Vísir - 18.12.1971, Qupperneq 9

Ý í S I R . Laugardagur 18. desember 1971
9
,Þörf samræmdra aðgerðaJ
Nokkur atriði úr skýrslu Will H. Perrys,
sérfræðings / neyðarvörnum sem kynnti
sér ástand þeirra hérlendis, en hann
kom hingað að tilhlutan Tæknihjálpar
Sameinuðu þjóðanna
Almannavarnir hafa sent frá
sér skýrslu þá sem bandarfski
neyðarvarnarsérfræðingurinn
Wilj H. Perry skrifaði eftir 5
mánaða athugun sína á ástandi
í almannavömum hér á landi,
fyrr á þessu ári.
Þar kemur fram að hann telur
að koma þurfj upp neyðar- og
hjálparstöðvum á 15 sviðum inn
an almannavarnakerfisins. Sér-
stakar áætlanir þurfi að gera,
bæði hvað snertir þjóðina alla
svo og einstök bæjarfélög.
Þau svið þar sem hann telur
nauðsyn á að sérstöku skipulagi
sé komið á eru þessi:
þeirra til alhliða hjálparaðgerða
utan slökkvistarfanna.
7. Viðgerðarþjónusta. Sam-
hæfa þarf aögerðir þeirra aðila
sem um þau mál fjalla, svo sem
viðgerðir vega, brúa uppistöðu-
lóna og bygginga almennt. Á
þessu sviði þarf bæði að leita
til hinna ýmsu opinberra stofn-
ana og einnig til einstakra verk-
takafyrirtækja.
8. Björgunar- og hjálparsveit
ir f landinu eru fyrir hendi
sjálfboðaliössveitir, vel þjálfað-
ar og útbúnar. Þessar sveitir á
að þjálfa frekar í samhæfðum
bjðrgunaraðgerðum og ætla
13. Flutningadeild skal sjá
um alla flutninga á neyðartím-
um og skai hún hafa yfirstjóm
allra bifreiða, skipa og flugvéla,
annarra en þeirra sem teknar
hafa verið í notkun af öðmm lið-
um hjálparstarfsins.
14 Koma þarf á samstarfs-
stofnun Almannavama og iðn-
aðarins til þess að skipuleggja
þá hjálp sem iðnaðurinn og
starfsfólk hans getur veitt, svo
og að skipuleggja endurreisn
iðnfyrirtækja þannig að fjár-
hagslegur skaði verði sem
minnstur.
15. Fyrir utan framantaldar
aðgerðir þurfa að koma til sér-
stakar áætlanir á ýmsum svið-
um.
Neyðarskipulagj þarf að koma
á innan sérhvers sjúkrahúss á
landinu, gagnvart bruna, spreng-
ingum, jarðskjálftum, einnig til
þess að taka við fjöldaslysum
utanfrá, sem era margföld að
venjulegri móttökugetu þess.
I skýrslunni er gert ráð fyrir að sjúkrahúsin séu skipulögð með það fyrir augum að geta
tekiö á móti fjöldaslysum utanfrá, og einnig að fyrir hendi séu áætlanir um hvemig
brugðizt verði við, skapist neyðarástand innan sjúkrahússins af völdum elds eða jarð-
skjálfta.
1. Stjórnunar- og eftirlitsstofn
un, þar sé nánar ákveðið hver
hafi yfirstjóm á hverju og undir
hvaða kringumstæðum. Það sé
gert að lagalegri skyldu að þeir
sem hlut getj átt að máli gegni
sínum störfum á hættu- og eða
neyðartímum
2. Það næst þýðingarmesta
á eftir stjórnstöðinni er fjar-
skipta- og viðvörunarmiðstöð,
án þess að geta haldið uppi fjar
skiptum eru hjálparaðgerðir
erfíðar; jafnvel ómögulegar.
