Tíminn - 02.02.1966, Blaðsíða 5

MEDVIKUDAGUR 2. febrúar 1966
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastióri: Kristján Benediktsson Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb). Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson Aug-
lýsingastj.: Steingrímur Gíslason. Ritstj.skrifstofur i Eddu-
húsinu, símar 18300—18305. Skrifstofur, Bankastræti 7 Af-
greiðslusími 12323. Auglýsingasími 19523 Aðrar skrifstofur,
sími 18300. Áskriftargjald kr. 95.00 á mán. innanlands — í
lausasölu kr. 5.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h.f.
Verðþensian og
ríkisstjórnin
f janúarhefti búnaðarblaðsins Freyr ritar Gunnar Guð-
bjaxtsson, formaður Stéttarsambands bænda, grein um
retfcstrarreikninga landbúnaðarins og verðlagsgrundvöll-
inn. Rekur hann þar ýmsar athyglisverðar niðurstöður
og bendir á hina brýnu nauðsyn þess . að afla sem
gleggstra áreiðanllegra töluupplýsinga um rekstur og
afbomu helztu atvinnugreina landsins og byggja á þeim
breytingar, en ekki á óljósri vitneskju. Grein sinni lýkur
Gunnar með þessum orðum:
„Þýðingarmesta ályktunin, sem draga má af niður-
stöðum þessara reikninga er sú, að bændur, eins og all-
ur almenningur, tapa sífellt á verðbólgunni, að fram-
leiðslukostnaðarverð afurðanna fjarlægist það að geta
orðið samkeppnisfært á erlendum mörkuðum, eftir því .
sem dýrtíð hér á landí eykst, og að kjör bænda batna
of lítið borið saman við aðrar stéttir, þó að verðlagið
hæfcki sífellt. Höfuðnauðsyn fyrir bændur sem þjóð-
félagið í heild er, að verðþenslan verði stöðvuð”.
Þetta er epn einn vitnisburður forystumapna meginat-
vinnuveganna um það, hver eyðingareldur verðþenslan
er jafnt-í afkomu almennings sem atvinnuveganna. For-
ystumenn iðnaðar og sjávarútvegs hafa lýst hinu sama
og lagt á það megináherzlu, að þýðingarmest af öllu
sé, að verðþenslan sé stöðvuð. Allir hafa um þetta sömu
orð, og jafnvel forsætisráðherrann sagði hiklaust í ára-
mótaboðskap, að verðþenslan væri höfuðmeinið, og hana
yrði að stöðva.
Af þessu sést gerla, að það er álit allra ábyrgra
manna í landinu, að það sé meginverkefni ríkisstjórnar-
innar að halda verðþenslunni í skefjum, og að helztu
stjórnarstörf önnur séu undir því komin, eins og Ólafur
Thors lýsti yfir Takist rfkisstjórn ekki til langframa að
ráða við þetta verkefni, ber henni skilyrðislaust að
víkja úr stólum, og það mun fáheyrt í lýðræðislöndum,
að stjórn haldist uppi þráseta, komist hún ekki að yfir-
lýstum markmiðum sínum í þessu, meginverkefni ríkis-
stjómar.
Dómur forustumanna atvinnuveganna, alls almenn-
ings og allra þeirra, sem um þessi mál ræða og rita, einn-
ig ráðherranna sjálfra, um það, að stjórnin hafi ekik ráð-
ið við þetta verkefni og að höfuðnauðsyn þjóðarinnar
sé, að verðþenslan sé stöðvuð, er í raun og veru almenn
og rökstudd krafa um, að stjómin víki frá völdum, en
beiti ekki þrásetu, meðan verðþenslar flæðir áfram og
gerir efnahagsmálin enn óviðráðanlegri
Ríkisstjómin skeytir hins vegar hvorki um skömm
eða heiður í þessum efnum. Hún virðist ekki líta á það
sem hlutverk sitt að stjóma og '/alda verkefnum ríkis-
stjómar, hvað þá að standa við gefin fvrirheit Hún
notar uppblásinn verðþenslubelginn aðeins sem hæga
sessu í ráðherrastólunum, rétt eins og bað sé eina hiálp-
ræði þjóðarinnar, að Bjarni Benediktssnn laf* á stóli for-
sætisráðherra. Hún hagar sér eins og maður sem slepnt
hefur stýrinu á báti sínum og notar báðar hpndur til að
halda sér meðan fleyið rekur fyrir stnrmi og sjó
En þroskuð lýðræðisþjóð hlýtur að telja það hlutverk
ríkisstjórnar að standa við stýri, en ekki það eitt að lafa.
