Lesbók Morgunblaðsins - 15.09.1929, Page 3

LEtíBÓK MORÖUNBLAÐSINS
291
bindum er ekki einmitt það, sem
þarf til að bæta úr brýnustu þörf-
unum.
Aðalfengurinn frá útlöndum
lilýtur að bafa verið 922 bindi,
sem fengist hafá fyrir 5—6 þús.
kr Það er sú upphæð, sem lands-
bókavörður hefir árlega handbæra
1 »1 bókakaupa.*)
Er hægt að búast við því, að
þessi 922. bindi, sem kostuðu um
íi ])ús. kr., liaf'i verið fullna'g.iandi
nðbót við safnið í iillum greinum?
Jcg þori hiklamst að svara þeirri
spurningu neitandi. Meðan safnið
fær ekki meira fje til bókakaupa,
cr ómögulegt, að það geti auðgast
svo af bókum, að hægt sje að telja,
að það fylgist með tímanum.
Skáldrit er ekki hægt að kaupa
tið ueinu ráði, segir landsbóka-
vörður, sökum fjeleysis. Þeir menn
sem fylgjast vilja með í því, sem
gerist á sviði útlends skáldskap-
ar á öðrum málum en dönslcu og
norsku, fá því ekki |>á úrlausn,
som æskilegt va*ri.
Præðibækurnar eru látnar sitja
í fyrirrúmi. Sú regla lielgast af
nauðsyn.
Landsbókasafnið er allsherjar-
tækið til þess að styðja starf og
framfarir í öllum greinum. sem
bjer er unnið að. Hverju er það
t. d. að þakka að Islendingar hafa
síðustu árin getað með sæmd kept
við erlenda taflmenn ?
Það er ekki síst því að þakka,
að hjer er, af einkenilegri tilvilj-
*) Þó helmingurinn af ríkissjóðs-
styrknum fari í bókband á ári,
bafa bókbindarar . safnsins ekki
undan að binda alt, sem að berst.
Hefir enn ekki verið hægt að
ganga sæmilega frá handritasöfn-
um Landsbókasafnsins. Allmikið af
handritum er varla notkunarfært
]iar sem það liggur óbundið. Jafn-
vel safn Jóns Sigurðssonar, sem
vegna eigandans og safnandans,
ætti að verá meðal helstu dýr-
gripa þjóðarinnar, hefir eigi feng-
ið þá aðhlynningu, sem æskilegt
væri. Safnið, eins og það stendur
í 20 faðma löngum hyllum, gefur
á eina augabragði meiri hugmynd
en orðmörg lýsing, um atorkp-
jnanninn Jón Sigurðsson.
un, eitt hið besta skákbókasafn,
og taflmenn -nota það. En ef svo
cr með þett'a, hvað mun þá um
þær greinir sem líf og afkoma
og andlegt starf þjóðarinnar er
undir komið.
Þó landsbókavörður leitist við
að kaupa bækur fyrir menn, sem
þurfa á erlendum fræðibókum að
lialda við þjóðnytjastörf, og út-
vegi þeim eins og liann gerir
stundiun bækur að láni frá erlend-
um siifnuin, má geta þess nærri,
að f.jármagn. það sem bann befir
yfir að ráða hrekkur skamt, ef
margir atliafnamenn leita aðstoðar
safnsins að staðaldri.
En að rjettu lagi jnirfa allir þeir
nienn, sem við þjóðnvtjastörf fást
iið eiga vísa von á aðstoð safnsins.
Og verkefnin eru við hvert fót-
mál.
Náttúra landsins er lítt rann-
sökuð, nema á einstökum tak-
mörkuðum sviðum. Víðast hvar,
á sviði atvinnuveganna reka menn
sig á múrveggi fáfræðinnar. Bú-
fræðin er öll í molum. Utgerðin
er ungur atvinnuvegur í þeirri
mynd, sem hún er rekin nú, og
á lítt könnuðum stigum. Verslun-
armál og hagfræðisleg efni um-
vafin moldviðri pólitískra hags-
muna og lítið um ítarlegar rann-
sóknir. Jafnvel tilfinnanleg vönt-
un á hentugri handbók í sögu
,,söguþjóðarinnar.“ Þannig mætti
lengi telja.
Þegar rent er huganum yfir ara-
grúa óunna verkefria, verður það
augljóst hverjum manni, hve hlut-
verk Landsbókasafnsins er marg-
þætt og þýðingarmikið fyrir öll
vor þjóðþrif, og hve sjálfsagt það
er að við það sje lögð hin mesta
Hann: — Hvað haldið þjer, að
þjer tækjuð til bragðs, ef jeg
kysti yður!
Hún: —- Jeg mundi kalla á
pabba.
Hann: — Jæja, þá verð jeg að
sleppa því.
Hún: — Pabbi er í sumarfríi.
rækt.
Ýmsir liafa á síðari árum lagt
mikla stund á efling alþýðument-
unar. Er það gott og blessað. Hún
ct vissulega vænleg til [ijóðþrifa,
ef sjeð er um, að hún sje bygð á
ör.uggum og innlendum grpndvelli.
Hún verður að vera lifandi. Him
verður að styðjast við innlenda.r
vísindaiðkanir. Hún má eigi verða
Jmlulærdómur um erlend efni. Við
blið bennar verða að blómgast inn-
lendar rannsóknir og fræðaiðknir
er styðjast við ábrif þau og
,strauma er berast utan áð.
Vonaudi líður ekki á löngu,
uns alþjóð manna verður ]>að Ijóst,
að auðugt Landsbókasafn af nýj-
ustu visindaritum, nýjustu skáld-
ritum, nýjum leiðbeiningum og
fróðleik í sem allra flestum grein-
um, er hinn ágætasti grundvöllur
undir allar gagnlegar breytingar
og framfarir í landinu. Umönnun
fyrir safniuu er mönnum fyrir
framtíð þjóðariunar, deyfð og á-
lmgaleysi um gengi þess, er og
sinnuleysi um andlega og líkam-
iega velfi'rð vora.
Síðan Guðm. Finnbogason tók
við bókavarðarstarfinu, hefir
bann lagt aðal áherslu á, að
gera safnið |>annig úr garði, að
það komi að sem bestum notum
eins og ]>að er, t. d. með því að
gera hina vönduðu skrá, er verð-
i:r lykill að safninu fyrir alla
notendur þess.
Er bonum hið mesta áhugamál
að safninu vaxi svo fiskur um
hrygg, ]>að fái þau fjárráð,
að árlega verði hægt að auka
bókakostinn, svo safnið verði
hinu marg þætta hlutverki sínu
sem best vaxið.
V. St.
Myndasmiðurinn: — Heyrið þjer
ungfrú góð. Hhvers^egna hafið
þjer bundið kjólinn saman að
neðan?
Ungfrúin: — Afsakið, herra
myndasmiður, en jeg hafði heyrt
sagt, að maður stæði á höfði í
myndavjelinni.