Alþýðublaðið - 01.09.1981, Side 4

4
Þriðjudagur 1. september 1981
ALÞÝÐUFLOKKURINN
SAMEINAÐIR
STDNDUM við
Magnús Marísson skrifar
Þegar þetta var ritað, rlkti
það ástand á blaðinu, sem þess-
ari grein er ætlað að birtastí, að
það kom ekki út, vegna innbyrð-
is átaka milli samherja og sam-
verkamanna. Það var jafnvel
hugsanlegt, að blaðiðkæmiekki
út aftur, þetta litla en þö um-
deilda blað þessa stundina.
Flokkur sá, er að þessu blaði
stendur kennir sig við jafnaðar-
stefnu. Blaðinu er ætlaö að vera
málgagn jafnaðarstefnunnar og
flokks hennar á islandi.Ef flett
er upp I oröabók orðinu jafnað-
armaður þá er þvi lýst þannig,
að átt sc viðsanngjarnan, óhlut-
drægan og friösaman mann.
Þar höfum við þaö.
Þeir sem voru á fundi þeim,
sem haldinn var um málefni Al-
þýðublaðsins að Hótel Sögu
þann 10. ágUst 1981, geta sjálfir
dæmt um, hvort þessi lýsing á
við þá er þar voru. Það er kald-
hæðni örlaganna aðstjómmála-
flokkur, sem hefur svo mikinn
og góðan boðskap fram að færa
og gætihaftsvo miklu hlutverki
að gegna, skuli hvað eftir annað
á ferli sinum verða vettvangur
svo harkalegra átaka, að hann
verður nær óstarfhæfur lengi á
eftirsvosemsaga hansbervitni
um.
Að virkja eldhugana
Margir afburðamenn og eld-
hugar hafa barist fyrir jafnað-
arstefnuna og átt samleið með
henni gegnum árin, þvi hún hef-
ur laðað til sín menn með rót-
tækar skoðanir á þjóðfélags-
málum og einlægan áhuga á
umbótum 1 þjóðfélaginu. Sumir
þessara manna hafa gerst svo
ákafir i baráttu sinni fyrir
framgangi skoðana sinna, aö
þeirhafa orðið viðskila frá sam-
herjum sinum og einangrast að
lokum vegna vangetu deiluaðila
til að láta málamiðlun ráða.
Ráðamenn flokksins hafa held-
ur ekki borið næga gæfu til að
virkja umbrotin og vaxtarverk-
ina I flokknum, þannig að jafn-
aðarstefnan stæði öflugri eftir
en áður. Atök þau og sú innbyrð-
is barátta, sem hefur orðið inn-
an flokksins, hefur staðið og
stendur honum enn fyrir þrif-
um.
Auðvitað eru ekki allir menn
alltaf á sama máli. Annað væri
óeðlilegt. Það er nauðsynlegt,
að menn skiptist á skoðunum.
Við höldum fram okkar skoðun-
um, og reynum að vinna þeim
fylgi eflir bestu getu með rök-
semdafærslum og útskýring-
um, og er það vel, þegar góðum
málum er unniö fylgi á þann
hátt. En stundum sjáumst við
ekki fyrir og berjumst með
kjaftiogklóm svo harkalega, aö
hinn góði málstaður, sem við
Frá slðasta flokksþingi. Á myndinni má m.a. sjá þau Jóhönnu
Sigurðardóttur, Karvel Pálmason, EggertG. Þorsteinsson og Sigurö
Jónsson. Ásta Benediktsdóttir, fulltrúi á flokksskrifstofu er f ræðu-
stól.
teljum okkur berjast fyrir,
hverfur í skugga baráttuaðferð-
anna. Við fáum þannig alla upp
á móti okkurog skiljum svo ekki
neitt i þvi, að allir séu okkur
ekki sammála.
Ef st jórnmálaflokkur ætlar að
láta taka sig alvarlega, og vill
koma einhverju fram, öðru en
upphlaupum og bægslagangi,
veröur hann að vera nokkuð
samstiga og samvirkur, en má
þó alls ekki drepa niður ein-
staklingsfra mtakið innan
flokksins. Það verður að virkja
einstaklinginn innan ramma
eðlilegrar samvinnu og stjórn-
unar, svo framgangur jafnaðar-
stefnunnar verði sem mestur og
bestur. Það hlýtur að vera hægt
að nota kraftana tilannarsen að
berja á samherjum og sam-
verkamönnum og skemmta
skrattanum og andstæðingun-
um meö þvi.
