Vísir - 04.10.1969, Síða 7

I
VlSIR. Laugardagur 4. október 1969.
7
Vígslubiskupar
Ekki mun það hafa komiö á
óvart er sr. Pétur Sigurgeirsson
var kosinn vígslubiskup Norö-
lendinga. Hann er þriðji Akureyr
arpresturinn, er þá stöðu hlýtur
og sá fimmti í röðinni síðan til
þessa embættis var stofnað með
lögum frá 1909, sem Þórhallur
biskup nefndi „skör að stólunum
fomu.“
Fyrstur vígslubiskup Hóla-
stiftis var sr. Geir Sæmundsson.
Hann hlaut vígslu að lokinni
prestastefnu að Hólum 10. júlí
1910. Var það önnur biskups-
vígsla á þeim helga stað, hin
fvrri fór þar fram 30. júlí 1797,
er síðasti Hólabiskupinn, Sig-
urður Stefánsson vígði GeirVída
lín. Við bískupsvígslu sr. Geirs
Sæmundssonar var staddur mik
itl fjöldi manna, bæði lærðra og
leikra. Þar stýrði sr. Bjarni Þor-
steinsson á Siglufirði söngnum,
en eftir athöfnina flutti sr.
Matthías hátíðarljóð sín, frá alt
ari Hóladómkirkju. Þar í er
þetta erindi, sem tekið hefur ver
ið í sálmabókina:
Margir vottar (efumst eigi)
eru með oss þessa stund,
þeir, sem hér á holdsins degi
heitast þráðu Drottins fund.
Syngið með öss, sælu bræður,
syngið, biðjið, feöur, mæður:
Islands sól og sumar dafni.
Sign oss, Guö, í Jesú nafni.
Eftir sr. Geir Sæmundsson
kom sr. Hálfdán Guðjónsson á
Sauðárkróki. Hann hlaut vígslu
að Hólum 8. júlí 1928 af biskupi,
dr Jóni Helgasyni,, bræðrungi sín
um og vini frá æskuárum“. Var
sú athöfn hin hátíðlegasta, sótt
af miklum mannfjölda þ. á m.
35 prestum.
Með eftirmanni sr. Hálfdáns
fluttist vígslubiskupinn aftur til
Akureyrar, er sr. Friðrik Rafnar
var vígður að Hólum 29. ágúst
1937. Gizkað var á, að við þá
athöfn væru 800 manns. „Veður
var hið bezta og fegurð og tign
Hóla nutu sín vel í glaða sól-
skini.“
Sr. Friðri'k hélt vigslpbiskups
embættinu til dauðadágs, 21.
marz 1959, þótt látiö hefði hann
af prests- og prófastsstörfurtt. 5
árum áður, sakir vanheilsu. Na-
grannaprestur hans, sr. Sigurður
Stefánsson, prófastur á Mööru-
völlum, varð eftirmaður hans og.
hlaut vígslu á Hólum 30. ágúst
1959. Var þaö á 14. sd. e. Trin.
— guðspjallið: Tíu líkþráir, hið
sama og fyrirrennari lians hafði
lagt út af fyrir 22 árum.
Það var mikið tjón fyrir kirkju
lslands er sr. Sigurður varð að
láta af prests- og prófastsstörf-
um sakir vanheilsu aðeins rúm-
lega sextugur að aldri.
farsældarinnar. Gamall maður,
verkalýðsforingi í þorpi einu lét
nýlega fiafa eftir sér athyglis-
verð ummæli um breytinguna á
innihaldi lífsbaráttunnar, sem
orðið hefði á hans dögum. Hann
minntist gamla tímans, lélegs
aðbúnaðar á flesta grein og erf-
iðrar vinnu frá morgni til kvölds
En hvað nú? Góðar byggingar,
rafmagn og vatn í hverju húsi
og hvers kyns þægindi. „En eitt
er víst“, bætti gamli maðurinn
við. „Það eru miklu meiri á-
hyggjur hjá mönnunum nú“. Og
til hvers eru þá allar framfarim-
ar, ef þær ekki færa mönnum
frið í hjarta og innri farsæld,
ánægju en ekki áhyggjur vegna
þess sem unnizt hefur?
