Alþýðublaðið - 05.02.1980, Blaðsíða 4

STYTTINGUR
íslandskynning
Dagana 12.-28. feb. n.k. mun
veröa efnt til vlötækrar kynning-
ar i Strassbourg, Parfs, Lyon og
London, er tekur bæöi til al-
mennrar landkynningar og kynn-
ingar á feröamöguleikum frá
þessum löndum til Islands, svo og
kynningar á útflutningsvörum
okkar.
Standa aö kynningu þessari
Flugleiöir hf. og Feröamálaráö
Islands annars vegar, en Alafoss
hf., Hilda hf. og Útflutningsmiö-
stöö iönaöarins hins vegar, ásamt
BúvörudeildS.I.S. og Sölustofnun
lagmetis, en allir þessir aöilar
skipta meö sér kostnaöi viö kynn-
inguna. Sendiráö Islands f Paris
ogfuiltrúi Flugleiöa þar hafa haft
frumkvæöi um máliö, en Sveinn
Björnsson viöskiptafulltrúi viö
sendiráöiö hefur starfaö sérstak-
lega aö undirbúningi þessara
mála undanfariö.
Islenskur matur veröur fram-
reiddur á veitingahúsum á öllum
stööunum og mun Hilmar Jóns-
son, veitingastjóri Hótels Loft-
leiöa sjá um hann. Þá veröur is-
lenska ullarvaran kynnt meö
tiskusýningum, en jafnframt
gefst væntanlegum kaupendum
kostur á aö kynna sér vöruna sér-
staklega og ræöa viö umboös-
menn I Frakklandi og fulltrúa
fyrirtækjanna héöan. Sama gildir
um matvöruna. Hvaö landkynn-
ingarþáttinn áhrærir veröa land-
kynningarkvikmyndir og ljós-
myndir sýndar, erindi flutt, sýn-
ing veröur haldin á íslenskum
málverkum eftir Valtý Pétursson
og Jónas Guömundsson og ýmis-
legt fleira veröur gert til aö vekja
athygli á tslandi.
Er þetta i fyrsta skipti sem
þessir aöilar allir standa sam-
eiginiega fyrir jafn viötækri
kynningu á landinu og ýmsum
helstu útflutningsvörum, svo sem
ullarvörum, lambakjöti og lag-
meti og er þaö mat allra þeirra
aöila er unniö hafa aö hinum víö-
tæka undirbúningi, aö kynning
sem þessi sé llkleg til aö vekja á-
huga fyrir islenskum málefnum á
viökomandi markaössvæöum,
m.a. kynningu i fjölmiölum og
persónulegum viðtölum viö hina
ýmsu viösemjendur i borgunum
fjórum.
Aðalfundur
Torfusam-
takanna
Aðalfundur Torfusamtakanna
var haldinn laugardaginn 25.
janúar siöastliöinn.
Fráfarandi formaöur samtak-
anna, Guörún Jónsdóttir, flutti
þar skýrslu um starfiö siöastliöiö
ár og þá breyttu stööu sem oröiö
hefur I aöal baráttumáli þeirra,
friöun Bernhöftstorfu.
Reikningar samtakanna voru
Framhald á bls. 2
Útlagastjórn
Nú r Ikir mikil spenna á hinum
pólitlska vigvelli. Eftir aö hinir
ýmsu pólitisku söfnuöir hafa nú
marséraö þvers og kruss, og átt
skammvinn stefnumót undir
óliklegustu kringumstæöum,
hefur nú komiö upp sú staöa aö
til tlöinda hlýtur aö draga.
Generalissimo Geir, hefur oröiö
fyrir þvl óláni, aö einn af hans
leutinöntum, aö nafni Gunnar,
hefur lagstáheiöar út,oghyggst
mynda útlagastjórn.
Þetta hefur komiö mörgum á
óvart. Ekki svo mjög vegna
þess ,aö ósamkomulag hafi oröiö,
þvl þaö veröur oft innan hinna
ýmsu pólitisku safnaöa. Hitt er
nýrra, aö menn hlaupist opin-
berlega undan merkjum, og sviki
sinn herra. Nú er svo málum
háttaö I hernaöi hinna pólitisku
safnaöa, aö menn eru ekki af-
höföaöir fyrir sllk handahlaup.
Þaö veröur þó aö teljast vlst, aö
leutinant Gunnari veröur ekki
tekiö opnum örmum, ef hann
kynni aö snúa til húss sins herra
Generalissimo Geirs. Aftur rtiá
telja llklegt, aö ef leutinantnum
tekst aö mynda útlagastjórnina,
mun Generalissimo Geir veltast
úr valdastóli.
