Vísir - 04.10.1974, Qupperneq 2

2
Vísir. Föstudagur 4. október 1974.
vímsm--
Hvafta árstlö llkar yður bezt?
Gréta Finnbogadóttir, húsmóðir:
— Tvimælalaust voriö. baö er
alltaf gaman aö fylgjast meö vor-
komunni, sérstaklega ef veturinn
er haröur.
Finnlaugur Snorrason, hús-
vöröur: — Ég kann vel viö þær
allar en þaö fer nú mikiö eftir
veöráttunni aö sjálfsögöu.
Auövitaö er gott að fá vorið, ef
það vorar vel og oft er það
skemmtilegasti timinn.
Stefán Jónsson, (ramkvæmda-
stjóri: — Sumariö og voriö kann
ég bezt viö. baö hljóta allir aö
kunna vel viö sig ef vel viörar.
Ólafur Bæringsson, verzlunar-
maöur: — Ég kann bezt viö vetur-
inn. bað gerir snjórinn þvi ég fer
mikið á skiöi. Nú, ég reikna með
nægum snjó i vetur. Bláfjöllin eru
vinsælasti staðurinn á veturna.
En þótt ég segi svona, eru hinar
árstiöirnar lika ágætar.
Jakob R. Guömundsson: — Voriö.
bá er grasiö aö grænka og skól-
inn búinn. Annars er þetta haust
lika ágætt, enda meö afbrigðum
gott. Ég vona bara aö það snjói
vel i vetur svo hægt sé aö vonast
eftir góðu sumri á eftir.
GIsli Glslason, sölumaöur: —
Voriö, þá er allt aö vakna til llfs-
ins á ný. bað er alveg ómögul.
aö vera að leggjast þetta I dvala.
Annars leggst veturinn nokkuö
vel I mig. Nú og haustið er lika
ágætt. baö hefur alltaf I för meö
sér einhverja rómantlk, svo sem
réttir og haustljós.