Hér er úr vöndu aö ráða og
því fáu að svara nema að því
leyti sem hver og einn getur gert
upp við sjálfan sig. Að hve miklu
leyti getur hann snúizt gegn ó-
heilbrigðum tíöaranda — óeðli
legri og óheilbrigðri keppni eftir
fánýtum hlutum, kapphlaup,
sem veldur lamandi þreytu, skil
ur eftir auðn og tóm, en færir
hvorki frið né sanna farsæld. —
Hér verður eins og fvrr er
sagt, hver og einn að gera hlut-
ina upp við sig sjálfan. Á ég
ekki að neita mér um þessa
skemmtun? Fer ég nokkurs á
rriis þótt ég sleppi henni? Get ég
ekki látið vera að kaupa þennan
nýja hlut? Gerir ekki hinn gamli
sama gagn?
Því ekki að veita sér heilsu-
bótargöngu en spara bíiinn og
bensínið? O. s. frv. o. s. frv.
Hin hóflausa græðgi eftir lífs
gæðunum. Þar sem hinum minni
máttar er stjakað til hliðar og
látnir verða útundan, hefur
mörgu illu til leiðar komið. —
Mörg eru sorgleg dæmi um það
úr okkar eigin samtíð og sagan
sýnir hve mennirnir hafa þar lít
ið lært þrátt fyrir aðvaranir og
ábendingar göfugra manna og
viturra. Um þetta er lærdómsrík
frásaga í einni af fornsögum okk
ar — Laxdælu. Þar segir frá
veiðistöð þeirri á Breiðafirði, er
Bjarneyjar heita. „Þær eyjar
eru margar saman og voru mjög
gagnauðugar. I þann tíma sóttu
menn þangað mjög til veiöi-
fangs Var og þar fjölmennt mjög
'ölluni misserum. Mikiö þótti
spökum mönnum undir því, að
menn ætti gott saman í útverj-
um. Var það þá mælt-að mönn-
um yrði ógæfra um veiöifang, ef
missáttir yrðu. Gáfu og flestir
menn aö því góðan gaum.“
Nú er mikiö um það rætt, hver
nauðsyn ber til að nýta gæði
landsins, sem bezt, opna auðlind
ir þess, virkja krafta þess í þágu
fólksins til að tryggja hag þjóð-
félagsins, efla velmegun þess. —
Öllum kemur saman um að
möguleikarnir séu miklir, landið
sé „gagnauöugt“ eins og höfund
ur Laxdælu kemst aö orði um
Bjarneyjar á Breiðafirði. Um
hitt kemur okkur ekki eins vel
saman hvernig eigi að afla þessa
mikla auðs, — enn síður hvemig
eigi að skipta honum. Hver ein
staklingur skarar eld að sinni
köku, því að honum finnst sinn
hlutur sízt mega minni vera. —
Hvert stéttarfélagið, hver hags
munahópurinn af öðrum gerir
sínar skilyrðislausu og ófrávíkj
anlegu kröfur, sem verði aö upp-
fyllast. Annars sé ekki hægt að
lifa „mannsæmandi lífi“ o.s.frv.
Óneitanlega virðast margir hafa
samúö með þessum kröfum. —
A.m.k. fá þær margar stuðning
með því að birtast í blöðum og
fjölmiðlunartækjum. En samt er
eins og maöur hafi það á tilfinn
ingunni, að jafnvel þótt allar
þessar kröfur yrðu uppfylltar,
mvndi ekkert lát verða á þessari
kröfugerð því að allar efnislegar
„þarfir“ eru óseðjandi hjá þeim
sem ekki á hið innra með sjálf-
um sér hófsemi hins hógværa
hjarta.
Jesús sagði, að þótt maöurinn
eignaðist allan heiminn, þ.e. þótt
hann fengi allar sínar veraldlegu
óskir uppfylltar stoðaðiþaðhann
ekki neitt ef hann biði tjón á sál
sinni, þ.e. eignaðist ekki þann
innri frið, sem er í sátt við Guö
og menn og finnur fullnægju i
því að njöta andlegra verðmæta
í hógværð og kærleika. — Þess
vegna þurfum við að kappkosta
að vanda mat okkar á efnisgæð
unum og sýna hófsemi i allri
meðferð þeirra til þess að öðlast
hlutdeild í því sem dýrmætara
er. — Þvi að ef vér reynumst
ekki trú í hinum rangláta mamm
on, hver mun þá trúa okkur fyrir
Ef þér því ekki hafið verið
trúir í hinum rangláta
mammon, hver mun þá trúa
yður fyrir sannri auðlegð?
(Lúkas 16. 11.)