í skýrslunni er gert ráð fyrir aö
LandssTminn sé gerður ábyrgur
fyrir daglegri umsjón og eftirliti
á viðvörunar- og fjarskiptakerf-
inu, og einnig á fjarskiptamið
töðinni f stjómstöðinni.
3. TJpplýsingasöfnun um á-
tand ð neyðartfmum. Slíkri
tofnun þarf að koma á svo unnt
é að fylgjast með ástandinu á
verjum tíma og skipuleggja
tarfíð eftir þvT.
4. Dreifing upplýsinga til
ilmennmgs. Slíkur aðili gefur
almenningi upplýsingar um á-
standið á hverjum tíma og
gegnum hann getur stjórnstööin
komið skilab. til almennings
um þær ráðstafanir sem hann
þarf að gera. Slíka stöð ætti að
manna með fólki frá dagblööun-
mn svo og útvarpi og sjónvarpi.
5. Löggæzlan. Skipuleggja
þarf hana með tilliti til starfa
á neyðartímum, og þjálfa þarf
varalið þar sem fjö'di lögreglu
manna hrekkur ekkj til.
6. Branavarnir. VTkka þarf
út verksvið slökkviliða þannig
að einnig sé hægt að grípa til
þeim sinn st$B i neyðarvama-
skipulaginu. í skýrslunni er
nánar fjallað um það hvemig
slík skipting gæti verið.
9. Læknaþjónusta og heilsu-
gæzla þarf að vera skipulögð
með það fyrir augum að verk-
svið þeirra sé ekki aðeins að
hjálpa þeim slösuðu á neyðar-
tTmum heldur einnig að vemda
almenning gegn sjúkdómum sem
geta komið í kjölfar náttúra-
hamfara. Slíkir sjúkdómsfaraldr-
ar geta skapað neyðarástand i
sjálfu sér Skipuleggja þarf
sjúkrahús með tilliti til þess að
taka á móti miklum fjölda
sjúkra og slasaðra.
10. Rauði krossinn sé gerður
að mesfcu ábyrgur fyrir þvT að
séð verði um fólk á neyðar-
tímum, það fætt og klætt sé
þess þörf. Grípa má til skóla
og starfsliðs þeirra til viðbótar.
Handbók Rauða krossins í
hjálparstörfum á neyðartímum,
sem kom út 1970, veröi notuð
til grandvallar.
11. Koma þarf á fót sérstökum
birgöasveitum til þess að að-
stoða aðra liði hjálparstarfsins.
Einnig sérstökum birgðastöðv-
um og skal gera rikið ábyrgt
fyrir greiöslu seinna meir á
þeim hlutum sem teknir yrðu ti!
notkunar.
12. Setja þarf upp skráningar-
skrifstofu fyrir hjálparfólk. Á
neyðartímum má búast við mikl-
um fjölda sjálfboðaliða og er
verksvið skrifstofunnar að hafa
stjóm á þeim og koma þeim tii
starfa þar sem þeirra er mest
þðrf.
Innan skólakerfisins þarf að
koma á skipulagi annars vegar
til vemdar nemendum gegn
bruna eða öðram slysum innan
skólanna og hins vegar til þess
að hagnýta skólana sem vara-
sjúkrahús eða móttökustöðvar
fyrir heimilislausa.
Gert er ráð fyrir aö unnt sé að setja upp bráðablrgðasjúkra-
hús í skólum og öðru hentugu húsnæði. Því verður að vera
unnt að gripa tíl birgða sjúkrarúma og annarra sjúkra-
gagna. Nokkrar birgðir munu vera til nú þegar f þessu
augnamiði. Þessi mynd "er úr birgðageymslum Almanna-
vama
Gera þarf áætlanir um fjölda-
slys á Keflavikur- og Reykja-
vTkurflugvelIi. Einnig þarf að
gera slíkar áætlanir I öllum
þeim sveitarfélögum sem búa
við flugsamgöngur og geta átt
von á slíkum fjöldaslysum.