Alþýðublað — Alþýðu-
flokkur
Þær raddir hafa heyrst, að
það veröi aö leggja Alþýðublað-
ið niöur vegna fátæktar, eða svo
ersagt. Raunar má nú segja, að
það hafi aðeins komið út að
nafninu til, þvi það fékkst ekki i
lausasölu þar til fyrir örfáum
dögum, og er borið út til þeirra
örfáu sem eru áskrifendur,
einnig er lesið úr leiðurunum i
rikisútvarpið, þar með eru út-
gáfumál blaðsins upptalin.
St jórnmálaflokkur án eigin
málgagns, eða með málgagn,
sem hangir á horriminni, er
dæmdur til að veslast upp og
liöa undir lok. Allt tal um það,
að ekki sé grundvöllur fyrir út-
gáfu Alþýðublaðsins, eöa það
verði aö leggjast niður, er i
sömuandránni tal um, að ekki
sé grundvöllur fyrir starfsemi
Alþýöuflokksins, eða hann eigi
að leggjast niður.
Það er dapurlegt til afspurn-
ar, að nú, þegar stjarna jafnað-
armanna erört risandi erlendis,
svo sem i Bretlandi, Frakklandi
og viöar, skuli uppdráttarsýki
og óeining herja á islenska jafn-
aðarmenn. Nei, þessari þróun
verður að snúa við. Það verður
að snúa vörn i sókn, og islenskir
jafnaðarmenn verða að gera
það upp við sig, hvort þeir ætla
að berjast hver gegn öðrum, eða
þeim geigvænlegu vandamál-
um, sem úrlausnar biða.
í þvi kapphlaupi sigrar
enginn
Um þessar mundir berast
okkur frétir af þvi, að enn eitt
gjöreyðingar- og ógnarvopnið sé
að fara i framleiðslu. Það nægir
vist ekki fyrir mannskepnuna
aö geta sprengt jörðina i tætlur
tiu sinnum. Nú á að bæta um
betur og menn ætla sér aö geta I
sprengt hana tuttugu sinnum i
loft upp, eða guð má vita hve
oft. Alls kyns morðtól og ógnar-
tæki eru fundin upp og smiðuð
daglega, og alltaf verður erfið-
ara og erfiðara að snúa við af
þeirri sjálfseyðingarbraut, sem
mannkynið er á. Alvarlegasta
vandamálibúa jarðarinnar nú á
dögum er hið brjálæðislega víg-
búnaðarkapphlaup, en f þvi
kapphlaupi sigrar enginn. Allir
eru dæmdir til að tapa.
Það er skylda allra góðra
manna að taka upp öfluga bar-
áttu fyrir niðurlagningu hvers
kyns ógnarvopna og ógnar-
stefna, sem nú vaöa uppi, vegna
sinnuleysisog makræðis þeirra,
sem ættu að gera betur. Islensk-
ir jafnaðarmenn verða að
leggja hönd á plóginn i þeirri
baráttu, en það gera þeir ekki
nema sameinaðir og sterkir.
Það er ýmislegt sem bendir til
þess, að baráttan um hin efna-
legu gæði fari harðnandi hér
sem annars staöar og verði þá
ekki vegist með orðum einum.
Er þvi full þörf á, að allir góðir
menn leggi þar gott til málanna
eftir bestu getu. Það skyldi eng-
inn halda það, hvort sem hann
er að auka vigbúnað sinn, eða
hrifsa til sin meira af efnalegum
gæðum en honum ber, að mót-
aðilinn sitji aðgerðarlaus meö
hendur i skauti. Það þarf meira
en litla grunnhyggni, ef menn
reikna með þvi.
Af rauðum pennum
Við verðum að snúast af fullri
einurð gegn hvers konar órétt-
læti og misskiptingu, sem við-
gengst. Við verðum að berjast
af auknum krafti gegn hvers
konar lögbrotum og herða bar-
áttuna gegn áfengis- og eitur-
lyf janeyslu. Við verðum aö leita
orsaka þessara vandamála,
ekki leysa eitf með þvi að búa til
tiu ný.
1 þeirri baráttu, sem fram-
undan er gegn hvers kyns
mannfjandsamlegum stefnum
og öflum, þurfum við jafnaðar-
menn á öflugu málgagni að
halda og sameinuðum, sterkum
jafnaðarmannaflokki. Við jafn-
aðarmenn verðum að skjóta
stoðum undir málgagn okkar og
þar með jafnaðarstefnuna. Ger-
um viö þaö ekki, teljum okkur
eigi hafa efni á þvi, eða færumst
undan þvi á einn eða annan hátt,
mun málgagniö og flokkur jafn-
aðarmanna liða undir lok fyrr
en varir. Oflugt og útbreittmál-
gagn, skrifað af hvössum og
heiðarlegum pennum, mun
vinna jafnaðarstefnunni þann
sess, sem henni ber meðal þjóð-
málahreyfinga landsins.
