Vísir - 07.11.1973, Blaðsíða 5
Vísir. Miðvikudagur 7. nóvember 1973._________________________________ 5
AP/NTB ÚTLÖNDÉ MORGUN ÚTLÖND I MORGUN ÚTLÖND Umsjón Guðmundur Pétursson
Utanríkisráöherrar hínna
níu landa Efnahagsbanda-
lags Evrópu komu sér í
gær saman um yfirlýsingu
EBEá deilumáli Araba og
Israela, og mega Arabar
velviðhana una, svo mjög
sem þar er dreginn þeirra
taumur.
I þessari yfirlýsingu er
skorað á Israelsmenn að
skila aftur hernumdu
svæðunum frá 1967, en það
hefur verið meginkrafa
Araba síðustu 6 árin. —
„Rétt Palestínuaraba
verður að virða", segir í
yfirlýsingunni.
I annan stað segir i yfirlýsingu
utanrikisráðherranna, að báðir
aðilar ættu að hverfa aftur til að
byrja með að vopnahléslinunum,
eins og menn höfðu hugsaö sér
þær22. okt. — Slikthefur og verið
krafa Araba að þessu sinni og þá
sérstaklega Egypta, sem mundu
þá fá losað 20.000 manna her úr
herkvi á austurbakka Súez og
raunar halda hluta af austur-
bakkanum og þá hljóta landvinn-
ing i þessu striði. — Segja utan-
rikisráöherrarnir, að þetta hljóti
að vera „eindregin krafa”.
Sfðan gengur yfirlýsingin út á,
aö látnar eru I ljós vonir um að
friður semjist, hvernig hugsan-
lega megi leysa margt annað i
kjölfarið, ef Israelsmenn veröi
viöofannefndum kröfum. o.s.frv.
Létu undan
hótunum
Arabaríkja
Það, sem vakið hefur mikla
athygli i þessari yfirlýsingu EBE,
er ekki aðeins það, sem þar er
sagt,heldureinnighitt, sem ekki
er nefnt einu orði.
Þar er ekki minnzt á brot Araba
á Genfarsáttmálanum um striðs-
fanga, en þeir hafa ekki skilað
nafnalista yfir israelska striðs-
fanga, og enn siður þá striðsföng-
unum. — Þar er heldur ekki
minnzt einu orði á, að eftir að
vopnahléð gekk i garð að þessu
sinni, sigldi floti Araba inn á
Akabaflóa og lokaði siglingaleiö-
inni að eina hafnarbæ ísraels,
Akaba.
Þetta leiðir Efnahagsbandalag
Evrópu hjá sér i yfirlýsingunni.
Voga ekki
að aðstoða
Hollendinga
Það er varla, að utanrikisráð-
herrarnir nefni hótun Araba um
sölubann á oliu eða sýni nokkur
merki þess, að þeir hafi heyrt
neyðarkall Hollendinga, sem
hafa óskað eftir þvi, að EBE-rlkin
deildu bróðurlega oliubirgðum
með sér og hjálpuðu þeim, sem
yrðu fyrir barðinu á oliusölubanni
Araba. Þá óskuðu ráðherrarnir
þess af framkvæmdaráði banda-
lagsins og fastafulltrúum sinum i
Brussel, að fylgzt yrði „náið með
oliuskortinum og skýrslur gefnar
um framvindu þess máls”. — Það
var allt og sumt, sem túlka mætti
i nokkrum tengslum við beiðni
Hollendinga.
Við miklu meiru höfðu menn
svo sem heldur ekki búizt, þótt
sumir teldu, að þetta gætu orðið
prófsteinn á samheldni aðildar-
rikja bandalagsins. Yfir vofði
alltaf sú hætta, að Arabar tækju
óstinnt upp, ef einhverjir færu að
miðla oliu til þeirra rikja, sem
þeir sjálfir höfðu sett I sölubann.
Var hugsanlegt, að Arabar létu
þá sölubannið lika ná til slikra
hjálparrlkja.
Fyrsta póli-
tík EBE
1 fyrradag og i gær meðan utan-
rikisráðherrarnir niu sátu við
„Þetta voru sko bara
peningarnir....Komdu núna
með lsraels-stuðn-
inginn...”
samningu yfirlýsingarinnar
kvisaðist, að menn væru ekki á
eitt sáttir um, hvaða afstaða
skyldi tekin. An efa vildu margir
alls ekki láta hræðsluna við
hótanir Araba móta sameiginlega
afstöðu niu rikja Evrópu.
Þar hefur þó eitt riki öðrum
fremur sýnt málstað Araba
stuðning, nefnilega Frakkland.
Er það hald margra, að Frakkar
með Breta sér við hlið hafi fengið
hina utanrfkisráðherrana sjö til
fylgis við þessa yfirlýsingu. Þá
lika danska utanrikisráðherrann,
þrátt fyrir yfirlýsingu Anker
Jörgensen, forsætisráðherra
Dana, i fyrrakvöld, um að hans
samúð væri öll Israels megin.
