Alþýðublaðið - 04.10.1980, Qupperneq 1

Laugardagur 4. október 1980.
Trúnaðarráð Alþýðuflokksfélags Reykjavíkur
Fundur verður haldinn í dag, laugardag 4.
október 1980, kl. 10:30 í Iðnó, uppi.
Fundarefni: Tiilögurtil uppstillingarnefndar
umfulltrúa á þing Alþýðuflokksins.
Stjórnin.
149. tbi. 61. árgangur.
Skömmtunarkerfi í landbúnaði að springa:
Eggja- og alifuglabændur sætta
sig ekki við ofríki Framleisluráðs
Kjördæmisþing á Vestfjörðum:_
ALÞÝÐU FLOKKURIN N í
SÓKN A VESTFJÖRÐUM
Alþýðublaðið hefur áður
vikið að málefnum eggja-
og alif uglabænda. Fyrst
þegar Ijóst varð, að fóður-
bætisskatturinn kom mjög
illa við þessar búgreinar og
síðan hafa mótmæli þeirra
veriðtíunduð. Þessir aðilar
telja,að með fóðurbætis-
skattinum muni þeirra bú-
greinar lenda í klónum á
hefðbundna landbúnaðar-
kerfinu, en eggja- og ali-
fuglabændur eru því and-
vígir.
Þessar búgreinar hafa staðið
utan hins hefðbundna lar.dbúnað-
arkerfis' Greinarnar hafa verið
reknar án styrkja og er það vilji
forystumanna þeirra, að svo
verði áfram. Þeir hafa kynnt sér
rekstur slikra búa erlendis og til-
einkað sér vinnubrögð, sem sann-
að hafa gildi sitt. Þetta rekstrar-
form telja þeir heppilegt. Talið
er, að með breyttum aðferðum
hafi þessum aðilum tekist að
halda verðlagi niðri á framleiðsl-
unni, en það kemur neytendum
fyrst og fremst til góða.
Með þvi að i sumar var lagður á
fóðurbætisskattur breytist þetta
dæmi nokkuð. Fóðurbætisskatt-
urinn var i upphafi ákveðinn
200%, en vegna harðorðra mót-
mæla var hann lækkaður niður i
50%. Þessi skattur gilti frá þvi i
lok júni þar til 1. ágúst. Frá 1.
ágúst til 30. september var fóður-
bætisskatturinn 40%, og nú, frá 1.
október hefur verið ákveðið að
hafa skattinn 33,3%.
Til þess að fá leyfi til að kaupa
fóðurbæti, með þessum afslætti
frá 200% reglunni, verða eggja-
og alifuglabændur að hafa undir
höndum svokölluð skömmtunar-
kort, sem Framleiðsluráð land-
búnaðarins útbýr handa fimm-
þúsundum bænda á landinu öllu.
En til þess að fá þessi skömmtun-
arkort verða bændur að greiða
sjóðgjöld til Búnaðarmálasjóðs,
Stofnlánasjóðs landbúnaðarins og
Stéttarsambandsins. Nema þessi
gjöldum2% af veltu búanna, eðg.
miðað við heildarframleiðslu
þeirra á ári^eitthvað nálægt átta-
tiu milljónum króna.
Þessi gjöld vilja eggja- og ali-
fuglabændur helst ekki greiða.
Þeir benda á, að þeir hafi staðið
utan við þetta landbúnaðarkerfi.
Þeir hafi ekki þegið neina styrki
vegna rekstursins og þeir hafi sitt
eigið stéttarfélag, sem taki sig af
þeirra málum. Þá eru þeir and-
vigir þvi að lenda i svo miðstýröu
kerfi sem þeir telja skipulag
landbúnaðarins vera.
Með þvi að ná eggja- og ali-
fuglabændum inn undir þetta
kerfi er hægt að hafa veruleg
áhrif á þróun þessa atvinnu-
rekstrar og telja fulltrúar grein-
anna, að slikt myndi aðeins leiða
til þess, að reynt yrði að halda
stærri búunum niðri, fram-
leiöslan gerð óhagkvæmari og
verðlagið hærra. Málið er nefni-
lega það, að alifuglaframleið-
endur eru i samkeppni við of-
framleiddar landbúnaðarafurðir
og telja forystumenn eggja- og
alifuglabænda, að þetta sé ein-
mitt skýringin á þvi af hverju
Framleiðsluráð vill ná tökum á
framleiðslu þessara búa.