I útlegöinni nýtur leutinantinn
stuönings Steingríms
Skipaútgerð rík-
isins 50 ára
alþýðu-
Skipaútgerö rlkisins varð
fimmtlu ára gömul nú nýlega. 1
tilefni þess, var haldinn blaöa-
mannafundur af stjórn fyrir-
tækisins og þar voru blaöa-
mönnum veittar margvislegar
upplýsingar um sögu fyrirtækis-
ins og stööu.
I ávarpi, sem Guðmundur
Einarsson framkvæmdastjóri
fyrirtækisins hélt á fundinum,
sagöi hann m.a.:
„Miklar breytingar hafa oröiö á
þjónustu og stööu Skipaútgeröar
rikisins á þeim 50 árum sem hún
hefur starfaö og vantar mikiö á
aö hún skipi nú þann sess sem
mestur hefur veriö I sögu hennar.
Nú hin síöustu ár hefur þó brugöiö
nokkuö til hins betra og hlutverk
hennar hefur vaxiö, og mun vaxa
enn á næstu árum ef þau áform
sem nú eru upp veröa aö veru-
leika.”
Siöan vék Guömundur aö hlut-
verki Skipaútgerðarinnar, og
sagöi þá m.a.
„Island er strjálbýlt land og
erfitt yfirferöar. Þvi eru sam-
göngur dýrari hér en viöa annars
staöar, og kostnaöur viö flutninga
rýrir framleiöslutekjur þjóöar-
innar meir en flestra annarra
þjóöa. Þaö er þvi óviöa meiri þörf
en hér á landi á aö leita allra
færra leiöa til aö gera samgöngur
eins ódýrarog framast er kostur.
Landiö er strjálbýlt og auölindir
dreiföarum þaö allt og þjóöin býr
aö lang mestu leyti viö ströndina.
Allir helstu þéttbýlisstaöir eru viö
ströndina eöa innan 30 km frá
henni. Vegakerfiö er enn aö
mestu leyti frumstætt saman-
boriö viö nágrannalönd okkar og
miklir þungaflutningar meö
bilum gera uppbyggingu þess
dýrari og seinlegri en ella. Þaö
hefur þvl veriö niöurstaöa flestra,
ef ekíd allra, sérfræöinga sem
fjallaö hafa um Islensk
samgöngumál aö auka beri vöru-
flutninga á sjó aö miklum mun.
Hlutverk Skipaútgeröar rikis-
ins hefur veriö og er enn þjón-
ustuhlutverk viö þá landshluta og
einstöku staöi sem þurfa á þjón-
ustu hennar aö halda. Eftirfar-
andi höfuöatriöi ber þar hæst:
1. Aö bjóöa upp á ódýra og
hagkvæma flutningaþjónustu
við hina ýmsu landshluta og
stuðla þannig aö:
a) sem lægstu vöruveröi þar og
b) sem bestum skilyrðum til
atvinnuþróunar meö
hagkvæmum flutningi aöfanga
og afuröa.
2. aö bjóöa upp á öryggi I sam-
gögnum meö þvi aö veita
þjónustu stööum eöa svæöum,
sem hafa ekki möguleika á arö-
bærri flutningaþjónustu scSíum
smæöar eöa einangrunar.
3. Aö auövelda þróun I átt til hag-
kvæmari millilandaflutninga
meö þvi aö bjóða millilanda-
skipafélögum upp á hagkvæma
söfnunar- og dreifingar-
þjónustu á ströndinni.
4. Aö stuöla aö auknum árangri i
vegagerö m.v. tilkostnaö meö
þvi aö ná vaxandi hlutdeild i
þungavöruflutningum sem nú
fara um vegakerfiö.
Skipaútgerö rikisins er þannig
ekki rekin meö hagnaöarsjónar-
miö I huga, en engu aö sföur er
þaö mikilvægt markmiö, aö
rekstur hennar beri sig, enda er
aö þvi stefnt.”
Vöruflutningar.
Vörufhitningar á vegum fyrir-
tækisins jukust stórlega, eins og
eftirfarandi kafli úr vöruflutn-
ingaskýrslu ber meö sér.
„Ariö 1979 er hiö hagstæöasta I
flutningasögu útgeröarinnar hvaö
stykkjavöruflutninga varöar. Alls
voru flutt 59270 tonn sem er 20.8%
aukning frá áöur flutningsmesta
árinu 1978. Arangur ársins er þvi
betri þar sem ársins 1979 veröur
minnst sem árs mikilla áfalla.
