 þúsund fyrir okkur -
5-10 þúsund fyrir
Reykvikinga