Vísir - 06.08.1969, Qupperneq 9

V1S IR . Miðvikudagur 6. ágúst 1969.
9
„Mátturinn
steyptur í
hold og blóð44
— Von framt'iðar, sómi samtiðar — fulltrúi liðins
tima — siðari grein um hestamennsku á Islandi
Vinátta.
□ í gær birtist í blaðinu fyrri grein um hestamennsku á ís-
landi. Þar var að inngangi loknum gerf nokkur grein
fyrir Landssambandi hestamannafélaga, hestamannafélaginu
Fák í Reykjvík, kappreiðum og hestaþingum, reiðskólahaldi
og tamningastöðvum. Hér verður haldið áfram á sömu braut
og drepið á nokkra aðra þætti hestamennskunnar.
□ Ferðalög á hestum
/\hætt mun að fullyrða, að
hvergi náist betri tengsl
milli manns og hests én á lang
ferðum um óbyggðir og öræfi.
Á fáa vegu kynnast menn bet-
ur landinu sjálfu en í samfylgd
hestsins. Pví er það, að æ fleiri
binda upp trússiö og leggja
land undir fót, skiljast viö
menningu skarkalans og til-
einka sér nýja menningu óbyggð
anna. Það er ógjörningur að
henda reiöur á hestaferöalögum
síðustu ára, en þó má til gamans
nefna dæmi af handahófi. Ár-
ið 1965 fóru þeir Þorlákur G.
Ottesen og Örn Ó. Johnsen við
fimmta mann lengstu hestaferð
sem hér hefur verið farin — til
skemmtunar að minnsta kosti
— og riðu sem leið liggur frá
Reykjavík í Homafjörð norö-
ur fyrir Vatnajökul og suður
Sprengisand á rúmum mánuði.
Sama ár fór Pétur Jónsson á
Egilsstöðum ásamt nokkrum fé-
lögum sínum mikla svaðilför suð
ur yfir hálendið eftir slóð Árna
Oddsonar forðum. Þá fóru og
nokkrir kvenskörungar úrHrepp
unum norður Kjöl að Hólum í
Hjaltadal og suöur aftur fyrir
tveim árum og vegnaði vel, þótt
engir væru karlmennirnir. Fleira
mætti nefna ef tóm væri til, og
( eflaust eru margir á ferð þessa
t stundina.
□ Reiðvegir
Að vonum kvarta hestamenn
1 oftlega sáran undan tillitsleysi
1 bifreiðastjóra á vegum úti og
i gagnkvæmt. Því er það með vax
andi hestamennsku í þéttbýli
aukin nauðsyn, að reiðvegir
‘ verði lagðir sem víðast, þar sem
■ þörf krefur. Á fjárlögum ársins
1968 voru veittar 200 þúsund
Krónur til reiðvegagerðar og var
fénu varið til framkvæmda á
‘ félagssvæðum níu hestamanna-
, félaga, Það er öllum ljóst, er til
þekkja, að enn betur þarf aö
gera, ef raunhæfar úrbætur eiga
aö nást, enda lítil von til mik-
Æskan og hesturinn.
krónur, sem níu aðilar sitja að.
Hitt er svo einnig nauðsyn, að
réttur reiðveganna verði tryggð
ur til fulls og ekki síður
en akvega. Svo undarlegt sem
það er, hefur þaö gerzt oftar en
einu sinni, að bændur hafa haft
reiðvegina að engu og girt yf-
ir þá þvera og endilanga.
□ Hestverð
Það er margt auðveldara en
fjölyrða um hestverð, enda
margbreytilegt og fer oft leynt.
Þó má segja, að meðalgóöur reiö
hestur verði nú vart fenginn fyr
ir minna en 20 þúsund krónur.
Hitt heyrir til undantekninga
fari gýðhestur fyrir meira en
30—40 þúsund krónur. Verð á
útflutningshrossum er mismun-
andi fyrir árstfma og þjóðerni
kaupenda, en þó sjaldnast lak-
ara en á innanlandsmarkaði.