__ TIMINN__________________________________s
IWalter Lippmann ritar um alþjóðamáE:
Bandaríkin eiga að binda stríð-
ið i Vietnam við vissar stöðvar
Það útilokar bæði uppgjöf og útfærslu á styrjöldinni.
VIÐ lok síðastliðins árs vor-
um við komnir að vegamótum
í Vietnam- striðinu. Taka varð
nýjar ákvarðanir um stefn-
una í stríðinu, og stríðsmark-
miðin. Þessi þáttaskil í stríð-
inu hafa einkennzt af hié-
inu á loftárásunum á Norður
Vietnam og 1 stjórnmála-
baráttu forsetans víðs vegar
um heim fyrir friðarsamniny
um.
Einmitt um sama leyti, eóa
þegar þingið var að setjast á
rökstóla að nýju, birti Mans-
field öldungadeildarþing-
maður skýrslu sína, en í henri
er að finna fyrsta opinbera
og ábyrga yfirlitið um ástanrí
stríðsins, byggt á fullnægjandi
vitneskju og athugunum. í
kjölfar Mansfield-skýrslunn-
ar kom svo fram fyrsta alvar
lega gagnrýnin á stríðsstefn
una og stríðsreksturinn af
hálfu hernaðarsérfræðings,
sem átti að vera í fyllsta máta
dómbær um þessi mál. Þessi
gagnrýni kom fram í bréfi.
sem Jámes M. Gavin hershöfð-
ingi skrifaði ritinu Harpers
Magazine. Gav’’ hershöfð-
ingi var æðsti yfirmaður
úæUfB|juj5£r^)g „ ^ fram
kvaémda Íiersins á þeim ,,tíma.
þegar Frakkar voru að bíða
sinn mikla ósigur við .-ien-
bienphu.
JAFNFRAMT þessi gætti
allmikillar hreyfingar meðal al
mennings vegna afstöðunn-
ar til stríðsins. Ákvarðan
irnar, sem teknar voru um
styrjaldarreksturinn í júlí sl.
sumar og báru alls ekki til-
ætlaðan árangur, þegar til kast
anna kom, hrundu þessari
hreyfingu af sta
Þegar augum er rennt yfir
árangur loftárásanna á Norður
Vietnam og margföldum her-
afla okkur virðist hann ekki
ýkja mikill. Við hersveitum
Saigonstjórnarinnar blasti al
ger ósigur fyrir einu ári, en
með auknum aðgerðum hefur
okkur ekki tekizt ahöndla
cigur, eða skynsar.ilegar lik-
ur fyrir sigri, heldi: aðeins
mannskætt og rnj ö0 dýr* þrá
tefli. Af meiru er ekki að
státa.
Forsetinn hefur nú um
þrennt að velja. Ein leiðin er
að færa út styrjöldina og gera
loftárásir á Haiphong og
Hanoi. En með þeirri leið
opnast sá möguleiki, að hin
mannmarga borg Saigon og
höfnin þar yrði fyrir loft-
árásum í hefndarskyni og emn
ig að Kína og jafnvel Sovét-
ríkin dragist opinberlega inn
í styrjaldarátökin. Önnur leið
er að margefla lið okkar og
búast til mikillar styrjaidar
á landi Þriðja leiðin er svo
af afla og styrkja herafla okk
ar í stöðvum meðfram ströno
f halo. ...; j í horfinn
og reyna svo að kom. á um-
sömdum friði. Þetta er hin svo
nefnda kyrrstöðustefna.
ÞEGAR ég skrifa þessa
grein hefur forsetinn látið
nokkurn veginn skýrt í ’iós
Johnson forseti
að hann sé andstæður nug-
myndinni um mikla útfærs.u
stríðsins. Hann heldur til dæm
is áfram hléinu á loftárásum
á Norður-Vietnam. En svo
virðist sem ekki sé búið að
taka ákvarðanir um grund
vallaratriðin. Forsetinn hef-
ur ekki enn tekið upp þá
stefnu að takmarka afskipli
okkar Bandaríkjamanna við
kyrrstæðar stöðvar við Saigon
og með ströndum fram.
