Alþýðublaðið - 25.09.1980, Síða 1

alþýðu blaóió I- -
Fimmtudagur 25. september 1980.—147.tbl. < Sl. árg.
Ársskýrsla Húsnæðis-
málastofnunar
Sjá bls. 4
Að fjárfesta í
framtiðinm
Sjá leiðara bls. 3
• „Sumir segja að engin atvinnumálastefna sé til. Það er rangt. Rikjandi
stefna ireynd hefur verið þessi: Aukum landbúnaðarframleiðsluna, stækk-
um fiskiskipaflotann, skrifum skýrslur og iðnþróun og skipum nefndir um
iðnaðaráætlanir, virkjum i Kröflu, nýtum ekki orkulindir til stóriðju,
gerum ekkert i verðbólgumálum og látum atvinnufyrirtækin vera á
framfæri bankanna og sjóðanna”.
Kjartan Jóhannsson:
Landflótti eða atvinnu-
stefna í þágu lífskjara
Raunhæf og skynsamleg stefna
i atvinnumálum er undirstaöa
efnahagslegra framfara og
bættra lifskjara i landinu. Röng
atvinnumálastefna undangeng-
inna ára hefur rýrt lifskjör
þjóðarinnar i samanburöi viö
þaö, sem þau heföu getað oröiö, ef
skynsamlegri stefnu heföi veriö
fylgt. Landflótti hefur fylgt i kjöl-
fariö. Ekki hefur skort á yfirlýs-
ingar allra flokka um nauösyn
öflugs atvinnulifs. Uppástungur
um alls kyns atvinnufyrirtæki eru
nægar. Þykkir doörantar eru
samdir af opinberri hálfu um iðn-
þróun. Þar viö situr.
Sumir segja aö engin atvinnu-
málastefna sé til. Þaö er rangt.
Rikjandi stefna I reynd hefur
veriö þessi: Aukum landbvinaöar-
framleiösluna, stækkum fiski-
skipaflotann, skrifum skýrslur
um iönþróun og skipum nefndir
um iönaöaráætlanir, virkjum i
Kröflu, nýtum ekki orkulindir til
stóriðju, gerum ekkert i verö-
bólgumálum og látum atvinnu-
fyrirtækin vera á framfæri bank-
anna og sjóöanna.
Skynsamleg atvinnumála-
stefna, sem felur I sér sterkara
efnahagslif og betri lifskjör er
gjörsamlega andstæö þeirri
stefnu, sem fylgt hefur verið.
Meginatriöin eru þessi:
1. Hafa verður hóf á land-
búnaöarframleiöslunni og
draga úr framleiðslu á
mjólkurafuröum og kindakjöti.
Viöhöfum að undanförnu greitt
meö útflutningi á þessum
vörum og þjóöin hefur veriö
skattlögö um stórfé til aö
greiöa þær niöur ofan i útlend-
inga. Bændur hafa slitiö sér út
viö þessa óaröbæru fram-
leiöslu. Landbúnaöurinn er i
hættu staddur vegna þessa
ástands. Samdráttur i þessari
framleiðslu mundi létta skatta-
böggum af þjóöinni og bæta
lffskjörin. Alþýöuflokkurinn
hefur boöaö þessa stefnu. Hinir
flokkarnir hafa staöið fyrir
gömlu framleiösluaukningar-
stefnunni i landbúnaöarmálum
og tilheyrandi lifskjaraskerð-
ingu.
2, Stærö fiskiskipastólsins veröur
aö halda i skefjum.Þaö veiöi-
magn, sem unnt er aö sækja í
fiskistofnana er takmarkaö.
Afköst flotans viö núverandi
aöstæöur eru meiri en svarar
til eölilegs afraksturs fisk-
stofnanna. Þorskveiöar togara
eru bannaöar milli þriöjung og
helming ársins, loðnuveiðiflot-
inn getur lokiö veiöum sinum á
um þaö bil þriðjungi ársins.
