Alþýðublaðið - 01.02.1922, Blaðsíða 2
2
ALÞYÐUBLAÐIÐ
dfpst, svo peir geti á eftir krifs-
að völdin — öllum til b'ólvunar,
netna ef til vill fáum útvóldum
gœðingum þeirram.
Þetta er aðal Innilaldið af því,
sem Mgbl. er að bera á borð
fyrir ykkur, alþýðumenn og kon-
ur, að Ólafur, Héðinn og Hall
björn vilji hrisfa undir sig völdin
með ránum og manndrápum, til
þess að útbýta á meðal gæðinga
sinna, en sökkva ykkur f eymd
og volæði. Þetta er ekki svara
vert. En þarna getur alþýða
manna séð, hversu hún er sára
lftils virt. Þorsteinn Gíslason og
Jón Björnsson vita ósköp vel, að
það eru tóm gífuryrði, óhróður
og lygar, sern þeir eru að fara
með. Og þeir skrifa margt gott
og fagurt, þegtr þeir eru að skrifa
fyrir mentaða menn, en þegar
þeir skrifa fyrir almúgann, getur
maður lesið í miili línanna: „eg
held þetta sé fullgott handa sauð
svörtum almúganum, hann tiúir
því og hann hleypur eftir því“.
Fiestir af þeim, sem skrifa f
Mgbl., vita það ósköp vel, að
engir af aiþýðuieiðtogunum ganga
mtð þá hugmynd f höfðinu, að
stofna til blóðugra byitinga, og
þeir vita það mæta vei (nema þvf
aðeins, að þeir sjeu andlega stein-
blindir), að, ólafur Friðiiksson
gerði enga tiiraun tii byitingar
þann 23. nóv. En þeir halda
þesíiu frám vegna þess, að þeir
haida, að alþýða manna trúi þessu
á endanum, ef það er nógu oft
og ötullega barið inn í fólk. Þeir
hika ekki við að berja fram blá-
kalda lygina fyrir ávianings-
sakir.
Berum þá saman þá menn, sem
auðvaldsmegin standa, og hina,
sem eru aiþýðumegia. Þeir, sem
auðvaidsmegin staada, .spakuiera"
með sparffé aiþýðunnar, kaupa
dýrar hallir fyrir það, ijúffengan
mat og góð vín. Þeir lifa á svita
alþýðunnar. FrelaishreySngar al
þýðunnar felja þeir skrilæði, og
bæia þær niður með ofbeldi, og
oft blóðsúthellingum. Kaupkröfum
verkamanna standa þeir ætíð and
vfgir, kalla þær heimtufrekju, og
örbyrgð verkalýðsins kalla þeir
slóðaskap. öll þeirra barátta
gengur út á það, að halda al-
þýðunni niðri f gömlum skorðum
andiegrar og líkamlegrar örbyrgð
ar og kúgunar. Það eru reyndar
undantekningar frá þessari reglu,
en þær eru fáar.
Lftum við svo á hiaa. Það eru
oftast nær œenn, sem eiga við
iík kjör að búa og alþýðan; þeir
vinna á daginn með höndum sfn
um fyrir daglegu brauði, en hugsa
og starfa á kvöldin og næturnar
f þágu verkalýðsins. í broddi
fylkingar berjast þeir íyrir frelsis-
hugsjónum alþýðunnar, og taka á
móti þeim hnútum, sem að henni
er hent. Mitt á meðal verkaiýðs-
ins standa þeir f kaupkröfum
hans og vlnna af alefli að út-
rýmingu örbyrgðarinnar og ment
unarleysins. Þeirra starf gengur
út á það, að göfga og hefja al-
þjóð upp úr eymd og volæði
örbyrgðarinnar og að bijóta hlekki
andlegrar og líkamlegrar kúgunar.
Hvorir stefna að göfugra tak-
marki? Það getur engum biand
ast hugur um.
