Vísir - 23.12.1974, Síða 6
Svo Ijúft og stillt 00 rótt
Hugleiðing á jólum 1974
Það er vlst hiklaust óhætt að
fullyrða það, að engin orð I allri
ritningunni séu almenningi
kunnari heldur en jólaguðspjall-
ið eins og það er til vor komið
frá Lúkasi guðspjallamanni.
A sama hátt er ekki ótrúlegt,
að það séu jólasálmarnir, sem
flestirkunna eða a.m.k. kannast
við af öllum sálmum í sálma-
bókinni.
Það er einmitt úr einum slik-
um sálmi, sem hún er tekin
þessi yfirskrift, þetta sem
Kirkjusiðan hefur valið sér til
útleggingar að þessu sinni á
helgri jólahátið.
Jólavers
Ó, frelsisstundin frlð
ó, fagnaðarins tlö
á jörð er Jesús fæðist
og jólabirtan glæðist.
Æ, lát hans ljósið bjarta
þér lýsa, mannlegt hjarta.
Sagter aðýms félög, sem ekki
vilja hleypa öðrum en meðlim-
um inn á fundi sina, hafi svo-
nefnd aðgangsorð, sem nefna
verði I eyru dyravarðanna,
annars er þeim meinuð inn-
ganga,—
Inngangsorð jólanna, að-
göngumiðinn að fögnuði þeirra,
friði þeirra og helgi, þau mætti
eflaust orða á ýmsa vegu. En
vel gæti ég hugsað mér þau
einmitt þessi: Þessa ljóðlinu
lofgerðar og lyftingar úr 4. er-
indi hins hátignarfulla jóla-
sálms Valdimars Briem
t dag er glatt i döprum
hjörtum.
Þessi ljóðlina um næturljósin
— ekki i misjöfnum hýbýlum
mannanna — heldur uppi i blá-
um, viðum alstirndum himin-
geimnum
Þar ljóma þau um nótt
hinnar helgu hátiðar:
svo ljúft og stillt og rótt.
Þetta eru 3 nótur á strengjum
jólahörpunnar. Og að komast i
takt við þessi nótnaslög og að
opna hug sinn og hjarta sitt fyrir
skini ljósanna, sem ljóma á
himninum svo Ijúft og stillt og
rótt— þaö er að komast i hina
réttu jólastemmningu — það er
að leggja leið sina i anda til
Betlehem — krjúpa við jötuna
og gleðjast af hjartans lyst eins
og barn yfir hinni dýrustu gjöf
sem mönnunum hefur hlotnast.
Það er að veita móttöku
tryggingunni fyrir þvi, að ,,svo
elskaði Guð heiminn að hann
gaf son sinn eingetinn til þess að
hver sem á hann trúir glatist
ekki heldur hafi eilift llf”.—
Þetta er hinn himinborni
fögnuður kristindómsins til
jarðarinnar. Og hvenær skyld-
um vér nota hann og njóta hans
ef ekki á fæðingarhátið hans,
sem var þessi ómælanlega,
ómetanlega gjöf Guðs til vor
mannanna til að vera oss öllum
vegurinn, sannleikurinn og lífið
sjálft —til þess að hver ein-
staklingur öðlist frið i hjarta og
þjóðirnar megi beina fótum sln-
um á friðarveg.
-----0------
Nú er senn lokið miklu
fagnaðarári i lifi vor íslendinga,
þessarar örsmáu þjóðar, sem
haldið hefur lífi á þessu útskeri
norður viðDumbshaf 11100 ár.—
Já nú er það liðið að lokum,
þetta mikla hátiðarár með öll-
um þess samkomudögum, sem
jafnan munu verða mörgum
minnisstæðir eins og svo margt
annað sem þjóðin hefur tekið
sér fyrir hendur til að minnast
landnámsins og upphafs sins.—
Vfða hefur kirkjan komið hér
við sögu og oft hefur hún verið
nefnd i sambandi við ótal at-
burði á liðnum árum og öldum.