Hér situr hinn góðkunni hestamaður, Höskuldur Eyjólfsson á
Hofstöðum í Borgarfirði, gæðing sinn Goða og teymir Gust.
□ Lyfjabúðir
Ég býst við, að ekkert eftir-
lit sé meö álagt.ingu lyfjabúða
á umbúðum, sem þær selja. —
Fyrir skömmu keypti ég f einni
þessara /erzlana augndropa í
15 gr glasi og rak þá augun i
töluna kr. 27 á reseptinu. Ég
spyr afgreiðslustúlkuna, hvaða
verö þetta sé og segir hún mér
þá, að þetta sé verðið á glasinu.
Mér varö alveg nóg um.
Lyfjabúðir eru nú hættar, að
gera fólki þann greiða að taka
tóm glös og aðrar umbúöir aft
ur og finnst mér því að kaupend
um og seljendum sé gert ærið
mishátt undir höföi. Þetta er
einn þeirra liða sem gera dýr-
tíöina hér í borginni eins mikla
og raun er á. Með betra eftirliti
mætti vel kippa þessu f lag.
spá.
□ Trassaskapur
□ Reiðtygi
Um reiðtygi er fátt eitt að
segja. Góður hnakkur kostar
vart minna en 12 þúsund krónur
og beizli um 2 þúsund kr„ þótt
eflaust sé þetta eitthvað mis-
munandi. Reiðfatakostnaður er
kominn undir nægjusemi hvers
og eins.
□ Útflutningur
Sala fslenzkra hrossa til ann-
arra landa hefur færzt allmjög
í vöxt á síöustu árum, og munu
útflutningshross þetta áriö kom
in nokkuð yfir þúsundið. Ot-
flutningur hrossa er frjáls frá
1. júlí til 1. nóvember ár hvert.
Auk læknisvottorðs þarf einnig
is leyfi fyrir óvönuðum hest-
um og verðlaunuðum hryssum.
Helzti hrossamarkaðurinn er-
lendis hefur verið í Þýzkalandi,
en nú eru víða að skapast nýjir
markaðir, svo sem í Svíþjóð og
Bandarfkjunum.
□ Hrossarækt
Skilningur manna hefur í sí-
fellu verið að aukast á því,
hversu rík nauðsyn er til þess,
að hið bezta veröi fengið fram
og sameinaö í íslenzka hrossa-
stofninum, sem haldizt hefur ó-
blandaður frá landnámstíð. Þess
arar viðleitni sér og æ víðar
merki, enda þótt betur verði að
vanda það verk og samræma.
Hrossaræktarráðunautar hafa
nú verið starfandi um langt ára
bil og innt mikið verk og þarf-
legt af höndum. Hér gefst ekki
ráðrúm til að ræða kynfestu
og kynblöndun, en geta má til
gamans nokkurra þekktra
hrossastofna svo sem Svaða-
staðakyns, Skarðs-Nasakyns,
Skuggakyns, Hindisvíkurkyns
Varmalækjarkyns, Berghyls-
kyns og Kollukynsins frá Kirkju
bæ.
□ „á guð og gaddinn“
Ókunnur höfundur orti fyrir
löngu þesst stöku:
Betra er að vera klakaklár
og krafsa snjó til heiða,
en vera mýldur öll sfn ár
undir hnakk og reiða.
Þó munu ekki allir vera á
einu máli um slíkt hlutskipti
hestsins í velferðarþjóöfélaginu.
E;ins i og menn , rakur ,rainni til
h’áfa Qrðið .allmikil þlaöaRkrif ™
mtaV t líiVarpTog 'sjónvarpi
annúölega meðferð á hrOss-
um bæði í húsum og á útigangi.