Sérhver viöbdt viö flotann þýöir
meiri skömmtun, minna 1
hvern hlut og lélegri afkomu
sjómanna útgeröar og þjóöar-
innar i heild. Þrátt fyrir þessi
augljósu sannindi er nú á ný
verið aö stórauka flotann meö
skipainnflutningi. Einungis
meö þvi að takmarka stærð
skipastólsins er unnt aö tryggja
góöan hlut og góöa afkomu og
þar meö batnandi lifskjör.
3. Auka á fjáffestingu i tækni-
framförum, I fiskvinnslu og aö-
búnaöi verkafólks.Tæknistigi i
fiskvinnslu er viða mjög ábóta-
vant og aðbúnaöur verkafólks
til vansæmdar. Framundan er
harönandi samkeppni viö
Kanadamenn og Bandarikja-
menn á fiskimarkaöi i Banda-
rikjunum. Aöeins meö þvi aö
vera i fararbroddi i greininni,
tæknilega gæöalega og i lágum
vinnslukostnaöi, munum viö
varöveita markaösstööu okkar.
A árinu 1979 er taliö aö fjár-
festing I fiskvinnslunni hafi
aukizt um 20% aö magni til og
þá sérstaklega i vélum og
Framhald á bls. a
„1 Sovét-Rússlandi og öörum
kommúnistarikjum hefur þjóö-
unum veriö boöaö, aö þær yröu
aö færa fórnir um sinn upp á
betri tima siöar, sem reyndar
létu svo á sér standa. Hér á
landi hefur Framsóknaráratug-
ur Alþýöubandalagsins meö
fjögurra ára tilhjáip Sjálf-
stæöisfiokksins hins vegar
einkennst af þvi, aö fólki er sagt
aö fórna nú f vissu um enn meiri
fórnir siöar. Sitjandi ríkisstjórn
virðist helzt staöráöin i aö halda
enn fastar fram en nokkru sinni
fyrr atvinnumálastefnu lif-
skjaraskeröingarinnar: Ef
stemma á stigu viö landflóttan-
um veröur þessi stefna aö vikja
og viö aö taka atvinnustefna i
þágu lifskjara.”
Steingrímur í útgerðarbæjum við Djúp:
Þorskstofninn
á uppleið
Mikil stækkun togara
flotans fyrirhuguð?
Ekki er útlit fyrir, aö stjórn-
málamenn og fiskifræöingar
muni geta túlkaö rannsóknar-
niöurstööur á sama veg i fram-
tiöinni, þ.e.a.s. ef framhald
veröur á þeim leik sem nú hefur
veriöfgangi um nokkurn tima. 1
ágústmánuöi hélt Steingrimur,
sjávarútvegsráöharrann, ræöu f
Bolungarvfk þar sem hann geröi
litiö úr rannsóknarniöurstööum
fiskifræöinga en Steingrfmur
sagöi i þessari ræöu sinni m.a.
aö þrátt fyrir meiri sókn þá væri
þorskstofninn á uppleiö.
Steingrimur hélt um siöustu
helgi ræöu á tsafiröi, miklum
útgeröarbæ, þar sem hann mun
hafa Itrekaö ummæli sin um
ástand þorskstofnsins. Stein-
grimur vitnaöi til bréfs sem
innihélt niðurstööur Hafrann-
sóknarstofnunar um ástand-
iö, eöa eins og Sigfús Schopka
segir, greinargerö um
hámarksafrakstur þorskstofns-
ins miðað viö mismunandi
þorskveiöistefnur. Hér er ekki
um aö ræða skýrslu um ástand
þorskstofnsins heldur greinar-
gerö um hámarksafrakstur.
1 plagginu eru ekki neinar
tölur um hámarksafla, enda
hafa fiskifræðingar gert grein
fyrir þvi, hversu mikinn þorsk
þeir telja hagkvæmt aö taka úr
sjónum áöur.
