Tíminn - 08.02.1966, Side 12

I
I
\
12
TÍMINN
Hægri
Framhald af 9. síðu
segja, að okkur liggi ekki frek-
ar á að breyta um en Bret-
um, og satt er það, að hér
er minni ástæða til þess að
því leyti, að enginn kemur bíl-
akandi sunnan úr Evrópu. En
ef við höldum í vinstriumferð-
ina, þá verður að ráða bót á
ástandinu í sambandi við ljósa
búnað og stýrisbúnað bifreiða,
að ekki verði flutt inn öku-
tæki nema þau sem henta fylli-
lega vinstr umferð, það kann
ekki góðri lukku að stýra að
þetta stangist á. Við verðum
að vera sjálfum okkur sam-
Gísli Kárason,
bifreiðarstjóri:
Ég er andvígur breytingu í
hægrihandar akstur. Mér finnst
þetta allt of seint fram kom-
ið. Meira vit hefði verið í því
fyrir svo sem 20—25 árum, þeg
ar bílar í Reykjavík voru ekki
nema um þúsund, en nú, þeg-
ar þeir eru orðnir nærri nítján
þúsund. Svo er sá gífurlegi
kostnaður, er breytjng mundi
hafa í för með sér
Við höfum ekki það mik-
ið saman við aðrar þjóðir að
sælda, í sambandi við akstur.
Öðru máli gegnir með Svía en
okkur. Það væri sök sér fyrir
okkur að breyta til hér í
Reykjavík, ef t.d. vestfirðir
hefðu annan akstur en hér
gildir. Það yrði ámóta að-
staða og Svíar hafa, þegar þeir
nú loks þykjast tilneyddir að
skipta yfir í hægri akstur.
Þetta horfir allt öðru vísi við
hjá Svíum en okkur. Um kom-
ur útlendinga hingað og ferð-
ir íslendinga til annarra landa,
það er svo hverfandi lítið, að
ekki tekur því að nota það
sem rök fyrir breytingu. Nú,
hægra eða vinstra stýri á bíl-
um hér, það er hvorttveggja
til, áætlunarbílar hafa flestir
hægrihandar stýri, það þekki
ég bezt, því að ég hef mest
ekið áætlunarbíl út á land. Sem
sagt, ef breytt yrði til, þá
yrði ég hræddur um afleiðing-
arnar. Vaninn er ríkur hjá
fólkinu, og það þyrfti ekkert
smáræðisátak til að venja all-
an þennan fjölda á öfugar regl
ur við þær, sem hingað til
hafa gilt hér.
Bjarni Beinteinsson
LÖGFRÆÐINGUR
AUSTURSTRÆTI 17 (SILLI & VALOl)
SfMI 13536
eða vinstri?
Ásgeir Þór Ásgeirs-
son, umferðarverkfr.:
Öllum ætti að vera ljós
sú mikla ábyrgð, sem fylgir
því að breyta úr vinstri yfir í
hægri akstur. í. einu vetfangi
skal bylt rótgrónum venjum
vegfarenda. Hin almenna um-
ferðarregla, sem felst í orð-
unum „Varúð frá vinstri," gild-
ir allt í einu ekki lengur, nú
verður orðalagið e.t.v. „Hætta
frá hægri.“ Engan skal því
furða, þó að ýmsum finnist,
að verið sé að bjóða hættun-
um heim með slíkri gerbreyt-
ingu í umferðarvenjum. Benda
má þó á, að nokkur lönd, svo
sem Austurríki, Tékkóslóvakía,
Ungverjaland, Argentína, Paki
stan, Kína og Uruguay, hafa
farið þessa leið á síðustu þrem
úr áratugum áifií teljandió happa.
Því er mjög haldið á loft
af fylgjendum hægri aksturs á
íslandi, að slysum fækki við
breytinguna. Hvernig má það
þá vera, að V-Þýzkaland með
sinn hægri akstur hefur fleiri
umferðaslys tiltölulega en Eng
land, land vinstri aksturs.