Þá telja þeir einnig, að fóður-
bætisskatturinn sé lagður á þá
m.a. i þvi skyni, að jafna hluta
hans yfir til hinna hefðbundnu bú-
greina og þar með verði haldið
áfram á þeirri offramleiðslu-
braut, sem hingað til hefur verið
gert. Þeir benda á, að sambæri-
legt fyrirkomulag sé rikjandi i
Noregi og þar sé einmitt verðlagi
haldið uppi með þvi að þau bú
sem best eru rekin fá enga fyrir-
greiðslu úr kerfinu þar.
Hingað til hafa þeir aðilar, sem
neitaðhafa aðgreiða til sjóðanna,
fengið keyptan fóðurbæti hjá
Fóðursölufyrirtækjunum. Hins
vegar hafa þessi fyrirtæki fengið
fyrirmæli um það, að afgreiða
ekki fóðurbæti til þessara aðila
nema þeir hafi undir höndum hin
svokölluðu skömmtunarkort.
Komi sú staða upp, að eggja- og
alifuglabændur neiti áfram að
greiða þessi gjöld, sem allt útlit
er fyrir, þá munu þeir verða að
kaupa sinn fóðurbæti með tvö
hundruð prósent skatti.
Fóðursölufyrirtækin munu ekki
vera mjög hrifin af þessu fyrir-
komulagi og hafa m.a. rætt við
landbúnaðarráðherra vegna
málsins.
Með þvi að fóðurbætisskattur
var lögleiddur má segja, að verj-
endur núverandi stefnu i mál-
efnum landbúnaðarins hafi náð
tökum á eggja- og alifugla-
bændum. Þessi stefna getur, ef
henni verður framfylgt i anda
þess sem nú hef ur séð dagsins ljós
leitt til þess, að eggja- og alifugla-
bændur verði settir undir hæl
Framleiðsluráðs og framleiðsl-
unni stjórnað þaðan. Þetta mundi
án efa hafa það i för með sér að
Framhald af bls. 2
Kjördæmisþing Alþýðu-
flokksins á Vestfjörðum,
sem jafnframt var aðal-
fundur kjördæmisráðsins,
var haldið í Flókalundi í
Vatnsfirði laugardaginn
27. september s.l.
1 s t j ó r n m á 1 a á 1 y k t u n
kjördæmisþingsins segir m.a., að
upplausnar- og niöurrifsöflum
sem aðeins njóta fylgis litils hluta
þjóðarinnar hafi tekist að búa svo
vel um sig i fjölmörgum stofnun-
um þjóðfélagsins að kjörnum
fulltrúum meirihlutans hafi verið
gert á umliðnum árum nánast
ákleift að stjórna landinu. Lýsti
kjördæmisþing Alþýðuflokksins á
Vestfjörðum þeirri skoöun sinni
aö fyrr en undirtök þessa litla en
hávaðasama minnihluta á stjórn-
málum, verkalýðsmálum, menn-
ingarmálum og atvinnumálum
hafi verið losuð sé borin von að
nokkurs árangurs sé að vænta i
störfum rikisstjórna.
Þá segir einnig i stjórnmála-
ályktuninni að reynslan af störl
um núverandi rikisstjórnar hafi
sýnt að frá henni sé engra
raunhæfra aðgerða að vænta.
Kjördæmisþingið litur á þátttöku
nokkurra sjálfstæðismanna i
rikisstjórninni sem metnaðarmál
en ekki stjórnmál og bendir á, að
allt frá kosningunum 1978, þegar
Framsóknarflokkurinn tapaði
verulegu fylgi i sveitum landsins
yfir til Alþýðubandalagsins, hafi
Framsóknarflokkurinn ekki haft
kjark til að halda sinu gagnvart
Alþýðubandalaginu þegar flokk-
ana greinir á um efnahagsmál.
Orlög n iðurtalningarstefnu
Framsóknarflokksins sé nýjasta
dæmið um þetta. Segir i ályktun
kjördæmisþingsins að á þetta
tvennt — metnaö og valdafikn
eins samstarfsaðilans og stað-
festu og kjarkleysi hins — spili
Alþýðubandalagið i rikisstjórn-
inni með þeim afleiðingum að
ekkert fá.ist gert, upplausn og rót-
leysi fari vaxandi og vonleysi og
uppgjöf grafi um sig.
