Vísir - 16.02.1971, Síða 6
Kristinn Sveinbj'órnsson:
Yilja íslendingar aftur
kúgun og einokun
jfyjikið er rætt og ritað þessa
dagana um breytingatiliögur
arkitekta á byggingasamþykkt
Reykjavíkur. Vilja arkitektar, a. m.
k. þeir, sem fylgja kenningum Jóns
Haraldssonar, koma á með laga-
breytingum algerri einokun arki-
tektastéttarinnar gaanvart bygg-
inganefnd og með þvi útiloka stétt-
ir byggingafræðinga og bygg-
ingatæknifræðinga frá bygginga-
nefnd með beinum aðgerðum.
Jón Haraldsson hefur, eftir skrif-
um sínum og framkomu allri í fjöl-
miðlum uð dæma, hrifizt af kúg-
unaraðfe-ðum beim sem stundaðar
eru f h -num svokölluðu Austan-
tjaldslön'lum, þar sem hinn algeri
minnihiuti kúgar meirihlutann. Vill
Jón auð‘’/;a’’le»a inn'eiða slfkar
aðferðir hérlendis, til þess að hann
og hans ifkar fái M hehir netið sfn
Fyrsta sporið í þessa átt var
stigið fyrir nokkrum árum, þegar
Arkitektafélag f=lands skanaði
sér einokunaraðstöðu í hugmynda-
samkeppnum. Slfk þróun mála sem
þessi verður að fordæmast strax í
byrjun fsiendingar aettu að bekkja
einokun fyrri tfma nógu vel til að
stemma hér stigu við.
Þegar fjallað er um húsagerð, eru
nágrannar okkar á Norðurlöndum
efstir á blaði en bar er húsagerð
talin standa með hvað mestum
blóma í heiminum í dag. Ýmsir
þessara nágranna okkar hafa sem
kunmurt er ekki fen°i7t til bess að
lögleiða starf'heitið ,,arkitekt“.
akademf'-kum borgurum í vil, held-
ur geta allir beir tæknimenn, sem
fást við uppdráttagerð kallað . sig
ark;t“ktq. en til pMminintTar er"
notaðir mismunandi einkennisstaf-
ir, eins no t d. ark!t'','t i'/r a a. ari-:
tekt M.D.A. o.s.frv. Getum við
íslendingar ekki falbVt á betta eða
eigum við heldur að lát.a hafta- os
þröngsýnisstefnuna ráða og með
þvf gera okkur að sérvirkulenum
eftitbátum násrannabióða okkar,
með einstefnuakstri og hrokafullri
stefnu einstakra meðlima Arkitekta
félags fslands.
Það er alkunna. hvernig þröng-
sýnisleg haftastefna Englendinga
Le Corbusier:
Hús hæstarétt
ar í Chandi-
garh, Indlandi,
1950—6.
Var hann
„kuklari og
fúskari"?
hefur leikið síðari tfma húsagerð
þeirra þar sem stéttaskipting og
dulið kúgunarvald hefur löngum
verjð alls ráðandi, þó þar megi
reyndar benda á smekklegar bygg-
ingar innan um eins og annars
staöar.