Fyrst verður að vega spurn-
inguna í Ijósi þess, að stýrið
er rétt staðsett í bifreiðum
beggja landa, þ.e. næst miðju
vegar! Hin raunverulega skýr-
ing felst í landfræðilegri legu
V-Þýzkalands, sem er meir í
þjóðbraut en England, hærri
aksturshraða o.s.frv. Ef fækk-
un umferðarslysa er ein höfð
í huga, þá er ástæðulaust að
skipta um umferðarkerfi í
þeim löndum, sem hafa vinstri
akstur í dag og stýrið hægra
megin. Sé hins vegar alþjóð-
leg samræming höfð til hlið-
sjónar vegna síaukinna alþjóð-
legra samskipta, þá verður ann
að upp á teningnum, þar sem
80—90% allra bifreiða í heim
inum lúta reglum hægri akst-
urs.
Sérstaða íslands og Svíþjóð-
ar meðal þeirra þjóða, sem búa
við vinstri akstur felst í því,
að stýrið hjá um 95% bif-
reiða landanna er stað-
sett vinstra megin, þ.e. fyrir
hægri handar umferð! Það er
í báðum löndunum því miður
órannsakað mál, hversu mik-
inn þátt þessi skakka staðsetn-
ing stýrisins hefur átt í tíðni
slysa. Hér, sem á svo mörgum
öðrum sviðum, hefði ísland ver
ið hið ákjósanlegasta rann-
sóknarefni.
Staðsetning stýris næst
miðju vegar gefur ökumanni
betri yfirsýn á mótum gatna
á vegi og við veg. Þannig vex
möguleikinn á að forðast slys,
ef t.d. barn hleypur skyndilega
út á veginn, þar eð glugga-
stólpinn skyggir ekki eins á
og ef stýrið væri næst vegar-
brún. Sé bifreið stöðvuð, get-
ur farþegi í framsæti stigið
rakleitt út á gangstétt eða veg-
arbrún, en ég var óþægilega
minntur á þið gagnstæða í mið
bænum nýlega, þegar ég ætl-
aði aldrei að geta hleypt
hræddum^ útlendingi út úr bíl
mínum. Ók ég um síðir inn
á lóð Olíufélagsins, þar sem
hetjan staulaðist út. Rétt stað-
setning stýris auðveldar öku-
mönnum að komast úr
bifreiðastæðum meðfram götu-
brún, þar sem þétt er lagt.
Einnig má benda á, að öku-
manni er síður hætt við of-
birtu í augu, mæti hann ann-
arri bifreið sé hann staðsettur
næst miðjii vegar og horfir í
átt að sinni vegarbrún. Síðast,
en ekki sízt, verður allur fram
úrakstur öruggari, þar sem
ökumaður sér betur fram fyrir
sig með stýrið nálægt hinni
„lifandi vegarbrún."
önnur rök fyrir hægri akstri
á /slandi en að ofan greinir,
eru þau, að öll samskipti á
sviði umferðarmála við þau
lönd, sem lengst eru komin
á þessu sviði, einfaldast og auð
veldast. Þegar Svíþjóð eftir tvö
ár hefur bætzt í hóp „hægri“
landa, þá er sjálfsagt að ís-
land fylgi fast á eftir og not-
færi sér alla reynslu Svía við
undirbúning þessa stórátaks í
umferðarmálum landsmanna.
Jafnframt gefst einstætt tæki-
færi til þess að sækja fram
á öllum sviðum umferðarmála.
Áherzlu verður að leggja á
umferðinni, brýna þarf fyrir
rétta staðsetningu bifreiða í
yfirvöldum að hraða gerð gang
brauta og fyrir fótgangendum
að nota þær en ganga á móti
umferðinni, þar sem þær vant-
ar, o.s.frv., o.s.frv.
Þá er einsýnt að komið er
að tímamótum í allri byggingu
vega hér á landi. Undirbún-
ingur að gerð umferðarmann-
virkja verður að miðast við
framtíðarfyrirkomulag aksturs
ef komast á hjá óþarfa kostn-
aði síðar meir.
Hinir víðförlu íslendingar
geta senn ferðast með meira
öryggi um heiminn, ef "þeir
taka upp hægri akstur. Við-
brögð þeirra sem ökumanna
og fótgangenda í Kaupmanna-
höfri, Osló, París og New Yórk
verða þá réttari í umferðinni.
