Vísir - 13.08.1971, Blaðsíða 9
/
V í S IR . Föstudagur 13. ágúst 1971.
9
sbothríðina dynja á bifreiöinni.
Innan fária klukkustunda logar
borgin í íllindum og götubar-
dögum, sKothríð og sprenging-
ar kveða við um allt. Múgur
manns safnast aö lögreglustöö
og lætur skothríð dynja á henni.
í>egar öiduna loksins lægir hafa
25 manns beðiö bana, yfir 200
eru alvarlega særöir, heilu h-verf
in brunnin niöur tii kaldra kola.
Og samt er ekki auöráöið,
hverju skal mótmæla og enn
síður hvernig á að leysa málin.
Þaö er auðséð, að þau veröa
ekki leyst fremur en Víetnam-
styrjöld eðg Bangla des-vanda-
mál, einungis með þVi fjölga
æ meir í erlendu herliði.
Tjað er oftast sagt um átökin !í
í Norður-Irlandi, að þau |
séu detlur milli kaþóiskraS
manna og mótmælendatrúar
manna. Sú skilgreining segir
auðvitað ekki alla söguna, það
er margt fleira saman við það.
En það segir þó strax æði mik-
ið um ástandið í landinu, að
f-lokkum skuli vera skipt niður
fyrst og fremst eftir trúarbrögð
um. Það upplýsir okkur m. a.
um það, aö nútíminn ríki ekki
í þessu landi. Þar eru menn
enn staddir á svipuðu pólitísku
menningarstigi og t. d í þrjátíu
ára stri'ðinu á 17. öld.
1 augum okkar, manna og
þjóða sem lifum í raun og veru
á 20. öldinni og reynum að fást
við þjóöfélagsleg vandamál okk
ar samtíðar, er það eins og að
detta niður í forarpytt fyrnsk-
unnar að líta til Norður-ír-
lands. Maður getur orðið sem
höggdofa að heyra það hvernig
prestar og prelátar kynda að
glóðum elds, þar eru þeir iön
astir við á báða bóga að tána
tilvitnanir í Biblíunni um strið
og bardaga, sem nóg er auðvitaö
til af, en fyrirgefningu og frið
eða náungans kærleika er helzt
forðazt að nefna á prédikunar
stólnum
Þó það sé að vísu fleira sam
an við, þá er aðalatriðiö, aö
Norður-írland hefur ekki þróazt
lengra i pólitískum s-jónarmið-
um og flokkaskiptingu en mið-
aldir í trúarefnum og siöasta
öld að þjóðernisstefnu. Þaö er
á þessu stigi sem landið nú
stendur. Menn skiptast niður í
kaþólska eða mótmælendatrúar
menn Og Breta eða íra. Lengra
komast menn ekki. Þar hefur
engin eðlileg stéttaþróun eða
félagsmáiaþróun getaö oröið.
Verkamenn mega ekki sundra
sín-u trúarfélagi með því að
skera sig úr. Þeir geta ekki farið
að heyja innri þjóðfélagslega
haráttu, þegar þeir sjá trúaróvin
ina hinu megin við strætið. Þiö
eigið ekki að fara í verkfall,
heldur skuluð þið grýta og
berja þá raunverulegu óvini, ka
þólsku verkamennina.
Þannig er farið að þvi í miö
aldaþjóðfélagi Noröur-Irlands að
etja verkalýð landsins hvorum
gegn öðrum í trúarstriði og þjóö
ernisstríði Kjarabarátta hefur
ekki þekkzt þar, nema aðeins í
þvi fólgin að mótmæla þvl að
starfsmenn af annarri trúarskoð
un fái vinnu.
Cvo fáránlegt er allt í þessu
afgamla miðaldaþjóðfélagi.
Þjóðin hefur ekki einu sinni
gengið í gegnum stig þingræð-
isbaráttu um, að almennur kosn
ingaréttur skuli gilda. Hverjum
dettur í hug að trúarandstæð-
ingamir megi hafa kosningarétt,
svo þar ríkir sama ástand og um
miðja 19. öld. að kosningarétt-
ur fer eftir eign fasteigna eða
hvort menn eru heimilisfeður.
Ojz þá hefur verið reynt að
hasa þv*i svo til, að trúarand
síæðingar geti ekki orðið heim-
ilisfeöur, þeir hafa helzt ekki
á bls. 10
heilsufar
Nokkrar hugleiðirtgar um sólina, allra meina
bót, sólarexem, taugalyf, sólgleraugu, pilluna
og fleira...
JJeiIsufarið í Reykjavík mun
nú vera upp á það albezta
þessa stundina, enda ekki að
furða í þeirri veðurblíðu, sem
verið hefur ríkjandi að undan-
fömu.
Ekki mun vera til neitt algi-lt
meðal við kvefi, en það lítur
út fyrir, að sólskin minnki mjög
hættuna á, að fólk fái þennan
þreytandi kvilla. Jón Sigurðs-
son borgarlæknir sagði blaðinu,
að kvefsótt hefði verið ailút-
breidd í slðasta mánuði, en nú
sé allt útlit fyrir, aö kvef-
ið sé á hröðu undanhaldi,
því að í síðustu viku fækk-
aði þeim kvefsóttartilfell-
um, sem vitað var um í Reykja
vík um helgina um helming frá
vikunni þar á undan, en um
mánaðamótin síðustu var aðeins
vitað um 57 kvefaöa Reykvík-
inga. Nú eru þeir sem sagt enn
þá færri.