Þessi yfirlýsing Efnahags-
bandalagsins er hæsta máta mjög
söguleg, þvi að þarna er stigið
fyrsta skrefið til þess að banda-
lagið láti að sér kveða á stjórn-
málasviðinu, meðan þvi hefur
hingað til veriö legið mjög á hálsi
fyrir að vera einungis viðskipta-
og kaupsýslubandalag.
En hvernig heiminum finnst
svo þessi fyrsta ganga EBE er
svo önnur saga.
TAKA EKKI SJÁLFIR
VIÐ VERÐLAUNUNUM
Ástralski rithöfundur-
inn, Patrick White, mun
ekki veita nóbelsverölaun-
unum viðtöku í eigin
persónu, heldur ætlarhann
aö senda landa sinn,
listmiálarann Sidney
Nolan, til þess að taka viö
þeim 10. desember.
White hefur beðið akademiuna
að hafa sig afsakaðan, þvi heilsa
hans varni honum að ferðast
þessa leið. Hann þjáist af asma.
Eins og komið hefur fram i
fréttum, mun hann hpfa i hyggju
að stofna sjóð fyrir nóbelsverð-
launaféð og sá sjóður skal verð-
launa árlega eldri höfunda i
Astraliu.
En samtimis þessu hafa önnur
tiðindi borizt um nóbelsverð-
launakandidat, sem ekki ætlar að
vera viðstaddur verðlaunaaf-
hendinguna. Henry Kissinger
hefur skrifað nóbelsnefndinni
bréf, þar sem hann segist mjög
hrærður yfir þessum virðingar-
votti, en segist senda sendiherra
Bandarikjanna i Noregi, til þess
að taka við verðlaununum,
Kissinger greinir ekki frá
neinni sérstakri ástæðu fyrir
væntanlegri fjarveru sinni, en
nánustu samstarfsmenn hans
segja, að hann muni eiga mjög
annrikt næstu vikurnar vegna
deilu Araba og tsraela.
Frakkar spara
líka olíuna
Franska stjórnin
bannaði í gær sölu á
bensíni á brúsa og föt og
mæltist til þess að fólk af
sjálfsdáðum dragi úr hrað-
anum úti á þjóðvegum til
þess að minnka bensin-
eyðsluna.
Jean Charbonnel, iönaðar-
málaráðherra, sagði i franska
þinginu i gær, að i Frakklandi
væri að visu ekki hætta á skorti á
oliu. Hins vegar sagðist hann
vilja gera ráðstafanir til þess að
spyrna gegn óþarf eyðslu á
byrgðunum.
Meðal þess, sem hann stakk
upp á, var að spara ögn oliu i
upphitun húsa. Benti hann fólki á
að minnka hitann um tvær
gráður, en það ætti að spara 15%
ollu. Fundu þingmenn, að þetta
hafði verið gert i þinghöllinni, þar
sem var tilfinnanlega kalsara en
áður.
Charbonnel sagði, að bannið við
sölu bensins á brúsa væri til þess
að koma i veg fyrir hamstur, sem
gæti leitt til þess, að skortur yrði
á oliu.
Frökkum.sem hafa verið mjög
á bandi Araba i striðinu við
Israel, hefur ekki verið hótaö
sölubanni af Araba hálfu.
wHERE AfíEi
tiU
Ættingjar ísraelskra striðsfanga hópuðust á dögunum með kröfuspjöld fyrir utan skrifstofur Kauða
krossins i Tel Aviv. Kröfðust þeir þess, að Egyptar yrðu látnir hlita ákvæðum Genfarsáttmálans um
striðsfanga. — Margt þetta fólkveitekki fyrir vist, hvort týnd ættmenni í hernum eru lffs I fangabúðum
Araba eða hvort þau hafa farizt ibardögum.
iRlSfl
hELICOPTERS
LTB
FLUTTIR UR
ÍRLANDI
Ilryðjuverkasamtök Irska lýð
veldishersins skýra svo frá, að
þrír foringjar þcirra, sem
sluppu i þyrlu úr Mountyoy-
fangelsinu I Dublin á
dögunum, séu nú óhultir. —
Telja menn, að foringjunum
liafi vcrið smyglað úr landi. —
A myndinni hér að ofan scst
þyrlan, sem neydd var til þess
að aðstoða við strokið.
Nota tímann
Egyptar hafa í skjóli
vopnahlésins flutt nýjar
hersveitir inn á Súezsvæð-
ið, eftir þvi sem
fréttamaður „Daily Tele-
grap" skýrir frá.
Hafa hinar nýju hersveitir tekið
sér stöðu meðfram varðlinu
tsraela á vesturbakkanum og eru
til taks. reiðubúnar til stórsóknar
til þess að leysa úr herkvinni 3.
herinn á austurbakkanum, um
20.000 menn.
Þetta er 1. herinn, sem kemur
hvildur til leiks, þvi að hann var
hafður við gæzlu i Kairó og
annars staðar að baki
viglinunnar,