Atburðarásin i þeirri deilu,
sem nú stendur yfir innan Al-
þýðuflokksins, hefur breytt ört
um farveg nú siðustu daga. Það
sem gerst hefur frá þvi að byrj-
að var á þessari grein er þaö, að
Alþýðublaðið kemur út sem
fyrr, þunnt að vanda og litt út-
breitt. Upp úr hinum sögulegu
Alþýðublaðsdeilum er einnig
risiö nýtt vikublað fyrrum af-
leysingaritstjóra og aðstoðar-
manna hans. Eitt sinn var sagt
„ADt er þá þrennt er”. Menn
héldu nú að það væri komið nóg
af klofningsstarfsemi meðal is-
lenskra jafnaðarmanna, en það
virðist ekki vera. „Gegn for-
ingjum, gegn flokksræði”,
hljómar nú i auglýsingum frá
hinu nýja vikublaði.
Allt er þá þrennt er
Auðvitaö eru allir
sanngjarnir
Wiliy Brandt:
Alþýðublaðið birtir hér skýrslu þá, sem Willy Brandt gerði eftir
fund framkvæmdastjórnar Alþjóðasambands jafnaðarmanna i
Bonn, þann 15—16 júli sl. Eins og kemur fram i skýrslunni, var þar
fjallað um alþjóðamál á breiðum grundvelli. Sérlega var rætt um
afvopnunarmál, Norður-Suður viðræður, og ástand mála i i
Mið-Ameriku.
Alþjóðasamband jafnaðarmanna telur innan sinna raða, mörg |
þau samtök, sem mest hafa verið áberandi I baráttunni fyrir frelsi |
og lýðræði i Mið-Ameriku. Það er þvi ekki nema eðlilegt, að AI-
þjóðasambandið láti sig mál þessa heimshluta nokkru skipta, sem i
og öryggismál almennt. Alþýöublaðið hefur áður birt skýrslur og |
greinagerðir, sem gerðar hafa verið á vegum Alþjóðasambands ’
jafnaðarmanna, og má hér sérlega minna á skýrslu Ed Broadbent, !
formanns Ný-demókrataflokksins kanadiska um ferð hans til E1 i
Salvador, en hann fór þá ferð á vegum Alþjóðasambandsins. Al- j
þýðublaðið birti þá skýrslu þann 25. júni sl. Þá birti Alþýðublaðið )
einnig erindi, sem Michel Rocard þélt á sérstakri ráðstefnu, sem i
Alþjóðasambandið hélt um vandamál þróunarrikja. i þvi erindi .
ræddi Rocard og gerði grein fyrir sósial-demókratlsku þró- |
unarlikani fyrir þriðja heiminn. Það erindi birtist I Alþýðublaðinu, I »
tveim hlutum dagana 7. og 8. júli sl. !
Afvopnun og i
Framkvæmdastjórn Alþjóða-
sambands Jafnaðarmanna hóf
fundinn með umræðum um það,
sem er kallaö, og kannski ekki
alveg með réttu, Norður-Suður
viðræðurnar.
Bruno Kreisky, kanslari
Austurrikis sagði frá undirbún-
ingi undir hina óformlegu leiö-
togaráðstefnu, sem halda á i
október I borginni Cancun i
Mexikó. Þá ræddi Senghor, for-
seti Senegal nokkuð um ráð-
stefnuna. Og Schmidt, kanslari
V-Þýskalands hafði áður rætt
það nokkuð, hversu mikilvægur
þáttur ráðstefnunnar, umræður
um Norður-Suður samstarf
munu verða, á Ieiðtogafundin-
um, sem haldinn verður i
Ottawa.
Það er ljóst, að eitt mikilvæg-
asta verkefni okkar á þessu ári,
verður að skapa réttar að-
stæður, fyrir svokallaðar al-
heimsviðræður, yfirgripsmiklar
samningav'iðræður, með al-
mennri þátttöku, sem haldnar
verða undir merki Sameinuðu
þjóðanna. Ég vona, að valda-
menn bæði frá Norðri og Suðri,
ræði nokkur atriði neyðaráætl-
unar, til að leysa versta vand-
ann.
Undirnefnd Alþjóðasam-
bandsins i afvopnunar-
málum
Við ræddum ástandið i al-
þjóðamálum og þróun vigbún-
aðarkapphlaupsins sérlega.
Nefnd Alþjóðasambandsins um
afvopnunarmál hafði nýlega
haldið fund i Helsinki, og for-
maður hennar, Kalevi Sorsa,
upplýsti okkur um umræðurnar
á þeim fundi. Þetta mál mun
einnig koma til umræðu á mið-
stjórnarfundi Alþjóðasam-
bandsins, i Paris, næsta
september. Kannski ætti ég
einnig að nefna það hér, að
Kalevi Sorsa sagöi okkur, að af-
vopnunarnefndin mun fara til
Washington seinna á þessu ári,
til að ræða vandamál afvopn-
unar við fulltrúa Bandarikja-
stjórnar. Þá munum við eins og
áður, ræða við fleiri aðila.
