Vísir - 30.01.1975, Side 7
Vlsir. Fimmtudagur 30. janúar 1975.
7
skil
Sjálfsævisaga Henri Charri-
ére hlýtur aft teljast einstæö i
sinai röh. Það er þvi ekki aö
undra, aö saga hans hafi selzl i
yfir 20 milljónum eintaka á yfir
30 (ungumálum.
Henri Charriére var
smáglæpamaður i undirheim-
um Parisarborgar og iðinn
mjög við smásvindl og þjófnaði.
Vegna fiðrildis, sem tattóverað
var á bringu hans, gekk hann
jafnan undir nafninu Papillon
(Fiðrildið).
I marzmánuði 1931 var
Papillon sekur fundinn um morð
á melludólgi einum i Paris, þótt
alla tið hafi hann haldið fram
sakleysi sinu.
Papillon var sendur til
frönsku Guiana, þar sem ævi-
löng fangavist beið hans. Vegna
ótrúlegs þreks hélt þessi mikli
ævintýramaður heilsu sinni i
allri þeirri vesöld, sem þarna
réð rikjum. Hann var strax
staðráðinn i að flýja og miðaði
allar sinar gerðir við það.
Margoft tókst honum að flýja
hina illræmdu fanganýlendu og
jafnoft var hann gripinn og
færður inn fyrir múrana á ný.
Að lokum var hann fluttur út i
Djöflaeyjuna og þaðan tókst
honum loks að flýja fyrir fullt og
allt, þótt slikt hefði þangað til
verið talið óframkvæmanlegt.
Papillon öðlaðist þar með frelsi
sitt, settist að i Venezuela og
kvæntist. Arið 1962 hóf hann að
skrifa einstæða ævisögu sina,
sem átii eftir að færa honum
mikinn auð. Þessi merkilegi
maður lézt árið 1973 og hafði þá
fylgzt með gerð kvikmyndar-
innar, sem verið var að gera um
ævi hans.
Og hvernig á svo að gera slik-
um manni viðhlitandi skil i
tveggja og hálfs tima mynd?
Slikt er ekki heiglum hent. Að-
eins er hægt að leggja áherzlu á
stutta kafla úr ævi hans og i
myndinni Papillon er f jallað um
þrjár af fióttatiiraunum hans og
tveggja ára vist i einangrunar-
klefa. Þótt úr þessu verði hið
stórkostlegasta ævintýri, er efn-
ið ennþá of viðfeðmt til að
myndin verði einlæg persónu-
lýsing og spennandi að horfa á.
Kvikmyndina hefði átt að lita
með nærgætni á styttra timabil
af ævintýrum Papillon, vist
hans á Djöflaeynni og flóttann
þaðan eða fyrstu árin i fanga-
nýlendunni. En saga Papillon er
það merkileg, að kaflaval er
auðveldara sagt en gert.
Hvað um það þá er Papillon
mynd,semenginn má missa af. 1
það minnsta ýtir hún við fólki.
að lesa hina merkilegu ævisögu
Henri Charriére.
— JB.
Hafnarbió: Papillon
Leikstjóri: Franklin J. Schaffn-
er.
Handrit byggt á metsölubók
Henri Charriere.
Aðalhlutverk: Steve McQueen
og Ilustin Hoffman.
Þótt hún sé ekki eins spcnn-
andi og af er látið, myndatakan
og tónlistin ekkert afbragð og
sviðsmynd og förðun ekki alltaf
sem bezt, er kvikmyndin hrein-
asta perla. Astæðan: Stórkost-
legur leikur þeirra Steve
McQueen og Dustin Hoffmans.
Hlutverk Papillon er erfitt en
McQueen skeikar hvergi og
tekst jafnvelbezt upp i erfiðustu
atriðunum. Þar á ég við dvöl
Papillons i einangrunarklefan-
um, fyrst i tvö ár og siðan i
fimm ár við ömurlegt fæði og
þrengsli.
En Papillon ætlar ekki að láta
yfirbuga sig og stundar likams-
rækt og nælir sér i „aukabita”
með þvi að leggja sér til munns
skorkvikindi, er nálgast hann.
Leikur McQueen er mjög
sannfærandi og maður fyllist
meðaumkun með hinum vesæla
Papillon.
