Lesbók Morgunblaðsins - 15.09.1929, Síða 1
37. tolublað.
Sunnudag-inn 15. september 1929.
IV. árgangur.
LnNDSBóKfisnrriiÐ.
íiAQUR DE55 OQ ULUTVERK.
LandsbókaSafniÖ er sem kunn-
ugt er meðal elstu stofnana þessa
laiids, sem starfandi eru, stofnað
1818, fyrir forgöngu hins ágæta
íslandsvinar Rafns og annara
góðra nianna, er styrktu safnið
með gjöfum í upphafi.
Alt fram vfir 1880 er Alþingis-
húsið var komið upp, var safnið
geymt á Dómkirkjuloftinu, en það-
an var það flutt í þinghúsið, þar
sem nú eru húsakynni liáskólans.
Vorið 1909 var hús Landsbóka-
safnsins á Arnarhólstúni fullgert
og bókasafnið þá flutt þangað,
ásamt þjóðskjalasafninu, þjóð-
minjasafninu og náttúrugripasafn-
iuu. En svo var tilætlast frá upp-
hafi, að þjóðminjasafnið yrði flutt
úr húsinu og eins náttúrugripa-
safnið þegar bókasafnið þyrfti á
húsnæðinu að halda.
Við Islendingar flöggum að jafn*
aði með nafninu bókmentaþjóð. —
Hjer verður ekki farið út í þá
sálma, að hve miklu leyti núver-
andi kynslóð á það nafn skilið.
Eu eitt er víst, að okkur
þykir upphefð að nafninu, euda er
ekkert betur til þess fallið að má
af okkur skrælingaorð og nafn
út tim heiminn.
Líklegt væri að bókamentaþjóð-
in er bera vill það nafn með rjettu
sýndi aðalbókasafni sínu ræktar-
semi í ríkum mæli. Auk þess sem
tucnn að sjálfsögðu sjá og viður-
keiina, hve safnið er nauðsynlegt
öllu starfslífi landsmanua, ætti all-
ur almenningur rjettu lagi að líta
svo á, að það væri ein helgasta
skylda þjóðarinnar, að hlynna sem
best að aðal bókasafni „bókmenta-
þjóðarinnar."
Dr. Guðm. Finnbogason
landsbókavörður.
Til þess að geta gert mjer
glögga grein fyrir núverandi hag
safnsins, sneri jeg mjer á dögun-
ihii til Guðmundar Pinnbogasonar
og fekk hjá honum eftirfarandi
upplýsingar um safnið.
Eignir safnsins. Alls eru nú í
safninu, segir G. P., 122.600 bindi.
Er jeg spurði hann að því, hvernig
tiann gæti lýst safninu í fám orð-
um var lýsing hans á þessa leið:
Hjer er nokkurn veginn full-
komið safn af íslenskum bókum,
fornum og nýjum. Auk þess er
hjer allgott safn af erlendum bók-
um, um ísland og norræn fræði,
en því miður ekki það fullkomn-
asta sem til er. TvÖ söfn standa
enn þá, að minsta kosti betur að
vigi í þessu efni en Landsbóka-
safnið, sem sje konunglega bóka-
sufnið í Kaupmannahöfn og Piskc-
safnið við Cornell-háskóla.
Erlendi hluti safnsins nær yfir
allar greinir bókmentahna'. Þar er
allgott safn alnieiinra liandbóka.
En af sjerfræðideildum mun lækn-
isfræðisdeildili vera einna best, að
uiidantekiniii skákdeildinni, sem er
svo góð að leitun er að öðru eins
safni í útlöndum. Gaf Piske pró-
fessor hingað hið ágæta safn skák-
rita. Hefir verið leitast við að
bæta við þessa deild safnsins, svo
hún ureltist ekki. Þegar skákmenn
vorir hafa unnið skákir við er-
lenda menn, hafa þeir að jafnaði
vcrið verðlaunaðir með því, að til
salnsins liafa þá verið keypt ný
skákrit.
Handritasafnið er í þrem deild-
um, liandritasafn Landsbókasafns-
ins, handritasafn .Jóns Sigurðsson-
ar, handritasafn Bókmentafje-
lagsins.
I handritasöfnum þessum' eru
aðallega handrit er snerta sögu
og bókmentir okkar á síðari öld-
nm. Hefir Páll E. Ólason unnið að