Auðvitað var einnig rætt, á
fundi framkvæmdastjórnar-
innar, um ferð okkar
Hans-Juergen Wischnewski, til
Sovétrikjanna. Um þá ferö
hefur mikið verið ritað i þýsk
blöð. Ekki var rétt farið með
allt, sem þar var sagt, en að
minnsta kosti var skrifað um
ferðina. Ég held að félagar
minir i framkvæmdastjórninni
telji þessa ferð hafa verið gagn-
lega. Bruna Kreisky sagði jafn-
vel, að hún hefði verið óvenju-
lega gagnleg. í boði, sem
Schmidt kanslari hélt okkur,
siðasta kvöld ráðstefnunnar, i
Schaumburg-höll, en hann tók
einnig þátt i siöasta degi ráð-
stefnunnar, sagði kanslarinn, að
ferðin hefði verið verðugt fram-
lag okkar, til okkar sameigin-
legu baráttu. Þetta mun auö-
vitað valda þeim mönnum von-
brigðum, sem heldur vilja finna
skoðanaágreining. 1 viöræðum
okkar lagði kanslarinn auðvitaö
áherslu á okkar sameiginlega
viðhorf, að viðhalda jafnvægi.
Hann útskýrði hversvegna hann
efast ekki um að Banda- .
rikjamenn eru tilbúnir að taka •
þátt i samningaviðræðum, og að »
lokum lagði hann áherslu á
mikilvægi óháðrar stefnu i
utanrikismálum og hlutverk
óháðu rikjanna i viðleitninni til
að tryggja frið i heiminum i
dag.
Þessi umræða varð mun betri «
fyrir það, að vinir minir Lionel
Jospin, Bettino Craxi og
Michael Foot tóku þátt i henni
og lögðu margt til málanna.
Kja r norkuvopna la ust
svæði t
Vinir okkar frá Norður-
Evrópu útskýrðu afstöðu
sina til umræðu sem farið
hefur fram, um kjarnorku-
vopnalaust svæði á Norðurlönd-
um,og hvernig þetta hefur áhrif
á önnur svæði i Evrópu. Þetta er
spurning, sem mun verða þýð-
ingarmeiri i framtiðinni en hún
er i dag. Forsætisráðherrar
Noregs, Danmerkur og Finn-
lands sögðu okkur af sinum við-
horfum. Við hinir ættum ein-
faldlega að hlusta til að byrja
með, þvi þetta mál kemur okkur
ekki beinlinis við. Auðvitað von-
umst við til þess, að einhvern
daginn verði hægt að ræða þetta
mál i viðara samhengi. En það
verður ekki fyrr en hið viðara
samhengi er orðið ijóst, sem
þetta mál snertir okkur beint.
- Ég vildi gjarna draga saman
nokkur helstu atriðin i sam-
eiginlegu viðhorfi fram-
kvæmdastjórnarinnar til af-
vopnunarmála:
1. Við erum öll eindregiö
þeirrar skoðunar að SALT
viðræöurnar milli risaveld-
anna tveggja verði að hefjast
að nýju, en það þýðir aþ rætt
verði um langdrægar eld-
flaugar með kjarnaoddum,
sem geta lagt allan heiminn í
_ rúst.
L. Við erum öll þeirrar skoð-
unar, að viðræður um meðal-
dræg kjarnorkuvopn, sem
beita á i Evrópu, verði að
hefjast við fyrsta tækifæri.
Menn lýstu þeirri von sinni,
að ekki aðeins ættu viöræður
að byrja fljótlega, heldur ættu
þær að hafa borið árangur
_ ekki seinna en 1983.
O. Við lýstum þeirri von okkar,
að á Madrid-ráðstefnunni
verði náð samkomulagi um
að kalla sérstaka ráöstefnu
sem ræði afvopnunaraðgerðir '
og það, hvernig hægt verður
að byggja upp gagnkvæmt
traust. Við ræddum ekki
timasetningu i þessu sam-
bandi, þ.e. hversu langan
tima ætti að taka til að ná
. samkomulagi.
4. Formaður afvopnunar-
nefndarinnar dró athygli
okkar að nauðsyn þess, að
hvetja til samkomulags um
bann viö eiturefnavopnum,
þvi það er mikil hætta á nýju
vigbúnaðarkapphlaupi á þvi
5sviði.
• Við lýstum áhyggjum okkar
vegna siaukinna vopnavið-
skipta milli iönvæddra þjóða
og þróunarþjóðanna. Menn
ættu að ihuga það vandamál
meir.