þyngri á metunum verður þó
sá grundvöllur, sem fæst hér
á landi, til þess að auka um-
ferðaröryggi allra landsmanna.
Jón Rafn GuSmunds-
sonr framkvæmdastj.:
Satt að segja hef ég ekki
myndað mér endanlega skoð-
un um þetta mál, mér finnst
ekki hafa komið nægileg rök
frá þeim, sem vilja breytingu,
með tilliti til þeirrar hættu,
sem hún hlyti að hafa í för
með sér. Út af þeim rökum,
að inn séu aðallega fluttir bíl-
ar með stýrisútbúnaði fyrir
hægrihandar akstur, þá á líka
rétt á sér það sjónarmið, að
meðan vegir okkar eru ekki
betri en raun ber vitni, þá sé
ekki síður ástæða til að gæta
að vegarbrúninni, þeim meg-
in, sem ekið er. Kost-
ir hægri stýris í vinstri
umferð eru aðallega taldir með
framúrakstur í huga. E.t.v.
mætti segja, að í framtíðinni
væri nær að hafa fyrir reglu,
að stýrið sé ekki sömu megin
og ekið er. Máske væri næst
sanni að stýrið væri í miðjum
býlnum. f áliti umferðarlaga-
nefndar fyrir nokkrum árum
var það ekki talinn ókostur að
hafa stýrið vinstra megin í
vinstr umferð og þá er nát
úrlega miðað við þessa vegi,
sem við höfum, sem margir eru
ÞJÓÐARDRYKKUR
ÍSLENDIN6A
BRAGÐMIKILL -
BRA6ÐGÓÐUR
FRÁ
O. JOHNSON & KAABER HR
ÞRIÐJUDAGUR 8. febrúar 1966
varasamir í meira lagi. Hitt er
sennilegt, að inni í mikilli um-
ferð, í þéttbýlinu, hentar lík-
lega miklu betur að hafa stýr-
ið öfugu megin við það sem
ekið er, sem geri auðveldara
að aka fram úr. En ég yrði
mjög uggandi um það ástand,
sem breyting skapaði, að vísu
ekki fyrstu vikurnar, á meðan
allar leiðbeiningar eru í full-
um gangi, heldur þegar fer að
slakna á eftirliti með fram-
kvæmdum á breytingunni. Það
er öruggt, að eftirlit yrði að
vera gífurlega strangt og
standa lengi, svo áð þetta geti
farið fram stórslysalaust.
Lárus Sigfússon,
bifreiðarstjóri:
Hægrihandar akstur á ís-
lenzkum vegum, ef lögleiddur
verður, mun hrinda á stað stór
felldari slysaöldu en nokkurn
órar fyrir, og er furðulegt, að
nokkur maður með fulla dóm-
greind og ábyrgðartilfinningu,
skuli mæla með og beita sér
fyrir, að slík breyting verði
gerð á ökureglum, á sama tíma
og hið ófullkomna vegakerfi í
borg og í sveit er svo yfir-
hlaðið, að enginn sér ráð til
að forða áívaxandi slysum, og
meiriháttar umferðaróhöppum,
þó engar breytingar á ökuregl-
um hafi átt sér stað, hvað þá
heldur ef þeim væri alveg snú-
ið við, með því, að breyta frá
vinstri til hægrihandar akst-
urs.
Við eigum nógu mörg óleyst
verkefni á sviði umferða og
vegamála, þó ekki sé gerður
leikur að því, að skapa ný
verkefni og vandamál að þarf-
lausu.
Og með fullri virðingu fyrir
þeim, sem hafa haft með hönd-
um forsjá þessara verkefna á
liðnum árum, get ég ekki bet-
ur séð en að reynslan beri því
glöggt vitni, að starfsorka
þeirra sé ekki fær um að bæta
á sig framkvæmd slíks stór-
vandaverks, sem breytingin
hlyti að verða við þær aðstæð-
ur, sem hér eru ríkjandi í um-
ferðamálum.