Fráfarandi formaöur
kjördæmisráðs Alþýðuflokksins á
Vestfjörðum, Agúst H. Pétursson,
Patreksfirði, sem setið haföi i
stjórn kjördæmisráðsins i 18 ár
baðst undan endurkosningu, en i
hans stað var kjörinn formaður
Kristján Jónasson, bæjarfulltrúi,
tsafirði.
Þá var einnig kosið i stjórn
Framhald af bls. 2
,,Segir í ályktun kjördæmisþingsins að þetta tvennt
— metnað og valdaf íkn eins samstarfsaðilans og stað-
festu og kjarkleysi hins — spili Alþýðubandalagið í
ríkisstjórn með þeim af leiðingum að ekkert f áist gert,
upplausn og rótleysi fari vaxandi og vonleysi og upp-
gjöf grafi um sig."
Alþýðublaðið segir:________________
Verður háskólakennari
sjálfkjörin sem forseti ASÍ?
A Ut frá þvi að Björn Jónsson,
forseti Alþý ðusambands
íslands, varð fyrir alvarlegum
heilsubresti, hefur setið köttur i
bóli Bjamar á forsetastóli ASl.
Ótrúlegur seinagangur i
samningamálum og sundur-
lyndi milli sérsambanda innan
ASl staðfestir, að forysta
heildarsamtakanna er ekki
lengur sú sem hún var. Kjara-
málaályktun 24. þings Alþýðu-
sambands Vestfjarða, sem kvað
á um að Vestfirðingar tækju
samningamálin i eigin hendur
staðfestir enn þetta ástand.
rátt fyrir úrelt skipulag,
innbyrðis hagsmunaárekstra og
takmarkað lýöræði, sem lýsir
sér í fámennisstjórn, eru völd
verkalýðshreyfingarinnar á
Islandi mikil og vaxandi. 1
reynd er úrelt að tala um þri-
skiptingu valdsins I okkar þjóð-
félagi. Við höfum löggjafarvald,
framkvæmdavald, dómsvald, -
og verkalýösvald. Embætti for-
seta ASl er valdameira, þegar á
reynir, en venjulegur ráðherra-
stóll. Þegar stóllinn stendur
auöur, eins og verið hefur um
sinn, hefur þaö margvíslegar
afleiðingar i för með sér. I heila
þrjá áratugi, hafa Alþýðusam-
bandsþing hafnaö forystu
Sósialistaflokks og Alþýðu-
bandalags i heildarsamtökum
verkalýðshreyfingarinnar. Nú
hefur það hins vegar gerzt, að
völd og frumkvæði i forystu ASÍ
hafa hægt og sígandi færzt inn i
flokkskontór Alþýðubanda-
iagsins. Alþýöubandalagið rær
nú að því öllum árum, að
tryggja sér embætti forseta ASl
á næsta Alþýðusambandsþingi,
sem haldiö verður nú i haust. 1
þvi efni, reiöa þeir sig á stuön-
ing stjórnarsinna úr röðum
Sjálfstæðismanna.
Það vakti þvi óneitanlega
verðskuldaða athygli, þegar
núverandi staðgengill forseta
ASl, Alþýðubandalagsmaðurinn
Snorri Jónsson, útnefndi fram-
kvæmdastjóra ASÍ,háskóla-
kennarann, Asmund Stefáns-
son, til forsetakjörs. Þessi til-
kynning staðgengilsins segir
meira en mörg orð um þá ger-
breytingu, sem oröin er á
viðhorfum Alþýöubandalags-
forystunnar til þess, sem einu
sinni var kallað stéttarbarátta.
Skrifræðissjónarmiðin eru' al-
gerlega rikjandi. Ekki er annað
sýnna, en að Alþýöubandalags-
menn li'ti svo á, aö þegar þeir
eru i rikisstjórn, eigi Alþýðu-
sambandið að vera einskonar
undirdeild i Félagsmálaráðu-
neytinu! Mikill níeirihluti meö-
lima ASI kýs aðra stjórnmála-
flokka en Alþýðubandalagið i
almennum kosningum. En það
breytir litlu um stjórn landsins.
í skjóli fámennisstjórnar hefur
Alþýöubandalagiö tryggt sér
lykiltök i forystu verkalýðs-
hreyfingarinnar. Þau tök eru
þvi næst notuð sem lykill aö
stjórnarráðinu, að mestu án til-
lits til fylgis flokksins i almenn-
um kosningum.
