Vísir - 06.04.1972, Blaðsíða 7

VÍSIR. Fimmtudagur 6. april 1972.
7
Ökumenn geta lent á „hávaðafylliríi
##
— áhrif hávaða við neðri hávaðamörkin rannsökuð
Þú getur orðið drukkinn
af hávaða. Það staðhæfa
vísindamenn, sem rann-
sakað hafa fyrirbrigðið
hávaða eða hljóðið í ýms-
um myndum. Hávaða-
vandamálið er einn þáttur
umhverfisvandamála,
sem virðast hrannast upp
eftir því sem vísindamenn
og siðan almenningur
gerir sér Ijósar grein fyrir
þeim sem hinum dökku
hliðum tækniþjóðfélags-
ins.
Við þolum illa of mikinn
hávaða en einnig hávaða,
sem liggursvo lágt, að við
heyrum hann litt eða
ekki. Ekki fyrir löngu var
byrjað á að mæla hvers-
dagshávaðann, þann sem
liggur að neðri eða lægri
hávaðamörkunum.
En nokkur orð um hávaða-
mörkin fyrst. tbúar á sumum
stöðum i Kópavogi kannast vel
við hann. Þeir búa i flugbraút,
aðflugslinan liggur yfir húsum
þeirra.
Og kvartanir þeirra hafa
komið fram i blöðum. Einnig
voru efri hávaðamörkin um-
ræðuefni, þegar fyrstu bitla-
hljómleikarnir voru haldnir á
íslandi. Þá voru menn með
mælitæki til að mæla hávaða-
mörkin — hversu mikið mann-
leg heyrn og hljómhimna þyldi.
Talað var um heyrnarskaða
hljómlistarmanna. Og þetta er
það, sem við höfum heyrt um
hávaða og hávaðarannsóknir
hér.
Tvö aðalatriði hafa verið
nefnd sem orsök hávaða, sem
Varla eru þeir öfundsverðir Ibúarnir i grennd Heathrowflugvaliar I nágrenni Lundúna. Tölfræðin sýnir, að hlutfallsiega fleiri þeirra þurfa á
hjálp geðlækna að halda en ibúar rólegri hverfa. En ljósmyndarinn sýnir okkur Ijóslega með aðdráttarlinsunni þá ógn, sem stafar af risa-
þotum nútimans.
Umsjón:
Svanlaug Baldursdóttir
manneskjan þolir ekki. Það er
bilaumferð og flugumferð. Nú
bætist hversdagshávaðinn við.
ökumenn á hraðbrautunum
erlendis eru fórnarlömb hvers-
dagshávaðans. Áhrifin koma
einkennilega fram. Bilstjór-
arnir, sem keyra hratt og
langar vegalengdir, finna fyrir
óþægingum. Þeim finnst þeir
vera eitthvað skritnir, hafa það
á tilfinningunni að svifa og eiga
erfiðara með að sjá — Þetta eru
allt saman merki um jafnvægis-
truflun. Alveg eins og að geta
keyrt bil undir áhrifum áfengis
án þess þó að vera drukkinn.
„Visindamenn, sem hafa
rannsakað hávaðann segja nú
„hávaðafylliríið” vera mögu
legt. Það á einnig að vara al
mennt fyrirbrigði á þjóðvegum
þar sem þetta gervifylliri getur
upplýst einkennileg óhöpp og
slys i umferðinni. Og orsökin er
hávaði, sem liggur undir lægri
hávaðamörkunum og hægt er að
kalla infrahljóð eins og hávaði
fyrir ofan efri hávaðamörkin er
kallaður últrahljóð.
Þessi infrahljóð verða, þegar
mikið magn lofts fer á hreyfingu
t.d. umhverfis bila á hraðferð,
hraðlestir og flugvélar. Þau
verða einnig umhverfis disil-
vélar i bilum, lestum og skipum,
einnig i ýmsum verksmiðjum og
á heimilum með oliukyndingu,
þurrkunar — og loftstreymis
lögn.
Visindamenn við Salfordhá-
skólann i Englandi hafa upp-
götvað, að þessi hávaði getur
leitt til óþæginda fyrir man'-
neskjuna. Infrahljóðið hefur
áhrif á jafnvægistilfinningu
margra ökumanna, sem keyra á
90 kilómetra hraða eða meiri,
einkum ef glugginn er opinn. I
þessum tilfellum er hávaðinn
við lægri hávaðatakmörkin það
hár, að hægt er að heyra hann
og eykur um leið á um-
íerðarhávaðann. En jafnvel
lægri hljóð, sem heyrast varla
geta haft áhrif á ökuhæfni
bilstjórans nákvæmlega eins og
áfengisáhrif. „Hávaðafylliriið”
likist hinu ekta einnig i þvi, að
það veitir falska öryggiskennd.
Geimferðastofnunin banda-
riska hefur rannsakað infra
hljóð, sem eru mun kröft
ugri. Þau haía verið nefnd sem
nýtt striðsvopn. Rannsóknir
sýna, að infrahljóðið leiðir af
sér höfuðverk, erliöleika með að
kyngja, svima, ógleði og sjón-
truflanir.
En þessi sömu hljóð hvers-
dagslifsins eru ekki hættulaus
þótt veikari séu. Ýmislegt
bendir til þess, og þegar um
ökumenn er að ræða geta
visindamenn sér þess til, að
hávaðinn láti ökumanninn ekki
eingöngu finna aðeins á sér
heldur geti hann aukið að mun
raunveruleg áfengisáhrif, þegar
þau eru fyrir hendi hjá öku-
mönnum. —SB—
TIZKANi
Buxnadressin með viðu
skálmunum og uppbroti,
verð kr. 3.826,—
HAFNARSTRÆTI B
SlMI 10770
Stœrðfrœðihandbókin
Auðveldar undirbúningin fyrir prófin.
Fœst hjó flestum bóksölum.
r
Utgefandi
VÍSIR I
AUGLÝSINGA-
DEILD ER AÐ
HVERFIS-
GÖTU 32
pnnn
86611

Ódýrari
en aárir!
Snoon
IEICAH
44-46.
SlMI 42600.
Launaútreikning a r m e C
ÍVAR
SKIPHOLTI 21
SÍMI 23188.
DUNLOP
HART0N0 0G PRI
NOTA BAÐIR
MAXPLY FORT
DUNLOP
BADMINT0N
SPAÐA f
A* AUSTURBAKKI
n /
F SIMÞ 38944