Hafnfirðingar virðast lúta
sömu lögmálum og Reykvíking
ar, aö því er varðar heilsu og
veðurfar. - v
Að sögn Gríms Jónssonar hér-
aðslæknis, hafa Hafnfirðingar
verið óvenju heilsugóðir á þessu
sumri, og það þakka menn ekki
sízt sólskininu.
Eina farsóttin, sem hefur
hrjáð Hafnfirðinga að undan-
förnu eitt-hvað að ráði, er flensa,
sem hafði í för með sér upp-
köst og hitaslæöing, og einkum
lagðist hún í vor á ung böm.
Flensufaraldurinn f Firöinum
var með mesta móti í vor og
núna snemmsumars, en nú er
mesta raunin liðin hjá, enda
sólin komin hátt á loft og böm
in út í sólskinið.
Cumir segja, að sólskinið sé
allra meina bót, og fá
aldrei nóg af því. Þessir sól-
dýrkendur rífa sig úr hverri
spjör um leið og dregur ský
frá sólu og spenna sundur á
sér tæmar með eldspýtum. Aðr
ir dýrka sólina í hófi, leggjast
í sólbaö, þegar hvað heitast er
í veðri, og að sjálfsögðu eink
um og sér í lagi um helgar. Enn
aðrir mega helzt ekki sól sjá,
hvað þá að þeir vilji láta hana
skina á búkinn á sér, og ganga
því meira klæddir, sem sólin
skín heitar með lambhúshettur
og trefla.
Læknavísindin hafa ekki hand
bærar neinar endanlegar upplýs
ingar um hollustu sólskinsins, en
lækni einn, sem Vísir safði sam-
band við sagði, að ef til vill
væri sólin mannfólkinu misjafn
lega holi. Sumir sólbrenna og
hressast til muna.
Alltaf eru líka uppi einhverjar
raddir um, aö sólskin geti vald
ið krabbameini. Um það sagði
læknirinn, að erfitt væri að
fuliyrða nokkurn hlut. Krabba-
meinstilgáta þessi þvkir þó
ekki ólíkleg, þar sem til munu
vera tölur um, að bændur og
sjómenn í suðurlöndum eigi
fremur en aðrir vanda ti'l að fá
ákveðna tegund af húðkrabba,
sem menn vilja ætla að stafi af
sólbruna.
egar menn kenna einhvers
krankleika, veröur það
venjulega fyrst fyrir að fara í
apótekið að fá eitthvað kraft-
mikið við pestinni, samkvæmt
lyfseðli frá lækni. Það má því
ætla, að apótekarar fylgist all-
sæmilega með heilsufari borgar
búa, og verði varir við þær
breytingar, sem á því geta orðið
á hinum ýmsu timum árs.
Einn apótekarinn tjáði blaða-
manni Vísis aö yfirleitt væri
starfið í apótekinu rólegra á
sumrin heldur en vetuma, og
lægju til þess ýmsar ástæður,
til dæmis sú, að færra fðlk væri
í bænum á sumrin.
Apótekarinn sagði, að mest
væri að gera seinni hluta vetrar
og fram eftir vorinu, en frá því
í júní eða iúlíbyrjun væri ró-
legra, og það rólegheitatíma-
bil entist jafnvel út september
mánuð.
„Ýmsar lyfjategundir seljast
minna á sumrin en veturna,"
sagði apótekarinn. „Til dæmis
kemur það greinilega fram hjá
okkur, að mun minna er um
farandpestir á sumrin. En yfir
sumartímann selja apótekin
lika mikið af ýmiss konar dóti,
sem ekki selst á vetuma, svo
sem sólaráburði, sólgleraugum
og því um Kku.
hver magalvf og saltpillur og
þar fram eftir göitunum, áður
en þeir halda suður í lönd. Og
svo er Mka töluvert um að
fólk kaupi áburð til að lækna
sólarexem."
„Hvað er að segja um þá
margfrægu pillu — seJst hún
meira á sumrin en vetuma?“
„Þvf er ekki gott að svara,
en það er eins og talsvert hafi
dregið úr sölu á henni að undan
fömu. Kannski er það vegna
þess að allmikið hefur verið
flagna og ..fá ýmsa húðkviila,
ef þeir eru í sterkri sól, meðan
aðrir verðá fágurlega brúnir og
Það fyrí/'útáW tír Ifkéralgengt,
að þeir fi?þjaþJ5gu«<fepcb{^p<M|Í.
útlanna á sumrin, kaupi sér ein
Gamla fólkið á Elliheimilinu situr gjaman úti við og nýtur veðurblíðunnar.
Svalirnar á Landspítalanum
em ekki þröngt setnar, þrátt
fyrir sólskinið.
skrifað úm hana £ blöð, og þá
venjulega sagt frá einhverjum
hættulegum afleiðingum, sem
hún á að hafa haft. En hvað sem
því líður, þá er eins og fólk sé
að snúa sér aftur aö eldri áhöld
um.“
„Hvað er að segja um tauga-
lyf, eins og þau sem gefin eru
við taugaveiklun og þunglyndi?"
„Það er ekki auðvelt að sjá
neina ákveöna þróun eða hreyf-
ingu í þeim má’um en þó er ég
ekki frá því, að eins og flesta
grunar, sé notkun þeirra lyfja
einna mest í skammdeginu."
Jþað er ekki auðvelt að fá upp
gefnar einhverjar vísindaleg
ar tölur um notagildi sólskins
og góðviðris í þágu góðs heilsu
fars, en þó virðist liggja í aug-
um uppi, að sólin hefur góð
áhrif á raannfólkiö og líðais
þess, að minnsta kosti fagna
henni flestir. —ÞB/ÞJM
í