Til gamans vil ég minnast nokk-
urra þekktustu „arkitekta" heims,
sem eftir kokkabókum Jóns Har-
aldssonar myndu flokkast undir
..kuklara og fúskara", þar eð þessi
heimskunnu menn aldrei luku há-
skólaprófi í arkitektúr:
Le Corbusier, svissneskur starf-
aðj aðallega f Frakklandi og er al-
mennt talinn fremstur allra síðari
tíma „arktitekta". og brautrvðiandi
nútfma húsagerðar, Mies van der
Rohe, þýzkur, vann sér heims-
frægð með starfl sfnu f TTgA ne
víðar Frank Llovd Wright, banda-
riskur hóf verkfræðinám en hvarf
frá þvf snemina og húf jtörf á,
teilcnistofu og skipaði sér síðar
riélii' ,.arkitekta^heiims.''”‘’,v?"v'
Það er augljóst, að uþpdrátta-
gerð veröur aídrei lærð til fullnustu
á háskólum einvörðungu, heldur
verður einnig að koma til frekari
reynsla og æfing. Háskólapróf eitt
nægir ekki sem endanlegur og úve-
fentrfanTecrur stimniTl kvalifka-
sjóna. Að verða góður hönnuður
er æfing, reynsla og þrotlaust
starf. Hitt er rétt að menn með
háskólapróf f arkitektúr standa hér
míög ved að víai og hafa f námi
sínu fengið góða undirstöðu fyrir
starf sitt. Hins ber þó að gæta að
tæknimenntaðir menn geta engu
síður en hinir fyrmefndu haft á að
skipa listrænum hæfileikum og
geta náð sama standard. Þetta hef-
ur marg sýnt sig og verður ekki
frekar fjallað um það hér.
í fjórða tölublaði Samvinnunnar
1970 ræðst Jón Haraldsson 6-
smekklega á yfirstjóm og fram-
kvæmd byggingamála í landinu
almennt. Tekur hann þar meðal
annars fyrir ósamræmi og skipu-
lagslevsi f skioulagsmálum. Héma
er hann sjálfur brotlegur. Á ég hér
viö nýbyggingu félagsheimilis stúd-
enta, er að mörgu levti er smekk-
leg bygging, en þó um leið „bruðl-
mónument“ um hann sem arkitekt.
Þessu húsi var troðið niöur á milli
tveggja eldri bygginga á háskóla-
lóö. þar sem það stingur ósmekk-
lega í stúf við rfkjandi byggð lóð-
arjppar., . . ;öv
Ég vil að sfðustu undirstrika það
aðiþygginggfræðinggr. og.-hygginga-
tæknifræðingar munu ótrauðjr
halda réttindabaráttu sinni áfram
þar til þeir hafa fengið full réttindi
til að skila inn teikningum til bygg-
ingarnefndar Reykjavíkur, er þeir
hafa lokið námi á tækniskólum og
tilskyldum starfstfma á tei'kni-
stofum, hver á sínu sviði.
Að vefnu tilefni vil ég benda á
grein Magnúsar Heimis um stöðu
hinna ýmsu sérfræðinga byggingá-
mála í kerfinu, sem birtist í Mbl.
þann 11. febrúar sl.
Kristinn Sveinbjömsson.
; □ Laxveiðileiga og
• umgengni við ár
Veiöiréttareigandi skrifan
• „Það hefur verið mjög áber-
J andi s.l. áratug — ef einihverj-
• ir aðrir en Stangveiðifél. Reykja
J víkur hafa tekið laxveiðiár á
J leigu — að þá hafa forráðamenn
• félagsins rakið raunir sínar i
J dagblöðunum og sagt. að „ís-
• lendingar væru útilokaðir frá
J Iaxveiði."
J Eins og fbrmaður Stangaveiði
• félagsins, Axel Aspelund, gerði
J f viðtali í Vísi 8. jan. s.l., þar
• sem hann um leið fullyrti að
J þetta værj gert með lagabrotum,
J og bar ýmsa einstaklinga, sem
• dirfzt höfðu að taka ár á leigu,.
J mjög þungum sökum.
• Þar fór formaðurinn út á
J mjög háian ís, og ég fullyrði,
J að sumir þeir sem Axel sak-
• ar um gróf misferli, hafj gert
J fuHa grein fyrir sfnum rekstri.
• — Enda tel ég vafasamt, að aJlir
J félagsmenn í Stangaveiðifél. R.
J séu formanni sfnum þakklátir
• fyrir slíkan harmagrát eða að-
J dróttanir.
• En það hefur lengi verið
J draumur Stangaveiðifél. R. að
J þeir fengju einokunaraðstöðu til
• að taka laxveiðiár á leigu, eins
J og sýndi sig vel f lagafrumvarpi,
® sem lagt var fyrir alþingi í
s fyrra en komst ekki f gegn.
