Vísir - 11.08.1973, Síða 7

Vlsir. Laugardagur 11. ágúst 1973.
7
r iNiMi
i SIÐAN 1
Umsjón:
Þórunn Sigurðardóttir
„EIGIÐI HERMANNABUXUR
ÚR STRÍDINU?"
— hugleiðingar um tóningatízku
Dcnim jakki skuAaður í krók og kring. Þessi hcfur verift þveginn
og þvældur rækilega. I baksýn er eftirliking af gönilum hlöðnum
vcgg, en myndin er tekin I Faco.
„Eigiði alvöru
hermannabuxur, svona
úr striðinu?’’ Það er
ung stúlka, iklædd
hinni furðulegustu
samsetningu af galla-
buxum og pilsi, sem
spyr svo. Og auðvitað
crumviðstödd i einni af
hinum óteljandi tizku-
verzlunum fyrir þá
ungu — ,,unga fólkið”
og „unglingana” og
,,ungu dömuna” og
,,unga herrann” og
„táningana” og hvað
þetta heitir nú allt
saman, sem á að
kaupa á sig flikurnar i
þessum verzlunum.
Þeir sem komnir eru yfir þri-
tugt mega liklega fara að halla
sér, að ekki sé talað um þá sem
farnir eru að nálgast fimmtugt.
En viðskiptin hafa sin lögmál,
og þau skilja hvar klingir i og
hvar bezt er að gróðursetja
áróðurinn. Þetta svokallaða
unga fólk er nefnilega dálitið
áhrifagjarnt og sérviturt
stundum, það þarf lika
sjaldnast að puða fyrir
sköttunum og afborgunum eins
og við hin og getur þess vegna
látið mánaðarkaupið ganga að
miklu leyti i gatslitnar galla-
buxur eða margþvegna bóta-
blússu. A meðan maður býr hjá
mömmu og pabba, getur maður
tekið lifinu létt, og þá er um að
geta að halda sér i stælnum á
meðan það er hægt. Einu sinni
voru gallabuxur það drusluleg-
asta, sem menn vissu, og af-
greiðslustúlka, sem lét sér detta
i hug að vera i gallabuxum við
störf sin, var áreiðanlega ekki
vinsæl hjá yfirmönnum sinum.
Gallabuxur eru i raun og veru
stórkostlegur klæðnaður. Mary
Quant segir, að þær séu
„sexiasti” klæðnaður sem fyrir-
finnst, og þær eru áreiðanlega
þægilegastar. Og svo komust
þær i tizku fyrir alvöru. Þegar
búið var að selja þær lengi,
„eins og þær komu af skepn-
unni, var byrjað að þvo þær og
þvæla, bródera og bæta, sjóða
upp úr klór og jafnvel moldar-
drullu, og allt var þetta jafn-
vinsælt. Eftir þessa þvottameð-
ferð er meira að segja erfitt að
þvo þær á vanalegan hátt, þvi
þær vilja missa litinn og verða
jafnvel alveg hvitar. úti hinum
stóra heimi var farið að selja
hermannajakka úr Vietnam-
striðinu, og bezt þótti, ef þeir
voru með skotgötum og jafnvel
gömlum blóðblettum. Meira að
segja gatslitnar druslur, sem
áttu að vera úr seinni heims-
styrjöldinni, nutu gifurlegra
vinsælda. Höfðu menn á orði,
þegar birgðirnar fóru að
þverra, að nú þyrfti bara að fá
nýja styrjöld i gang, til þess að
hægt væri að halda áfram með
þessi viðskipti.
Þetta var nú sagan af galla-
buxunum, en litum aftur á
tizkuverzlanirnar, sem hafa á
boðstólum fatnað fyrir popp-
unglingana. 1 Reykjavik einni
eru yfir 20 verzlanir, sem selja
fyrst og fremst fatnað á
unglinga. Auðvitað kaupa miklu
fleiri i þessum verzlunum, en
dýrkunin á þessum aldursflokki
ræður þessum viðskiptum og
stjórnar I rauninni stefnunni i
allri tlzku i dag.
Það sem einu sinni vakti
athygli, voru tizkusýningarnar i
Paris, en i dag hafa þær sáralitil
áhrif á tizkuna almennt. Það er
unga fólkið sem ræður. Og það
er vissulega vel, að tizkukóng-
arnir skuli ekki lengur hafa
töfrasprotann I hendinni, svo
langt sem þeir eru oftast utan
viö raunveruleikann og utan við
hið almenna lif venjulegs fólks.
Geta þessar 20 verzlanir hér i
Reykjavik i raun og veru borið
sig? Samkeppnin er gifurlega
hörð, þvi þessar verzlanir
spretta upp dag frá degi eins og
gorkúlur. Og hvað heita þær?