Þó að forsetinn aðhvlltist
þessa stefnu, væri ekki um
neina nýjung að ræða. Hanr
væri aðeins að al’ ’.st á að
framkvæma þá stefnu, sem
lagt var að honum að tal.a upp
í júlí í sumar, áður en hann
færði út stríðskvíarnar og
gerði stríðið að bandarísku
stríði með því að senda banda-
rískar hersveitir út í frum-
skóginn tij þ ^ að elta uppi
sveitir Viet Cong og eyða
þeim. \
Forsetiz,.. hafn-ji kyrr-
stöðustefnunni júlí í s. nar
se n leið. Nú mælir hins vegar
.m-rgt með því að hann ætti
að aðhyllast hana. Því var með
réttu haldið fram í júlí,
að kyrrstöðustefnai gerði okk
ur kleift að standa við skuld-
bindingar okkar gagnvart Suð-
ur-Vietnömum, sem biðu óhjá
kvæmilega ósigur, ef við hyrf
um skyndilega á brott úr iand-
inu.
Kyrrstöðustefnan losar her
sveitir okkar jnn fremur við
það óframkvæmanlega verk-
efni að hertaka þori-' Suð-
Vietnam og koma í veg fyrir
að Viet Cong leggi þau að nýju
undir sig samstundis og við
hverfum á braut. KyrrstÖðu
stefnan er byggð á flotastyrk
okkar, sem er okkar aðalstyrk-
ur, en ekki hæfni banda-
rískra hermanna til að heyja
styrjöld í 8000 mílna fjar-
lægð frá sínu heimalandi og
tryggja þann veg öryggi 2500
þorpa.
GAVIN hershöfðingi mæl-
ir með kyrrstöðustefnunni og
hún nýtur nú mikils. fylgis í
þinginu og í blöðunum. Síðan
í júlí í sumar hef ég álitið
han skár a kostinn af mörg- 1
um illum. Um hana léki 9
að vísu enginn ljómi zn hún 1
væri efalaust ódýrasta leiðin ja
til þess að reyna að bæta 8
fyrir þau miklu mistök, sem
okkur hafa orðið á í liðinni tíð.
En við megum ekki blekkja
okkur sjálfa með því að úast
ið of miklum pólitískum
árangri. Ef við aðh^ zmst kyrr
stöðustefnuna væri þad nokk-
urn veginn sama og að viður-
kenna, að Viet Con0 hafi sigrað
hersveitir Saigon-stjórnarinnar
víðast hvai í Suður- Vietnam.
Með henni væri 4ernaðar
■leg skipting Suður- Vietnam
einnig viðurkennd i fram-
kva md.
Sumir halda fram, að við
séum í raun og veru skuld-
bundnir til að ná á ný valdi
yfir öllu Suður-Vietnam, yfir
buga Viet Cong að fullu og
efla Ky hershöfðingja til fullra
valda í öllu landinu. Sé mál-
inu þann veg farið, værum við
vissulega að agðast skuld
bindingum okkar með því að
aðhyllast ’tyrrstöðaotefnt ..
MÁLIð snýst því um, hvort
oandaríska rikisstjóri.-n ... a
nokkurn tíma. undir forystu
'peirra þriggja fo. sem
um mál Suður-Vietnama hafa
fjallað, gengist undir svo fjar-
stæðar og gersamlega ^raun
hæfar skuldbindingar Ég held
ekki, að slíkt íafi gerzt, og ef
einhver legði frajn um þetta
skjal, undirritað af John Fost
er Dulles, eða Dean 1 .k, hlyti
það óhjákvæmiiega að vekja i
brjósti mínu sömu tilfinningar '
og ef þeir hefðu undirritað
skriflega skuldbindingu um að
afhenda Eskimóum Alaska.
Fjarstæð og órarnhæf skuld
binding er engin skuldbinding
í raun og sannltika, hvorki
lagalega né siðferðilega séð.
Og skuldbinding um að gera
Ky hershöfðingj;- tð viður-
kenndum stjórnanda í öllu
Suður-Vietnam væri bæði fjar
stæð og ózr.öguleg í alla staði.
Vit getum með góðri
s ívizku aðhyllz kvrrstöðu
stefnuna. Ef hún verður til
*-ess að gera okkur með tím-
anum mögul að losa okkur
við hers . eitir o.ckar á megin
landi Asíu og hörfa aftur til
hafsins og eyjai. .a, par sem afl
okkar og vald er mest og nýtur B
sín til fulls. h 'ðum við í alla |
stað: hagað okkur ’ vlðarlega, |
mannlega og skyi ílega.