Ef Þorsteinn Gíslason og Jón
Björnsson vilja sð eg beri saman
skáldskap þeirra við stjórnmála-
baráttu þeirra, þá er eg viljugur
til þess. En það verður ið bíða,
því það er ekki rúm fyrir það f
Alþýðublaðinu nú.
Alþýðufólkl Eg „appellera* tii
ykkar, að þið Ieysið .priusessur*
ykkar úr álög'um auðvaidsins. Það
er aðeins ein leið til þe$s, og hún
er sú, að brjótá fjöregg þess.
2S/i 1922.
Fífill.
Vökulögin.
Á Austra hafa vökuiögin verið
haldin, enda ekki við öðru að
búast, þar sem skipstjórinn er einn
hinn allra elsti togaramaður hér á
landi. Hann fór á unga aldri til
Bretlands og var með brezkum
lfnuveiðurum, sem ekki var nein
sældarstaða, þegar hásetarnir urðu
að draga línurnar á yiir 100 íaðma
dýpi, en sfðan var hann með
brezkum togurum all lengi, en réðst
sfðan á Jón Forseta, þegas hann
var keyptur, Bergur Paisson hefir
ekki farið f einu stökki af Stýri-
mannaskólanurn og upp á hólinn.
Og eitt er víst, að ef Jakob Möiler
væri búinn að ganga f gegnum
samskonar skóla, þá mundi hann
ekki efast um nauðsyn vökuiaganaa,
en við íslenzkir sjómenu, minnumst:
drengskapar Jakobs síðar.
Að endingu vil eg geta þess,
að á Auatra ber öllum saman um
ágæti vökulaganna.
Rauður.
?já fáii QerrmaBi,
f
Dsianðsvisiium.
í mánuðinum sem leið, meðan.
eg dvaldi í Dresden, fór eg f
heimboð tii próf. dr. Herrmaan f
Togau.
Fyrst hafði eg snúið mér tif
hans bréflega með erindi mitt,
og eftir lestur þess bréfs vissi
hanm náttúriega ekkert um mig:
annað en að eg væri íslendingur.
En það var honum nóg. Nokkrum
dögum síðar fæ eg biéf frá hon-
um, þar sem hann býður mér að
koma tii sín strax einhvern cæstu
daga, og dvelja hjá sér i nokkrar
nætur. Því „Fiir ein Isláöder habe
ich jeder Zeit ein Stiibchen, Bett,
Brot und Butter; auch zu einem
„vindili“ reicht es noch, selbst
zu einem Toddy“ — skrifar hann.
I myrkri kvöldið eítir er eg svo
í Torgau og litast um f œsnn-
þyipingunni á járnbrautarstöðinni.
Loks ke.a eg auga á mann, háan
vexli, vei á sig kominn, fríðan
sýaum, skeggjaðan, með barða-
stóran hatt á höfði; í fljoíu bragði
virtist þcssi andiitssvipur bera vott
um skáid eða listamann, enda átti
eg eítir að komast að raun um
að maðurinn á þetta tvent tii,
þótt vfsindamenskan sé aðaistarf
svið hans. Þótt við hefðum ekki
sést fyr, þekturn við óðar hvor
annan úr mannþyrpingunni, hann
sá strax að eg var íslendingurinn,
eg sá strax að hann var próf.
Herrmann, íslandsvinurinn. Og
slfkt vinarþe! lá í kveðjn htns,
sem hann hefði f hoga alla hina
íslenzku þjóð, sem hann svo cijög
htfir bundist ástum.
Við gengum gegn um trjágöng
nokkur og komum brátt að húsi
hans f Bahnhofstrasze, og eg var
kyntur frú Herrmann og ungri og
fallegri dótiur þeirra hjóna. Gest-
risnin og ástúðin sem eg naut hjá
þeim þessa daga sem eg dvaldi
þar, verður mér ógleymanleg, hið