LESENDUR HAFA ORÐIÐ

Viggó Oddsson í Jóhannesarborg skrifar:
SVONA
IJÓN OG
HINSIGIN
IJÓN
beir bilstjórar sem enn eru á lifi hafa margt ljótt sagt um bændur og
beljur I Mosfellssveit og vlöar þvl skepnunum þykir gott aö liggja á
volgri mölinni svo og bændum aö beita skepnum slnum á almennings-
eign, þ.e. vegkantinn. t Afrlku geta ökumenn átt von á þvi aö Ijón, filar
og önnur villidýr hindri umferö. bar veröa fúkyröi aö nægja, þvl ekki
er gáfulegt aö hlaupa út og reka frá. A myndinni sést „drottning
dýranna” hvíla sín lúin bein I Kruger þjóögaröinum I S.Afrlku.
Konungur dýranna
1 öllum rómantiskum
dýrasögum eru ljónin
talin vera hin konung-
lega fjölskylda dýra-
rikisins. Þetta kemur til
vegna stærðardýranna,
afls og hins reisulega
makka karldýrsins. Það
er óhugsandi að dýrin
skuli ekki hafa konung,
enda hefur aldrei verið
talað um „forseta-
kosningar dýranna.”
Mörg ljón.
Mig hefur lengi langað til aö
skrifa um ljón, en aldrei oröið úr
þvl. bessum merku dýrum hafa
verið gerð góð skil af mér færari
mönnum. baö eru til tvenns
konar ljón eöa ljónaflokkar sem
slðan skiptast I deildir út af fyrir
sig. bar á ég viö tvlfætt ljón og
ferfætt. Ég hefi aldrei botnað I
þeim tvifættu, þau lifa I öllum
vestrænum löndum frá miðbaug
til heimskautanna beggja og eru
rófulaus. Tvifættu ljónin eru eitt
af þeim alþjóðlegu félögum, er
reyna að gera gott af sér víöa um
heim, gefa milljóna verðmæti til
liknar-og velferðarmála, þar sem
þeim finnst að skattar séu of lágir
og of litiö gert til aö hugsa um
velferð almennings. Má nefna
rausnarskap norrænna ljóna sem
gáfu milljóna verðmæta til spi-
tala i Vestmannaeyjum, auðug-
asta þorps i Evrópu „til tækja-
kaupa”. Svona ljón lækka skatta
á hrjáðum almenningi viða um
heim.
Ferfætt ljón
Svo ég sé nú ekki að toga i
skottið á skottlausu, tvifættu ljón-
unum ætla ég að segja nokkrar
ljónasögur af ferfættum ljónum,
með alvöruskott.
Frásagnir af viðureign ljóna og
manna hafa heillað mannkyniö
um margar aldir. Visdómur og
hugrekki mannsins og afl og
viröuleiki konungs dýranna hafa
ætiö ýtt undir Imyndunarafl
mannsins og óteljandi frásögur
frá alda öðli til þessa dags eru
allar jafnheillandi og áhrifa-
miklar. Sá ávani ljónanna aö
halda hópinn og veiða á nóttunni
þegar allt almennilegt fólk og dýr
ganga til náða eftir erfiöi dagsins,
er einnig til að auöga imyndunar-
afl mannsins. beir einir, eins og
ég, sem séð hafa kjarr og skóga
Afriku um hánótt, fjarri manna-
byggðum geta Imyndað sér
hugarástand þeirra landnema og
landkönnuða sem ruddu braut
fyrir milljónirnar sem byggja
borgir og búgarða Afriku I dag.
Hósti i ljóni á þögulli nóttu
skammt frá tjaldi eða vagni
ferðalangsins. Aðeins skeikul
byssukúla ræður þvi hvort land-
neminn sér sól næsta dags.
Sól I norðri
Núna eru ljón yfirleitt einangr-
uð i vel afgirtum þjóðgörðum i
ýmsum Afrikulöndum. Ferða-
menn frá öllum heimsálfum eru
keyrðir eftir vel skipulögðum
vegum og að veitingastöðum til
að sjá Afriku eins og hún var. Er
Kruger þjóðgarðurinn i S. Afriku
eitt af merkustu friðunarsvæðum
heimsins. t S.Afriku er sól i norðri
(og áttavitinn öfugur) I hádeginu.
Á siðasta ári las ég frásögn um að
ljón hefðu brotizt inn I ferða-
mannabúðir I Rhodesiu og drepið
ferðafólk sem gisti I litlum kofa á
slikum stað, klifraði ljónið
gegnum kýrauga, hátt uppi á
vegg og komst inn. Eldri saga
segir frá bónda sem var á reið um
kjarrlendi þegar ljón réðust á
hann. Hesturinn felldi hann af
baki, eins og alltaf þegar mest
liggur við.
Eldur og blóð
Eitt ljónið réðst á bóndann og
gat hann banað þvi með hnífi
sinum. Hann brauzt undan dauðu
ljóninu, blóðugur og skrámaður
til að berjast gegn hinum skepn-
unum. sem höföu elt hestinn.
Maðurinn komst upp i lltið tré á
siöustu stundu. Eins meiddur og
hann var, barðist hann við að
sparka ljónunum niður er þau
reyndu að klifra eftir honum.
Hundur mannsins sem var með i
ferðinni bjargaði meö að angra
ljónin alla nóttina. Næsta
morgun, er maðurinn var nær
máttvana af blóðleysi og þreytu
komu svartir leitarmenn auga á
hann uppi I trénu. Eftir að hafa
kallað varnaðarorð til svertingj-
anna kveiktu þeir elda I þurru
grasinu vindmegin við ljónin,
sem óttuöust eldinn meir en
hungrið og hörfuðu i burtu.
Drottning dýranna
Sagt er að drottning dýranna,
eða kvenljónið drepi um 3/4 alls
sem ljónin éta, karlljónið aðeins
um 12%,ef karlinn nær einhverju
er það oft frá öðrum veiðidýrum
eða frá öðrum ljónum sem oft
halda hópinn. Er sagt að ljón
veiði I félagi, mörg saman.
Nokkur ljón ganga áveðurs þar
sem vitað er að antilópur eða
önnur dýr sofa um nætur. Ljónin
rymja og pissa I grasið. Bráðin
tryllist og æðir beint i ginið á ljón-
unum sem biðu eftir þeim. Sagt er
að svertingi i Mósambik hafi
bjargað lifi sinu með þvi að sitja
úti I tjörn heila nótt með rymjandi
ljón hringsólandi á bakkanum,
báðum meinilla við vatnið. Ekki
má ljónum fjölga um of I þjóð-
görðum, þvi þá flýr annar kvik-
fénaður og ljónin falla úr hor. Ef
ljónum eða öðrum rándýrum
fækkar fjölgar grasætunum svo
mikið að þær falla úr ófeiti.
Þannig sér móðir náttúra um
jafnvægið I lifinu.
Prinsarnir
Prinsar dýranna eiga ekki
alltaf sjö dagana sæla, oft er litið
um vatn og fæðu i heilt misseri
sem kallað er þurrkatlmabil eða
vetur, stundum drepa ljónin i
mllu fjarlægð frá þeim stað sem
hvolparnir felast. Þegar
konungshjónin hafa etið nægju
slna fara þau að hugsa um
afkvæmin, ef mamman er
einsömul er kjötið oft búið þegar
hún kemur með hvolpana, en oft
er þó kóngurinn sem passar •
að hræætur klári ekki matinn.
Sagt er að ljónin éti stundum sin
eigin afkvæmi, þótt ekki sé það
algengt. Ljónin eru snögghærð og
grá-gul að lit. Hinn frægi makki
karlljónsins er oft rytjulegur af
þvi að brjótast gegnum kjarrlendi
og gras. Einn af nákomnum
ættingjum á Islandi fékk ljóns-
skott I fermingargjöf og sagði ég
að ég hefði ætlað að senda honum
ljón, en bara náð i skottið á þvi, en
það gerði að sögn sama gagn og
Hafliði allur.
Ein litil stúlka var lengi að suða I
mér að senda sér giraffa. Ég
sagði að þeir kæmust ekki inn I
flugvél og væru sjóveikir, en það
var ekki fyrr en löngu slöar er
hún sá gíraffa I dýragarði að hún
kunni að meta það að ég skyldi
ekki senda þessa skepnu til
Islands.
Viggó Oddsson,
Gleymska
Það failegt er litla lambið
sem leikur sér frjálst I haga
og á aðeins eftir að lifa
örfáa sumardaga.
Við vorkennum vesiingnum litla
er vægðarlaust er hann tekinn
frá ástkærri unnandi móður
og á aftökupallinn rekinn.
Gleymskan er guðleg forsjón,
að gleyma er margur laginn.
Við borðum þvl blessuð lömbin
með beztu lyst einhvern daginn.
Ben.Ax.