Og margt af þvi, sem gert hefur
veriðá þessu ári og þjóðin hefur
tekið sér fyrir hendur, það hefur
dregið nafn sitt af þvi og kennt
við þjóðhátið. Samt mun það
liklega aldrei verða, að þjóðin
taki sér i munn orðið þjóðhátið-
arjól.Það mun oss ekki koma til
hugar að gera.
Hversvegna?
Það er vegna þess að hinn
sanni andi, hið rétta og
raunverulega innihald jólahá-
tiöarinnar er hafið yfir öll tak-
mörk landa, allan aðgreining
þjóða. 011 ár, öld eftir öld, koma
jólin til vor með þann boðskap,
sem mestur er og stærstur —
Sitt hvorum megin við sóluhliðið
1 Bolungarvlk dvaldi Marteinn á annan mánuð vlö að prýða kirkju-
garðsvegginn. A hann er límt grjót með ýmsum litum, sumt sótt
alla leið austur 1 Berufjörð.
Það handaverk Marteins Davlðssonar, sem máske flestir hafa séð á
kirkjustað, er eflaust garðurinn I Saurbæ á Hvalfjarðarströnd. —
Sáluhlið þess garðs er hlaðið úr dönskum múrsteini. Það er teiknað
af finnska listamanninum Segerstrale.
Þegar fólk ferðast um sveitir
landsins lætur það ósjaldan
staðar numið á kirkjustaðnum.
Kirkjan og næsta umhverfi
hennar er þvi oft og tiðum I
sviðsljósinu — ef svo mætti að
orði komast. — Og satt bezt að
segja er þá ekki sparað að
kveða upp óvægilega, en lika
stundum hvatskeytislega, dóma
um það sem áfátt er og betur
mætti auðsjáanlega fara, þvi að
óneitanlega er það margt, sem
veraþyrftiá annan veg og betri
á þessu sviði þjóðllfsins eins og
fleirum.
Én til þess vantar fé.
Jú, jú grunaði ekki Gvend!
Alltaf er þetta sama svarið. En
hvernig stendur á þvi að til þess
arna vantar fé?
Hefur þjóðin nokkru sinni
verið jafn f jáð og nú? Hefur hún
nokkru sinni eytt fé sinu i það,
sem kalla má óþarfa og
langtum verra en óþarfa. Nei,
sannarlega ekki
En sleppum þvi að þessu
sinni. Og eiginlega var það
ætlunin að ræða hér aðeins einn
drátt i ásjónu kirkjustaðarins
hvar og hver sem hann nú er.
Það er girðingin eða garðurinn
utan um sjálfan kirkjugaröinn.
Enda þótt það komi ekki kirkju-
görðunum beinllnis við, skaðar
ekki að geta þess, aö margan
arininn hefur Marteinn hlaðið I
nýjum húsum. Hér sést fjöl-
skylda saman söfnuð við einn
slikan heimilisarin.
Það er ekki litið svipmót, sem
hann, ásamt sáluhliðinu, setur á
kirkjustaðinn.
1 gamla daga voru garðarnir
úr mold og torfi eða úr grjóti
þar sem það þótti betur henta.
Þá var viðhaldið aðeins fólgið I
vinnu — þ.e.a.s. hlaða garðana
að nýju, þegar þeir snöruðust,
skekktust og féllu siðan. Af
Martelnn hefur ekki aðeins fjallað um kirkjugarðsveggina. Með
umsjónarmanni kirkjugarða hefur hann unnið aö þvl aö reisa viö og
lagfæra minnisvarða og legsteina. Hér er hann að starfi I kirkju-
gar.ðinum I Flatey á Breiöafirði.
Vfða þarf Martelnn að leita fanga vegna starfs slns. Hér er hann við
grjótnám á Snæfellsnesi með Guðmundi á Saurum. Drápuhllðarf jall
i baksýn.
i