J Þar var reynt að ganga á hlut
• okkar veiðiréttareigenda, og
J kenndi okkur, að við þurfum að
• vera vel á verði til að treysta
• samtök okkar. En að við njótum
sannvirðis fyrir þessi jarðar-
' blunnindj 1 okkar, eigum við
EINSTAKLINGUNUM að þakka.
sem tekið hafa ár okkar á leigu.
Stangveiðimenn bera sig llla
undan því, að veiðiréttareigend-
ur sækist eftir viöskiptum við
útlendinga, vegna hagstæðari
leiguskilmáia hvað verðið á-
hrærir. En það er varla hálfur
sannleikurinn.
Samanburður útlendinga við
okkar veiðimenn er óhagstæður
hinum síðamefndu mest vegna
umgengni þeirra. Það er stað-
reynd, að ár, sem leigðar hafa
verið útlendingum, eru betur
meðfamar og krefjast miklu
■P
V 1 S I R . Þriðjudagur 16. febrúar 1971.
minni viðhaldskostnaðar. held-
ur en hinar. — Árbakkamir eru
nánast eins og sorphaugar bar
sem íslendinsar hafa verið við
veiði, — miðað við iivemig hinir
ganga aau*-
□ Síða sem seeír sex!
Guðmundur Guðmundsson
skrifar:
„Góðu Vísismenn! Þakka
ykkur kæriega fyr: 2. sfðuna.
Það er mín menningarsfða Ég
er allur i sexi, hjónaskilnuðum,
endalausum rógi um Jackie og
Ónassis hjúkrunarkonu með
berum Bandarikiaforseta í baði,
sífelldu níði og naggi um Róbert
Burton og Elfsabetu Taylor: ég
er æstur f hviksögur og tveggja
dálka myndir af huesanlegri
frillu Tonys Townsend: æsi-
spenntur að lesa um keppni
kvenna í drykkju, um mann með
harðan lim og núna síðast í dag
áhugaverða grein um mömmu
Cass. sem æsir gimdir samlanda
sinna, þó að hún eé tví eða þrí-
breið — svo að ég nefni aðeins
nokkra af hinum eömsætu rétt-
um síðunnar. Áfram á sömu
braut! Þið eruð enn svolítið
tepmlegir! Látið okkur fá krass-
andir myndiri Og af hveriu að
fara út fyrir iandsteinana til að
leita að orðrómi og rógburði?
Af nógu er að taka á skerinu
okkar. Hver veit nema ég gæti
gefið ykkur ábendingar, ef þið
bara viljið um íslenzkt framhjá-
hald, stóðlff, botnlausa drykkju,
sem segir sex, litmyndir af
bem fólki að ganga öma sinna
(nýjung, litimir mjög ekta) o. s.
frv. Lifj 2. síða Visis! Lifi fe-
lenzk menning!"
Svona, svona! ÞaS er naumasf
það er skjaliið! — En oflof er
háð, Guðmundur, og 2. síðan á
ekki allt þetta hrós þltt skilið.
,JJíð“, „rðgur“, ,pmgg“ eru á-
gæti, sem 2. siðan getur ekki
státað af, og viS getum ekki
þegiö hrös fyrir þaS, sem viS
ekkj eigum. Sennilega ertu að
eigna okkur annarra ágæti, og
íslenzk menning hefur sinn
vettvang á 7. sfðunnl, ekki 2.
sfðu — en megi hún dafna og
lifa samt
HRINGIÐ í
SÍMA1-16-60
KL13-16
Nú er tækifærið að kaupa sér fallegt sófasett
r...
Seljum næstu dugu
þessi fullegu sófusett
. ‘ með mjög hugkvæmum
greiðsluskilmúlum
Trésmiðían Víðir hf. Lauga'-igi ÍRP
Simi 22222 22229