Hafis torveldaöi mjög siglingar
fyrir Noröur- og NA-landi i mars-
mánuöi og raskaði áætlun skip-
Á ratsjánni
Hermannssonar, sem þykir
háværastur framsóknarmanna
og Svarars Gestssonar sem er
jafnastur meöal jafningja I
Alþýöubandalaginu. Þeir Stein-
grimur og Svavar halda hllfi-
skildi sinum, yfir leutinantnum
úti á hinni pólitisku túndru.
Stefnuskrá
1 sameiningu eru þessir þrir
aö semja slna stefnuyfirlýsingu,
en stefnuyfirlýsing er skrá yfir
hluti, sem hlutaöeigendur telja
Sér óhætt aö segja opinberlega.
Þaö er almannar ómur, aö eitt at-
riöi I þessari yfirlýsingu, sé þaö,
aö þjóöin skuli auka framleiöni
slna um sjö prósent á árinu.
Þetta atriöi mun komiö frá
jafningjunum I Alþýöubandalag-
inu. Þetta atriöi munu margir
styöja jafnvel menn, sem ekki
myndu styöja útlagastjórnina I
öörum málum. Dyggur stuön-
ingsmaöur generalissimo Geirs,
lagöi til um daginn, aö þessi 7%
framleiöniaukning yröi leidd I
lög. Þeir framleiöendur sem
ekki næöu þessari aukningu,
yröu slöan sektaöir um ákveöna
upphæö fyrir hvert prósentustig,
sem á vatnaöi hjá þeim, og
sektarfénu slöan variö, óskiptu,
til endurkaupa á ónýtu islensku
lagmeti, frá útlöndum.
anna. Viögeröir á skipunum
m.a. vegna flokkunarviðgeröa
og s kemm da s em uröu I hafIsnum
ollu rúmlega 3ja mánaöa
rekstrarstöövun Esju og Heklu
samanlagt. Farmannaverkfalliö
san stóö frá slðari hluta aprll til
miös júni takmarkaöi verulega
þjónustugetu skipanna og má
ætla aö allmiklir flutningar hafi
þá veriö fluttir meö bllum i staö
skipa.
Þriöja ársfjóröungs 1979 veröur
minnst sem timamóta I sögu
strandflutninga hérlendis en þá
hóf norska leiguskipiö Coaster
Emmy reglubundnar strand-
Gerbreytt vígstaða
Þetta liöhlaup leutinantsins
gæti haft ófyrirsjáanlegar af-
leiöingar I forsetakosningum
þeim, sem nú fara I hönd. Svo
nefnt sé dæmi, er það taliö
öruggt aö Albert Guömundsson
muni veita útlagastjórninni hlut-
leysi sitt á þingi. Hvaöa af-
leiöingar þaö mun hafa fyrir
fylgi Alberts, er ekki gott aö sjá.
Þaö er aö vlsu tryggt, aö
Generalissimo Geir, og hans
menn munu ekki veröa ánægöir,
og þaö er varla gott fyrir Albert,
aö gera þá aö óvinum slnum. Hitt
er eins lfklegt, aö meö þvl aö veita
hlutleysi sitt, muni Albert vinna
álit hjá almennum kjósendum,
fyrir aö gera sitt til þess aö
höggva á stjórnarkreppuhnút-
inn. t þessu sem ööru, finnst
enginn millivegur milli þess, aö
hrökkva eöa stökkva, en Albert
reynir. Þaö viröist augljóst, aö I
augum Generalsissimo Geirs er
þaö jafnmikiö liöhlaup, aö veita
hlutleysi, og aö kjósa meö.
Ef stjórnarmyndunin tekst,
gæti þaö haft sinar afleiöingar I
Framsóknarflokknum llka. Meö
þvl aö vinna þann tvöfalda sigur,
aö komast I stjórn og kljúfa
Sjálfstæöisflokkinn I leiöinni,
mun Steingrimur Hermannsson
styrkja stööu sína svo mjög, aö
feröir fyrir Rlkisskip. Tilkoma
Coaster Emmy bendir til aö
mögulegt sé aö reka strandflutn-
inga mun ódýrar en áöur hefur
þekkst meö þvi aö nota skip búin
nýrri tækni viö lestun og losun,
sem hefur meiri buröargetu,
krefst tiltölulega litillar áhafnar
og hefur hagkvæmar vélar varö-
andi oliueyöslu.