Hrygningarstofninn er núna
rúmlega 200 þús. tonn og
heildarstofninn rúmlega 1.600
þús. tonn. Miðaö viö þaö aö
þorskafli veröi 350 þús. tonn
næstu fimm árin má búast viö
aö hrygningarstofninn verði i
jafnvægi viö rúmlega 850 þús.
tonn. Þetta þýöir, aö stofnstærö
þorsksins yröi rúm 2,2 milljónir
tonna og er þaö einmitt sú stofn-
stærö sem fiskifræðingar telja
heppilegasta til aö ná hámarks-
afrakstri úr stofninum.
Með sóknarþunga i likingu viö
þaö sem hefur verið tekiö af
þorski i ár vex hrygningarstofn-
innhægt næstu fimm til sex árin
en fer siðan minnkandi. Þaö er
þvi ljóst, aö hámarksnýting
getur ekki náðst úr stofninum
miöaö viö núverandi sókn.
Miöaö viö núverandi úthlut-
unarstefnu nýrra skuttogara
verður þaö ljóst, aö sóknar-
þunginn mun ekki fara minnk-
andi á næstu árum. Fleiri skip,
afkastameiri tæki munu hins-
vegar ná hámarksaflanum
fljótar úr sjónum, sem þýöir
annaö hvort aö skipin veröur aö
binda viö b ryg gju stóran part úr
árinu, eða sóknin eykst,
hrygningarstof ninn eykst
hægar, stofnstæröin veröur
minni og þorskstofninn hrynur.
Steingrimur, Lúövik og hinir
Framhald á bls. 2
Til umhugsunar:
L’Affaire Gervasoni
Ferðaklúbbur
ríkisstjórnarinnar:
Notfæra sér
grundvallar- og
eða áhættuflug
Einu sinni höföu menn á oröi,
að ekki væri vitað hvort
þáverandi menntamálaráðherra
væri að koma frá útlöndum eða
fara þangaö. Hentu menn af
þessu mikiö gaman og uröu
ferðalög ráöherrans andstæðing-
um hans i póiitik oft kærkomið
umtalsefni.
Nú er öldin önnur. Nú lifum viö
á flugöld og allir geta ferðast,
nánast eins og þeir vilja. Nú eru
það ekki einstakir ráðherrar, sem
hendast heimshornanna á milli.
Nú er þaö heil rikisstjórn sem
ferðast og ferðast þar hver i kapp
við annan. Hér er um aö ræða tiu
manna klúbb áhugamanna um
ferðalög.
Gunnar Thoroddsen er á Islandý
kom frá útlöndum fyrir stuttu
siðan. Fjármálaráðherrann,
Ragnar Arnalds fór frá Islandi,
Framhaid á bis. 2
Hver er þessi landflótta
frakki, Gervasoni, sem nú hefur
komiö þvi til leiöar, að eftirlæti
Alþýöubandalagsins, Guðrún
Helgadóttir, ætlar að hætta að
styðja rikisstjórnina, og gefur
þannig fyrirheit um að hún sé
fallin?
Aður en ég svara þvi, er rétt aö
taka fram, aö mál frakkans
Patricks Gervasonis er
mannúöarmál. Þegar af þeirri
ástæöu, og þeirri einni, er þaö
vilji allra góöra manna, aö
þessum manni gefist grið um
lengri eöa skemmri tima i okkar
landi. Þetta eigum viö aö gera
alveg án tillits til þess, hvaöa
skoöanir við höfum á forsendum
Gervasonis fyrir að neita her-
skyldu i heimalandi sinu. Viö
eigum aö láta jafnt yfir alla
ganga, i þessum efnum, án til-
lits tií þess frá hvaöa landi
flóttamaðurinn berst. Fordæm-
iö var skapað á s.l. sumri i máli
rússneska sjómannsins. Viö eig-
um ekki aö skapa fordæmi fyrir
þvi, aö slikir flóttamenn veröi
nokkru sinni framseldir i
hendur böðlum sinum.