Enda þótt margt sé um þessi
mál sagt af heldur lftilli þekk-
ingu, er þess ekki að dyljast,
að víða er ýmsu ábótavant f
með ferð hrossa að vetrarlagi og
er það mjög miður. Jónas Áma
son alþm. flutti á næstsíðasta
þingi tillögu til þingsályktunar
um ómannúðlega meðferð á
hrossum og var hún mjög í
sama anda og tilburðir L. H.
og einstakra hestamannafélaga
til úrbóta hafa verið. Þess er
að vænta, aö ásetningur allur
verði tekinn fastari tökum og
þeirri vá bægt frá, sem kæru-
leysi í þessum sökum getur
skapað.
□ Hesturinn okkar
Landssamband hestamanna-
félaga hefur nú um tfu ára
skeið gefiö út sérlega vandað
tímarit í máli og myndum um
hesta og hestamennsku. Þar er
að finna ógrynni ágætra greina
og frásagna eftir gamalreynda
hestamenn. Afgreiðsla blaðsins
er á skrifstofu Fáks I Félags-
heimilinu við Elliðaár, en rit-
stjórar hafa fram til þessa ver-
ið tveir: Vignir Guðmundsson
og sr. Guðmundur Óli Ólafs-
son f Skálholti.
□ Lokaorð
Hér hefur í tveim greinum
verið stiklað á stóru um hesta-
hald og reiðmennsku á íslandi
í dag. Margt fleira mætti aö
sjálfsögðu segja, enda efniviður
nær óþrjótandi. Þaö er vissu-
lega ánægjulegt tímanna tákn,
að íslendingar skuli nú öðrum
fremur sýna hestinum ræktar-
semi enda eiga honum fáir meira
upp að unna en við. Hitt er og
rík nauðsyn, að hér haldist i
hendur prúðmennska, mannúö
og gagnkvæmur skilningur. Þá
er það sómi okkar, að enn um
langan aldur eigi grónar grund-
ir og öræfin eftir að glymja und
an hestahófum. P.H.
Ég kom á Borgarbókasafniö
ekki alls fyrir löngu og ætlaði
að fá bók að láni. Þetta var
ósköp algeng og venjuleg bók
svo ég bjóst við að það yröi
ekki vandkvæöum bundið aö
finna hana. Ég leitaöi þarna dyr
um og dyngjum og bað loks um
aðstoð Allt kom fyrir ekki. —
Bókin fannst ekki. Þegar farið
var að gá í spjaldskrána kom
f Ijós að þessi bók hafði veriö
lánuð út fyrir langa löngu og
ekkert verið hirt um að skila
henni. Mér finnst að þaö ættu aö
liggja þung viðurlög við svona
slóðaskap og stórsekta þá, sem
leyfa sér þetta. Þaö gæti komið
sér illa fyrir þá sem þurfa á
bókum að halda við ýmis rann
sóknarstörf og þess háttar.
Þráinn.
□ Elliðaárbrýrnar
Það má vel vera að það sé aö
bera í bakkafullan lækinn, aö
tala um hversu Iéleg samgöngu
leið Elliðaárbrýrnar séu, en þaö
er lfka að bera f hann bakkafull
an, að reyna að troða sér út úr
bænum um helgar eins og verzl
unarmannahelgina. Það hefur
sennilega ekki farið fram hjá
neinum, sem fylgdist meö út-
varpinu um síöustu helgi, aö
helmingur alls tfmans fór i að
tala um allan viðbúnaðinn viö
brýrnar og sennilega hefur
helmingurinri af lögreglunni ein
hvern tíma staðið vakt þarna um
helgina. Það er eins og þetta
sé landlæg plága hérlendis, ef
einhver vill komast eitthvað.
Hvernig er þetta til dæmis á
skemmtistööum? Þar er sama
þvagan. Það er ekki beint upp-
lífgandi að enda og byrja öll
skemmtikvöld eða fer^Sir á því
aö brjótast í gegnum þessa vit-
leysu.
Reykvfkingur
HRINGIÐ í
SÍMA1-16-60
KL13-15