Cjálfsagt mun það svo að þetta
tvennt sem nefnt er í yfir
skrift þessarar hugvekju sé það
sem mönnum mun þykja einna
mest hnoss þessa lífs — þ.e. að
eiga frið hjartans og rósemd hug
ans, finna með sjálfum sér ör-
yggi þess, sem yfir er vakað af
æöra mætti í þessari tilveru og
með sporum hvers og eins sé
fylgzt frá vöggu að gröf af vit-
und og veru hins algóða, sem
ann öllu lífi af kærleiksríkum
mætti sínum. Að öðlast trúna á
þessa föðurlegu forsjón Guðs,
vissuna um þessa vernd, það er
að eignast þann frið hjartans,
sem er æðri öllum skilningi, eins
og segir í Orði Guðs.
En hvaö með farsældina?
Hvað meinum við með þesu
orðið? Orðabókin segir að það sé
sama sem hamingja, velgengni.
En burtséð frá öllum skýringum
orðabókanna er ekki ótrúlegt að
með þessu orði sé að öllum jafn
aði átt við andlega vellíöan og
vtra öryggi, að maöurinn búi á-
rekstra og illindalaust við um-
hverfi sitt, hafi fundið inntak og
takmark f lífinu og kunni tök á
því að verja efnum sinum og
kröftum í samræmi við það tak-
mark.
Sjálfsagt munum viö jafnan
telja það, að andleg lífsskoðun
eigi að vera hafin yfir brauðstrit
og keppni um efnisleg verðmæti.
Þetta er þó tæpast nema í oröi
kveðnu. Starfið vinnan í ein-
hverri mynd, er inntak hins rúm
helga dags í ævi hvers heitbrigös
manns. Þar kemur öflun lífsgæð-
anna til greina á svo marga
Vegu. Óneitanlega setur þessi
lífsgæðaöflun svip sinn á dag
og veg hvers einstaklings flestu
öðru fremur. Það er hún sem
nefnist öðru nafni lífsbarátta. —
Það nafn er að vísu gamalt, frá
þeim tíma, sem lífið var oft lít-
íð annað en stríð fyrir sjálfri til-
verunni, stríö sem oft var tví-
sýnt og endaði ósjaldan meö ó-
sigri manneskjunnar. Enda þótt
sú barátta sé nú orðin sigurviss-
ari heldur en áður, er ekki víst
að þar með sé náð þráðu marki
Geir Sæmundsson.
Hálfdán Guðjónsson.
Friörik J. Rafnar.
sannri auðlegð?
Frækorn
Vitiö, bræður minir, elskaðir:
Hver maður skal vera fljótur til
að heyra, seinn til að tala, seinn
til reiði. (Jak. 1.19.)
Frækorn
EINUM STAÐ
í hugvekjunni, sem birtist hér
á Kirkjusíðunni í dag er vakin
athygli á því, hve hinn innri frið
ur hjartans er manninum meira
virði heldur en ytri velgengni.
Hversu langt sem maðurinn nær
í öflun efnisgæðanna tryggir það
honum hvorki sanna farsæld né
sálarfrið.----1---
Það tekur ekki nema fáeinar
minútur að renna augunum yfir
þessa hugvekju. Þaö ætti engan
að skaða.
Sig. Stefánsson,
FóiS þér fslenzlc gélfteppi fr&
Sr. Helgi Hálfdánarson andað-
ist 2. jan. 1894. Útför hans fór
fram 13. jan. Þrjár ræður voru
fluttar og höfðu allir ræðu-
menn (án þess að bera sig sam
an) valið sér sama textann: Fil.
1.21.: Því að lífið er mér Kristur
og dauðinn ávinningur.
Ennfremur <5dýr EVIAN feppi.
SpariS tíma og fyrirhöfn, og verzIiS á einum sltc?.
Héraðsfundur Húnvetninga
var haldinn að Tjörn 31. ágúst.
Skoraði fundurinn á söfnuði að
stofna ferðasjóð aldraðs fólks í
prófastsdæminu. Skal sjóður
þessi styrkja aldraö fólk innan
héraðsins sem vill taka þátt í
sumardvöl við Vestmannsvatn.
Vitur er að vísu sá,
sem villir éi heimsihs blíða
Þrautum eftir þarf ei lengi 'áö
bíða.
(Gamalt viðlag).
SUDURLANDSBRAUT10. REYKJAVIK
SlNi::83570 PBOX1311
Pétur Sigurgeirsson,
TCPPIK
Zílíima