Fjóröi ársf jóröungurinn
markar einnig sln spor. Nýtt 3ja
skipa leiöakerfi var tekiö upp
meö stórbætta þjónustu viö lands-
byggöina I huga. Tiðni siglinga til
Austfjarða, NA-lands og Akur-
eyrar var aukin til muna og
árangur kom fljótt I ljós. Flutn-
ingar stykkjavöru á einum árs-
fjóröungi hefur liklega aldrei
veriö meiri en á 4. ársfj. 1979,
Flutt voru 19567 tonn sem er 60%
aukning frá sama timabili árinu
áöur!.
Ölafur Jóhannesson, sem sumir
halda aö sé hinn eillfi leiötogi
flokksins, mun sjá sitt óvænna og
hella sér I forsetaframboö.
Heim úr heiðardalnum?
Þó hér sé aöeins tæpt á tveim
möguleikum, eru þeir þó svo
miklu fleiri, aö hér gefst ekki
rúm til þess, aö fara nánar út I
þá sálma. Þaö er þó alveg vist,
aö meö frumkvæöi sinu hefur
leutinant Gunnar gerbreytt vig-
stööunni á hinum pólitiska vig-
velli. Þvl fer llka vlös fjarri, aö
leutinantinn sé einn liösmanna
óánægöur meö leiösögn
Generalissimo Geirs. Eftir ein-
um liösmanni i Sjálfstæöis-
flokknum er haft: „Svikjast und-
anmerkjum? Hvaöa merkjum?”
Þaö er hætt viö aö leutinantn-
um hugnist ekki heiöardvölin
lengi. Þegar Magnús sálarháski
hugöist leggjast út, kom hann til
byggöa aftur, og lýsti útlegö sinni
á þann hátt, aö fyrstu vikuna hafi
hann lifaö á soönum lambs-
lungum, aöra vikuna á munn-
vatni slnu og þá þriöju á guös-
blessun, og var sú vikan lang-
verst. Þaö er hætt viö, aö leutin-
antnum þyki blessun Svavars og
Steingrlms lélegt viöurværi,
þegar til lengdar lætur.
-Þagail
I
iÞriðjudagur 5. febrúar
KÚLTÚRKORN
ívikmynda-
látlðin
.*'n -
ISjáöusæta naflann minn,sýndkl.
] 15, 17, 19, 0g 21.
ÍUppreisnarmaöurinn Jurko, kl.
15.10 og 17.10.
ÍNáttbóliö kl. 15.05 og 17.05.
ÍRauöa skikkjan, kl. 15.05, 17.05 og
|19.05
IÞýskaland aö hausti, kl. 23.
IMeöbundiö fyrir augun, kl. 19.10,
121.10 og 23.10
|An deyfingar, kl. 19.05, 21.05 og
123.05
iFrumraunin, kl. 21.05 og 23.05.
ÍEinn ábáti, kl. 17,19, 21 og 23.
íraffk á
listlánadeild
Sumariö 1978 sýndu 9 sænskir
irafiklistamenn, sem kalla sig
X-GRUPPEN verk sin 1
ýningarsölum Norræna
ússins. Þessi hópur hefur
laldiö fjölda sýninga viösvegar.
Hópurinn kom hingað til
slands i tilefni sýningarinnar
ér. Nú hefur hópurinn gefiö út
raflkmöppu, sem þeir kalla
[island IX 1978, og þar á hver
istamannanna eitt grafiskt blaö
'rá Islandi. Hópurinn hefur gefiö
orræna húsinu þessa möppu,
|og ætlunin er aö myndirnar fari
til útiána I listlánadeild bóka-
safnsins, en fyrst veröa þær til
sýnis I bókasafninu, þar sem
hægt veröur aö skoöa þær frá og
meö 30. janúar.
Þeir listamenn, sem fyila IX-
GRUPPENheita: GöstaGierow,
Karl Erik Hággblad, Bengt
Landin, Lars Lindeberg, Göran
Nilsson, Alf Olsson, Philip von
Schantz, Nils G. Stenquist og Per
Gunnar Thelander.
Sænski rithöfundurinn Per
Olof Sundman skrifar formála
meö möppunni, sem kemur út I
150 eintökum.
BOLABÁS
Málaliðastjórn
Sagt er aö Mál og menning
hafi skotiö skjólshúsi yfir
málaliöa Gunnars Thor-
oddsens I salarkynnum mál-
ara i „Rúblunni” aö Lauga-
vegi 18. Skyldi málaliöanafn-
giftin festast viö stjórnina?