Gera þarf áætlanir um viðgerðir
á þjónustukerfum sveitarfélag-
anna og sem skjótasta endur-
nýjun þeirra. Fari dreifing raf-
magns, sima eða slTkrar þjón-
ustu forgörðum eykur slíkt áhrif
neyðarástandsins og getur það
í sjálfu sér verið neyðarástand.
Sérstakl. er þörf á að gera á-
ætlanir um vamaðaraðgerðir
gegn mengun. Er þar sérstak-
lega átt við olíuleka T fjörðum
frá löskuðum skipum Byggja
þarf upp vamaðaraðgerðir til
þess aö raska ekki sjávarlTfi um
ófyrirsjáanlega framtíð.
Kynna þarf fyrir almenningi
á mun betri hátt hvemig ástand-
ið er f málefnum almannavama.
Er greinilegt aö höfundi finnst
að ekki hafi verið gert nóg í þvi
að kynna ástandið eins og það
er i dag. Skýra þarf frá núver-
andi göllum i kerfinu og umfram
allt skýra fyrir almenningi til
hver er ætlazt af honum á
neyðartímum.
Þjálfunarmiðstöð þarf að
koma á laggimar fyrir lögreglu,
slökkvilið Landhelgisgæzlu, Al-
mannavamir og sjálfboðaliðs-
sveitir.
1 slfkri stöð þurfa að vera fyr-
ir hend; aðstæður til þjálfunar
T brunavömum, flugslysum og
umferðarslysum og aöstæðum I
hrundum húsum.
Hversu alvarlegt sem ástandið
er verður að tryggja starfhæfni
rikisstjórnarinnar. Tii þess að
tryggja þetta verður að koma
á sérstöku skipulagi og lögfesta
að minnsta kostj þrjá varamenn
fyrir hvern mann í lykilstöðu
innan rfkisstjómarinnar og
sömuleiðis innan sveitarstjóm
anna. Varaaðsetri fyrir rfkis-
stjóm og sveitarstjómir verður
að koma upp.
Þetta eru nokkur atriði úr
skýrslunni, en hún er samtals
f tæplega 170 liðum, og gefur
það tij kynna hversu viðamikil
hún er.
— Söknuðuð þér dagblað-
anna í prentaraverkfallinu?
Stefán Hermannsson, verkfræð-
wngur: — Já því get ég ekki
neitað. Og þá saknaði ég alls
efnis þeirra almennt Einskis
eins fram yfir annað. — Nei. ég
var ekki það blaðaþurfi, að ég
keypti mér tímarit til að bæta
mér upp dagblaðaleysið.
Stefán Vagnsson, dekkjavið-
gerðamaður: — Já, einkum þá
fréttanna. ÞvT var það. sem ég
keypti alltaf Verkfallsbrjótinn.
Það er slæmt að vera dagblaða-
laus og ég var mikið fljótur að
kaupa mér fyrsta Vísinn sem
kom út eftir verkfallið ...
Bergsson, endurskoðandi
— Já, óneitanlega gerði ég það
og þá fréttanna fyrst og síðast
Annars var ég líka hálft í hvon
feginn að vera laus við allt aug-
lýsingafarganið.
Jóhann Jónsson, bifreiðastjóri:
— Já. raunar. Mest saknaði ég
forustugreinanna og auglýslng-
anna. — Nei ég keypti mér
engin blöð tii aö fylla skart)
dagblaðanna T verkfallinu. Það
er lfka svo lítill tími til blaða-
lesturs þessa dagana.
Þorsteinn Sigurðsson, verzlunar-
maður: — Smávægilega já, alls
ekki tilfinnanlega. Ég hafði svo
sannarlega þörf fýrir þann tima,
sem annars hefði farið T lestur
blaðanna Maður eyðir venjulega
alltof löngum tíma í þau.
. Guðlaugur Óskarsson, verka-
maður: — Nei, ég varð blaða-
ieysisins sko ekkj var. Ja nema
hvað ég saknaðj jú einstaka
teiknimyndaserfa og annarra
hluta af þvi taginu lítilsháttar