Seingrimur Steingrimsson,
stjórnarmaður i Iðju, félagi iðn-
verkafólks, hefur með eftir-
minnilegum hætti sett háls-
merkiutanum þessi vinnubrögð
Alþýðubandalagsins innan
verkalýðshreyfingarinnar.
Hann hefur i blaðagrein birt
auglýsingu, i nafni staðgengisl
forseta ASÍ, sem þannig
hlióðar:
„Fjölmenn launþegasamtök,
sem m.a. hafa innan sinna vé-
banda, flest allt láglaunafólk
landsins„ skortir nýjan for-
mann. Umsækjandi uppfylli
eftirtalin skilyrði:
1) Hafi háskólamenntun, helst I
hagfræði.
2) Búi ekki viö sömu skilyrði og
félagsmenn launþegasam-
takanna í lifeyrismálum,
heldur sé I verðtryggðum líf-
eyrissjóði, helst hjá rikinu.
3) Taki ekki laun skv. neinum
kjarasamningum félags-
manna launþegasa mtak-
anna, heldur vinni á kjörum
háskólamanna, fái fasta
greiðslu fyrir ómælda yfir-
vinnu og hafi helst ekki undir
UOOþús.kr.á mán.eða ráðu-
neytisstjórakjör.
4) Hafi aldrei verið félagi í
neinu verkalýðsfélagi fyrr en
fyrir siðasakir á siöustu
vikum, til þess aö öðlast kjör-
gengi.
5. Sé I gáfumannadeild Alþýöu-
bandalagsins og njóti þar
trúnaðar, sem sé gagn-
kvæmur.
F élagsbundnu fólki, sem ekki
hefurháskólamenntun, en hefur
starfað i verkalýösfélögum er
loks eindregið ráðið frá þvi að
sækja — jafnvel þótt þaö sé i Al-
þýðubandalaginu.”
Nýafstaðið þing Alþýðusam-
bands Vestfjarða tekur ein-
dregið undir þessi sjónarmið —
en i fúlustu alvöru. Þar segir:
„Pingið varar eindregiö við
þvi', aö hinn sérfræöilegu
sjónarmið einstaklinga, sem
hvorki þekkja til atvinnurekstr-
ar né baráttu verkalýöshreyf-
ingarinnaraf eigin raun séu um
of látin ráöa i stefnumörkum og
störfum aðila vinnumarkaðar-
ins.”
Segir þaö ekki umhugsunar-
verða sögu um ásigkomulag
verkalýðshreyfingar á tslandi,
ef það verður niðurstaða ASI-
þings að leita til háskóla-
kennara úr röðum Bandalags
háskólamanna, til þess aö taka
við forystu í kjarabaráttu lág-
launafólks i landinu?
Það skal tekið fram, að þessi
spurning er ekki orðuð til þess
aö gera lítiö úr störfum As-
mundar Stefánssonar hag-
fræðings, sem ráðunauts ASl i
hagfræðilegum efnum. Þvert á
móti skal þaö fullyrt, að As-
mundur hefur reynzt vel I starfi
og nýtur trausts samstarfs-
manna sinna, þótt ekki séu
flokksbræður. En þar meö er á
engan máta sjálfgert, að hann
taki við kjörnunu forystuhlut-
verki innan verkalýðsheryf-
ingarinnar.
U m þetta kemst Steingrimur
Stemgrimsson svo að oröi i
áðurnefndri blaðagrein:
„Kæru kerfiskallar i ASl-
forystunni: Þiö, sem senduð
kollegum ykkar, i hinu rikis-
rekna pólska Alþýðusambandi,
stuðningsyfirlýsingu, þegar
pólskur verkalýður reyndi aö
brjótast undan áþján til frelsis:
Ein spurning: Hvemig haldiö
þið að þeir myndu nú kjósa i
Póllandi? Annars vegar til for-
ystu i hinu rikisrekna þarlenda
ASt? Hins vegar i þvi frjálsa,
sem nú er verið að stofna? Á
hvorum staðnum myndi skjóta
upp kollinum kerfiskaU með
háskólabréfið, flokksskirteinið
og ráðuneytisstjórakjörin? Og
hvar myndi valið falla á mann.
sem „bara” væri einn úr
hópnum?”
—JBH