Jú, frumleikinn er sá sami og i
verzlunarvörunni. Alltá að vera
nógu frumlegt, svo að það gangi
i augun, — og i pyngjuna. Þær
heita ótrúlegustu nöfnum, allt
frá Adam og Evu I Buxna-
klaufina og óteljandi erlend
nöfn. Um leið og margþvegin
eða margbætt föt, gamaldags
snið og ótrúlegustu fumlegheit
fylla verzlanirnar, er þess gætt,
að ramminn utan um allan
stælinn sé nógu sérkennilegur
lika. Eins og fötin eru gerð
gömul, er reynt að fá „gamla”
áferð á veggina. Gamlir bilar,
klukkur og ótrúlegustu hlutir
eru dregnir inn á búðargólfiö
veggirnir eru skreyttir eftir-
likingum: múrsteinshleðsla,
trjábútar, myndir og viðar-
þiljur. Auðvitað er þetta hið lif-
legasta umhverfi, þegar það er
orðiö fullt af táningum og
ærandi popptónlistin sker i
eyrun. En það fer þó ekki hjá
þvi, að það hvarfli að manni, að
þægindin og hagkvæmnin,
frumleikinn og frjálslegheitin,
sem upphaflega voru hvatinn aö
hinni nýju tizku, hafi snúizt i
eitthvað annað. Þegar það er
orðið markmið að „búa til”
gömul og snjáð föt, af þvi að það
er stæll, markmið að búa til
frumlegar flikur til þess að
græða á þeim, án þess að
nokkur frumleiki sé kannski
fyrir hendi, þá er eitthvað oröið
bogið við þetta allt saman.
Við tókum okkur smáferð á
hendur i bæinn, ég og ljós-
myndarinn, til þess að lita inn i
þessar verzlanir, en komumst
auðvitaöekki inn i nema örfáar.
Og auðvitað féll ég, eins og tán-
ingur, fyrir einni vitleysunni,
jerseypeysu með marglitum
vösum. Og þetta er ákaflega
hagkvæm flik, hana má nefni-
lega aðeins þvo úr köldu vatni.
Ekki vegna þess, að hún sé svo
margþvæld i klór og vatni, að
hún þoli það ekki lengur, heldur
vegna þess, að annars má búast
við, að þessir marglitu vasar
verði hreint ekki svo marglitir
lengur, heldur bara alveg eins.
Bjarnleifur ljósmyndari, sem
er gamall skósmiður, gat hins
vegar ekki fengið augun af
háhæluðum karlmannaskóm i
einni verzluninni, og hafði hann
mörg orð um gæði þeirra og
galla.
Ekki var að sjá, að mjög
mikið væri að gera i þessum
verzlunum. Þó fékkst enginn
verzlunareigandi til þess að
segja, að ekki væri nóg af
viðskiptavinum. Einu sinni risu
lika snyrtivöruverzlanir i tuga-
tali upp i miðbænum, en þær
voru ekki svona harðar i sam-
keppninni, enda lognaðist
megnið af þeim út af þegjandi
og hljóðalaust. „Það er galla-
buxnatizkan, sem ræður öllu i
tizkunni i dag” sagði afgreiðslu-
stúlkan i Karnabæ, einni fyrstu
verzluninni af þessu tagi i borg-
inni.
Og sama sögðu þeir i Faco,
gamalli og gróinni herrafata-
„Gallabuxnatizkan er númer
eitt” segja afgrciöslustúlkurnar
i Karnahæ.
verzlun, sem hefur fært út
kviarnar og selur nú ýmiss
konar klæðnað fyrir unga og
eldri. Margar verzlanirnar hafa
sérstakar deildir, eða verzlanir
fyrir táninga, og siðan „betri”
deildir fyrir „dömur og herra”.
Það má þvi með sanni segja, að
i þessum bransa sé stétta-
skipting af bezta tagi.
„Gallabuxurnar verða
vinsælastar i vetur lika”, sagði
Kristinn Dulaney i Faco. „Við
látum efnalaugar klórmeð-
höndla þær fyrir okkur”.
Og áfram höldum við og litum
við i nokkrum fleiri verzlunum.
Allar eru þessar verzlanir ákaf-
lega liflegar að sjá, en hvernig
væri að fá eitthvað af þessari
litagleði i aðrar verzlanir lika,
t.d. I matvöruverzlanir? Það er
nefnilega ekki bara unga fólkið,
sem á rétt á svolitilli
tilbreytingu i kringum sig.
Við endum rápið á þvi að lita
inn i nýjustu verzlunina,
Casanova, og þar hittum við
annan -eigendann, Stefán
Magnússon, en hinn er Finn-
björn Finnbjörnsson.
„Við opnuðum á fimmtu-
daginn var, og þetta gengur
ágætlega” segir Stefán.
„Eruð þið ekkert smeykir við
aö hefja svona rekstur með
allan þennan aragrúa af hlið-
stæðum verzlunum fyrir?”.
„Nei, alveg ósmeykir. Auð-
vitað má búast við, að
einhverjir detti út, en við ætlum
að verzla með meira en
táningaföt. Við verðum með föt
fyrir þá eldri uppi siðar meir,
svo að við erum ekki svo háð
þessari samkeppni við
unglingabúðirnar. En auðvitað
stjórnar popptizkan allri tizk-
unni, og smátt og smátt færast
unglingasniðin inn i allan
fatnað”, segir Stefán, og nú
kemur ungur maður
askvaðandi og vill fá að skoða
sér gallabuxur, og auðvitað
megum við ekki tefja lengur,
þvi það er með viðskiptin eins
og áfengisvandamálið, að það
verður að fá að hafa sinn gang.
—ÞS