Tvær flóttatilraunir mistak-
ast og þótt hann hætti höfði sinu
með þriðja flóttanum flýr
Papillon enn á ný og nú frá
sjálfri Djöflaeynni.
Dega (Dustin Hoffman), sem
fylgt hefur Papillon i gegnum
súrt og sætt, verður hins vegar
eftir á eynni. Hann er orðinn
þreyttur og örlitið skrýtinn og
bara farið að liða bærilega
þarna á eynni innan um púturn-
ar sinar og matjurtirnar.
Þessi mynd er sigur þeirra
Dustin Hoffmans og Steve
McQueen. Án afbragðs góðrar
túlkunar þeirra á Papillon og
Dega væri myndin ekki það,
sem hún er.
— ÞJM.
★ ★ Austurbœjarbíó: „Hver myrti Sheilu?"
EINN HINNA SJÖ
ER MORÐINGI
Austurbæjarbió: „Hver myrti
Sheilu?” (The Last of Sheila)
Leikstjóri og framleiðandi:
Herbert Ross.
Handrit: Stephen Sondheim og
Anthony Perkins.
Leikendur: Richard Benjamin,
Dyan Cannon, James Mason,
James Coburn, Joan Hackett,
Ian McChane, Raquel Welch.
,,Sú eigingjarnasta, verst
siðaða og tillitslausasta leik-
kona, sem ég hef nokkru sinni
haft þá óánægju af að starfa
með,” sagði hinn ágæti leikari
James Mason um sápu-
auglýsandann Raquel VVelch,
sem leikur með honum i
myndinni „Hver myrti Sheilu?”
Og vist er það, að á ýmsu gekk
á meðan á töku myndarinnar
stóð, enda engrar sælu von,
þegar slikum fjölda stórstjarna
er att saman eins og i „Hver
myrti Sheilu?”
Myndatakan tók fjóra mánuði
i Bel Air i Hollywood og við
Suður Frakkland. Leikendunum
kom illa saman og timinn hefur
vafalaust virzt mun lengri en
fjórir mánuðir. Eitt sinn, er fé-
lagsskapurinn i Suður-Frakk-
landi var orðinn gjörsamlega
óþolandi fyrir Raquel Welch
flaug hún háskælandi til
London.
En smáskærur að tjaldabaki
skipta þó litlu máli, þegar
árangurinn á tjaldinu er með
ágætum eins og i „Hver myrti
Sheilu?”
Söguþráðurinn i myndinni er
morðgáta af gamla skólanum,
ekki bara mannaveiðar eins og i
lögreglumyndum nútimans,
heldur leit að morðingja i hópi
sjö manna. Höfundar hand-
ritsins, sem er meginuppistaða
myndarinnar, eru textahöfund-
urinn Stephen Sondheim og
leikarinn Anthony Perkins.
Kvikmyndaframleiðandinn
Clinton, leikinn af James
Coburn, missir konu sina Sheilu
I bilslysi við heimili þeirra i
Hollywood. Drukkinn ökumaður _
er valdur að dauða hennar, en
hann flýr af vettvangi.
Kvöldið er Sheila dó stóð yfir
samkvæmi á heimili Clintons og
ári siðar býður hann sömu
gestunum og kvöldið forðum til
dvalar á lystisnekkju sinni við
suöurströnd Frakklands.
Gestimir taka þátt i leik á
hverju kvöldi, þar sem þeir eiga
að komast að einhverri gamalli
synd hver annars. Brátt fer
leikurinn að verða heldur
harkalegur og tveir þátttak-
endanna finnast myrtir.
Nú hefjast langar röks.emda-
færslur um, hver hinna eftirlif-
andi geti verið morðinginn, og
eins og i góðum morðgátum
kemur endirinn á óvart.
Það ber ekki alltaf sama
árangur og ætla mætti að safna
mörgum stjörnum saman i eina
kvikmynd. En i myndum sem
þessari, þar sem hlutverkin eru
nær öll jafnstór, tekst þetta þó
bærilega. Það er samt maður að
nafni James Mason i hlutverki
kvikmyndaleikstjórans Philip,
sem á mestan þátt i ágætu
kvöldi ásamt Dyan Cannon, sem
hlær svo unaðslega skemmti-
lega. —jb
Þö?n.! Mós! 0g vélin Sengur- Þetta atriði útheimtir ekki mikið
erfiöi hjá Dyan Cannonx I myndinni „Hver myrti Sheilu?”
cTVIenningarmál
★ ★ ★ Hafnarbió: Papillon
Stórkostleg mynd
— þótt ýmsu
sé ábótavant
Dega (Dustin Hoffman) fagnar
félaga sínum Papillon (Steve
McQueen), er hann heimtir
hann úr tveggja ára einangrun.