Hvort rikisstjórnarnefnan
okkar lafir einum degi lengur
eöa skemur kemur þessu máli
ekkert viö. Þegar hún fellur, þá
á hún aö falla á illverkum sin-
um. Þolendur þeirra eru þegnar
hennar — ekki saklausir útlend-
ingar. Mannúðarmál er ekki
pólitisk verzlunarvara.
Beðið fyrir mann
Eg hef sérstakar forsendur
fyrir afstöðu minni i máli
Gervasonis. Mér hefur borist
bréf frá góöum vini minum,
tékkneskum flóttamanni frá
1968, sem s.l. 11 ár hefur verið
búsettur i Kaupmannahöfn.
Hann heitir L. Vrazda. Þessi
landflótta tékki hefur unniö
mikiö starf viö að greiða götu
flóttamanna frá Póllandi,
Austur-Þýzkalandi og Tékkó-
slóvakiu á Noröurlöndum. Hann
hefur annast lögformlega máls-
vörn, greitt götu þeirra gegnum
embættiskerfi varöandi skilríki
o.fl., leyst tungumálavandkvæöi
meö eigin kennslu, og aöstoöaö
á alla lund við að búa þessum
flóttamönnum skilyröi til eöli-
legs lifs i nýjum heimkynnum.
Þessi maður er reyndur af
góöum verkum sinum. Honum
treysti ég fullkomlega. Þegar
þessi maður biöur um, að
maöur reyni aö greiöa götu
Gervasonis, þá vil ég gera þaö.
Hver er þessi maður?
Hver er Gervasoni? Er hann
glæpamaöur? Er hann eitur-
lyfjaneitandi? Dregur hann á
eftir sér langan dilk af einhverj-
um óþjóðalýö?
Ég hef áreiðanlegar heimildir
fyrir þvi, að Gervasoni er eng-
inn- glæpamaöur. Hann er liö-
hlaupi úr franska hernum, sem
hefur oröið aö taka afleiöingum
gerða sinna, með þvi að gerast
landflótta og fara huldu höfði
land úr landi. Þetta er hrjáður
og lánlaus einstaklingur, sem
biðst griða og vill fá tækifæri til
að lifa eölilegu lifi.
Það vill svo til, að Island er
eina landið i Vestur Evrópu,
sem ekki er skv. samningi
skuldbundiö til aö framselja
manninn i hendur frönskum
yfirvöldum. Allar tilraunir
góöra manna til þess aö fá meö
löglegum hætti dvalarleyfi fyrir
manninn i einhverju
Noröurlandanna, hafa brugðizt.
Viö erum eina landiö i Vestur
Evrópu, án slikra samninga viö
Frakkland og án hers. Þess
vegna getum viö gefiö honum
griö. Þess vegna eigum viö aö
gera þaö.
Formsatriði
Menn ræöa um formsatriöin.
Gervasoni kom hingaö til lands
á föisku vegabréfi. En hann gaf
sig fram, um leið og hann var
kominn i landið. A þaö er aö lita,
að islenzka dómsmálaráöuneyt-
iö hafði ekki virt hann eða
málsvara hans svars i fjóra
mánuði. Viö þurfum ekki að
vænta þess, aö ráöþrota og
örvilnaöir flóttamenn leiti á
náöir okkar meö kórrétta papp-
ira. Sovéski sjóðmaðurinn, sem
hér leitaði hælis á s.l. sumri gaf
sig ekki fram viö islenzk lög-
regluyfirvöld, heldur erlent
sendiráö. Þetta finnst mér þvi
ekki vera kjarni málsins, A þaö
er áö lita, aö Gervasoni er ríkis-
fangslaus. Hann býr m.a.s. við
þær aðstæöur, aö hann myndi
ekki einu sinni fá flóttamanna-
passa frá Sameinuöu þjóðunum.
Hann er þvi algerlega upp á náð
islenzka rikisins kominn.
Framhald a Dis. 3