★ ★ ★ Hafnarbíó:
Papillon
Erfitt að
gera
einstœðri
œvi
Papillon (Steve McQueen) gripur pott af sjóöandi vatni, sem vopn
gegn vörðunum, sem eru að lumbra á félaga hans Dega.
Kvikmyndahúsin i dag:
+ + + + Laugarásbíó: „Gildran”
+ + + + Stjörnubió: „The Last Picture Show”
+ + + + Tónabió: „Siðasti tangó I Paris”
+ + + Hafnarbió: „Papillon”
+ + Austurbæjarbió: „Hver myrti Sheilu?’
+ + Háskólabió: „Farþegi I rigningu”
★ ★ Hóskólabíó: Farþegi í rigningu
Rigningarhrollvekja
Háskólabió: Farþegi i rigningu
(„Rider in the Rain”).
Leikstjóri: René Clement.
Handrit: Sebastian Japrisot.
Leikendur: Marlene Jobert og
Charles Bronson.
Þaö rignir í námunda við
Marseille i Frakklandi, er far-
þegi stigur þar út úr áætlunarbil
I litlu þorpi. Þetta er hrollvekja
frekar en sakamálamyiid og þvi
er rigningin sjálfsagður hlutur.
Það er fróðlegt að fylgjast
með því, hvernig veður er notað
I þeim kvikmyndum er hingað
berast. Ef það er hrollvekja þá
rignir, að ekki sé nú talað um er
þvi fylgja þrumur og eldingar
(Dæmi upphafið i „Don’t look
now”). Ef það snjóar, þá er um
ástarsögu að ræða (Love Story,
Heartbreak kid). Aðrar sögur
gerast í bliðskaparveðri, nema
þá sérstaklega sé fjallað um
hrakfarir af völdum óveðurs
(Airport til dæmis).
Hvað um það, það rignir sem
sagt þegar gest ber að garði hjá
húsmóðurinni Mellie, sem er ein
i húsi sinu. Aðkomumaðurinn
brýzt inn og nauðgar húsmóður-
inni á meðan rigningin fellur til
jarðar utan dyra.
Mellie, leikin af frönsku leik-
konunni Marlene Jobert, kemur
fram hefndum skömmu siðar,
er hún sendir haglaskot i kvið-
inn á aðkomumanninum.
Hún þorir ekki að láta eigin-
mann sinn Tony, (Gabriele
Tinti), sem er fjarverandi,
komast að hinu sanna og felur
þvi lik aðkomumannsins. En
daginn eftir kemur á vettvang
dularfullur maður, Harry
Dobbs að nafni (Charles
Bronson) er spyr Mellie, hvi hún
hafi myrt aðkomumanninn
KVIKMYNDIR
Mellie neitar að kannast
nokkuð við málið og við tekur
langt taugastrið milli músar-
innar og kattarins, Mellie og
Dobbs. Ahorfandinn fær ekki að
vita, hver hinn eiginlegi tilgang-
ur Harry Dobbs er, en á meðan
Mellie neitar stöðugt sakargift-
um hans reynir hún að komast
að hinu sanna um tilgang hans.
Bronson er sem skapaður i
hlutverk i ætt við hlutverk
Dobbs i þessari mynd, en Mar-
lene Jobert virðist i leik sinum
vera langt frá þvi að óttast að-
komumennina, sem að garði
ber. Sem hrollvekja vekur þvi
mynd þessi litinn hroll. Sem
sakamálamynd gerir hún held-
ur betur, jafnvel þótt i leikslok
sé hluti gátanna enn óleystur.
Tóniistin úr myndinni er
þekkt orðin, enda er þar sá
þekkti Francis Lai að verki.
Tónlistin geymist þér sennilega
lengur i minni en myndin sjálf.
—JB